Trung Quốc - Australia: Găng tay nhung và nắm đấm quyền lực

LÊ VY
TGVN. Mối quan hệ Trung Quốc – Australia đang chuyển dần từ hình ảnh tích cực, tươi sáng sang những gam màu xám, nếu không nói là u ám.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Trang mạng của Viện Quan hệ Quốc tế Australia (AIIA) mới đây đăng bài viết của tác giả Anton Lucanus, làm việc tại trường Đại học Tây Australia về mối quan hệ căng thẳng hơn bao giờ hết giữa Trung Quốc và Australia trong năm 2020.

Việc Trung Quốc ban hành các lệnh cấm nhập khẩu một số mặt hàng từ Australia khiến nguy cơ xảy ra chiến tranh thương mại giữa hai nước trở nên hiện hữu, nhất là khi Australia thúc đẩy điều tra về nguồn gốc của đại dịch viêm đường hô hấp cấp do virus corona chủng mới (Covid-19).

Từ quyền lực mềm

Nhà văn người Mỹ Robin Hobb từng nói "ngoại giao là chiếc găng tay bằng nhung che đi nắm đấm quyền lực”. Trong 1 thập kỷ qua, Trung Quốc đã chi khoảng 10 tỷ USD để thúc đẩy “quyền lực mềm” trên khắp thế giới, tập trung vào việc đạt được hợp tác thông qua viện trợ kinh tế.

Trước đây, Trung Quốc tăng cường mở các Viện Khổng tử trong các trường đại học Australia,và hào phóng tài trợ các phương tiện truyền thông Australia để quảng bá hình ảnh tích cực của Trung Quốc.

Tuy nhiên, kể từ khi GDP của Trung Quốc vượt Nhật Bản năm 2010 và trở thành nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới, chính sách đối ngoại của nước này cũng trở nên quyết liệt và giọng điệu của Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày càng trở nên quyết đoán hơn. Cùng với Mỹ, Canada, Anh và nhiều nước khác, Australia cũng là một đối tượng mà Trung Quốc nhắm mũi tên công kích.

Đến các tranh cãi chính sách

Mối quan hệ giữa Australia và Trung Quốc đã trở nên căng thẳng trong nhiều năm qua vì các tranh cãi chính sách và các biện pháp trừng phạt kinh tế.

Căng thẳng gia tăng khi Thủ tướng Australia Scott Morrison hồi tháng 4/2020 kiên quyết bảo vệ ý định thực hiện lời kêu gọi mà ông cho là “hoàn toàn hợp lý” về một cuộc điều tra quốc tế về nguồn gốc của Covid-19 ở Trung Quốc.

Sau tuyên bố này, đại sứ Trung Quốc tại Australia đưa ra những lời đe dọa rằng hành động đó có thể gây chia rẽ giữa hai nước. Lời đe dọa đó là đáng ngại khi Australia là một trong những nền kinh tế phụ thuộc nặng nề vào Trung Quốc.

Theo Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia (DFAT), Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Australia kể từ năm 2016, với khoảng 32,6% hàng hóa xuất khẩu của Australia có điểm đến là Trung Quốc. Thịt bò, thịt cừu, len, rượu vang và lúa mạch là 5 sản phẩm của Australia giúp nước này thu được hơn 1 tỷ USD mỗi năm từ việc xuất khẩu sang Trung Quốc.

Nhà phân tích Tim Hunt từ Ngân hàng Rabobank nói: “Gần 1/3 thu nhập từ xuất khẩu của ngành nông nghiệp Australia đến từ Trung Quốc".

Để trả đũa Australia, Trung Quốc đã áp đặt các biện pháp trừng phạt thương mại đối với lúa mạch và thịt bò của Australia. Ngoài ra, sản phẩm rượu vang của Australia cũng bị "tấn công".

Trung Quốc - Australia: Găng tay nhung và nắm đấm quyền lực
Mối quan hệ giữa Australia và Trung Quốc đã trở nên căng thẳng trong nhiều năm qua. (Nguồn: abc.net.au)

Hiện tại, các nhà xuất khẩu tôm hùm của Australia lo ngại rằng họ sẽ trở thành nạn nhân tiếp theo của Trung Quốc. Trung Quốc nhập khẩu khoảng 95% tôm hùm xuất khẩu trị giá 750 triệu USD của Australia.

Gần đây, hàng tấn tôm hùm sống của Australia đã bị mắc kẹt tại một sân bay Trung Quốc do các vấn đề về thủ tục hải quan, vấn đề là những con tôm hùm này không thể sống quá 48 giờ.

Ngoài ra, có những dự đoán rằng Bắc Kinh sẽ cấm thêm một lượng hàng hóa xuất khẩu của Australia trị giá 6 tỷ USD, trong đó có gỗ và lúa mì, có thể là cả các mặt hàng đồng và đường. Một cơ quan tình báo hàng hải có uy tín cho biết Trung Quốc dự kiến sẽ chặn xuất khẩu than, quặng đồng, lúa mạch, gỗ và đường của Australia, ngay cả khi các nhà nhập khẩu đã thanh toán tiền và hàng đã được đưa đến các cảng của Trung Quốc.

Theo các cơ quan báo cáo giá hàng hóa, gần đây Bắc Kinh đã đưa ra chỉ thị “bằng miệng” cho một số nhà máy thép, công ty điện lực và thương nhân than ngừng nhập khẩu than của Australia.

Ngay sau đó, một số khách hàng Trung Quốc của công ty khai thác mỏ khổng lồ BHP của Australia đã hoãn các đơn đặt hàng. Trung Quốc nhập khẩu 55% trong số 170 triệu tấn than xuất khẩu hàng năm của Australia, với giá trị thương mại là 23 tỷ USD.

Richard McGregor, thành viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chính sách Lowy (Australia), cho biết “Trung Quốc dường như quyết tâm trừng phạt Australia và lấy nước này làm gương cho các nước khác. Trung Quốc đã cảnh báo hồi đầu năm nay rằng nhiều hàng hóa mà Australia xuất khẩu sang Trung Quốc hoàn toàn có thể được thay thế và bây giờ là lúc Trung Quốc sẽ thực hiện thay thế”.

Bên cạnh những tổn thất thương mại ngày càng gia tăng này, Australia phải đối mặt với khoản lỗ thêm 28 tỷ USD đối với xuất khẩu dịch vụ. Điều này sẽ đặc biệt nghiêm trọng nếu công dân Trung Quốc tuân theo các cảnh báo từ chính phủ nước này về việc không đi du lịch đến Australia, qua đó sẽ cản trở sự phục hồi sau đại dịch của Australia trong lĩnh vực du lịch và giáo dục quốc tế.

Đó rõ ràng là tin không mấy khả quan đối với Australia khi nước này đang phải vật lộn để thoát khỏi cuộc suy thoái lần đầu tiên sau 30 năm. Một cuộc khảo sát của Viện Lowy cho thấy 41% người dân Australia coi Trung Quốc là một mối đe dọa an ninh, chứ không phải là một đối tác kinh tế.

Cuộc chiến tự cường

Chuyên gia nghiên cứu Michael Shoebridge của Viện Chính sách Chiến lược Australia (ASPI) tin rằng các ngành công nghiệp nước này vẫn có khả năng cạnh tranh quốc tế nếu không có Trung Quốc.

Tuy nhiên, Phó Giáo sư Kinh tế He-Ling Shi thuộc trường Đại học Monash nhận xét rằng mặc dù một số hàng hóa có thể được bán ở các thị trường khác, song các lĩnh vực như giáo dục quốc tế của Australia sẽ gặp khó khăn hơn khi lượng sinh viên Trung Quốc tới Australia học tập giảm sút trong thời gian tới.

Chuyên gia phân tích Malcolm Davis từ ASPI cũng cho rằng “Trung Quốc là một bá chủ đang trỗi dậy, đầy quyết đoán, muốn thay đổi trật tự thế giới. Australia nhận ra rằng phải làm gì đó để ngăn chặn điều này xảy ra”.

Trong khi xoay xở chống lại sự độc quyền đang xâm lấn của Trung Quốc, theo tác giả Anton Lucanus, Australia cần phải "sống sót" trong cuộc chiến thương mại hiện tại với một trong những đối tác thương mại lớn nhất của nước này và trở nên tự cường hơn.

Căng thẳng Trung Quốc - Australia: Một chiêu nhằm nhiều đích

Căng thẳng Trung Quốc - Australia: Một chiêu nhằm nhiều đích

TGVN. Quan hệ Trung Quốc - Australia đang rơi vào tình cảnh bất hòa, khẩu chiến và trả đũa lẫn nhau. Thực chất và dụng ...

Ngoại trưởng Australia kêu gọi Trung Quốc không gây 'sức ép' liên quan cuộc điều tra về SARS-CoV-2

Ngoại trưởng Australia kêu gọi Trung Quốc không gây 'sức ép' liên quan cuộc điều tra về SARS-CoV-2

TGVN, Ngày 1/5, phát biểu trên kênh truyền hình ABC, Ngoại trưởng Australia Marise Payne khẳng định, hợp tác toàn cầu không gây sức ép ...

Bắc Kinh sẵn sàng

Bắc Kinh sẵn sàng "chiến đấu tới cùng" trong cuộc chiến thương mại

Phát biểu tại một cuộc họp tại Tòa nhà Quốc hội ở thủ đô Canberra sáng 26/6, Đại sứ Trung Quốc tại Australia Thành Cạnh ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Những nguy cơ đe dọa an ninh phi truyền thống trên thế giới xuất hiện rất nhiều ở Việt Nam với tác hại vô cùng nghiêm trọng, đặt ra yêu ...
Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Các vòng trừng phạt Nga, có thể ít tác động tới chủ thể, nhưng một cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây đã khiến toàn thế giới ...
Tăng cường nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam

Tăng cường nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam

Nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam, Thường trực Hội đã có nhiều cách làm sáng tạo đem lại hiệu quả thiết ...
Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế Healthy Connections nhằm giải quyết những thách thức trong việc tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản của cư dân vùng hẻo lánh ở phía ...
Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Ngày 22/11, Trung Quốc thông báo mở rộng cuộc điều tra chống trợ cấp đối với các sản phẩm sữa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU).
Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Tuyến đường bao biển nối Hạ Long và Cẩm Phả (Quảng Ninh) được đánh giá là một tuyến đường ven biển đẹp nhất Việt Nam bởi có sự kết hợp ...
Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary Viktor Orbán ngày 22/11 lên tiếng chỉ trích Tòa án hình sự quốc tế (ICC) về việc phát lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga chuẩn bị đối phó với bất kỳ diễn biến nào liên quan tình hình xung đột Ukraine, dù luôn ưu tiên và đã sẵn sàng cho các biện pháp hòa bình.
Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên cho rằng, các mối quan hệ quốc tế đã vượt quá điểm bùng nổ nguy hiểm và biến thành những cuộc xung đột vô cùng thảm khốc.
Ukraine báo động tấn công tên lửa tại nhiều tỉnh, Nga kêu gọi IAEA giám sát Kiev trong lĩnh vực hạt nhân

Ukraine báo động tấn công tên lửa tại nhiều tỉnh, Nga kêu gọi IAEA giám sát Kiev trong lĩnh vực hạt nhân

Rạng sáng ngày 22/11, nhiều tỉnh của Ukraine đã đồng loạt phát báo động phòng không kéo dài nhiều giờ liên quan đến khả năng bị tấn công bằng tên lửa đạn đạo.
Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Iran tuyên bố sẽ khởi động một loạt máy ly tâm mới và tiên tiến để đáp trả việc IAEA ra nghị quyết yêu cầu Tehran cải thiện hợp tác.
Báo động từ HĐBA LHQ: 70% dân số Syria cần viện trợ nhân đạo

Báo động từ HĐBA LHQ: 70% dân số Syria cần viện trợ nhân đạo

Phó đặc phái viên LHQ Najat Rochdi cho biết 2024 'sẽ là năm đẫm máu nhất' tại Syria trong vòng 4 năm qua.
Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Việc Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa của Mỹ tấn công quân sự trên đất Nga có thể chuyển xung đột sang giai đoạn quyết liệt hơn.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Phiên bản di động