| Đột quỵ không còn là căn bệnh của người già. (Ảnh minh hoạ) |
Đột quỵ (còn gọi là tai biến mạch máu não) thường xảy ra đột ngột khi nguồn máu cung cấp cho não bị tắc nghẽn trong quá trình lưu thông, điều này gây ra bởi các cục máu đông dẫn đến não bị thiếu oxy nghiêm trọng. Trường hợp này nếu không được cấp cứu kịp thời có thể gây ra hậu quả khó lường.
Mặc dù thường liên quan với người lớn tuổi, bệnh cũng có thể xảy ra ở người trẻ, đặc biệt khi có các yếu tố nguy cơ chưa được kiểm soát hiệu quả. Việc nhận biết sớm nguyên nhân và các dấu hiệu cảnh báo có thể giúp cấp cứu kịp thời và giảm nguy cơ di chứng nặng nề. Dưới đây là 5 nguyên nhân chính gây đột quỵ ở người trẻ do TheHealthSite.com chỉ ra. TheHealthSite.com là website của Ấn Độ chuyên về tin tức và kiến thức sức khỏe, đã được các chuyên gia kiểm chứng.
Tăng huyết áp – “kẻ giết người thầm lặng”
Tăng huyết áp là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây đột quỵ ở cả người trẻ và người cao tuổi. Huyết áp cao kéo dài làm tổn thương thành mạch, dẫn đến xơ vữa, tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu não.
Đáng chú ý, tăng huyết áp ở người trẻ thường tiến triển âm thầm, ít biểu hiện lâm sàng, khiến nhiều trường hợp không được phát hiện kịp thời. Các yếu tố nguy cơ phổ biến gồm căng thẳng kéo dài, chế độ ăn nhiều muối, lối sống ít vận động, hút thuốc lá và rối loạn giấc ngủ.
Việc theo dõi huyết áp định kỳ, kết hợp điều chỉnh lối sống, giữ vai trò then chốt trong phòng ngừa đột quỵ và các biến chứng tim mạch.
Hút thuốc lá, rượu bia và lạm dụng chất kích thích
Hút thuốc làm tổn hại thành mạch và khiến máu dễ đông hơn, tạo điều kiện hình thành cục máu đông. Cùng với đó, uống nhiều rượu bia có thể làm tăng huyết áp và gây xuất huyết não.
Đặc biệt, việc sử dụng các chất kích thích như cocaine hoặc amphetamine có thể làm mạch máu co thắt đột ngột hoặc rách vỡ, gây đột quỵ ngay cả ở người trẻ khỏe mạnh.
Tránh xa thuốc lá, hạn chế rượu bia và không sử dụng ma túy là cách hiệu quả để bảo vệ não bộ.
Tiểu đường và kiểm soát đường huyết kém
Khi đường huyết không được kiểm soát tốt, lượng đường cao trong máu sẽ làm tổn thương động mạch và thúc đẩy quá trình xơ vữa mạch máu, khiến lưu lượng máu lên não bị giảm.
Người trẻ béo phì, ít vận động hoặc có tiền sử gia đình mắc tiểu đường có nguy cơ cao hơn.
Ăn uống lành mạnh, tập luyện thường xuyên và tuân thủ điều trị y tế giúp giảm nguy cơ đột quỵ tim và não.
Các bệnh lý tim mạch
Một số bệnh tim có thể tạo ra cục máu đông, sau đó di chuyển lên não và gây đột quỵ. Những tình trạng thường gặp ở người trẻ gồm: rung nhĩ (rối loạn nhịp tim), bệnh van tim và dị tật tim bẩm sinh. Nhiều trường hợp bệnh tim không được phát hiện trong nhiều năm.
Việc khám sức khỏe định kỳ, phát hiện sớm và điều trị đúng cách giúp giảm đáng kể nguy cơ đột quỵ.
Lối sống ít vận động và căng thẳng kéo dài
Làm việc nhiều giờ, ăn uống không điều độ, ít vận động và stress mạn tính đều làm tăng nguy cơ đột quỵ. Căng thẳng kéo dài có thể làm tăng huyết áp, rối loạn giấc ngủ và dẫn đến các thói quen xấu như hút thuốc hoặc ăn quá nhiều.
Hãy thay đổi lối sống như tập thể dục hằng ngày, ăn uống cân bằng, quản lý căng thẳng tốt và nghỉ ngơi hợp lý có thể giúp giảm nguy cơ đột quỵ một cách rõ rệt.
Dấu hiệu cảnh báo sớm đột quỵ – Quy tắc FAST (cần nhớ)
Đột quỵ là tình trạng cấp cứu y tế khẩn cấp. Nhận biết sớm giúp tăng khả năng cứu sống và phục hồi. Hãy ghi nhớ quy tắc FAST:
F – Face (Mặt): Mặt méo, xệ một bên khi cười
A – Arm (Tay): Yếu hoặc tê liệt một bên tay, không thể nâng lên bình thường
S – Speech (Lời nói): Nói ngọng, nói khó, không hiểu lời nói
T – Time (Thời gian): Gọi cấp cứu ngay lập tức khi xuất hiện các dấu hiệu trên
Ngoài ra còn có thể gặp:
Đau đầu dữ dội đột ngột
Chóng mặt, mất thăng bằng
Mờ mắt hoặc mất thị lực một bên
Thông điệp cuối cùng: Đột quỵ không còn là bệnh của riêng người già. Người trẻ hoàn toàn có thể mắc nếu chủ quan với sức khỏe. Kiểm soát huyết áp, duy trì lối sống lành mạnh và nhận biết sớm dấu hiệu cảnh báo là chìa khóa để bảo vệ não bộ và tính mạng.