IS là một tổ chức sùng bái tôn giáo ở cấp độ cực đoan nhất trong lịch sử. (Nguồn: NBC) |
Các vụ tấn công khủng bố tại Brussels (Bỉ) hôm 22/3 vừa qua đã nhắc nhở chúng ta rằng, tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng là một kẻ thù dai dẳng và có khả năng thích ứng cao. Các chiến binh của IS có thể hoạt động trong các môi trường an ninh cao và đi trước cả các lực lượng chống khủng bố. Hiện tổ chức này vẫn đang tìm cách trừng phạt châu Âu và rộng hơn là Mỹ, do các hoạt động chống lại “vương quốc Hồi giáo” của chúng.
Đương nhiên, châu Âu, Mỹ cùng nhiều đồng minh đã và đang phản công. Kể từ năm 2014, gần 23.000 cuộc không kích thành công do Mỹ và các đồng minh tiến hành đã làm tiêu hao lực lượng của IS tới mức nhóm khủng bố này phải cắt giảm lương, giảm một nửa khẩu phần thực phẩm và cho trẻ em ra chiến trường. Nhưng cũng có nhiều chiến thuật không đối xứng mà Mỹ, NATO và các đồng minh khu vực có thể sử dụng trong cuộc chiến chống IS.
Sử dụng ngôn từ phù hợp
IS không phải là “Hồi giáo cực đoan”. Hamas, Hezbollah, Fatah, Anh em Hồi giáo mới thực sự là các nhóm Hồi giáo cực đoan. Họ viện cớ đấu tranh vũ trang và chủ nghĩa khủng bố để đạt được các mục tiêu của mình. Nhưng họ cũng là các tổ chức có tính chính trị cao với các quy định, tiêu chuẩn và quy tắc ứng xử trong nội bộ. Chính vì vậy, đối với các nhóm Hồi giáo cực đoan có thể sử dụng phương pháp đàm phán và thuyết phục họ.
Tuy nhiên, IS là một hình thái hoàn toàn khác, một tổ chức sùng bái tôn giáo ở cấp độ cực đoan hơn cả các nhóm Hồi giáo cực đoan nhất trong lịch sử. IS quá coi trọng chủ nghĩa thánh chiến bất diệt mà cho rằng mỗi hành động giết người hàng loạt, cưỡng bức hay khủng bố tự sát chống lại các kẻ thù của nó là một hình thức tôn thờ tương đương như cầu nguyện. Tham gia thánh chiến cho đến lúc chết được coi là một nghĩa vụ tôn giáo lớn hơn so với làm từ thiện, ăn chay, cầu nguyện, hành hương và 5 cột trụ của Hồi giáo.
Thật vậy, IS là một tổ chức nổi dậy dựa vào khủng bố để tìm cách thiết lập một vương quốc Hồi giáo, nhưng mục tiêu cuối cùng thực sự của tổ chức này hoàn toàn không mang tính chính trị. IS tin rằng, thông qua thánh chiến, tổ chức này sẽ đem lại Ngày phán quyết. Đây không phải là Hồi giáo chân chính, mà là một biến thể thối nát, phớt lờ sự ủng hộ ngày càng lớn kéo dài hàng thế kỷ của tôn giáo này đối với lòng khoan dung, sự tôn trọng, giáo dục nghệ thuật. Thay vào đó, tổ chức này ủng hộ nhiệt thành một cách hiểu sai lệch về Kinh Koran mà cho rằng cưỡng bức, phá hủy và lạm dụng trẻ em là hình thức tôn thờ cao nhất.
Việc coi IS như là một tổ chức sùng bái tôn giáo mang tính hủy diệt chứ không phải một nhóm “Hồi giáo cực đoan” chính trị thần quyền hợp pháp không chỉ chính xác hơn, mà nó còn vạch trần cách hiểu tôn giáo thối nát của tổ chức này. Nó sẽ tạo điều kiện cho thế giới Hồi giáo bác bỏ nhóm này mà không cần phải bác bỏ đức tin của mình và có thể khiến những người Hồi giáo đang tiếp tế, hỗ trợ cho IS tự hỏi liệu họ có đánh mất linh hồn của mình hay không vì đã hợp tác với tổ chức này?
Ngừng đổ lỗi cho Hồi giáo
Thế giới Hồi giáo là bức tường thành duy nhất chống lại IS. Chúng ta chỉ có thể đánh bại chúng bằng cách thu hút tiếng nói chung của cộng đồng người Hồi giáo trên toàn cầu. Nếu người Hồi giáo trên khắp thế giới bác bỏ tính hợp pháp của IS và hợp tác với Mỹ cũng như các đồng minh để loại bỏ hoàn toàn các phần tử khủng bố tiềm tàng trong cộng đồng của họ, IS sẽ nhanh chóng suy yếu.
Để làm được điều này chúng ta cần phải rành mạch rằng, những người trong thế giới Hồi giáo không phải là vấn đề hay mối đe dọa. Họ cũng là nạn nhân của IS. Họ là những đồng minh mà chúng ta đang chiến đấu để bảo vệ.
Và chừng nào luận điệu chính trị xấu xa chống lại người Hồi giáo còn chưa ngừng lại, IS sẽ còn tiếp tục thắng lớn. IS và al-Qaeda muốn chứng tỏ với người Hồi giáo rằng, nước Mỹ là kẻ thù lớn nhất của tôn giáo này. Hãy ngăn không cho chúng có được công cụ này. Các giá trị của chúng ta dựa trên lòng khoan dung và sự tôn trọng. Nếu chúng ta học được cách đem lại một phần nhỏ những giá trị này tới 1,6 tỷ người Hồi giáo trên thế giới và hỗ trợ nỗ lực của họ trực tiếp bác bỏ IS, tổ chức này có thể “bị tiêu diệt trong bóng tối” như Ayman al-Zawahiri, thủ lĩnh mới của al-Qaeda, từng bày tỏ lo ngại.
Triển khai lực lượng đặc nhiệm
Vào thời điểm này, khi xét tới việc chiến đấu chống lại IS, Lực lượng đặc nhiệm Mỹ chủ yếu được triển khai để thu thập thông tin tình báo, giải cứu con tin và bắt giữ các phần tử khủng bố có giá trị cao. Lực lượng này có thể được sử dụng hiệu quả hơn.
“Vương quốc Hồi giáo” của IS thực ra là một chuỗi thành phố và làng mạc kết nối với nhau bằng những con đường và sự tiếp tế. Nếu chặn đứng được hai điều kiện này thì hình ảnh “lãnh thổ” cố kết của tổ chức khủng bố này sẽ chuyển thành các khu vực biệt lập có người ở.
Mới đây, Lầu Năm Góc đã xác định được khu vực tập trung sức mạnh chiến đấu “dày đặc nhất” của IS là hành lang quốc lộ giữa Mosul và biên giới Syria. Chúng ta sẽ phá hủy khu vực này như thế nào? Các lực lượng được huấn luyện của Iraq và người Kurd cùng với Lực lượng đặc nhiệm Mỹ cần phải thực hiện các cuộc tấn công với vũ khí hạng nặng dọc theo các tuyến đường huyết mạch của IS. Những lực lượng bản địa với sự cố vấn của Mỹ và được hỗ trợ bởi các cuộc không kích chiến thuật, sẽ tấn công vào khu vực phía sau của IS và họ sẽ nhanh chóng thay đổi thế trận.
Các đơn vị mặt đất sẽ không chỉ cắt đứt đường tiếp tế mà còn chủ động phát động các cuộc chiến tập trung đông phần tử khủng bố và tạo ra những khu vực hỗn loạn mà IS sẽ bất ngờ phải đối mặt. Khi các chiến binh IS bò lên từ các đường hầm, chúng sẽ không kịp trở tay bởi các cuộc không kích có mục tiêu sẽ tiêu diệt tất cả phương tiện, xe tăng, bộ binh hay các cuộc tấn công tự sát bằng xe tải. Tấn công tại nhiều địa điểm cách nhau tới hàng trăm dặm vào những ngày khác nhau, đợt tấn công kết hợp trên không và trên bộ này sẽ làm chậm lại hoạt động hậu cần của IS.
Tiến hành chiến tranh mạng trên quy mô toàn diện
Trên không gian mạng, IS hoạt động trên trang web đen thông qua mạng lưới người ủng hộ trên toàn cầu. Mạng lưới này có thể bị phá vỡ nếu một nỗ lực có phối hợp được tiến hành để phá tan việc tập hợp các máy chủ máy tính thực sự giúp duy trì các hoạt động bị che giấu trên mạng này. Theo cùng một cách thức virus Stuxnet tấn công các máy tính hỗ trợ chương trình hạt nhân của Iran, Bộ Chỉ huy Không gian mạng của Mỹ cần phải nhận diện và tấn công các kết nối máy tính hỗ trợ truyền thông và mạng lưới người ủng hộ của IS trên khắp thế giới.
Một khi Bộ Chỉ huy Không gian mạng tiến hành tấn công điện tử và nếu cơ quan này có khả năng kiểm soát các máy chủ, họ sau đó có thể phổ biến tuyên truyền chống hệ tư tưởng trên chính các máy chủ này. Hãy thử tưởng tượng khi mọi trang web của IS trên thế giới liên tục hiện ra dòng chữ “Các người là kẻ thù số 1 của đạo Hồi. Hãy đầu hàng” thì chúng sẽ bị “gậy ông đập lưng ông” ra sao?
Trong hơn một năm qua, Dự án Khủng bố không đối xứng đã thăm dò và tấn công mạng lưới web đen của IS đã đạt được một số thành công. Nhưng ngoài ra, tính đến nay, Bộ Chỉ huy Không gian mạng Mỹ chưa tiến hành một chiến dịch mạng toàn cầu nào chống lại tổ chức khủng bố này.
Xét xử tội ác chiến tranh trên biển
Hạ viện Mỹ và Ngoại trưởng John Kerry đã tuyên bố rằng, IS đang phạm tội ác diệt chủng chống lại người theo đạo Thiên chúa và người Yazidi tại khu vực Trung Đông. Các chiến binh IS cũng phạm tội ác chiến tranh chống lại người Hồi giáo, cả người Sunni lẫn Shiite. Cộng đồng quốc tế nên tiến hành một phản ứng mạnh mẽ. Nhiều chiến binh IS, một khi đã bị bắt, được chuyển về quê nhà để xét xử hoặc bị giam giữ trong các nhà tù “xiêu vẹo”, nơi khả năng trốn thoát là khá cao.
Thay vì tiếp tục thông lệ này, cộng đồng quốc tế, với sự dẫn đầu của Mỹ, nên đưa các chiến binh IS tới các tàu giam giữ tù nhân và triệu tập ngay lập tức các phiên tòa quốc tế hợp lý xét xử tội ác chiến tranh trên biển. Các tàu này có thể được neo đậu ở đảo Diego Garcia, một lãnh thổ bảo hộ của Anh tại khu vực sâu nhất của Ấn Độ Dương.
Các công tố viên, luật sư bào chữa và nhân chứng có thể thảo luận thông qua video. Các tàu này có thể được trang bị các thiết bị để thi hành án tử hình nhanh chóng trên tàu. Nếu bản án là hình phạt tù, phần tử khủng bố sẽ được đưa tới một nhà tù phía Đông với các biện pháp an ninh và bảo vệ đầy đủ.
Như vậy, các tàu giam giữ tù nhân hiện đại và có quy mô lớn sẽ phải được triển khai. Nhưng chúng sẽ ít tốn kém và tù binh sẽ khó để định vị hay trốn thoát khỏi đó hơn nhiều so với ở nhà tù Vịnh Guantanamo. Chưa kể tới việc tiến hành các phiên tòa xét xử tội ác chiến tranh quốc tế sẽ ngay lập tức làm thay đổi hình ảnh toàn cầu của IS từ một đội quân viễn chinh chiến thắng thành một băng nhóm tội phạm chiến tranh bị săn đuổi.