| Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đã tới Trung Quốc. (Nguồn: AFP) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga-Ukraine
* Nga bác tin sẵn sàng dùng vũ khí hủy diệt hàng loạt tại Ukraine: Ngày 6/7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao nước này Maria Zakharova nhấn mạnh, ý kiến của phương Tây cho rằng Moscow sẵn sàng sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt ở Ukraine là sai lầm.
Ngoài ra, bà Zakharova lưu ý những vũ khí phương Tây, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Pháp cung cấp cho Ukraine lại đang được những người tuần hành sử dụng để chống lại cảnh sát Pháp. (Reuters/Sputnik)
* Ukraine: Chiến dịch phản công chậm lại do thiếu vũ khí: Phát biểu trong cuộc phỏng vấn với đài CNN (Mỹ) phát sóng ngày 5/7, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói: “Cuộc phản công chậm lại do khó khăn nhất định trên thực địa”. Theo ông thiếu hụt pháo khiến Các Lực lượng Vũ trang Ukraine (VSU) khó tấn công tất cả các mục tiêu đã định sẵn. Nhà lãnh đạo này cũng kêu gọi Mỹ cung cấp hệ thống tên lửa tầm xa ATACMS và hối thúc NATO sớm thông báo về việc Ukraine có thể gia nhập liên minh.
Cùng ngày, trong video đăng tải trên Telegram sau cuộc tấn công tên lửa của Nga vào một khu chung cư ở Lviv khiến ít nhất 4 người thiệt mạng, ông nói: “Hậu quả từ cuộc tấn công ban đêm của Nga. Thật không may, có người bị thương và người chết... Chắc chắn Ukraine sẽ đáp trả, một sự đáp trả hữu hình.” (AFP/Sputnik)
* Ukraine nêu lý do căng thẳng ở nhà máy Zaporizhzhia “hạ nhiệt”: Ngày 6/7, người phát ngôn quân đội Ukraine Nataliya Gumenyuk tuyên bố “căng thẳng (quanh nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia) đang dần hạ nhiệt. Theo bà, kết quả này là nhờ các nỗ lực mạnh mẽ về mặt ngoại giao và quân sự của chính quyền Kiev “cùng các đối tác nước ngoài của chúng ta, vốn gây sức ép” với Nga.
Trước đó, ông Zelensky cho hay binh sỹ Nga đã cài đặt “các vật thể tương tự như chất nổ” trong nhà máy, đồng thời cảnh báo người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron về tình hình hiện tại. Về phần mình, Nga cáo buộc Ukraine lên kế hoạch triển khai các đợt không kích “phá hoại” nhằm vào nhà máy trên. (AFP)
* Ukraine lên kế hoạch xây dựng quân đội đạt chuẩn NATO: Ngày 6/7, viết trên Telegram, Thủ tướng nước này Denys Shmyhal nhấn mạnh: “Nhiệm vụ chính là hoàn thành quá trình chuyển đổi Lực lượng An ninh và Quốc phòng Ukraine theo tiêu chuẩn của NATO trên mọi mặt, từ thiết bị và vũ khí đến lập kế hoạch và phân tích… Sau khi mọi thứ kết thúc, Ukraine sẽ từ bỏ quân dịch như trước xung đột. Nền tảng phòng thủ của chúng tôi sẽ là quân đội chuyên nghiệp”. (Reuters)
* Tổng thống Belarus: Hòa đàm Ukraine có thể diễn ra vào mùa Thu: Ngày 6/7, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko cho rằng hòa đàm Nga-Ukraine có thể bắt đầu vào mùa Thu. Hãng Belta (Belarus) dẫn lời ông nêu rõ: “Tôi đang cố gắng giải thích lý do tại sao chúng ta cần bắt đầu đàm phán bây giờ. Quan điểm của phương Tây là châu Âu hiện sẵn sàng đàm phán... Cần phải đàm phán khi có thể. Theo ông, “Mỹ đứng ở giữa… sẽ sẵn sàng đàm phán cuộc phản công”.
Tuy nhiên, nhà lãnh đạo này cũng lưu ý Tổng thống Volodymyr Zelensky có ý định tiếp tục chiến đấu “đến người Ukraine cuối cùng”. Ngoài ra, ông Alexander Lukashenko nhận định Trung Quốc có thể đóng vai trò quan trọng trong giải quyết vấn đề ở Ukraine. Trong bối cảnh đó, Tổng thống Belarus cũng khẳng định mình sẵn sàng tham gia làm trung gian cho hòa đàm Nga-Ukraine nếu hai bên cảm thấy cần thiết. (Reuters/TASS)
Mỹ-Trung
* Bộ trưởng Tài chính Mỹ tới Bắc Kinh: Ngày 6/7, CCTV (Trung Quốc) đưa tin bà Janet Yellen đã tới Bắc Kinh, bắt đầu chuyến thăm nhằm cải thiện liên lạc và ổn định mối quan hệ căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Trước đó, giới chức Washington mong đợi các cuộc thảo luận “thẳng thắn” trong chuyến đi của bà Yellen, sau thông báo đột ngột của Bắc Kinh về kiểm soát xuất khẩu 2 kim loại hiếm Gali và Germanium, cũng như luật phản gián mới. Hai động thái của Trung Quốc được coi là có nguy cơ làm tổn hại cho các công ty của Mỹ.
Chuyến thăm đầu tiên Trung Quốc của bà Yellen với tư cách là Bộ trưởng Tài chính Mỹ diễn ra vài tuần sau khi Ngoại trưởng Antony Blinken khép lại cuộc thảo luận tại Bắc Kinh về các vấn đề trong quan hệ song phương. (Reuters)
Nga-Mỹ
* Nga: Đại sứ Mỹ được phép gặp phóng viên Wall Street Journal: Ngày 6/7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết Moscow sẽ cho phép Đại sứ Mỹ tại Nga thăm phóng viên Evan Gershkovich của tờ Wall Street Journal “trên cơ sở trao đổi có đi có lại”.
Cụ thể, bà Lynne Tracy đã có thể thăm ông Gershkovich trong tuần này, lần thứ hai kể từ khi ông bị giam giữ hồi tháng Ba với cáo buộc gián điệp. Điện Kremlin tuần này cho biết đã có “một số liên hệ nhất định” với phía Mỹ về trường hợp của phóng viên tờ Wall Street Journal.
Cùng ngày, nhân viên đại sứ quán Nga đã được quyền tiếp cận với ông Vladimir Dunaev, công dân nước này đang bị chính phủ Mỹ giam giữ trước khi tiến hành xét xử ở bang Ohio với cáo buộc tội phạm mạng. (Reuters)
Đông Nam Á
* ASEAN-Nhật Bản cam kết duy trì thượng tôn pháp luật: Ngày 6/7, các Bộ trưởng Tư pháp của Nhật Bản và các quốc gia Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã ra tuyên bố chung sau hội nghị tại Tokyo. Cụ thể, Bộ trưởng Tư pháp Nhật Bản Ken Saito và các đồng cấp ASEAN tái khẳng định cam kết “giải quyết hòa bình tranh chấp”, không “dùng vũ lực để đe dọa”. Đại diện xứ sở mặt trời mọc cam kết rằng Vụ Hợp tác Quốc tế của Viện nghiên cứu và đào tạo thuộc Bộ Tư pháp Nhật Bản sẽ tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật pháp lý tại các nước ASEAN.
Tuyên bố chung cũng nhấn mạnh rằng hai bên sẽ tiếp tục tuân thủ và thúc đẩy “các giá trị chung và nguyên tắc cơ bản như luật pháp và tôn trọng nhân quyền, cũng như chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ”. Tuyên bố chung cho hay các bộ trưởng đặt mục tiêu tăng cường hợp tác trong lĩnh vực pháp luật và tư pháp nhân kỷ niệm 50 năm hữu nghị và hợp tác ASEAN-Nhật Bản năm 2023. (Kyodo)
Đông Bắc Á
* Mỹ mở rộng văn phòng đại diện tại Đài Loan (Trung Quốc): Ngày 6/7, trả lời phỏng vấn CNA (Đài Loan), một người phát ngôn của Viện Mỹ tại Đài Loan (AIT) cho biết: “Do mối quan hệ bền chặt của Mỹ và Đài Loan, AIT có kế hoạch tăng cường nhân viên để hỗ trợ hơn nữa các mối quan hệ thương mại, văn hóa và các mối quan hệ khác giữa người dân Mỹ và người dân Đài Loan (Trung Quốc)”. Ngoài ra, người này cho biết việc mở rộng “mang đến cơ hội đặc biệt để cung cấp một địa điểm đơn nhất, trung tâm và an toàn, cho sự phát triển lâu dài trong tương lai AIT, đồng thời củng cố cam kết vững chắc của Mỹ với Đài Loan (Trung Quốc)”. (Sputnik)
* Triều Tiên thảo luận về phát triển kinh tế: Ngày 6/7, KCNA (Triều Tiên) cho biết hồi đầu tuần, nước này đã tổ chức một cuộc họp Nội các để sơ kết các kế hoạch kinh tế trong nửa đầu năm, cũng như thảo luận về những biện pháp tiếp theo đối với các mục tiêu chính sách được đưa ra hội nghị toàn thể gần đây của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Triều Tiên Khóa VIII.
Cụ thể, ngày 5/7, Thủ tướng Kim Tok Hun đã chủ trì họp trực tuyến với sự tham dự của Phó Thủ tướng Pak Jong Gun, quan chức Nội các cùng lãnh đạo các nhà máy và công ty lớn. Tóm tắt tình hình kinh tế nửa đầu năm, ông Pak đã đề cập tới dự án thủy lợi quy mô toàn quốc, vốn góp phần củng cố nền tảng cho sản xuất nông nghiệp và nâng cao sản lượng ngũ cốc. Ông cũng kêu gọi đạt được “các mục tiêu lớn về phục hưng quốc gia”. Những người người tham gia tuyên bố sẽ thực hiện triệt để quyết định của Đảng Lao động Triều Tiên.
Tháng trước, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Triều Tiên Khóa VIII đã tổ chức hội nghị toàn thể tại Bình Nhưỡng, với sự tham dự của nhà lãnh đạo Kim Jong-un, để thảo luận về các vấn đề quan trọng trong chương trình nghị sự, bao gồm cả chính sách kinh tế. (KCNA)
Châu Âu
* Nga trục xuất chín nhà ngoại giao Phần Lan: Ngày 6/7, Bộ Ngoại giao Nga thông báo trục xuất 9 nhà ngoại giao Phần Lan trong một biện pháp “ăn miếng trả miếng”. Bộ này cho biết họ đã triệu Đại sứ Phần Lan để phản đối điều mà họ gọi là “lập trường chống Nga của Helsinki”. Tháng trước, Phần Lan đã trục xuất 9 nhà ngoại giao Nga, cáo buộc họ thực hiện các nhiệm vụ tình báo. (Reuters)
* Nga không theo dõi các hoạt động của lãnh đạo Wagner: Ngày 6/7, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Nga không theo dõi các hoạt động của người đứng đầu tập đoàn Wagner, ông Yevgeny Prigozhin. Trước đó, ngày 6/7, Tổng thống Belarus Lukashenko khẳng định với báo giới rằng: “Về phần ông Prigozhin, ông ấy đang ở St Petersburg. Ông ấy hiện không ở lãnh thổ Belarus”.
Liên quan đến khả năng tổ chức cuộc gặp giữa lãnh đạo Nga-Belarus, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết hiện vẫn chưa ấn định ngày cho cuộc gặp giữa Tổng thống Vladimir Putin và người đồng cấp Lukashenko, đồng thời cho biết ông chưa thể xác nhận chi tiết về chương trình nghị sự. Trước đó, ông Lukashenko từng cho biết vấn đề về ông Prigozhin sẽ được “thảo luận”. (Reuters)
* Anh bổ nhiệm tân đại sứ tại Ukraine: Ngày 6/7, chính phủ Anh quyết định bổ nhiệm ông Martin Harris làm tân đại sứ Anh tại Ukraine. Trước đó, quan chức này đảm nhiệm vị trí Vụ trưởng Vụ Đông Âu và Trung Á thuộc Bộ Ngoại giao Anh. Trong khi đó, Đại sứ sắp mãn nhiệm Melinda Simmons, người đã giữa chức vụ này vào năm 2019, sẽ được luân chuyển sang vị trí ngoại giao khác. (Reuters)
* Tổng thống Ukraine nêu mục đích chuyến thăm Bulgaria: Ngày 6/7, ông Volodymyr Zelensky tuyên bố đang có mặt tại thủ đô Sofia, Bulgaria để hội đàm với Tổng thống và Thủ tướng của nước chủ nhà về nhiều vấn đề quan trọng. Trên Telegram, nhà lãnh đạo này viết: “Hỗ trợ quốc phòng, hội nhập châu Âu-Đại Tây Dương (của Ukraine), Hội nghị thượng đỉnh NATO, bảo đảm an ninh và thực hiện Công thức hòa bình (để chấm dứt xung đột tại Ukraine)”. (Reuters)
Trung Đông-Châu Phi
* Hai tên lửa phát nổ gần biên giới Lebanon-Israel: Reuters dẫn các nguồn tin an ninh của Lebanon cho biết ngày 6/7 đã có hai quả tên lửa từ lãnh thổ nước này bắn sang phía Israel, nhưng đều rơi ở phần lãnh thổ của Beirut và không gây thương vong nào.
Trong khi đó, Quân đội Israel (IDF) thông báo chưa phát hiện sự cố bất thường nào tại vùng lãnh thổ nước này giáp biên giới với Lebanon, nhưng ghi nhận có vụ nổ ở phía bên kia biên giới, gần làng Ghajar của Lebanon.
Hiện vẫn chưa có thông báo chính thức hoặc xác nhận nào từ phía Lebanon, và cũng chưa có tổ chức nào đứng ra nhận trách nhiệm về sự việc nói trên.
* Ngoại trưởng Iran và Sudan gặp nhau sau 7 năm: Ngày 6/7, bên lề cuộc họp cấp bộ trưởng của Phong trào Không liên kết ở Baku (Azerbaijan) Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian đã gặp người đồng cấp Sudan Ali al-Sadiq Ali. Đây là lần đầu tiên quan chức ngoại giao cấp cao của hai nước gặp nhau sau 7 năm cắt đứt quan hệ ngoại giao.
Hãng tin IRNA (Iran) nêu rõ: "Hai bên đã trao đổi định hướng giải quyết những hiểu lầm, tăng cường quan hệ chính trị và kinh tế giữa Tehran và Khartoum".
Trước đó, năm 2016, sau sự kiện Đại sứ quán Saudi Arabia ở Tehran bị phá hoại, một loạt quốc gia Arab cắt đứt quan hệ với Iran, trong đó có Sudan. (IRNA)