Trung Quốc nhận tin vui bất ngờ, liệu có đủ sắc 'xoa dịu' nỗi lo về khủng hoảng nhân khẩu học?

Hồng Lam
Trung Quốc có thể chấm dứt chuỗi 9 năm liên tục sụt giảm tỷ lệ đăng ký kết hôn trong năm nay, với sự gia tăng nhanh chóng về số lượng cặp đôi mới cưới trong 3 quý đầu năm, đưa tổng số cặp đôi "về chung một nhà" hàng năm lên trên 7 triệu.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Trung Quốc có thể chấm dứt chuỗi 9 năm liên tục sụt giảm tỷ lệ đăng ký kết hôn trong năm nay, với sự gia tăng nhanh chóng về số lượng cặp đôi mới cưới trong 3 quý đầu năm. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Tia hy vọng cho cuộc khủng hoảng nhân khẩu học

Theo dữ liệu vừa được Bộ Nội vụ công bố tuần trước, trong 9 tháng đầu năm 2023, đã có 5,69 triệu cặp đôi đăng ký kết hôn, đánh dấu mức tăng trưởng đáng chú ý 245.000 cuộc so với cùng kỳ năm ngoái. Năm 2022, chỉ có 6,83 triệu cặp đôi đăng ký kết hôn, chỉ bằng gần một nửa so với kỷ lục 13,47 triệu vào năm 2013 và chỉ cao hơn mức 6,37 triệu vào năm 1979.

Việc gia tăng tỷ lệ các cặp đôi đăng ký kết hôn đã mang lại tia hy vọng cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, nhất là trong bối cảnh tỷ lệ sinh giảm đáng kể và dân số già đi nhanh chóng tạo nên thách thức lớn về nhân khẩu học cho nền kinh tế Trung Quốc.

Peng Peng, Chủ tịch điều hành của Hiệp hội Cải cách Quảng Đông nhận định: “Số lượng cặp đôi mới cưới tăng lên một phần là do bị hoãn lại từ đại dịch Covid-19, bắt đầu có dấu hiệu hồi phục trong năm nay khi trạng thái bình thường mới được thiết lập".

Tin liên quan
Sợ hãi trước viễn cảnh tương lai bất định, người trẻ Trung Quốc ngày càng lười yêu, ngại kết hôn Sợ hãi trước viễn cảnh tương lai bất định, người trẻ Trung Quốc ngày càng lười yêu, ngại kết hôn

Theo bà Peng, trong bối cảnh kinh tế kém thuận lợi, hôn nhân đang nổi lên như một giải pháp tương đối dễ tiếp cận so với việc tìm việc làm hoặc mua nhà, mang đến cho các cặp vợ chồng cơ hội tập hợp nguồn lực, chia sẻ chi phí sinh hoạt và giảm thiểu rủi ro tài chính.

“Chúng ta vẫn cần thêm dữ liệu của năm tới trước khi có thể đánh giá chính xác liệu xu hướng tăng này có tiếp tục hay không”, bà Peng nói, đồng thời nhấn mạnh giá nhà đất tăng cao, chi phí chăm sóc con cái leo thang và môi trường kinh tế đầy thách thức là những yếu tố chính ảnh hưởng đến sự nhiệt tình của giới trẻ Trung Quốc đối với việc kết hôn.

Với tỷ lệ sinh con giảm dần sau giai đoạn bùng nổ kể từ cuối những năm 1980, số lượng người trẻ trong độ tuổi kết hôn vì thế cũng giảm theo. Theo Niên giám điều tra dân số Trung Quốc năm 2020, độ tuổi trung bình kết hôn lần đầu ở Trung Quốc đã tăng đáng kể từ 24,89 năm 2010 lên 28,67 vào năm 2020.

Ngay cả trong số các cặp vợ chồng đã kết hôn, xu hướng muốn sinh con cũng giảm dần. Tỷ lệ sinh con đầu lòng của Trung Quốc – số con trung bình mà một phụ nữ có trong đời – đã giảm từ 0,7 vào năm 2019 xuống 0,5 vào năm 2022. Sự suy giảm này kéo theo sự gia tăng độ tuổi trung bình của phụ nữ sinh con đầu lòng từ 26,4 lên 27,4 trong cùng thời kỳ.

Lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại, số lượng trẻ sơ sinh ở Trung Quốc giảm xuống dưới 10 triệu vào năm ngoái, giảm xuống còn 9,56 triệu từ mức 10,62 triệu vào năm 2021.

Sự bất bình đẳng về giới tính cũng cản trở ngày càng nhiều phụ nữ trẻ kết hôn, trong khi các chính sách cũng chưa thực sự tạo thuận lợi cho phụ nữ độc thân có con. Sự mất cân bằng nhân khẩu học ngày càng tăng đã làm dấy lên lo ngại rằng tăng trưởng kinh tế sẽ tiếp tục chậm lại khi nợ chính phủ tăng vọt để đáp ứng chi phí y tế và phúc lợi ngày càng tăng bởi tình trạng dân số già.

Nâng cao vai trò của phụ nữ

Mới đây, trong cuộc gặp với đội ngũ lãnh đạo mới của Liên đoàn Phụ nữ Toàn Trung Quốc, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đề cao vai trò quan trọng của phụ nữ đối với sự “tiến bộ quốc gia” và kêu gọi phụ nữ tạo ra “xu hướng gia đình mới”.

Chủ tịch Tập Cận Bình cho rằng, những việc phụ nữ cần làm tốt là "giữ gia đình hoà thuận, hòa hợp xã hội, phát triển đất nước”, đồng thời cần “tích cực nuôi dưỡng một nền văn hóa mới về hôn nhân và sinh con".

Bà Shen Yiqina, Ủy viên Hội đồng Nhà nước và là Chủ tịch mới đắc cử của Liên đoàn Phụ nữ toàn Trung Quốc, đã viết trên Qiushi, tạp chí hàng đầu của Trung Quốc xuất bản ngày 16/11 rằng phụ nữ cần thể hiện sức mạnh của "một nửa bầu trời". “Phụ nữ nắm giữ một nửa bầu trời” vốn là câu nói nổi tiếng của cố Chủ tịch Trung Quốc Mao Trạch Đông phản ánh cam kết của chính phủ trong việc thúc đẩy quyền phụ nữ.

Vị quan chức hàng đầu của Trung Quốc về các vấn đề về phụ nữ này cũng cam kết thúc đẩy vai trò của một nửa thế giới trong gia đình và đưa ra hướng dẫn cho thế hệ trẻ có một lộ trình đúng hướng từ hẹn hò, lập gia đình, kết hôn đến lúc sinh con và xây dựng một nền tảng gia đình hạnh phúc.

"Chủ tịch Tập Cận Bình đã chỉ ra rằng chỉ khi có một gia đình hòa thuận và đạo đức, con cái chúng ta mới có thể lớn lên và xã hội của chúng ta mới phát triển một cách lành mạnh”, bà Shen Yiqina dẫn chứng.

Để đạt được mục tiêu này, bà Shen Yiqina cho rằng, tất cả các cấp liên đoàn nên hỗ trợ phụ nữ nhiều hơn trong công việc, dù làm việc trong lĩnh vực đổi mới công nghệ hay làm chủ một doanh nghiệp.

Bà đề xuất nên có những sự kiện, cuộc thi nhằm tìm kiếm những “gia đình kiểu mẫu" nhằm truyền cảm hứng cho các nhân viên nữ, tạo môi trường an toàn thân thiện cho bà mẹ và trẻ em, đồng thời giảm bớt gánh nặng chăm sóc gia đình cho phụ nữ.

Trung Quốc nhận tin vui bất ngờ, liệu có đủ sắc 'xoa dịu' nỗi lo về khủng hoảng nhân khẩu học?
Lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại, số lượng trẻ sơ sinh ở Trung Quốc giảm xuống dưới 10 triệu vào năm 2022. (Nguồn: Reuters)

Liên đoàn Phụ nữ toàn Trung Quốc cũng lần đầu tiên sửa đổi điều lệ sau 5 năm trong quá trình cải tổ, nhấn mạnh vai trò của tổ chức dưới sự lãnh đạo của đảng và thúc đẩy công việc của phụ nữ trong việc xây dựng đất nước và gia đình.

Tuy vậy, Carl Minzner, một chuyên gia về luật pháp và quản trị Trung Quốc tại Đại học Fordham ở New York và Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (CFR), cho biết, những quan điểm mới của Bắc Kinh về hôn nhân và gia đình có thể vấp phải phản ứng từ một bộ phận giới trẻ Trung Quốc (đặc biệt là các nữ thanh niên), vốn quen với một cuộc sống độc lập tự chủ và không mặn mà với việc kết hôn.

Trong bối cảnh những lo ngại về nhân khẩu học ngày càng tăng, Bắc Kinh cũng đã có những điều chỉnh chính sách, cho phép người dân ở 21 tỉnh, thành có thể đăng ký kết hôn xuyên địa giới kể từ tháng 6/2023, xoá bỏ rào cản trước đây yêu cầu người trẻ phải đăng ký kết hôn ở các tỉnh nơi họ sinh ra do hệ thống đăng ký hộ khẩu kiểm soát quyền tiếp cận các dịch vụ công.

Theo Bộ Nội vụ Trung Quốc, tính đến cuối tháng 9/2023, đã có 197.000 cuộc hôn nhân xuyên tỉnh đã được đăng ký ở Trung Quốc, hơn 35% trong số đó diễn ra sau khi chính sách trên được ban hành.

Ngoại trưởng Trung Quốc khuyến khích sinh viên Pháp làm một điều để đóng góp cho quan hệ hai nước

Ngoại trưởng Trung Quốc khuyến khích sinh viên Pháp làm một điều để đóng góp cho quan hệ hai nước

Ngày 11/5, tại lễ khánh thành Nhà Trung Quốc trong Khu Đại học Quốc tế tại Paris, Ủy viên Quốc vụ kiêm Ngoại trưởng Trung ...

Trung Quốc: Nỗi đau thất nghiệp đe doạ nền kinh tế, sinh viên mới tốt nghiệp đứng trước tương lai mịt mờ

Trung Quốc: Nỗi đau thất nghiệp đe doạ nền kinh tế, sinh viên mới tốt nghiệp đứng trước tương lai mịt mờ

Chính sách Zero Covid-19 với các lệnh phong toả nghiêm ngặt được áp dụng trong 3 năm xảy ra đại dịch, dù đã được Trung ...

Mặc khủng hoảng dân số cận kề, giới trẻ Trung Quốc dù kết hôn vẫn quyết không sinh con

Mặc khủng hoảng dân số cận kề, giới trẻ Trung Quốc dù kết hôn vẫn quyết không sinh con

Đối mặt với quá nhiều áp lực trong công việc và cuộc sống, nhiều người trẻ Trung Quốc quyết định lựa chọn không sinh con ...

Không chỉ 'nằm yên' buông xuôi, giới trẻ Trung Quốc rộ lối sống 'làm con toàn thời gian'

Không chỉ 'nằm yên' buông xuôi, giới trẻ Trung Quốc rộ lối sống 'làm con toàn thời gian'

Loay hoay không thể tìm được việc làm, hàng chục nghìn thanh niên Trung Quốc đã lựa chọn ở nhà phụ giúp cha mẹ công ...

Giới trẻ Trung Quốc nghỉ việc, về nhà 'làm con toàn thời gian'

Giới trẻ Trung Quốc nghỉ việc, về nhà 'làm con toàn thời gian'

Đầu năm nay, Zhang Jiayi, 31 tuổi, sống tại Hàng Châu (Trung Quốc) quyết định kết thúc công việc kinh doanh và trở thành "con ...

(theo SCMP, The Telegraph)
Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Đọc thêm

Tổng thống Ukraine Zelensky tuyên bố sẵn sàng từ chức

Tổng thống Ukraine Zelensky tuyên bố sẵn sàng từ chức

Tổng thống Ukraine tuyên bố, ông sẵn sàng từ bỏ chức vụ nếu điều đó mang lại hòa bình cho đất nước đang chìm trong xung đột này.
Thủ tướng Lào thăm, làm việc tại Cảng Tân Cảng-Cát Lái

Thủ tướng Lào thăm, làm việc tại Cảng Tân Cảng-Cát Lái

Ngày 23/2, Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone đã đến thăm, làm việc tại Cảng Tân Cảng-Cát Lái thuộc Tổng Công ty Tân cảng Sài Gòn, Quân chủng Hải quân.
Thái Lan: Nổ bom ngay trước chuyến thăm tới tỉnh miền Nam của cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra

Thái Lan: Nổ bom ngay trước chuyến thăm tới tỉnh miền Nam của cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra

Ngày 23/2, một số vụ nổ bom đã xảy ra tại các tỉnh miền Nam Thái Lan, trong đó có vụ nổ xảy ra trước khi cựu Thủ tướng Thaksin ...
Giá vàng hôm nay 24/2/2025: Giá vàng có thể 'rớt' khỏi đỉnh, lộ diện mức quan trọng về mặt tâm lý, thị trường cần thêm thời gian

Giá vàng hôm nay 24/2/2025: Giá vàng có thể 'rớt' khỏi đỉnh, lộ diện mức quan trọng về mặt tâm lý, thị trường cần thêm thời gian

Giá vàng hôm nay 24/2/2025 ghi nhận các chuyên gia trong ngành ngày càng thận trọng về triển vọng ngắn hạn.
Giá tiêu hôm nay 24/2/2025: Thị trường tăng, nông dân có tiềm lực tài chính mạnh và đại lý tiếp tục thu mua tích trữ

Giá tiêu hôm nay 24/2/2025: Thị trường tăng, nông dân có tiềm lực tài chính mạnh và đại lý tiếp tục thu mua tích trữ

Giá tiêu hôm nay 24/2/2025 tại thị trường trong nước tăng ở các địa phương trọng điểm, giao dịch từ 160.000 – 162.000 đồng/kg.
Bầu cử Đức: Người dân bắt đầu đi bỏ phiếu, thăm dò cho thấy sự dịch chuyển sang cánh hữu

Bầu cử Đức: Người dân bắt đầu đi bỏ phiếu, thăm dò cho thấy sự dịch chuyển sang cánh hữu

Ngày 23/2, cử tri Đức đã đi bỏ phiếu bầu cử liên bang. Thăm dò cho thấy phe bảo thủ của ông Friedrich Merz đang chiếm ưu thế.
Khảo sát ý kiến dư luận xã hội về Thông tư 29 quy định dạy thêm, học thêm

Khảo sát ý kiến dư luận xã hội về Thông tư 29 quy định dạy thêm, học thêm

Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tổ chức lấy ý kiến dư luận xã hội về Thông tư 29 của Bộ GD&ĐT quy định về dạy thêm, học thêm.
TP. Hồ Chí Minh miễn học phí cho học sinh

TP. Hồ Chí Minh miễn học phí cho học sinh

Từ năm học 2025 - 2026, TP. Hồ Chí Minh miễn học phí cho học sinh các cấp học.
Năm 2025, Học viện Cảnh sát Nhân dân tuyển sinh 530 chỉ tiêu

Năm 2025, Học viện Cảnh sát Nhân dân tuyển sinh 530 chỉ tiêu

Trong số 530 chỉ tiêu năm 2025, Học viện Cảnh sát Nhân dân tuyển 477 nam, 53 nữ. Phạm vi tuyển sinh phía Bắc tính từ Huế trở ra.
Dạy thêm, học thêm ở Mỹ như thế nào?

Dạy thêm, học thêm ở Mỹ như thế nào?

Mỹ không có luật cấm dạy-học thêm nhưng có những quy định nhằm kiểm soát các vấn đề liên quan đến lợi ích giáo viên và công bằng học tập.
Bộ GD&ĐT thành lập đoàn kiểm tra việc dạy thêm, học thêm

Bộ GD&ĐT thành lập đoàn kiểm tra việc dạy thêm, học thêm

Ngày 21/2, Bộ GD&ĐT vừa quyết định thành lập đoàn kiểm tra thực hiện Thông tư 29 quy định về dạy thêm học thêm.
Hơn 130.000 thí sinh đăng ký dự thi đánh giá năng lực do ĐH Quốc gia TP. Hồ Chí Minh tổ chức

Hơn 130.000 thí sinh đăng ký dự thi đánh giá năng lực do ĐH Quốc gia TP. Hồ Chí Minh tổ chức

Hơn 130.000 thí sinh đăng ký dự thi đánh giá năng lực do ĐH Quốc gia TP. Hồ Chí Minh tổ chức để xét tuyển vào 100 trường đại học, cao đẳng.
Nhiều lợi ích sức khỏe nếu thường xuyên ăn sữa chua vào buổi tối

Nhiều lợi ích sức khỏe nếu thường xuyên ăn sữa chua vào buổi tối

Thường xuyên ăn sữa chua buổi tối giúp cải thiện sức khỏe đường ruột, hỗ trợ trao đổi chất, bổ sung canxi, cải thiện chất lượng giấc ngủ...
6 loại quả và sữa bổ sung kali giảm nguy cơ đột quỵ

6 loại quả và sữa bổ sung kali giảm nguy cơ đột quỵ

Nghiên cứu chỉ ra, thêm 391 mg kali vào chế độ ăn hằng ngày có thể giảm 40% nguy cơ đột quỵ, chất này có nhiều trong chuối, sữa, trái bơ...
Những khoảnh khắc hẹn hò của Hoa hậu H'Hen Niê và chồng sắp cưới

Những khoảnh khắc hẹn hò của Hoa hậu H'Hen Niê và chồng sắp cưới

Nhiếp ảnh gia Tuấn Khôi gây chú ý khi tiết lộ những khoảnh khắc chưa từng công bố bên Hoa hậu H'Hen Niê trong 7 năm yêu.
Bộ Y tế yêu cầu báo cáo trường hợp sự cố y khoa tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương

Bộ Y tế yêu cầu báo cáo trường hợp sự cố y khoa tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương

Bộ Y tế đã có văn bản yêu cầu Bệnh viện Phụ sản Trung ương xác minh và báo cáo trường hợp sự cố y khoa đối với trường hợp bệnh nhân Q.A.
Chuyên gia y tế nói gì về chuyện 'lọc máu ngừa đột quỵ'?

Chuyên gia y tế nói gì về chuyện 'lọc máu ngừa đột quỵ'?

PGS. Nguyễn Lân Hiếu bác bỏ thông tin chỉ cần 2-3 giờ lọc máu với chi phí chưa đến chục triệu phòng ngừa được đột quỵ, hết mỡ máu, đái tháo đường.
Trước thông tin chủng virus corona mới có thể xâm nhập tế bào người, giới khoa học nói gì?

Trước thông tin chủng virus corona mới có thể xâm nhập tế bào người, giới khoa học nói gì?

Các nhà khoa học Trung Quốc đã phát hiện một chủng virus corona mới từ loài dơi, có khả năng xâm nhập tế bào con người...
Phiên bản di động