Thỏa thuận thương mại hậu Brexit và những câu hỏi ngỏ

Nhã Anh
TGVN. Khi thỏa thuận thương mại hậu Brexit được công bố cũng là lúc những câu hỏi đặt ra về tác động của thỏa thuận với Anh và Liên minh châu Âu (EU) trong tương lai.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Thủ tướng Anh Boris Johnson và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen công bố thỏa thuận thương mại Brexit ngày 24/12. (Nguồn: Getty Images)
Thủ tướng Anh Boris Johnson và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen công bố thỏa thuận thương mại Brexit ngày 24/12. (Nguồn: Getty Images)

Ngay sau khi Thủ tướng Anh Boris Johnson và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen công bố thỏa thuận thương mại và an ninh giữa hai bên vào chiều 24/12, vòng quay đã bắt đầu.

Bà von der Leyen đã có cuộc họp báo trước và các nhà ngoại giao EU nhanh chóng khẳng định rằng chính ông Johnson là người đưa ra nhiều nhượng bộ nhất trong thỏa thuận thương mại hậu Brexit.

Ai nhượng bộ nhiều hơn?

Bộ trưởng châu Âu của Pháp Clément Beaune tuyên bố rằng Anh sẽ phải tuân thủ các quy tắc về xuất khẩu nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Trong khi đó tại London, một tài liệu không chính thức đã được lưu hành với mục đích ủng hộ những tuyên bố rằng Anh đã thắng gấp đôi EU trong cuộc đàm phán này.

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Sunday Telegraph, bản thân ông Johnson cũng tự hào rằng ông đã đảm bảo được “thương mại tự do với EU mà không bị lôi kéo vào quỹ đạo quản lý hoặc lập pháp của họ”.

Sự thật là cả hai bên đều đã thỏa hiệp. Khi các nhà phân tích xem xét tài liệu dài 1.255 trang chỉ vừa được hoàn thành vào ngày 26/12, người ta nhất trí rằng ông Johnson đã phải nhượng bộ nhiều hơn so với mong đợi trong lĩnh vực đánh bắt cá, trong khi EU rút lại việc kiên quyết trả đũa đơn phương ngay lập tức nếu Anh cắt giảm các quy tắc của EU về lao động, môi trường hay viện trợ của nhà nước.

Đối với tất cả các điểm đã đạt được, người ta hy vọng rằng hầu hết mọi người sẽ thấy thỏa thuận đầy đủ những thứ cần có để hoan nghênh kết quả này.

Những người ủng hộ Brexit hài lòng rằng Anh sẽ thoát khỏi thị trường chung và liên minh thuế quan của châu Âu, cũng như thoát khỏi quyền tài phán của Tòa án Công lý châu Âu, mặc dù điều này bỏ qua thực tế là Bắc Ireland sẽ vẫn nằm trong phạm vi của cả ba.

EU tin rằng họ sẽ có đủ điểm tựa để ngăn chặn sự bất đồng về các quy định trong tương lai, mặc dù một số người ở London coi sự bất đồng đó là một trong những lý do chính dẫn đến Brexit.

Đối với cả hai bên, thỏa thuận không áp thuế và không hạn ngạch thương mại hàng hóa sẽ được coi là đôi bên cùng có lợi.

Điều gì sẽ xảy ra trong tương lai?

Nhiệm vụ tiếp theo là phê chuẩn thỏa thuận kịp thời bởi giai đoạn chuyển đổi sẽ kết thúc vào ngày 31/12. Ông Johnson đang bận rộn hứa với những người ủng hộ Brexit có quan điểm cứng rắn trong đảng của mình rằng họ đã có được những gì họ muốn.

Trên thực tế, thỏa thuận của ông Johnson chắc chắn sẽ được thông qua khi Quốc hội Anh bỏ phiếu vào ngày 30/12 ngay cả khi một số người ủng hộ Brexit phản đối thỏa thuận này, đặc biệt là vì Công đảng đối lập sẵn sàng ủng hộ với lý do thỏa thuận này còn tốt hơn là không có thỏa thuận.

Về phía EU, thỏa thuận này được quyết định áp dụng tạm thời trước khi Nghị viện châu Âu bỏ phiếu thông qua, vì các thành viên của Nghị viện châu Âu nhất quyết cho rằng cần có 1 hoặc 2 tháng để xem xét các chi tiết.

Mặc dù vậy, nhiều khả năng họ sẽ phê chuẩn thỏa thuận. Brussels hy vọng rằng sẽ không cần tới sự đồng ý của nghị viện các quốc gia thành viên cho dù điều này vẫn có thể trở thành một tranh chấp pháp lý.

Tiếp đó sẽ đến bài kiểm tra thực tế về cách thỏa thuận này thực sự ảnh hưởng đến các doanh nghiệp trên thực địa và khi hai bên trao đổi thương mại. Một câu trả lời là rất ít doanh nghiệp của cả hai bên được chuẩn bị sẵn sàng cho những thay đổi về thủ tục giấy tờ, các biện pháp kiểm tra bổ sung về hải quan, thú y và quy định về xuất xứ sẽ diễn ra vào ngày 1/1/2021.

Rất có thể sẽ xảy ra tình trạng gián đoạn tại các cảng và xe tải phải xếp thành những hàng dài.

Ông Johnson tuyên bố rằng thỏa thuận không liên quan đến bất kỳ hàng rào phi thuế quan mới nào và nó sẽ nhanh chóng được đưa vào thử nghiệm để nhận thấy kết quả như mong muốn.

Tuy nhiên, có thể sẽ có một khoảng thời gian ân hạn nếu Anh phân giai đoạn các thủ tục hải quan trong 6 tháng đầu tiên. Và khi hệ thống công nghệ thông tin và hải quan mới được chuẩn bị sẵn sàng, phần lớn hoạt động trao đổi thương mại hàng hóa có thể tiếp tục, mặc dù sẽ có nhiều tranh chấp hơn hiện nay.

Tình trạng gián đoạn sẽ nghiêm trọng hơn trong lĩnh vực dịch vụ, vốn chiếm khoảng 80% nền kinh tế Anh và có tỷ trọng ngày càng tăng trong tổng giá trị xuất khẩu của nước này.

Các nhà phê bình cho rằng ông Johnson đã ưu tiên sai lầm cho ngành thủy sản và sản xuất, vốn ít có ý nghĩa hơn về mặt kinh tế. Hầu như không có gì trong thỏa thuận liên quan tới lĩnh vực xuất khẩu lớn nhất của Anh là dịch vụ tài chính.

Trong khi đó, EU vẫn chưa đưa ra quyết định tương tự về quy định đối với ngành dịch vụ tài chính, mà nếu không có những quy định này thì hoạt động kinh doanh xuyên biên giới sẽ bị hạn chế.

Ngoài ra, EU cũng chưa đưa ra quyết định về sự tương thích dữ liệu, vốn là điều cần thiết để duy trì các luồng dữ liệu cá nhân xuyên biên giới mà các doanh nghiệp dịch vụ thường phải dựa vào.

Trong cả hai trường hợp này, các quyết định đều là quyết định đơn phương của Ủy ban châu Âu và một khi được chấp thuận, các quyết định đó vẫn có thể được rút lại trong tương lai.

Thủ tướng khẳng định rằng Anh sẽ thịnh vượng mạnh mẽ bên ngoài EU. (Nguồn: AFP)
Thủ tướng khẳng định rằng Anh sẽ thịnh vượng mạnh mẽ bên ngoài EU. (Nguồn: AFP)

Hai câu hỏi lớn với Anh

Đối với Anh, thỏa thuận vừa đạt được để lại 2 câu hỏi lớn khác chưa được trả lời.

Điều đầu tiên liên quan đến việc vấn đề này có thể bị lãng quên tới mức nào khi mà Brexit hiện nay đã hoàn tất và người ta không còn phải lo lắng về mối quan hệ của Anh với EU?

Và câu trả lời là chắc chắn không thể dễ dàng như vậy. Không chỉ bởi những quy định về dịch vụ tài chính, dữ liệu và nhiều vấn đề khác còn lỏng lẻo; mà còn bởi sẽ cần tới sự phê chuẩn của khoảng 25 ủy ban chuyên trách, hội đồng cấp bộ và các nhóm làm việc trong các lĩnh vực từ an toàn hàng không đến dược phẩm, từ sở hữu trí tuệ đến phối hợp an sinh xã hội.

Sự thật là không thể thoát khỏi một quá trình đàm phán liên tục với khối, vốn luôn là láng giềng lớn nhất của Anh, như những gì Thụy Sỹ đã nhận thấy kể từ khi nước này từ chối tư cách thành viên EU vào đầu những năm 1990.

Câu hỏi còn lại là chính xác thì ông Johnson sẽ làm gì với sự tự do mà ông giành được khi cuối cùng ông đã đưa được Anh rời khỏi EU?

Hầu như tất cả các nhà kinh tế đều đồng ý rằng việc dựng lên các hàng rào thương mại mới sẽ gây ra tác động tiêu cực, có thể làm giảm khoảng 4-5% GDP về lâu dài.

Tuy nhiên, Thủ tướng khẳng định rằng Anh sẽ thịnh vượng mạnh mẽ bên ngoài EU. Hầu như không có dấu hiệu nào cho thấy những thỏa thuận thương mại quy mô lớn với các nước thứ ba như Mỹ có thể giúp đạt được mục tiêu như vậy.

Và chính phủ của ông Johnson, kể từ giữa năm 2019, đã phải tốn nhiều công sức với Brexit, và sau đó là Covid-19, đến mức họ chỉ có thể đạt được một chút thành tựu nhỏ nhoi là một tiến trình kinh tế khác để bù đắp cho những gì đã mất khi Anh rời khỏi EU.

Trong cuộc phỏng vấn mới đây, ông Johnson khẳng định rằng chính phủ của ông đã có một "chương trình nghị sự rất rõ ràng". Nếu muốn có nhiều cơ hội để cải thiện nền kinh tế của Anh, ông Johnson cần bắt đầu xác định rõ chương trình nghị sự đó ngay bây giờ.

Tin tức ASEAN buổi sáng 30/12: Indonesia đệ trình báo cáo về ranh giới thềm lục địa mở rộng, Philippines thúc đẩy hiện đại hóa vũ khí

Tin tức ASEAN buổi sáng 30/12: Indonesia đệ trình báo cáo về ranh giới thềm lục địa mở rộng, Philippines thúc đẩy hiện đại hóa vũ khí

TGVN. Indonesia đệ trình báo cáo mới về ranh giới thềm lục địa mở rộng, Philippines thúc đẩy hiện đại hóa vũ khí... là những ...

5 vấn đề quốc tế đáng mong chờ trong năm 2021

5 vấn đề quốc tế đáng mong chờ trong năm 2021

TGVN. Năm 2020 đã để lại nhiều câu chuyện thời sự lớn và những câu chuyện này sẽ còn tiếp diễn vào năm 2021. Một ...

Biến thể mới của virus SARS-CoV-2 có đáng sợ?

Biến thể mới của virus SARS-CoV-2 có đáng sợ?

TGVN. Theo giới chuyên gia, biến thể mới của virus SARS-CoV-2 dù phát tán nhanh hơn nhưng ít độc lực hơn và chưa có bằng ...

(theo The Economist)

Bài viết cùng chủ đề

Nước Anh rời khỏi EU (Brexit)

Đọc thêm

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái và đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp tại Hoa Kỳ

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái và đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp tại Hoa Kỳ

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái sẽ dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp Việt Nam (VELP) 2024 và làm ...
Bang Rio de Janeiro, Brazil mong muốn đẩy mạnh hợp tác giáo dục, du lịch, văn hoá với Việt Nam

Bang Rio de Janeiro, Brazil mong muốn đẩy mạnh hợp tác giáo dục, du lịch, văn hoá với Việt Nam

Đại sứ Bùi Văn Nghị và đoàn công tác của Đại sứ quán Việt Nam tại Brazil đã có chuyến thăm làm việc tại thành phố Rio de Janeiro, bang ...
Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3 - xổ số Vietlott Mega 29/3. Trực tiếp xổ số Vietlott hôm nay 29/3/2024 nhanh nhất và chính xác nhất. Vietlott Mega 645 hôm nay.
XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay - XSVL 29/3/2024. xo so vinh long. KQXSVL thứ 6. kết quả xổ số Vĩnh Long ...
XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3 - Trực tiếp xổ số Bình Dương hôm nay - XSBD 29/3/2024. xo so binh duong. KQXSBD thứ 6. kết quả xổ số Bình Dương ngày 29 tháng ...
XSTV 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay 29/3/2024. KQXSTV thứ 6

XSTV 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay 29/3/2024. KQXSTV thứ 6

XSTV 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay - XSTV 29/3/2024. ket qua xo so tra vinh. XSTV thứ 6. kết quả xổ số Trà ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Chuyến đi của Tổng thống Pháp tới Brazil được cho là làm nồng ấm trở lại mối quan hệ băng giá dưới thời Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Sự hiện diện của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Seoul lần này cũng cho thấy quan hệ đồng minh tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Phiên bản di động