60 năm sau khi được coi là 'đã chết', sông Thames bất ngờ 'hồi sinh'

Yến Nhi
Sông Thames, con sông nổi tiếng chảy qua thủ đô London (Anh) đã trải qua một cú 'chuyển mình' ngoạn mục và trở thành một trong những con sông sạch nhất thế giới chảy qua một thành phố.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Khi các nhà khoa học tại Bảo tàng Lịch sử tự nhiên của London tuyên bố sông Thames "đã chết về mặt sinh học", đã có một cú “chuyển mình” ngoạn mục chỉ sau 60 năm. Hiện nay, sông Thames được xem là một trong những con sông sạch nhất thế giới chảy qua một thành phố.

Sông Thames là một trong những con sông lớn sạch nhất thế giới. (Nguòn: Getty)
Sông Thames là một trong những con sông lớn sạch nhất thế giới. (Nguồn: Getty)

Từ một “kho chất thải”...

Sông Thames được tạo bởi 4 nhánh sông là Isis, Churn, Colne và Leach. Các nhánh sông hội tụ tại thành phố Oxford. Phần lớn sông chảy theo hướng Đông nước Anh, chạy qua thủ đô London và đổ ra Biển Bắc.

Từ lâu, con sông đã trở thành một kho chứa chất thải do sự rò rỉ của các bể chứa và rác thải đổ xuống nhiều nhánh sông. Nhiều nhánh sông nhỏ nằm bên dưới các đường phố của London được phủ kín để che giấu mùi hôi của chúng.

Đỉnh điểm cao trào là vào mùa Hè năm 1858, khi lượng chất thải của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đổ ra sông cũng đã dần đẩy người dân ra khỏi London. Năm đó, thời tiết nóng bất thường khiến mùi hôi thối bốc lên nặng nề hơn và người Anh gọi sông Thames là “dòng sông thối vĩ đại” (The Great Stink).

Sau đó, Sir Joseph Bazelgette, một kỹ sư đã được giao nhiệm vụ xây dựng một mạng lưới thoát nước thải để giảm bớt ô nhiễm trên sông và hệ thống này vẫn còn được sử dụng cho đến ngày nay.

Hơn một thế kỷ, các kỹ sư đã cải tiến mạng lưới này, bao gồm nâng cấp các công trình xử lý nước thải và lắp đặt nhà vệ sinh cho từng hộ gia đình để liên kết với hệ thống này.

Tuy nhiên, trong Thế chiến II, London đã liên tục hứng chịu các vụ đánh bom kéo dài, phá hủy nhiều phần của mạng lưới thoát nước, gây ra hiện tượng nước thải thô lại chảy vào sông.

Hơn thế nữa, khi sông Thames mở rộng và chảy chậm qua trung tâm London, các hạt phù sa mịn từ các nhánh lắng xuống lòng sông. Chúng làm cho sông ô nhiễm nặng nề với một loạt các kim loại nặng từ đường sá và công nghiệp, tạo ra một môi trường nước độc hại hơn bao giờ hết.

Để hầu hết các loài cá phát triển mạnh, môi trường nước lý tưởng phải chứa ít nhất 4-5 miligam oxy hòa tan/lít. Trong những năm 1950, các nhà khoa học đo lường chất lượng nước cho thấy mức oxy hòa tan của dòng sông Thames chỉ ở mức bão hòa 5%: tương đương với 0,5 miligam oxy/lít nước. Điều đó có nghĩa, chỉ có một số loài động vật không xương sống dưới nước như muỗi vằn và ấu trùng ruồi mới có thể sống được trong môi trường này.

Đối với 32km sông Thames chảy qua trung tâm London, mức oxy hòa tan thậm chí không thể đo lường được. Các cuộc khảo sát vào năm 1957 cho thấy con sông không thể duy trì sự sống và cuối cùng được tuyên bố là "đã chết về mặt sinh học".

Rác thải nhựa chất đống bên bờ sông Thames. (Nguồn: Londonist)
Rác thải nhựa chất đống bên bờ sông Thames. (Nguồn: Londonist)

….đến danh hiệu sạch nhất thế giới

Với những nỗ lực lớn của các nhà hoạch định chính sách, “số phận” của dòng sông Thames đã bắt đầu thay đổi.

Từ năm 1976, tất cả nước thải chảy vào sông Thames đều phải qua xử lý. Bên cạnh đó, những điều lệ được ban hành từ năm 1961 đến 1995 đã giúp nâng cao tiêu chuẩn chất lượng nước.

Trong những năm 1970-1980, nhận thức về môi trường của người dân được tăng cao, các nguồn thải nguy hiểm xuống sông cũng vì thế mà giảm. Ví dụ như thuốc trừ sâu, trừ cỏ được sử dụng ít hơn nên những cơn mưa sẽ không thể cuốn chúng xuống sông.

Năm 1989, Anh thành lập Cơ quan bảo vệ sông ngòi quốc gia, đồng thời áp dụng các biện pháp giám sát sinh vật trên con sông này. Đây là một hệ thống tính điểm thông minh với cách thức đo mức độ ô nhiễm bằng số lượng các động vật không xương sống - chẳng hạn như chuồn chuồn, ốc sên hay bọ nước.

Sau đó cho điểm từng loài tùy theo khả năng chịu đựng của chúng với mức oxy hòa tan thấp. Điểm tổng thể thấp có nghĩa là con sông không có đủ khả năng để duy trì các sinh vật cần oxy, do đó biết được mức độ ô nhiễm của dòng sông.

Một trong những bước ngoặt chính đối với sức khỏe của sông Thames là việc lắp đặt các máy tạo oxy lớn, hay còn gọi là “máy tạo bọt”, để tăng mức oxy hòa tan trong nước.

Năm 2019, các nhà khoa học cho biết có 138 cá thể hải cẩu sinh sống tại sông Thames. (Nguồn: ZSL)
Năm 2019, các nhà khoa học cho biết có 138 cá thể hải cẩu sinh sống tại sông Thames. (Nguồn: ZSL)

Đầu những năm 1980, Cơ quan Quản lý nước sông Thames đã phát triển một thiết bị tạo oxy nguyên mẫu. Chúng có trách nhiệm duy trì lượng oxy ở mức đủ để hỗ trợ các quần thể cá đang phát triển.

Năm 1967, cá bơn chính thức là loài cá đầu tiên quay trở lại dòng sông Thames. Tiếp theo là 19 loài cá nước ngọt và 92 loài sinh vật biển như cá vược và cá chình được phát hiện ở cửa sông và hạ lưu sông. Sự trở lại của cá hồi trong những năm 1980 là một dấu ấn đáng kinh ngạc đối với các nhà bảo tồn.

Ngày nay, dòng sông Thames có khoảng 125 loài cá thường xuyên được ghi nhận, với những loài quý hiếm như cá ngựa đôi khi cũng được tìm thấy.

Tuy nhiên, hiện vẫn còn những vấn đề chưa được giải quyết liên quan đến ô nhiễm trầm tích. Từ cuộc suy thoái những năm 1990, mức độ ô nhiễm nước đã không giảm đáng kể, do chất thải từ nhiều ngành công nghiệp. Các loại chất thải như kim loại nặng, hạt vi nhựa và thuốc hòa tan trong nước khó có thể được lọc hoàn toàn qua quá trình xử lý nước thải thông thường.

Phần lớn động vật không xương sống không thể tồn tại hoặc sinh sản trong môi trường nước độc hại như vậy. Vì thế, đỉa và ấu trùng ruồi lại chiếm đa số trong hệ sinh thái của sông.

Các hệ thống thoát nước thải ban đầu được thiết kế cho khoảng 5 triệu người, nhưng hiện đã quá tải do dân số tại London đã đạt mức gần 10 triệu người.

Hiện tại, một “siêu cống” mới dài 25km đang được xây dựng ở thành phố London để giải quyết lượng chất thải tăng lên nhanh chóng này, dự kiến hoàn thành vào năm 2025. Nhưng các chuyên gia lo ngại rằng như vậy thì sẽ không đủ xử lý vấn đề.

Bên cạnh đó, London cũng cần đầu tư nhiều hơn vào cơ sở hạ tầng thoát nước mới trên toàn thành phố để tránh thiệt hại do các đợt bão, nhằm tránh phá hủy công sức hơn nửa thế kỷ để “hồi sinh” dòng sông mang tính biểu tượng của London.

Tiếp xúc với không khí ô nhiễm cũng có thể dẫn tới đau tim chỉ trong 1 giờ?

Tiếp xúc với không khí ô nhiễm cũng có thể dẫn tới đau tim chỉ trong 1 giờ?

Theo một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Circulation của Hiệp hội tim mạch Mỹ, tiếp xúc với các chất gây ô ...

Cảnh báo mới toàn cầu về chất lượng không khí

Cảnh báo mới toàn cầu về chất lượng không khí

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết, gần như tất cả mọi người trên thế giới đang hít thở không khí không đạt ...

(theo The Conversation)

Đọc thêm

Chu Thanh Huyền xinh đẹp ngọt ngào bên Quang Hải trong bộ ảnh trước đám cưới

Chu Thanh Huyền xinh đẹp ngọt ngào bên Quang Hải trong bộ ảnh trước đám cưới

Chu Thanh Huyền, vợ cầu thủ Quang Hải, thay nhiều mẫu váy cưới, trong đó có các mẫu đầm tinh xảo của NTK Trà Linh trong ảnh pre-wedding.
Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã chỉ đạo cuộc huấn luyện sử dụng pháo phản lực phóng loạt cỡ nòng 600 mm.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/3: Euro, Bảng Anh 'ngược chiều' USD, thị trường tự do đã hạ nhiệt

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/3: Euro, Bảng Anh 'ngược chiều' USD, thị trường tự do đã hạ nhiệt

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/3 ghi nhận đồng USD tăng trước một loạt cuộc họp của các ngân hàng trung ương trong tuần này.
Ngày quốc tế hạnh phúc: Hạnh phúc của người dân đến từ đâu?

Ngày quốc tế hạnh phúc: Hạnh phúc của người dân đến từ đâu?

Mỗi người sẽ có các tiêu chuẩn khác nhau về hạnh phúc. Tiêu chuẩn này dựa trên sự thoải mái, hài lòng của người đó với chính tiêu chí của ...
Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Nỗ lực lấy lại niềm tin vào thị trường; nguồn cung khan hiếm, giá nhà tăng cao… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã chỉ đạo cuộc huấn luyện sử dụng pháo phản lực phóng loạt cỡ nòng 600 mm.
Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Israel có cuộc điện đàm song phương đầu tiên sau hơn 1 tháng, trong bối cảnh căng thẳng liên quan xung đột ở Dải Gaza.
Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc cho biết, nước này đã đề xuất với Nga và Trung Quốc khởi động đàm phán về kiểm soát vũ khí.
Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Kiev phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc để ngỏ ý tưởng thiết lập vùng đệm ở Ukraine.
Điểm tin thế giới sáng 19/3: Tham vọng chất bán dẫn của Ấn Độ, Nga gửi dầu thô cho Cuba, Ngoại trưởng Trung Quốc thăm New Zealand

Điểm tin thế giới sáng 19/3: Tham vọng chất bán dẫn của Ấn Độ, Nga gửi dầu thô cho Cuba, Ngoại trưởng Trung Quốc thăm New Zealand

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 19/3.
Tin thế giới 18/3: Tổng thống Putin tái đắc cử, tính ngay vấn đề ở Ukraine, Afghanistan-Pakistan căng nhau; Triều Tiên phóng tên lửa đạn đạo

Tin thế giới 18/3: Tổng thống Putin tái đắc cử, tính ngay vấn đề ở Ukraine, Afghanistan-Pakistan căng nhau; Triều Tiên phóng tên lửa đạn đạo

Tổng thống Nga Putin tái đắc cử, Triều Tiên phóng tên lửa đạn đạo, căng thẳng Afghanistan-Pakistan gia tăng... là một số tin thế giới nổi bật.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo châu Âu về Ukraine mới đây tại Paris với những lời kêu gọi tiếp tục hỗ trợ Ukraine nhưng đã không đưa ra được biện pháp cụ thể nào.
Hoàn thiện cấu trúc an ninh của NATO: ‘Hành trình Odyssey’ đã kết thúc!

Hoàn thiện cấu trúc an ninh của NATO: ‘Hành trình Odyssey’ đã kết thúc!

Khác với Phần Lan, hành trình trở thành thành viên NATO của Thụy Điển gập ghềnh, khó lường và kéo dài hơn rất nhiều.
Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Trước khủng hoảng nhân đạo đáng báo động, quốc tế vẫn đang trông chờ vào các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas về một lệnh ngừng bắn.
'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' của quan hệ Iran với Saudi Arabia sau một năm nối lại quan hệ ngoại giao khơi dậy niềm lạc quan giữa một Trung Đông đầy bất ổn.
Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Chính sách ngoại giao tình báo của Ấn Độ phù hợp với chiến lược xây dựng liên minh khu vực và toàn cầu hiện nay của nước này.
Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Chiến dịch tranh cử tại Mỹ đang trở nên gay cấn vào Siêu thứ Ba với hy vọng là ngày 'bội thu' của các ứng cử viên.
Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Thủ tướng chính quyền Palestine đệ đơn từ chức hôm 26/2 nhằm tạo điều kiện đạt đồng thuận về các thỏa thuận liên quan đến việc quản lý Gaza thời hậu xung đột.
50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

Mối quan hệ đối tác vững chắc giữa Australia và ASEAN sẽ góp phần thúc đẩy ổn định, hòa bình tại khu vực cũng như trên thế giới.
Phiên bản di động