| Vấn đề an ninh biển trong đó có Biển Đông được đề cập trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN-Hoa Kỳ. (Ảnh: TN) |
Giải quyết hòa bình tranh chấp, nâng cao lòng tin
Tuyên bố Tầm nhìn chung của Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN-Hoa Kỳ 2022đã dành riêng một phần quan trọng để nêu bật việc thúc đẩy hợp tác biển, trong đó công nhận các lợi ích của việc xây dựng Biển Đông thành vùng biển hoà bình, ổn định và thịnh vượng.
ASEAN và Hoa Kỳ đều nhấn mạnh tầm quan trọng của các biện pháp thiết thực có thể giảm căng thẳng, nguy cơ tai nạn, hiểu lầm và tính toán sai lầm. Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện các biện pháp xây dựng lòng tin và phòng ngừa nhằm nâng cao lòng tin và tin cậy giữa các bên.
ASEAN và Hoa Kỳ tái khẳng định sự cần thiết theo đuổi giải quyết hòa bình các tranh chấp phù hợp với các nguyên tắc được thừa nhận phổ biến của luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982.
Bên cạnh đó, hai bên cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc triển khai đầy đủ và hiệu quả toàn bộ Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) 2002; duy trì và thúc đẩy môi trường thuận lợi cho việc đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
“Chúng tôi hoan nghênh các tiến triển hướng tới sớm đạt được COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982”, trích Tuyên bố chung.
Tuyên bố chung nhấn mạnh: “Chúng tôi quyết tâm duy trì hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực, và bảo đảm an toàn và an ninh hàng hải, cũng như tự do hàng hải và hàng không và các quyền sử dụng hợp pháp khác các vùng biển như đã khẳng định trong UNCLOS 1982, và thương mại trên biển hợp pháp và không bị cản trở cũng như không quân sự hóa và tự kiềm chế tiến hành các hoạt động”.
Trong các phiên làm việc chính thức giữa lãnh đạo Hoa Kỳ và các Lãnh đạo ASEAN, Hoa Kỳ đều khẳng định ủng hộ lập trường của ASEAN về Biển Đông, hoan nghênh ASEAN thúc đẩy hợp tác, đối thoại và xây dựng lòng tin ở khu vực, nỗ lực xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982.
Thực hiện DOC, xây dựng COC
Các thông điệp về Biển Đông của Việt Nam cũng đã được Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh trong khuôn khổ các cuộc họp tại Hội nghị Cấp cao đặc biệt lần này.
Tại phiên họp với Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, Việt Nam tái khẳng định lập trường nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông, nhấn mạnh giải quyết hòa bình mọi tranh chấp, khác biệt, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước UNCLOS 1982.
Thủ tướng hoan nghênh các đối tác ủng hộ ASEAN thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, xây dựng COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.
Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam bày tỏ mong muốn các nước lớn, những đối tác của ASEAN, có thể đưa quan hệ đi vào ổn định, cạnh tranh lành mạnh và có trách nhiệm, đồng thời tham gia đóng góp cho khu vực trên tinh thần minh bạch, xây dựng, tôn trọng vai trò trung tâm của ASEAN, tham vấn đầy đủ với ASEAN, tôn trọng luật pháp quốc tế, đóng góp cho hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực và trên thế giới
Tại phiên thảo luận về vấn đề an ninh biển và phòng chống Covid-19, Thủ tướng Phạm Minh Chính hoan nghênh các sáng kiến của Mỹ về tăng cường hợp tác biển với khu vực.
Tất cả các quốc gia, bao gồm các nước ASEAN và Mỹ, chia sẻ tầm quan trọng và lợi ích trong việc đảm bảo hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, tuyến giao thương hàng hải huyết mạch của thế giới.