Liệu chúng ta có thể ngăn chặn ung thư?

Không giống như những yếu tố khác làm con người tử vong, căn bệnh ung thư dường như xuất hiện bất ngờ và không thể ngăn chặn...
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
lieu chung ta co the ngan chan ung thu Thuốc chữa sốt rét có thể hỗ trợ điều trị ung thư
lieu chung ta co the ngan chan ung thu Rượu có thể gây ra 7 loại ung thư

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, con người vẫn có thể chữa được ung thư và làm dịu bớt nỗi sợ hãi về căn bệnh nguy hiểm này.

lieu chung ta co the ngan chan ung thu
Tập luyện thể thao đều đặn là một trong những nguyên tắc phòng tránh ung thư. (Nguồn: OKDiario)

Những nguyên nhân bất biến

Nhiều người tin rằng, căn bệnh tim, nguyên nhân hàng đầu gây tử vong tại Mỹ, có thể phòng tránh được. Nếu mọi người ăn uống lành lạnh hơn, chịu khó rèn luyện thể chất hơn và không hút thuốc thì chúng ta sẽ trở nên khỏe mạnh hơn. Mặc dù, sống lành mạnh đến mấy, mọi người không thể thay đổi những yếu tố như độ tuổi, chủng tộc và gene di truyền.

Một nghiên cứu được xuất bản trên tạp chí Science vào tháng 1/2015 từng giải thích tại sao một số loại mô tế bào lại dẫn đến ung thư nhiều hơn những loại mô khác khi tìm ra mối tương quan giữa số lần tế bào phân tách trong một đời người với nguy cơ gia tăng căn bệnh ung thư.

Nói cách khác, nghiên cứu này cho rằng, ADN của chúng ta tự sao chép càng nhiều lần, thì càng có nguy cơ xảy ra các vấn đề. Từ đó, một số người suy luận, ung thư chủ yếu là do “xui xẻo, do định mệnh” hơn là do những nhân tố mà con người có thể kiểm soát.

Tuy nhiên, thực tế không hoàn toàn giống nghiên cứu trên. Ví dụ, những tế bào phổi dù rất ít khi phân chia nhưng lại gây ra nhiều ca ung thư. Dù những tế bào trong bộ máy tiêu hóa phân chia liên tục nhưng lại rất ít khi gây ra căn bệnh ung thư. Một số loại ung thư (như ung thư tế bào hắc tố) lại do những nguyên nhân bên trong (những nguyên nhân chúng ta không thể kiểm soát), dù nhiều người cho rằng những nguyên nhân bên ngoài (như ánh nắng Mặt Trời) là nguyên nhân chính.

Chúng ta có thể làm gì?

Điều mà mọi người thực sự quan tâm là liệu chúng ta có thể giảm thiểu nguy cơ ung thư bằng cách thay đổi hành vi và thói quen sống của mình? Một nghiên cứu xuất bản trong tạp chí Nature mới đây đã cho thấy điều này. 

Những nghiên cứu trước đây cho rằng, các yếu tố môi trường có liên quan đến nhiều căn bệnh ung thư: Chế độ ăn uống có liên quan đến ung thư trực tràng; Rượu và thuốc lá có liên quan đến ung thư thực quản; Virus HPV có liên quan đến ung thư vòm họng; Cũng như, rõ ràng hút thuốc gây ra căn bệnh ung thư phổi và phơi nắng quá nhiều có thể dẫn đến căn bệnh ung thư da...

Bằng cách sử dụng những phương pháp nghiên cứu phức tạp, các nhà nghiên cứu chứng minh được rằng, chỉ chưa đến 30% nhân tố gây ung thư là những nhân tố bên trong (hay có thể nói là “vận xui”). 70% nhân tố còn lại là những nhân tố mà chúng ta có thể kiểm soát và thay đổi.

Gần đây nhất, một nghiên cứu trên tạp chí y tế JAMA Oncology đã tìm cách định lượng một lối sống khỏe mạnh để có thể thay đổi được nguy cơ ung thư Các nhà nghiên cứu đã xác định bốn lĩnh vực thường được cho là có liên quan đến việc phòng chống căn bệnh ung thư: hút thuốc lá, uống rượu, béo phì và tập luyện thể dục thể thao.

Theo đó, gần 150.000 người tham gia nghiên cứu được theo dõi trong thời gian dài bởi hai tổ chức Nurses’ Health StudyHealth Professionals Follow-up Study. Kết quả, trong 90.000 phụ nữ và 46.000 đàn ông tham gia nghiên cứu có 16.531 phụ nữ và 11.731 đàn ông nằm trong nhóm có tỉ lệ mắc ung thư thấp. Đây là những người mắc loại bệnh ung thư mà có thể phòng tránh được nếu họ có thói quen sống lành mạnh.

Khoảng 82% phụ nữ và 78% nam giới mắc ung thư phổi có lẽ đã có thể ngăn chặn được căn bệnh này thông qua những thói quen lành mạnh.

Khoảng 29% phụ nữ và 20% nam giới có lẽ đã ngăn được căn bệnh ung thư ruột kết và ung thư ruột thẳng nếu thực hiện những thói quen tốt và khoảng 30% số thành viên được khảo sát (cả nam và nữ) có lẽ đã ngăn chặn được ung thư tụy nếu có lối sống hợp lí.

Trong khi đó, căn bệnh ung thư vú ít có khả năng được ngăn chặn hơn: 4%. Trung bình, khoảng 25% số ung thư có thể được ngăn chặn đối với phụ nữ và 33% đối với nam giới. Gần một nửa số người chết do căn bệnh ung thư cũng cõ lẽ được ngăn chặn.

Trong nghiên cứu này, tình trạng “nguy cơ mắc ung thư thấp” yêu cầu chúng ta tuân thủ cả 4 lối sống khỏe mạnh. Vi phạm bất cứ nguyên tắc nào cũng sẽ đặt bạn vào tình trạng có nguy cơ cao. Tuy nhiên, thực ra những yêu cầu này không quá khó khăn để thực hiện.

Sự bùng nổ của căn bệnh ung thư có thể tiêu tốn của thế giới hàng tỉ USD mỗi năm và có lẽ không đạt được kết quả nào đáng kể. Vì thế, ngăn chặn không chỉ là phương pháp rẻ nhất, mà còn là phương pháp hiệu quả nhất.

Những thay đổi đơn giản trong thói quen của chúng ta có thể đảm bảo rằng nhiều loại ung thư sẽ không bao giờ xảy ra. Không chỉ vậy, những thay đổi này còn có ích cho những vấn đề sức khỏe khác. Đầu tư thời gian công sức vào những nỗ lực này có lẽ sẽ không gây sự thích thú, nhưng sẽ mang lại những kết quả tốt đẹp không ngờ.

Châu Khánh Tâm (theo NYTimes)

Đọc thêm

Giá vàng hôm nay 21/12/2025 neo sát đỉnh lịch sử, đồng USD củng cố sức mạnh, giá bạc sẽ còn gây bất ngờ trong năm 2026?

Giá vàng hôm nay 21/12/2025 neo sát đỉnh lịch sử, đồng USD củng cố sức mạnh, giá bạc sẽ còn gây bất ngờ trong năm 2026?

Giá vàng hôm nay 21/12/2025 tiến sát đỉnh lịch sử, đồng USD củng cố sức mạnh, giá bạc sẽ còn gây bất ngờ trong năm 2026?
Châu Âu 'bật đèn xanh' cho dự án Euro kỹ thuật số

Châu Âu 'bật đèn xanh' cho dự án Euro kỹ thuật số

Hội đồng châu Âu thông qua lập trường ủng hộ triển khai đồng Euro kỹ thuật số nhằm xây dựng khung pháp lý cho loại tiền mới.
ADB 'bắt tay' BIDV rót 250 triệu USD hỗ trợ nông nghiệp bền vững và chống biến đổi khí hậu

ADB 'bắt tay' BIDV rót 250 triệu USD hỗ trợ nông nghiệp bền vững và chống biến đổi khí hậu

Ngày 19/12, ADB và BIDV đã ký kết gói tài chính hợp vốn trị giá 250 triệu USD hỗ trợ nông nghiệp bền vững, chống biến đổi khí hậu.
Tỷ phú Elon Musk thắng kiện, được khôi phục gói thù lao 'khủng'

Tỷ phú Elon Musk thắng kiện, được khôi phục gói thù lao 'khủng'

Tòa án Tối cao bang Delaware ngày 19/12 đã ra phán quyết khôi phục gói thù lao có trị giá 56 tỷ USD vào năm 2018 của tỷ phú Elon ...
Báo Mỹ nêu 5 trở ngại then chốt cản trở triển vọng hòa bình Nga-Ukraine

Báo Mỹ nêu 5 trở ngại then chốt cản trở triển vọng hòa bình Nga-Ukraine

Báo WSJ điểm 5 điểm bất đồng chính có thể cản trở việc đạt được một thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine.
Khán giả cả nước được xem 'Mưa đỏ' trên sóng truyền hình tối nay

Khán giả cả nước được xem 'Mưa đỏ' trên sóng truyền hình tối nay

Khán giả cả nước sẽ được thưởng thức phim Mưa đỏ trên sóng Truyền hình Quốc phòng Việt Nam vào 20h40 tối nay (20/12).
Lịch nghỉ Tết Nguyên đán 2026 của học sinh

Lịch nghỉ Tết Nguyên đán 2026 của học sinh

Nhiều địa phương đã công bố lịch nghỉ Tết Nguyên đán 2026 cho học sinh, với thời gian nghỉ kéo dài hơn khung tối thiểu.
Bộ GD&ĐT nói về tình hình sắp xếp, tổ chức các cơ sở mầm non, phổ thông

Bộ GD&ĐT nói về tình hình sắp xếp, tổ chức các cơ sở mầm non, phổ thông

Bộ GD&ĐT nhấn mạnh việc sắp xếp trường học không chỉ là giảm số lượng mà phải nâng cao chất lượng giáo dục và đảm bảo quyền học tập của học sinh.
Cập nhật lịch nghỉ Tết Dương lịch 2026 của sinh viên

Cập nhật lịch nghỉ Tết Dương lịch 2026 của sinh viên

Hầu hết các đại học cho sinh viên nghỉ Tết dương lịch 1 ngày, nhưng cũng có những trường cho nghỉ kéo dài 4 ngày và học bù trước hoặc sau Tết.
Đại học Kinh tế quốc dân công bố phương thức tuyển sinh năm 2026, dự kiến tăng học phí

Đại học Kinh tế quốc dân công bố phương thức tuyển sinh năm 2026, dự kiến tăng học phí

Đại học Kinh tế Quốc dân dự kiến duy trì ổn định phương thức và tổ hợp tuyển sinh năm 2026, với chỉ tiêu khoảng 9.000 sinh viên.
Giờ ra chơi của học sinh tiểu học – Không gian giáo dục thầm lặng nhưng sâu sắc

Giờ ra chơi của học sinh tiểu học – Không gian giáo dục thầm lặng nhưng sâu sắc

Với học sinh tiểu học, giờ ra chơi không chỉ là lúc rời khỏi lớp học, mà là khoảnh khắc sân trường bỗng trở thành thế giới riêng của tuổi thơ.
Những thay đổi quan trọng trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2026

Những thay đổi quan trọng trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2026

Bộ GD&ĐT công bố dự thảo Thông tư sửa đổi quy chế thi tốt nghiệp THPT 2026 với nhiều điểm mới về tổ chức và trách nhiệm.
Bảo hiểm y tế bổ sung: Giải pháp cần thiết cho nhu cầu của người dân

Bảo hiểm y tế bổ sung: Giải pháp cần thiết cho nhu cầu của người dân

Triển khai bảo hiểm y tế bổ sung nhằm giảm áp lực tài chính và đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dân trong khám chữa bệnh.
Hoạt động đời sống thường ngày 'âm thầm' hỗ trợ người Nhật sống lâu và khỏe

Hoạt động đời sống thường ngày 'âm thầm' hỗ trợ người Nhật sống lâu và khỏe

Theo chuyên gia thần kinh Mỹ, người Nhật có sức khỏe bền bỉ, tuổi thọ cao nhờ duy trì nhịp sống ổn định, chẩu phần ăn nhỏ, vận động hằng ngày...
Giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, hãy làm điều này mỗi ngày

Giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, hãy làm điều này mỗi ngày

Nghe nhạc thường xuyên có thể giúp giảm gần 40% nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, đồng thời cải thiện nhiều chức năng nhận thức khác ở người cao tuổi.
Bổ sung chất xơ vào bữa sáng giúp cải thiện hệ tiêu hóa, ổn định đường huyết cả ngày

Bổ sung chất xơ vào bữa sáng giúp cải thiện hệ tiêu hóa, ổn định đường huyết cả ngày

Ưu tiên nạp nhiều chất xơ vào bữa sáng giúp làm chậm hấp thu carbohydrate, kiểm soát sự thèm ăn, cho đường huyết ổn định cả ngày.
Vì sao đột quỵ ở người trẻ đang gia tăng?

Vì sao đột quỵ ở người trẻ đang gia tăng?

Đột quỵ thường được xem là căn bệnh của người cao tuổi nhưng thực tế cho thấy tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ đang ngày càng tăng.
Rau lang hữu ích cho ‘công cuộc’ cải thiện số đo cân nặng

Rau lang hữu ích cho ‘công cuộc’ cải thiện số đo cân nặng

Chuyên gia gợi ý, rau khoai lang vào bữa ăn hằng ngày để tăng lượng acid chlorogenic, kích hoạt GLP-1, điều hòa đường huyết, kiểm soát thèm ăn.
Phiên bản di động