Chim sẻ họng trắng có giới tính không giống với các loài thông thường. (Nguồn: Flickr) |
Hầu hết các sinh vật được phân chia thành hai giới tính, là "đực" và "cái". Mỗi giới tính được đặc trưng bởi nhiều đặc điểm khác nhau về hình thái, giải phẫu, sinh lý.
Tuy nhiên, giới tính ở một số loài động vật có thể trở phức tạp, điển hình như chim sẻ họng trắng (Zonotrichia albicollis) sống ở vùng cận Bắc Cực.
Đối với loài chim này, bất kỳ một cá thể nào cũng chỉ có thể giao phối với 1/4 số loài, thay vì 1/2 như thông thường. Điều gì đã xảy ra ở loài chim này?
Để làm rõ câu hỏi trên, 2 nhà sinh vật học người Canada là Elaina Tuttle và Rusty Gonser đã tìm hiểu, và phát hiện ra điều kỳ lạ về di truyền học ở loài chim sẻ họng trắng bản xứ.
Theo đó, sự đột biến gien xảy ra ở loài này khiến một phần lớn nhiễm sắc thể của chúng đảo lộn, dẫn đến chỉ vỏn vẹn 4 kiểu gien có thể sinh sản thành công với các kiểu gien cơ bản khác.
Thông thường, động vật sẽ tiến hóa để tăng khả năng sinh sản, giúp chúng tạo ra những đứa con sở hữu bộ gien chọn lọc tốt hơn.
Tuy nhiên, điều ngược lại đã xảy ra với chim sẻ họng trắng, khi chúng chọn cách để việc sinh sản trở nên khó khăn hơn.
Cụ thể, 2 bộ nhiễm sắc thể của loài đã tiến hóa thành các phân nhóm riêng biệt, điều sẽ quyết định rằng loài chim nào có thể giao phối thành công với số còn lại.
Tuttle và Gonser đã nghiên cứu sâu hơn về các phép nghịch đảo này và phát hiện ra rằng chúng đã xáo trộn các gien một cách hiệu quả để tạo ra 2 hình thái đối lập.
Theo đó, chúng có biểu hiện bằng ngoại hình khác nhau, gồm những con chim có sọc trắng trên đầu, và những con có sọc nâu. Bất chấp sự khác biệt, những cá thể sọc trắng chỉ giao phối với sọc nâu và ngược lại.
"Như thể loài chim này có tới 4 giới tính. Tức là một cá thể chỉ có thể giao phối với 1/4 quần thể", Christopher Balakrishnan, nhà sinh vật học tiến hóa tại Đại học East Carolina cho biết.
"Trong tự nhiên, rất ít giống loài lựa chọn có nhiều hơn 2 giới tính vì điều đó làm giảm tỷ lệ sinh sản của chúng".
| Chim ác là Australia giúp nhau tự tháo thiết bị theo dõi Chim ác là tháo các thiết bị theo dõi được gắn trên người chúng và đồng loại, cho thấy đây là những sinh vật thông ... |
| Bảo vệ các con non, đàn chim thợ dệt chống trả lại rắn độc Khi thấy tổ chim non mới nở gặp nguy cấp, những con chim trưởng thành đã lao vào mổ xẻ con rắn độc khiến đối ... |
| Kỳ lạ loài chim bồ câu mắt lồi bay liền 5 tiếng trên quãng đường 800 km Đây là một loài chim bồ câu quý hiếm, nổi tiếng với vẻ ngoài kỳ dị, gồm đôi mắt lồi, mỏ nhỏ và đầu hình ... |
| Australia: Loài chim 'bí ẩn' cổ xưa thoát nguy cơ tuyệt chủng Australia vừa phát hiện một đợt sinh sản lớn của loài chim pedionomus torquatus, một dấu hiệu quan trọng chứng tỏ dần đẩy lùi được ... |
| Khoảnh khắc chim công bay lên trời như hình ảnh chim phượng hoàng trong truyền thuyết Chim công rất ít khi bay và chỉ bay được những quãng ngắn, nhưng hình ảnh chim công bay trên bầu trời lại khiến nhiều ... |