| Bà Dilan Yesilgoz, Bộ trưởng Tư pháp Hà Lan tiếp quản đảng VVD và có thể là chức Thủ tướng khi ông Rutte rời chính trường sau cuộc bầu cử tháng 11 tới. (Nguồn: ANP) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga-Ukraine
* Ukraine bị cản trở xây dựng cầu phao gần Urozhainoye: Ngày 13/8, viết trên Telegram, người phát ngôn của Nhóm giao tranh phía Đông, ông Oleg Chekhov cho biết: “Nỗ lực của Các lực lượng vũ trang Ukraine (VSU) nhằm xây dựng cầu phao vượt sông Mokrye Yaly bị cản trở ở phía Tây Urozhainoye. Pháo binh (của chúng tôi) đã phá hủy cầu phao này. Ngoài ra, các đơn vị pháo binh đã nhắm vào một thành trì của những người theo chủ nghĩa dân tộc gần Makarovka và một trạm quan sát ở phía Bắc Priyutnoye”.
Theo ông Chekhov, các đơn vị tiền phương của Nhóm, được hỗ trợ bởi pháo binh và máy bay, đã tấn công các đơn vị của VSU đang tiếp tục nỗ lực triển khai lực lượng gần Urozhainoye và Staromayorskoye. Đồng thời, pháo binh Nga đã phá hủy một trạm radar phản công do Mỹ sản xuất ở phía Tây Bắc Novodoentsky.
Một hệ thống tên lửa chống tăng của Ukraine bị vô hiệu hóa bởi một quả bom thả từ máy bay không người lái (UAV) gần Novomikhailovka. Máy bay của Nhóm cũng tấn công khu vực triển khai của VSU gần Oktyabr và Staromayorsky. (TASS)
* Nga thông báo tiếp tục bắn hạ UAV của Ukraine: Ngày 13/8, Bộ Quốc phòng Nga cho biết đã bắn hạ thêm 1 UAV của Ukraine trên bầu trời khu vực Belgorod thuộc miền Tây nước này. Theo thông cáo, UAV này bị phá hủy lúc 10 giờ tối giờ địa phương (tức 2h ngày 14/8 theo giờ Việt Nam). Bộ trên cho biết thêm: “Không có thương vong hay thiệt hại nào xảy ra”. Trước đó cùng ngày, Nga xác nhận bắn hạ 2 UAV khác của Ukraine trên bầu trời khu vực Belgorod. (TASS)
* Ukraine đẩy lui các cuộc tấn công tên lửa của Nga ở Odessa: Sáng ngày 14/8, VSU thông báo bắn hạ ba đợt tên lửa và UAV Nga tại Odessa. Viết trên Telegram, Bộ Tư lệnh tác chiến miền Nam của Ukraine nêu rõ: “Đối thủ đã triển khai ba đợt tấn công vào khu vực Odessa trong đêm qua với hai đợt UAV tấn công, tổng cộng 15 chiếc, cùng với 8 tên lửa Kalibr phóng từ biển”. VSU cho biết đã đẩy lui tất cả, song mảnh vỡ sau đó đã làm hư hại một ký túc xá sinh viên và một siêu thị ở Odessa, khiến 3 công nhân bị thương. (AFP)
* Ukraine chỉ trích hành động khiêu khích của Nga ở Biển Đen: Ngày 14/8, Bộ Ngoại giao Ukraine ra tuyên bố nêu rõ: “Chúng tôi chỉ trích mạnh mẽ hành động của Nga hôm 13/8 ở Biển Đen liên quan tới tàu chở hàng Thổ Nhĩ Kỳ ‘Sukru Okan’, đang trên đường tới cảng Izmail. Hải quân Nga đã vi phạm Hiến chương Liên hợp quốc (LHQ), Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982, và các quy định khác của luật pháp quốc tế. Những hành động đó này phơi bày chính sách cố ý gây nguy hiểm đến quyền tự do hàng hải và an toàn vận chuyển thương mại ở Biển Đen”.
Trước đó, trang mạng quân sự Nga cho biết sáng ngày 13/8 (giờ địa phương) ở Tây Nam Biển Đen, tàu tuần tra của Hạm đội Biển Đen Nga “Vasily Bykov” phát hiện tàu chở hàng “Sukra Okan” đang hướng đến cảng Izmail của Ukraine. Do nghi ngờ vận chuyển hàng cấm, chỉ huy Hạm đội Biển Đen của Nga đã yêu cầu tàu “Sukra Okan” dừng lại để kiểm tra, song thuyền trưởng của tàu hàng đã phớt lờ yêu cầu này. Do không chịu đáp lại, tàu tuần tra “Vasily Bykov” của Hải quân Nga đã nổ súng cảnh cáo. Đồng thời, một nhóm binh sĩ Nga đã bay trực thăng Ka-29 sang tàu “Sukra Okan”.
Sau khi liên lạc vô tuyến, tàu chở hàng đã dừng lại, cho phép đoàn kiểm tra hạ cánh trên tàu mà không gặp sự cố nào. Sau khi hoàn tất công việc kiểm tra, tàu “Sukra Okan” tiếp tục di chuyển đến cảng Izmail. (Reuters/TASS)
* Ukraine, Đức bàn về khả năng chuyển giao tên lửa tầm xa: Ngày 14/8, Thị trưởng Kiev, ông Vitali Klitschko, gặp Bộ trưởng Tài chính Đức Christian Lindner ở thành phố này. Viết trên trang Telegram cá nhân, ông Klitschko nêu rõ: “Tôi đã gặp Bộ trưởng Tài chính Đức Christian Lindner tại Kiev ngày hôm nay. Chúng tôi đã thảo luận về tình hình ở Ukraine và Kiev, cũng như chính sách tăng cường hỗ trợ cho cuộc tranh đấu của Ukraine... Đặc biệt, phần thảo luận tập trung vào vấn đề hỗ trợ tài chính và vũ khí. Tôi nhấn mạnh Ukraine đang rất cần các loại vũ khí thiết yếu, trong đó có hệ thống phòng không và tên lửa tầm xa”.
Trước đó cùng ngày, hãng thông tấn DPA (Đức) đưa tin Bộ trưởng Tài chính nước này đã thực hiện chuyến thăm Kiev để hội đàm với giới chức Ukraine. Đây là chuyến thăm đầu tiên của ông Lindner tới Kiev kể từ khi xung đột Nga-Ukraine bùng phát ngày 24/2/2022. Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh chính quyền Berlin đang đứng trước sức ép gia tăng từ Kiev, yêu cầu chuyển giao tên lửa hành trình tầm xa Taurus nhằm đẩy mạnh chiến dịch phản công của Ukraine. (Sputnik)
Mỹ-Trung
* Tướng Mỹ: Hành động của Trung Quốc làm tăng nguy cơ đối đầu: Ngày 14/8, trả lời phỏng vấn bên lề Đối thoại ban lãnh đạo Australia-Mỹ tại Canberra, Trung tướng Stephen Sklenka, Phó Chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Mỹ lo ngại Trung Quốc tìm cách thiết lập một căn cứ quân sự ở Quần đảo Solomon hay một quốc gia Thái Bình Dương khác. Ông đánh giá cao ý tưởng của nghị sĩ đảng Cộng hòa Mike Gallagher về việc bố trí tên lửa siêu thanh của Mỹ ở Australia và một số địa điểm quan trọng khác khắp Thái Bình Dương để ngăn chặn hành động của Trung Quốc ở eo biển Đài Loan.
Quan chức này nêu rõ: “Tôi không muốn xung đột xảy ra. Tuy nhiên, để làm được điều đó, bạn cần đưa ra một lực lượng đáng tin cậy, có khả năng chiến đấu”. Tướng Mỹ nhận định các xu hướng trong khu vực “không đi đúng hướng theo nhiều cách” và chỉ ra sự gia tăng “các hoạt động không an toàn và thiếu chuyên nghiệp” của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA). Ông cho biết, ưu tiên hàng đầu của quân đội Mỹ hiện nay là ngăn chặn nổ ra chiến tranh với Trung Quốc. Tuy nhiên, mục tiêu này đang bị cản trở bởi “không tồn tại” đối thoại giữa tướng lĩnh Trung Quốc và Mỹ. Theo ông, việc thiếu các tướng lĩnh từng tham gia ở “cấp độ chiến tranh” làm tăng nguy cơ hiểu lầm, dễ biến thành xung đột. (SMH)
Nga-Trung
* Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc sắp thăm Nga, Belarus: Ngày 14/8, Bộ Quốc phòng Trung Quốc thông báo ông Lý Thượng Phúc sẽ công du Nga và Belarus từ ngày 14-19/8. Theo thông cáo, trong thời gian ở Nga, quan chức quốc phòng Trung Quốc sẽ tham dự một hội nghị an ninh quốc tế và có bài phát biểu tại sự kiện. Ông sẽ gặp gỡ các nhà lãnh đạo trong Bộ Quốc phòng Nga.
Trong thời gian ở Belarus, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc sẽ gặp người đứng đầu nhà nước và quân đội, đồng thời thăm cơ sở quân sự tại đây. (Reuters)
* Trung Quốc giải thích về tuần tra chung với Nga: Ngày 14/8, đề cập cuộc tuần tra chung giữa nước này và Nga, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm nhấn mạnh: “Chiến dịch này không nhằm vào bên thứ ba và không liên quan đến tình hình quốc tế và khu vực hiện tại”. Theo ông, hai bên tuân thủ nghiêm ngặt luật pháp quốc tế và tất cả hoạt động hàng hải đều nằm trong vùng biển quốc tế. Quan chức này cũng khẳng định hoạt động này nhằm mục đích phối hợp bảo vệ công lý quốc tế và duy trì an ninh trên thế giới.
Trước đó, theo kế hoạch hợp tác liên quân thường niên, hải quân hai nước đã tham gia tuần tra chung ở vùng biển phía Tây và phía Bắc Thái Bình Dương. (Sputnik)
Nam Thái Bình Dương
* Australia, Nhật Bản cân nhắc tổ chức tập trận chung: Ngày 14/8, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng Australia Richard Marles tuyên bố nước này và Nhật Bản có khả năng sẽ huy động binh sĩ và thiết bị tới lãnh thổ của nhau để tập trận chung theo hiệp ước phòng thủ đã có hiệu lực. Ông nói: “Đây là thỏa thuận triển khai quân đầu tiên Nhật Bản ký kết với một quốc gia khác ngoài Mỹ”.
Cụ thể, các máy bay chiến đấu F-35 của Nhật Bản sẽ được triển khai lần đầu tiên tại căn cứ Tindal ở Australia vào cuối tháng 8. Các máy bay chiến đấu tương tự của Australia lần đầu tiên được huy động đến Nhật Bản để tham gia cuộc tập trận Bushido Guardian vào đầu tháng 9. Ngoài ra, lần đầu tiên Australia sẽ cử 150 binh sĩ tham gia cuộc tập trận Yama Sakura vào tháng 12.
Giải thích về tầm quan trọng của các cuộc tập trận, ông Richard Marles khẳng định, cả hai nước “nhận thức tình hình an ninh ngày một phức tạp và sự cần thiết phải xây dựng quan hệ đối tác để duy trì ổn định và thịnh vượng trong khu vực”.
Hồi tháng 1 năm ngoái, lãnh đạo Nhật Bản và Australia đã ký thỏa thuận hợp tác quốc phòng lịch sử, với tên gọi đầy đủ là “Thỏa thuận tiếp cận đối ứng” (RAA). Thỏa thuận này sẽ góp phần đẩy nhanh tiến độ triển khai các nhân viên thuộc Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (JSDF) và Lực lượng Phòng vệ Australia (ADF), đồng thời cắt giảm các quy định hạn chế đối với hoạt động vận chuyển vũ khí và vật tư cho những khóa huấn luyện chung và cứu trợ thảm họa giữa hai nước. (Sputnik)
Nam Á
* Nga bảo đảm cung cấp S-400 cho Ấn Độ đúng tiến độ: Ngày 14/8, hãng thông tấn Interfax (Nga) dẫn lời Giám đốc Cơ quan liên bang về hợp tác kỹ thuật-quân sự Nga, Tướng Dmitry Shugaev nêu rõ: “Hoạt động chế tạo hệ thống tên lửa phòng không S-400 Triumf đang được thực hiện theo đúng lịch trình. Kế hoạch chuyển giao thiết bị của hệ thống S-400 Triumf dự kiến hoàn tất trong khung thời gian đã thỏa thuận”.
Ấn Độ là quốc gia nhập khẩu vũ khí lớn nhất thế giới và vẫn đang sử dụng hầu hết công nghệ của Nga cho vũ khí truyền thống. Tuy nhiên, giới chức quốc gia Nam Á này lo ngại xung đột tại Ukraine sẽ làm chậm tiến độ chuyển giao vũ khí.
Năm 2018, Ấn Độ đã mua các tổ hợp phòng không S-400 Triumf trị giá 5,4 tỷ USD từ Nga. Hiện 3 hệ thống đã được chuyển giao, 2 hệ thống còn lại vẫn đang chờ đợi. Dự kiến, hoạt động chuyển giao hoàn tất vào cuối năm 2024. (Reuters)
Đông Bắc Á
* Đại sứ quán Hàn Quốc tại Nhật Bản bị đe dọa đánh bom: Ngày 14/8, Đại sứ quán Hàn Quốc tại Tokyo thông báo họ nhận được một thư điện tử đe dọa cho nổ tung tòa đại sứ trước thềm lễ kỷ niệm ngày giải phóng Hàn Quốc khỏi sự đô hộ của Đế quốc Nhật Bản (1910-1945) vào tuần này.
Cụ thể, cơ quan ngoại giao này đã tiếp nhận bức thư đe dọa đánh bom, gửi tới dưới tên “Soma Wataru” vào tuần trước. Bức thư, viết bằng tiếng Hàn sử dụng bản dịch tự động, được cho là có nội dung: “Tôi là người Nhật. Tôi cảnh báo trước về vụ nổ”. Song người gửi không nói rõ ngày giờ chính xác xảy ra vụ nổ.
Đại sứ quán Hàn Quốc đang xem xét khả năng lá thư là lời đe dọa giả. Tuy nhiên, họ vẫn yêu cầu cảnh sát Nhật Bản tăng cường an ninh trong một tháng. (Yonhap)
Châu Âu
* Nhân viên ngoại giao Nga rời Moldova: Ngày 14/8, vào lúc 7h30 (giờ địa phương), 45 người, bao gồm các nhà ngoại giao và nhân viên tại Đại sứ quán Nga ở Moldova đã tới sân bay Chisinau để về nước. Trước đó, Moldova đã yêu cầu Nga cắt giảm số lượng nhân viên ngoại giao. Đại sứ Nga tại đây, ông Oleg Vasnetsov nói rằng, quyết định của Bộ Ngoại giao Moldova là vô căn cứ. (TASS)
* Thủ tướng Latvia tuyên bố từ chức: Ngày 14/8, Thủ tướng Latvia Krisjanis Karins tuyên bố ông và chính phủ sẽ sớm từ chức. Phát biểu tại họp báo, ông nêu rõ: “Ngày 17/8, tôi và Nội các sẽ đệ đơn xin từ chức lên Tổng thống”. (Reuters)
* Hà Lan: Bộ trưởng Tư pháp sẽ lãnh đạo đảng VVD: Ngày 14/8, đảng Nhân dân vì Tự do và Dân chủ (VVD) thông báo Bộ trưởng Tư pháp Hà Lan Dilan Yesilgoz, 46 tuổi, sẽ trở thành lãnh đạo đảng sau cuộc bầu cử toàn quốc tới. Nếu thành công, bà sẽ trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên, thay thế cho ông Mark Rutte, người tuyên bố từ giã chính trường vào tháng 11 tới. Bà Yesilgoz là người gốc Kurd và nhập cư Hà Lan từ Thổ Nhĩ Kỳ khi mới 8 tuổi. (TTXVN)
Trung Đông-Châu Phi
* Iran điều tra vụ tấn công ở Shiraz: Ngày 14/8, cơ quan tư pháp Iran xác nhận chức trách nước này đã bắt giữ 8 nghi phạm người nước ngoài liên quan đến vụ tấn công hôm 13/8 nhằm vào đền thờ Hồi giáo Shah Cheragh ở Shiraz, miền Nam Iran. Theo đó, 1 người đàn ông đã xả súng tại ngôi đền trước khi bị bắt. Vụ tấn công khiến 1 người thiệt mạng và 10 người khác bị thương. Thủ phạm chính được xác định là công dân Tajikistan, trong khi quốc tịch của các nghi phạm khác vẫn chưa được xác định. Hiện chưa có tổ chức nào nhận trách nhiệm về vụ tấn công.
Trước đó, hồi tháng 10/2022, 15 người đã thiệt mạng trong cuộc tấn công do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện tại Đền Shah Cheragh. (TTXVN)
* Iran nhận được bảo đảm cần thiết về việc giải ngân 6 tỷ USD: Ngày 14/8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Nasser Kanaani xác nhận Tehran đã có được bảo đảm cần thiết về việc giải ngân 6 tỷ USD doanh thu dầu mỏ bị phong tỏa trong khuôn khổ thỏa thuận trao đổi tù nhân với Mỹ. Trước đó, hôm 10/8, người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Nhà Trắng Adrienne Watson cho biết, Iran đã chuyển 5 công dân Mỹ bị giam giữ tại các nhà tù về quản thúc tại gia. Hiện, hai bên đang đàm phán về trả tự do hoàn toàn cho những người này. (Reuters)
* Đảo chính ở Niger: AU nhóm họp, Nigeria chuẩn bị cho khả năng can thiệp quân sự: Trong cuộc trả lời phỏng vấn được công bố ngày 14/8, chính quyền quân sự ở đất nước Tây Phi này tuyên bố sẽ truy tố Tổng thống Niger Mohamed Bazoum với tội danh “phản quốc” và làm suy yếu an ninh quốc gia. Tuy nhiên, tuyên bố trên không nêu chi tiết các cáo buộc hay thời điểm xét xử ông Bazou.
Trong khi đó, thủ tướng được chính quyền quân sự bổ nhiệm, ông Ali Mahaman Lamine Zeine nhấn mạnh, nước này có thể vượt qua trừng phạt do Cộng đồng Kinh tế các quốc gia Tây Phi (ECOWAS) áp đặt với lực lượng đảo chính. Trả lời phỏng vấn DW (Đức), ông nhận định các biện pháp trừng phạt của ECOWAS “là thách thức không công bằng đối với chúng tôi”, song Niger rồi “sẽ vượt qua”.
Về phần mình, ngày 14/8, Liên minh châu Phi (AU) thông báo, khối này sẽ tổ chức cuộc họp về tình hình Niger thủ đô Addis Ababa của Ethiopia, với sự tham dự của lãnh đạo Ủy ban AU Moussa Faki Mahamat, các đại diện từ Niger và ECOWAS. Trong thông báo trên trang mạng xã hội X, tổ chức này nêu rõ: “Hội đồng An ninh và Hòa bình của AU nhóm họp để nắm bắt thông tin cập nhật về diễn biến tình hình ở Niger và nỗ lực giải quyết cuộc khủng hoảng này”.
Trước đó một ngày, tờ Punch (Nigeria) đưa tin Bộ Quốc phòng nước này đã bắt đầu chuẩn bị cho khả năng huy động của một chiến dịch quân sự chống lại phe đảo chính ở Niger dưới sự bảo trợ của ECOWAS. Theo đó, Bộ Tư lệnh quân đội Nigeria ra lệnh cho chỉ huy các đơn vị thông báo cho Bộ Quốc phòng về nhân sự, thiết bị, hậu cần và chi tiêu tài chính. Tờ Punch lưu ý, điều này cho thấy một giai đoạn sơ bộ của Nigeria trong quá trình chuẩn bị can thiệp vào láng giềng.
Ước tính, Nigeria sẽ cần hai tiểu đoàn từ 300-1.000 binh sĩ để tham gia chiến dịch trên. Một nguồn tin quân sự khác cho biết để giành chiến thắng trong chiến dịch ở Niger, các nước cần triển khai quân số gấp 10 lần phe đảo chính. (AFP/TASS)