Tổ chức NATO tròn 70 tuổi: Bóng của quá khứ trong sinh nhật buồn

NATO vốn là sản phẩm của chiến tranh lạnh. Thời ấy nay đã thành quá khứ nhưng NATO vẫn muốn tiếp tục tồn tại, có vai trò và ảnh hưởng. NATO hiện thế nào khi bước sang tuổi 70? Nhận định của Báo Thế giới và Việt Nam.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Dịch Dung

TIN LIÊN QUAN
to chuc nato tron 70 tuoi bong cua qua khu trong sinh nhat buon NATO sẽ tiếp tục chính sách kiềm chế đối với Nga
to chuc nato tron 70 tuoi bong cua qua khu trong sinh nhat buon Tướng Ba Lan: Nga có nguy cơ bị tấn công hạt nhân trong trường hợp chiến tranh

Ngày 4/4/2019, NATO kỷ niệm 70 năm ngày thành lập. Tổng thư ký đầu tiên của NATO, Lord Hastings Ismay, người Anh, đã khái quát tôn chỉ mục đích ra đời của NATO là "keep the Soviet Union out, the Americans in and the Germans down", hàm ý không để cho Liên Xô mở rộng phạm vi ảnh hưởng sang Tây Âu, giữ Mỹ hiện diện ở Tây Âu và không để cho nước Đức trỗi dậy trở lại. Bẩy thập kỷ sau, Liên Xô không còn tồn tại mà thay vào đó là nước Nga và cục diện quan hệ giữa NATO với Nga lại như trước, Mỹ đang nhăm nhe giảm cam kết cho NATO và nước Đức đã trở thành một trong những thành viên chủ chốt của NATO. Qua đó có thể thấy là thời cuộc đã thay đổi cơ bản và cả NATO cũng không còn như trước nữa.

to chuc nato tron 70 tuoi bong cua qua khu trong sinh nhat buon
Ngoại trưởng các nước thành viên NATO tại lễ kỷ niệm 70 năm. (Ảnh: AP)

Sau ngần ấy thời gian tồn tại và hoạt động, liên minh quân sự này tăng được số thành viên từ 12 khi thành lập lên 29 ở thời điểm hiện tại. Trong khoảng thời gian ấy, NATO đã nhiều lần chuyển từ một liên minh quân sự để phòng thủ cho các thành viên như NATO thường quả quyết sang thành một tập hợp lực lượng chủ động tiến hành chiến tranh ở bên ngoài phạm vi lãnh thổ các nước thành viên. NATO đã chuyển mục tiêu tôn chỉ ra đời và hoạt động là bảo đảm an ninh, thể chế chính trị và hệ thống xã hội ở các nước thành viên sang cả mục tiêu phát động chiến tranh và can thiệp quân sự để thay đổi chính quyền ở nơi bên ngoài NATO, để thay đổi địa lý chính trị châu lục và khu vực. Sau 70 năm, NATO đã khác biệt cơ bản về bản chất so với trước. Tuy nhiên, có hai điều vẫn hoàn toàn như trước đối với NATO là NATO hoàn toàn phụ thuộc vào Mỹ và luôn tìm kiếm kẻ thù để có lý do tồn tại và tiếp tục tồn tại.

Ở thời hiện nay, NATO tồn tại như cái bóng của quá khứ. Nó vốn là sản phẩm của chiến tranh lạnh và xung đột Đông - Tây trong thế kỷ trước. Thời ấy đã trở thành quá khứ nhưng NATO vẫn muốn tiếp tục tồn tại, tiếp tục có vai trò và ảnh hưởng. Cho nên cái bóng của quá khứ này được đắp cho diện mạo mới và bổ sung thêm bản chất mới. Nó thu nạp thêm thành viên ở châu Âu. Nó tự đặt ra những mục đích hoạt động mới để tiếp tục tồn tại, khởi đầu bằng cuộc chiến tranh ở Kosovo dưới chiêu bài "can thiệp nhân đạo". Rồi tiếp bằng những cuộc chiến tranh ở Afghanistan, Iraq hay Syria với lý do "chống khủng bố". Tổng thống Mỹ Donald Trump đã từng có lần tuyên bố là Mỹ không muốn thực thi vai trò cảnh sát thế giới trong khi NATO hiện rất muốn đảm trách vai trò ấy.

Chỉ có điều là việc thực hiện vai trò ấy hiện không còn đơn giản và dễ dàng nữa đối với NATO, bởi ba nguyên nhân chính. Thứ nhất là mối quan hệ của NATO với Nga đã trở nên thù địch như ở thời chiến tranh lạnh đã qua khiến NATO phải quan tâm trước hết và tập trung hàng đầu cho việc xử lý quan hệ với Nga ở châu Âu. Đối phó Nga giúp NATO có lý do mới để tiếp tục tồn tại nhưng đối phó Nga bây giờ không đơn giản như thủa trước và khiến NATO càng thêm lệ thuộc vào Mỹ và vào biến động trong mối quan hệ giữa Mỹ và Nga.

Thứ hai, ông Trump không như những người tiền nhiệm xưa nay ở Mỹ trong quan hệ với NATO, không coi trọng và ưu tiên cho NATO như những người kia, chủ ý giảm chứ không sẵn sàng tiếp tục duy trì cam kết của Mỹ cho các thành viên NATO và buộc các thành viên này phải tự thân vận động nhiều hơn chứ không được tiếp tục dựa cậy vào Mỹ như lâu nay.

Thứ ba là nội bộ NATO chưa khi nào phân rẽ và bất đồng như trong thời gian gần đây, đặc biệt bởi mối quan hệ giữa Mỹ và nhiều thành viên NATO với Thổ Nhĩ Kỳ (cũng là thành viên NATO) và giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Nga. Vì thế, trong nhiều vấn đề về chính trị an ninh thế giới và khu vực cũng như trong quan hệ với Nga, NATO không có được sự thống nhất quan điểm và phối hợp hành động cần thiết giữa các thành viên.

Kỷ niệm 70 năm ngày thành lập, NATO đương nhiên không tiếc mỹ từ to tát để ngợi ca và đề cao liên minh cũng như để quả quyết khẳng định và tin tưởng vào tương lai của liên minh. Nhưng những thách thức này và việc vẫn là sản phẩm của quá khứ nhiều hơn là một liên minh quân sự đã được cải tổ để thích ứng với bối cảnh tình hình mới ở châu Âu và trên thế giới cũng như việc chính trong những ngày này phía Mỹ nhắc lại đòi hỏi đặt ra cho các thành viên NATO về tăng ngân sách quốc phòng mà trong thực chất không khác gì thương mại hoá cam kết của Mỹ đối với NATO khiến cho ngày 4/4 năm nay thực sự là sinh nhật buồn của NATO.

to chuc nato tron 70 tuoi bong cua qua khu trong sinh nhat buon "Thổ Nhĩ Kỳ không phải lựa chọn giữa Nga và bất kỳ nước nào khác"

Ngày 3/4, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho biết, nước này sẽ phát triển mối quan hệ mang tính xây dựng với cả ...

to chuc nato tron 70 tuoi bong cua qua khu trong sinh nhat buon Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ hội đàm với Ngoại trưởng Tây Ban Nha về tình hình Venezuela

Ngày 3/4, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton cho biết ông đã hội đàm với Ngoại trưởng Tây Ban Nha Josep Borrell.

to chuc nato tron 70 tuoi bong cua qua khu trong sinh nhat buon Nga sẽ phản ứng tương xứng với chương trình vũ trang của NATO

Ngày 3/4, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Alexander Grushko cho biết, các biện pháp phản ứng của Nga đối với các chương trình vũ ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Việt Nam-Malaysia tăng cường hợp tác trong lĩnh vực năng lượng và Halal

Việt Nam-Malaysia tăng cường hợp tác trong lĩnh vực năng lượng và Halal

Đoàn Bộ Công Thương do Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên dẫn đầu đã có buổi làm việc với Công ty Năng lượng tái tạo TNB Renewables Sdn Bhd, Malaysia.
Giá xăng dầu hôm nay 23/11: 'Bỏ túi' thêm khoảng 1%, cao nhất trong 2 tuần

Giá xăng dầu hôm nay 23/11: 'Bỏ túi' thêm khoảng 1%, cao nhất trong 2 tuần

Giá xăng dầu hôm nay 23/11, giá dầu 'bỏ túi' thêm khoảng 1%, đạt mức cao nhất trong 2 tuần.
Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Mông Cổ tại Hà Nội

Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Mông Cổ tại Hà Nội

Tối 22/11, tại Hà Nội, Đại sứ quán Mông Cổ tại Việt Nam tổ chức Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Mông Cổ.
Quyết tâm hoàn thành các nhiệm vụ chuyển đổi số quốc gia theo Đề án 06

Quyết tâm hoàn thành các nhiệm vụ chuyển đổi số quốc gia theo Đề án 06

Đề án 06 là đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai ...
Triều Tiên cảnh báo gắt về tập trận 3 bên Mỹ-Nhật-Hàn; Washington nhắc lại cam kết an ninh ‘vững chắc như thép’ với Seoul

Triều Tiên cảnh báo gắt về tập trận 3 bên Mỹ-Nhật-Hàn; Washington nhắc lại cam kết an ninh ‘vững chắc như thép’ với Seoul

Bình Nhưỡng lên án Mỹ tiến hành các cuộc tập trận chung và triển khai khí tài tại Bán đảo Triều Tiên, cảnh báo có thể leo thang thành chiến ...
Xe điện hạng sang Volvo ES90 sẽ ra mắt vào tháng 3/2025,  giá dự kiến từ 2 tỷ đồng

Xe điện hạng sang Volvo ES90 sẽ ra mắt vào tháng 3/2025, giá dự kiến từ 2 tỷ đồng

Hãng xe Thụy Điển vừa chốt lịch ra mắt của mẫu sedan thuần điện hạng sang Volvo ES90 vào đầu năm 2025 với mức giá quy đổi dự kiến từ ...
Triều Tiên cảnh báo gắt về tập trận 3 bên Mỹ-Nhật-Hàn; Washington nhắc lại cam kết an ninh ‘vững chắc như thép’ với Seoul

Triều Tiên cảnh báo gắt về tập trận 3 bên Mỹ-Nhật-Hàn; Washington nhắc lại cam kết an ninh ‘vững chắc như thép’ với Seoul

Bình Nhưỡng lên án Mỹ tiến hành các cuộc tập trận chung và triển khai khí tài tại Bán đảo Triều Tiên, cảnh báo có thể leo thang thành chiến tranh.
Nga hạ 5 UAV của Ukraine, nêu quan điểm dùng vũ khí hạt nhân, nói xung đột chỉ có thể kết thúc nếu NATO ngừng làm một việc

Nga hạ 5 UAV của Ukraine, nêu quan điểm dùng vũ khí hạt nhân, nói xung đột chỉ có thể kết thúc nếu NATO ngừng làm một việc

Trong học thuyết hạt nhân mới của Nga, ngưỡng sử dụng các loại vũ khí như vậy đã được hạ xuống, có tính đến những rủi ro phát sinh.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đề cử loạt lãnh đạo lĩnh vực nhà ở, phòng ngừa dịch bệnh và lao động

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đề cử loạt lãnh đạo lĩnh vực nhà ở, phòng ngừa dịch bệnh và lao động

Ngày 22/11, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã đề cử các vị trí Bộ trưởng Nhà ở và Phát triển đô thị, Giám đốc CDC và Bộ trưởng Lao động.
Iran tập trận quy mô lớn, huy động hơn 60.000 quân tình nguyện, trưng bày vũ khí hiện đại

Iran tập trận quy mô lớn, huy động hơn 60.000 quân tình nguyện, trưng bày vũ khí hiện đại

Iran trưng bày một số thiết bị bay không người lái quân sự cũng như thiết bị phòng thủ trong cuộc tập trận.
Giải quyết xung đột ở Ukraine, nước Nga không đặt hy vọng vào ông Trump hay bất kỳ ai khác, chỉ dựa vào ‘sức mạnh của chính mình’

Giải quyết xung đột ở Ukraine, nước Nga không đặt hy vọng vào ông Trump hay bất kỳ ai khác, chỉ dựa vào ‘sức mạnh của chính mình’

Nga cho hay, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump có thể đạt được giải pháp cho cuộc xung đột ở Ukraine, nhưng Nga chỉ trông cậy vào chính mình.
Tòa án Hình sự quốc tế ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel, Czech và Bulgaria đồng loạt phản ứng

Tòa án Hình sự quốc tế ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel, Czech và Bulgaria đồng loạt phản ứng

Thủ tướng Czech Petr Fiala coi quyết định của Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) là "điều đáng tiếc".
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Sự trở lại của ông Donald Trump không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong chính trị Mỹ mà còn hứa hẹn ảnh hưởng sâu rộng đến khu vực Nam bán cầu.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Phiên bản di động