27 triệu tấn nhựa trôi nổi ở Bắc Đại Tây Dương

Một nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Biển Hoàng gia Hà Lan (NIOZ) và Đại học Utrecht lần đầu tiên ước tính cụ thể lượng nhựa nano trong đại dương, với khoảng 27 triệu tấn hiện diện ở Bắc Đại Tây Dương - cao hơn nhiều so với các dự báo trước đây. Công bố trên tạp chí Nature cho thấy mức độ ô nhiễm nghiêm trọng và đáng báo động.

Mối đe dọa siêu vi khuẩn ăn nhựa y tế Indonesia: Bali hành động trước khủng hoảng vi nhựa Phương pháp phân hủy nhựa mới giúp tiết kiệm chi phí Công nghệ làm sạch rác thải nhựa ở biển ‘đáng nể’ của Na Uy Phát hiện mới về vi nhựa trong não người

Hàng nghìn tỷ hạt nhựa siêu nhỏ đang âm thầm đe dọa hệ sinh thái và sức khỏe con người. (Nguồn: Shutterstock)

Giáo sư Helge Niemann (NIOZ và Đại học Utrecht) cho biết: "Lượng nhựa nano ở khu vực này vượt xa tổng vi nhựa và nhựa lớn ở cả Đại Tây Dương và các đại dương khác". Ông vừa được Hội đồng nghiên cứu châu Âu trao khoản tài trợ 3,5 triệu Euro để tiếp tục nghiên cứu tác động lâu dài của nhựa nano đến môi trường biển.

Trước đây, các nghiên cứu mới chỉ xác nhận sự hiện diện của nhựa nano chứ chưa đo lường được quy mô. Theo học viên cao học Sophie ten Hietbrink, phát hiện này giúp lý giải phần nào nghịch lý kéo dài nhiều năm: "Hàng triệu tấn nhựa được sản xuất nhưng không rõ đã đi đâu". Câu trả lời có thể nằm ở những hạt cực nhỏ lơ lửng trong các tầng nước đại dương.

Sophie đã cùng tàu RV Pelagia khảo sát bốn tuần từ quần đảo Azores đến thềm lục địa châu Âu, lấy mẫu tại 12 điểm. Các hạt nhựa lớn hơn 1 micromet được loại bỏ, phần còn lại mang về phòng thí nghiệm của Đại học Utrecht để phân tích bằng phổ khối, xác định chính xác thành phần nhựa.

Nhựa nano hình thành từ sự phân rã của nhựa lớn dưới ánh nắng hoặc từ đất liền trôi ra biển qua sông, thậm chí rơi xuống đại dương qua mưa và bụi khí quyển. Giới nghiên cứu lo ngại loại hạt này có thể xâm nhập chuỗi thức ăn. Giáo sư Niemann cảnh báo: "Chúng tôi đã tìm thấy nhựa nano trong mô não người, cho thấy chúng hiện diện không chỉ trong đại dương mà còn len lỏi vào toàn bộ hệ sinh thái, từ vi khuẩn, cá đến con người".

Ông cũng lưu ý rằng, nghiên cứu chưa phát hiện polyethylene hay polypropylene, hai loại nhựa phổ biến trong phân khúc hạt siêu nhỏ. Nguyên nhân có thể do chúng bị che khuất bởi các phân tử khác. Trong thời gian tới, nhóm sẽ tiếp tục khảo sát ở các vùng biển khác để xác định quy mô ô nhiễm trên phạm vi toàn cầu.

Dù đạt được bước tiến lớn, nhóm nghiên cứu khẳng định không thể thu gom hay làm sạch lượng nhựa nano đã tồn tại trong đại dương. Ông Niemann nhấn mạnh: “Chúng ta không thể đảo ngược tình trạng này. Điều tốt nhất có thể làm là ngăn chặn rác nhựa tiếp tục xâm nhập môi trường”.