Tống Liên Anh: Khám phá thế giới để tìm ra chính mình

Linh Lan
Dịch sách và dịch chuyển là hai hoạt động tưởng chừng như không liên quan, thậm chí đối ngược nhau về mặt tính chất. Tuy nhiên, theo góc nhìn của dịch giả Tống Liên Anh, chúng lại là những hành trình hàm dưỡng lẫn nhau, để qua đó con người không ngừng khám phá tri thức, sống một cuộc đời phong phú về trải nghiệm và giàu có về tinh thần.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Tống Liên Anh trong chuyến trải nghiệm, khám phá cực Bắc của nước Mỹ. (Ảnh: NVCC)
Tống Liên Anh trong chuyến trải nghiệm, khám phá cực Bắc của nước Mỹ. (Ảnh: NVCC)

Dịch sách - Hành trình tĩnh lặng

Cơ duyên nào đưa chị tới với việc dịch sách và điều gì khiến chị thấy việc dịch sách thách thức nhất cũng như thú vị nhất?

Tôi sinh ra và lớn lên ở một huyện miền núi, thư phòng khổng lồ của tôi là bầu trời, mặt đất, là những đêm mùa Hè lấp lánh sao giăng; cuốn sách khổng lồ của tôi chính là những vần thơ và câu chuyện kể trong ký ức của bố. Khi bắt đầu biết đọc, tôi say mê tất cả những gì có chữ xung quanh mình.

Đối với tôi việc dịch sách là một hình thức đọc rất sâu để đi đến tận cùng một tác phẩm, chỉ khác là việc đọc giờ đây không phải để phục vụ cho riêng mình mà còn phục vụ cho hàng ngàn, hàng vạn độc giả.

Điều đó buộc tôi từ một người đọc theo lối “thụ hưởng” thành một người đọc có trách nhiệm hơn, cam kết và bền bỉ hơn với tác phẩm. Cũng là một cuộc phiêu lưu đầy xúc cảm trong thế giới của những con chữ, nhưng dịch sách là cuộc phiêu lưu trong tĩnh lặng mà bạn thường phải đi một mình và phải chấp nhận đối mặt với nỗi cô đơn.

Mark Twain có câu nói rất hay về ngôn ngữ: “Sự khác nhau giữa từ đúng và từ gần đúng thật sự là một chuyện lớn, đó là sự khác nhau giữa ánh chớp và con đom đóm”.

Dịch thuật là công việc nhiều thách thức vì nó không chỉ đòi hỏi sự thông thạo về ngôn ngữ, mà còn cần người dịch có chiều sâu tri thức cũng như sự nhạy cảm và kết nối với tác phẩm. Quá trình tinh chỉnh thường đòi hỏi nhiều thời gian và “đau đớn” nhất. Có khi, tôi phải mất đến một vài tuần loay hoay tìm cách dịch một từ, một thuật ngữ mà vẫn không ưng ý. Có những đoạn tôi tiếp tục dịch lại khi sách tái bản lần một, lần hai… mà vẫn không hài lòng.

Cuốn gần đây nhất tôi dịch trên đường đi công tác dọc Tây Bắc, Tây Nguyên và miền Trung. Mỗi ngày, tôi đều đặt đồng hồ dậy từ 4h sáng để có hai tiếng cho việc dịch trước khi đi hàng trăm cây số đến các bản làng.

Chính trải nghiệm này giúp tôi trui rèn sự kiên định, nhẫn nại và nuôi dưỡng động lực học tập không ngừng để vượt qua những giới hạn của bản thân.

Khám phá thế giới để tìm ra chính mình
Tống Liên Anh tại sự kiện ra mắt sách "Học tập suốt đời".

Dịch chuyển - Hành trình sống động

Như chị chia sẻ, việc dịch sách đòi hỏi sự tĩnh lặng, tập trung cao độ và tương đối cô đơn. Tuy nhiên, chị lại là người dịch chuyển rất nhiều và chị cũng vừa kể về hành trình “vừa đi vừa dịch” cuốn sách gần đây nhất của mình. Điều gì khiến chị yêu thích việc dịch chuyển và nó có mối liên hệ thế nào đối với việc đọc sách và dịch sách?

Tôi thấy bản thân mình giống như một dòng sông mà sự sống nuôi dưỡng trong lòng hay tất cả những trù phú vun đắp đôi bờ đều có được nhờ vào việc khơi thông dòng chảy. Với tôi, dịch chuyển, không chỉ là việc đi xa, là sự thay đổi vị trí trên bản đồ địa lý, mà còn là cách để hòa mình và tương tác một cách sống động, trực diện nhất với tri thức cũng như vẻ đẹp của tự nhiên, văn hoá, xã hội, con người…

Tôi biết ơn công việc cho mình cơ hội được “chảy” mãi ra biển lớn. Tới giờ tôi đã đi được gần 30 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Năm 2023 là một năm vô cùng đặc biệt, tôi đã có những trải nghiệm không thể quên khi đặt chân tới bốn châu lục và hai lần đi dọc đất nước. Đây là những chuyến đi phá vỡ tất cả những giới hạn về mặt thể lực, về khung nhận thức và niềm tin chật hẹp mà tôi đã đặt ra cho mình.

Sách “Học tập suốt đời” của tác giả Peter Hollins do Tống Liên Anh và Lê Anh Thư dịch được tái bản hai lần sau một tháng chính thức phát hành. Cuốn sách được độc giả của VTV đề cử vào top 10 cuốn sách không nên bỏ.

Thông qua những chuyến đi, tôi có thể sờ, chạm, ngửi, cầm, nắm, ngắm nhìn, thấu hiểu và kiểm nghiệm… những điều trong sách. Tôi tin rằng một người đã từng đọc sách, dịch sách về Israel thì khi chạm tay lên bức tường than khóc ở miền đất thánh chắc chắn sẽ có sự rung cảm mãnh liệt khác hẳn với lữ khách chỉ ghé chơi mảnh đất này. Cũng như vậy, một người từng say đắm những tác phẩm của Jack London sẽ vỡ oà xúc cảm khi sống giữa đêm trăng hoang dã nơi cực Bắc của nước Mỹ, nhìn thứ ánh sáng nguyên sơ ấy hắt lên những dòng sông, mặt hồ đã đóng băng được bao bọc bởi rừng cây tuyết trắng im lìm.

Đôi khi, những khoảnh khắc đẹp nhất trong đời là giây phút ta nhìn thấy những gì mình từng đọc và tưởng tượng suốt thời ấu thơ hiện ra ngay trước mắt, hay khi những giấc mơ hoang đường nhất của tuổi trẻ chợt gần gũi đến mức có thể sờ, nắm được. Đó chính là hạnh phúc không có gì so sánh được của một người đọc sách, dịch sách và trải nghiệm, ngụp lặn thật sâu trong đời sống này.

Tống Liên Anh trong chuyến thăm lớp học xoá mù chữ  tại bản Phồng, tỉnh Nghệ An. (Ảnh: NVCC)
Tống Liên Anh trong chuyến thăm lớp học xoá mù chữ tại bản Phồng, tỉnh Nghệ An. (Ảnh: NVCC)

Sự phiêu lưu và cuộc sống mong ước

Theo chị, việc đọc sách, dịch sách và dịch chuyển có ý nghĩa như thế nào đối với hành trình học tập của mỗi cá nhân, giúp họ “tìm ra chính mình” và sống một cuộc đời mình mong ước?

Trong cuốn sách Học tập suốt đời của Peter Hollins có một câu mà tôi rất thích: “Khu vực bao la chưa được khám phá bởi kinh nghiệm của con người, tồn tại bên ngoài giới hạn chật hẹp của những trường học chính quy, chính là địa hạt quan trọng nhất của giáo dục”.

Đọc sách chính là nền tảng của tự học, bước khởi đầu của hành trình học tập suốt đời. Dịch sách, tiến thêm một bước nữa, chính là một cách đọc và “tường thuật”, chia sẻ lại những thứ mình đọc cho rất nhiều người. Nhưng chỉ dừng lại ở đó thì chưa đủ. Không ngừng trải nghiệm và nhúng mình thật sâu trong những trải nghiệm ấy chính là cách kết nối tri thức khổng lồ từ việc đọc, việc dịch với đời sống thực tế.

Vì vậy, với tôi việc đọc sách, dịch sách và dịch chuyển là những hành trình tiếp nối, đan quyện, bồi đắp, hàm dưỡng lẫn nhau. Trên hành trình đó, mỗi chúng ta sẽ khám phá thế giới bên ngoài và bên trong mình một cách sâu sắc, đủ đầy và trọn vẹn nhất.

Chị Tống Liên Anh là chuyên gia trong lĩnh vực giáo dục người lớn và học tập suốt đời. Chị tốt nghiệp loại xuất sắc Chương trình Thạc sĩ Giáo dục, trường Đại học Monash theo Học bổng toàn phần của Chính phủ Australia và hai lần vinh dự được UNESCO trao tặng Học bổng học tập suốt đời.

Chị là chuyên gia/cố vấn của các tổ chức như UNESCO, DVV International, SEAMEO CELLL... Trong 10 năm công tác tại Bộ Giáo dục và Đào tạo, chị phụ trách các Đề án, chương trình thúc đẩy học tập suốt đời, xây dựng xã hội học tập tại Việt Nam.

Tống Liên Anh là tác giả, diễn giả của hàng trăm bài báo, chương trình truyền hình, talkshow khuyến đọc, khuyến học tại Việt Nam. Chị là dịch giả của một số cuốn sách best-seller như: Vùng lợi nhuận (2009), Mua bán và sáp nhập doanh nghiệp (2010), Tiếp thị trực tuyến trong kỷ nguyên số (2011), Cục ị ở đâu (2020) và Học tập suốt đời (2023).

Gen Z 'vươn mình' ra thế giới

Gen Z 'vươn mình' ra thế giới

Nhờ tư duy mở và tinh thần tự lập, dám nghĩ dám làm, thế hệ Gen Z dễ dàng vượt qua được các khuôn khổ ...

Khám phá Điện Biên lịch sử

Khám phá Điện Biên lịch sử

Những ngày đầu năm chúng tôi đến Điên Biên - mảnh đất hội tụ tinh hoa của vùng Tây Bắc với thiên nhiên hùng vĩ, ...

Nét đẹp ẩm thực rất riêng ở Cao nguyên đá Hà Giang

Nét đẹp ẩm thực rất riêng ở Cao nguyên đá Hà Giang

Những món ăn mang phong vị núi rừng là tinh hoa ẩm thực của cộng đồng 19 dân tộc ở Hà Giang, mỗi dân tộc ...

Nét hấp dẫn đặc biệt của ẩm thực Làng cổ Đường Lâm

Nét hấp dẫn đặc biệt của ẩm thực Làng cổ Đường Lâm

Tại Diễn đàn Du lịch ASEAN – ATF 2024, sản phẩm du lịch trải nghiệm ẩm thực truyền thống Bắc Bộ - Làng cổ Đường ...

Nhớ về bầu trời xanh ngắt ở Rome

Nhớ về bầu trời xanh ngắt ở Rome

Trong hai năm qua, dù đi nhiều nơi, trải nghiệm nhiều điểm đến, nhưng với tôi, Rome vẫn để lại cho tôi ấn tượng sâu ...

(thực hiện)

Xem nhiều

Đọc thêm

Đội tuyển Việt Nam tập huấn Hàn Quốc trước ASEAN Cup 2024

Đội tuyển Việt Nam tập huấn Hàn Quốc trước ASEAN Cup 2024

Theo lịch dự kiến, đội tuyển Việt Nam sẽ tập huấn tại Hàn Quốc ở đợt tập trung cuối cùng trước thềm ASEAN Cup 2024.
Kết quả bóng đá hôm nay 15/10 (mới nhất)

Kết quả bóng đá hôm nay 15/10 (mới nhất)

Xem kết quả bóng đá đêm qua và hôm nay 15/10, Cup C1, Ngoại hạng Anh, La Liga, Serie A, Tây Ban Nha, Anh, Pháp, Đức, Italy... đều được cập ...
Diễn viên Ngọc Huyền hút hồn người đối diện bởi nhan sắc ngọt ngào

Diễn viên Ngọc Huyền hút hồn người đối diện bởi nhan sắc ngọt ngào

Diễn viên Ngọc Huyền lên đồ năng động, nhưng cũng có lúc hút hồn người đối diện khi 'biến hình' thành tiểu thư sang chảnh, điệu đà.
EU bất đồng về Quỹ hỗ trợ Ukraine, khen Nga lách trừng phạt tốt, thừa nhận 'mục tiêu xa vời' khi muốn tìm kiếm khế ước bằng vũ lực

EU bất đồng về Quỹ hỗ trợ Ukraine, khen Nga lách trừng phạt tốt, thừa nhận 'mục tiêu xa vời' khi muốn tìm kiếm khế ước bằng vũ lực

EU cho rằng, cần phải tăng áp lực trừng phạt lên Nga cũng như tăng cường cung cấp vũ khí cho Ukraine.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 15/10 và sáng 16/10: Lịch thi đấu vòng loại World Cup 2026 - Trung Quốc vs Indonesia; giao hữu - Mexico vs Mỹ

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 15/10 và sáng 16/10: Lịch thi đấu vòng loại World Cup 2026 - Trung Quốc vs Indonesia; giao hữu - Mexico vs Mỹ

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 15/10 và sáng 16/10: Lịch thi đấu UEFA Nations League - Ba Lan vs Croatia; U21 EURO - U21 Tây Ban Nha ...
Chuyển dữ liệu giữa hai máy Samsung hiệu quả, nhanh chóng

Chuyển dữ liệu giữa hai máy Samsung hiệu quả, nhanh chóng

Cách chuyển dữ liệu an toàn từ Samsung sang Samsung được nhiều người quan tâm. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn đồng bộ dữ liệu giữa hai điện thoại ...
GoldenTour tỏa sáng trong Top 50 thương hiệu uy tín hàng đầu Việt Nam 2024

GoldenTour tỏa sáng trong Top 50 thương hiệu uy tín hàng đầu Việt Nam 2024

Một cột mốc quan trọng, khẳng định vị thế tiên phong và nỗ lực không ngừng nghỉ của GoldenTour trong việc xây dựng và phát triển thương hiệu du lịch Việt Nam.
Du lịch Trung Quốc: Những điểm đến ngắm trọn vẻ đẹp Lệ Giang, tỉnh Vân Nam

Du lịch Trung Quốc: Những điểm đến ngắm trọn vẻ đẹp Lệ Giang, tỉnh Vân Nam

Lệ Giang (Trung Quốc) sở hữu cảnh quan thơ mộng, kiến trúc cổ điển cùng phong tục tập quán đa dạng, là điểm đến hấp dẫn không thể bỏ lỡ.
Sức hút di sản Đông Nam Á

Sức hút di sản Đông Nam Á

Đông Nam Á không chỉ nổi tiếng với những bãi biển đẹp và ẩm thực phong phú, mà còn lưu giữ nhiều giá trị di sản văn hóa và thiên nhiên vô cùng quý giá.
Độc đáo đặc sản An Giang có nguồn gốc từ Campuchia phải ăn bằng tay không mới ngon

Độc đáo đặc sản An Giang có nguồn gốc từ Campuchia phải ăn bằng tay không mới ngon

Gà đốt lá chúc (gà đốt Ô Thum) là món ăn có nguồn gốc từ Campuchia, du nhập vào An Giang từ lâu và dần trở thành đặc sản vang danh khắp chốn.
Món chè 3 màu của Việt Nam lọt top 100 đồ tráng miệng ngon nhất châu Á

Món chè 3 màu của Việt Nam lọt top 100 đồ tráng miệng ngon nhất châu Á

Đại diện đến từ Việt Nam – món chè ba màu đã lọt top 100 món tráng miện ngon nhất châu Á do trang ẩm thực nổi tiếng Taste Atlas công bố.
Dáng vẻ huyền bí, kiến trúc hiếm có của tháp cổ hơn nghìn tuổi ở Quảng Nam

Dáng vẻ huyền bí, kiến trúc hiếm có của tháp cổ hơn nghìn tuổi ở Quảng Nam

Tháp cổ Bằng An, Quảng Nam có hơn 1.000 năm tuổi là tháp Chăm có kiến trúc hình bát giác độc đáo còn tồn tại cho đến ngày nay tại Việt Nam.
Cảm nhận văn hoá 'đất nước hình chiếc ủng' qua bộ sách mới ra mắt nhân Tuần lễ ngôn ngữ Italy

Cảm nhận văn hoá 'đất nước hình chiếc ủng' qua bộ sách mới ra mắt nhân Tuần lễ ngôn ngữ Italy

Tuần lễ Ngôn ngữ Italy trên thế giới lần thứ 24 sẽ được tổ chức tại Hà Nội từ ngày 11-20/10.
Giải Nobel Văn học 2024: Con đường và tác phẩm nghệ thuật đầy đam mê của nữ văn sĩ Hàn Quốc

Giải Nobel Văn học 2024: Con đường và tác phẩm nghệ thuật đầy đam mê của nữ văn sĩ Hàn Quốc

Nhà văn Han Kang đã tạo nên dấu ấn lịch sử khi trở thành người Hàn Quốc đầu tiên giành giải Nobel Văn học năm 2024.
Giao lưu văn hóa Việt Nam-Thụy Điển, tôn vinh sức mạnh của văn chương

Giao lưu văn hóa Việt Nam-Thụy Điển, tôn vinh sức mạnh của văn chương

Hội thảo Văn học Thụy Điển tổ chức tại Viện Goethe Hà Nội, thu hút sự tham dự đông đảo tác giả, nhà văn, nhà báo và độc giả yêu văn chương.
Việt Nam sẽ là điểm đến của điện ảnh thế giới?

Việt Nam sẽ là điểm đến của điện ảnh thế giới?

Một số địa danh của Việt Nam từng là phim trường của các bộ phim nổi tiếng thế giới như Đông Dương, Người tình... Dù vậy, tiềm năng này vẫn còn bỏ ngỏ...
Tiếp nối mạch nguồn truyện tranh Việt qua thế giới của Tý Quậy

Tiếp nối mạch nguồn truyện tranh Việt qua thế giới của Tý Quậy

Tý Quậy được coi một 'tượng đài' của làng truyện tranh Việt, tính đến nay đã có hàng triệu bản in của series này đến tay bạn đọc.
Từ biểu tượng văn hóa tới 'ngoại giao hoa anh đào' Nhật Bản

Từ biểu tượng văn hóa tới 'ngoại giao hoa anh đào' Nhật Bản

Hoa anh đào không chỉ là biểu tượng của đất nước Nhật Bản mà còn trở thành một công cụ quan trọng trong chiến lược ngoại giao văn hóa của xứ sở Mặt trời mọc...
Ấn Độ công nhận thêm 5 ngôn ngữ cổ điển

Ấn Độ công nhận thêm 5 ngôn ngữ cổ điển

Các ngôn ngữ cổ điển đóng vai trò bảo vệ di sản văn hóa sâu sắc và lâu đời của Ấn Độ, chứa đựng những giá trị cốt lõi lịch sử và văn hóa của ...
Làng gốm Bát Tràng và kỷ niệm sâu đậm với Bác Hồ

Làng gốm Bát Tràng và kỷ niệm sâu đậm với Bác Hồ

Baoquocte.vn. Trong chuyến thăm cách đây 65 năm, Bác Hồ đã nhắn nhủ: Làng Bát Tràng mới phải làm sao trở thành một trong những làng kiểu mẫu ở nước Việt Nam mới.
Hà Nội rực rỡ trong biển cờ hoa đón mừng kỷ niệm 70 năm giải phóng Thủ đô

Hà Nội rực rỡ trong biển cờ hoa đón mừng kỷ niệm 70 năm giải phóng Thủ đô

Những ngày này, Hà Nội rực rỡ hơn bao giờ hết khi cả thành phố ngập tràn sắc màu với cờ hoa chào mừng 70 năm Ngày giải phóng thủ đô (10/10/1954-10/10/2024).
Những cửa ô gắn liền với lịch sử của Thăng Long-Hà Nội

Những cửa ô gắn liền với lịch sử của Thăng Long-Hà Nội

Baoquocte.vn. Trưng bày tài liệu lưu trữ 'Hà Nội và những cửa ô' là một trong những hoạt động ý nghĩa nhằm dịp kỷ niệm 70 năm ngày Giải phóng Thủ đô.
Sống lại những khoảnh khắc lịch sử hào hùng của Hà Nội trong 'Ngày hội Văn hóa vì Hòa bình'

Sống lại những khoảnh khắc lịch sử hào hùng của Hà Nội trong 'Ngày hội Văn hóa vì Hòa bình'

Baoquocte.vn. Sáng 6/10, TP. Hà Nội sẽ tổ chức chương trình 'Ngày hội Văn hóa vì Hòa bình' nhằm quảng bá văn hóa Hà Nội, thúc đẩy kinh tế du lịch phát triển.
Người phác thảo lịch sử Hà Nội thời cận đại

Người phác thảo lịch sử Hà Nội thời cận đại

Baoquocte.vn. 'Hà Nội thời cận đại' là cuốn sách được ấp ủ và nghiên cứu trong một khoảng thời gian rất dài của tác giả Đào Thị Diến với một tình yêu Thủ đô sâu sắc.
Phiên bản di động