Ai đang thực quyền lãnh đạo Nam Phi?

Áp lực từ chức đang gia tăng lên Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma do nghi ngờ ông dính líu tới bê bối tham nhũng với gia đình Gupta. 
Theo dõi Baoquocte.vn trên
ai dang thuc quyen lanh dao nam phi
Tổng thống Nam Phi Jacob Juma. (Nguồn: NYTimes)

Gia đình quyền lực Gupta là ai?

Ngay sau khi chế độ Apactheid chấm dứt, Nam Phi thực hiện chính sách mở cửa với thế giới. Nắm bắt cơ hội mở cửa kinh tế của Nam Phi, anh em nhà Gupta - gồm Ajay, Atul và Rajesh Gupta, tất cả đều ở độ tuổi 40, đã di cư từ Ấn Độ đến Nam Phi và định cư tại Saharanpur vào năm 1993. Những năm sau đó, sự nghiệp kinh doanh của gia đình Gupta rất thành công, trở thành gia đình danh giá, có nhiều mối quan hệ với các thành viên của đảng cầm quyền và đặc biệt là cá nhân Tổng thống Zuma trong hơn 10 năm qua.

Tuy nhiên gần đây, ngày càng nhiều bằng chứng về mối quan hệ mờ ám giữa Tổng thống Zuma và gia đình Gupta được đưa ra ánh sáng. Các bằng chứng liên quan đến các vị trí  chủ chốt trong Nội các chính phủ được "tiến cử" bởi gia đình quyền lực này tiếp tục được tiết lộ.

Ngày 17/3 vừa qua, Đảng Liên minh Dân chủ đối lập (DA) đã lên tiếng cáo buộc tham nhũng đối với gia đình này tại sở cảnh sát Cape Town. Còn Tổng thống Jacob Zuma thì bị Quốc hội đặt nghi vấn về khả năng chịu sự chi phối bởi gia đình Gupta. Về phần mình, ông Zuma bác bỏ mọi liên quan tới gia đình quyền lực Gupta và tái khẳng định chỉ có duy nhất Tổng thống giữ quyền bổ nhiệm các thành viên chính phủ.

Đế chế kinh doanh người Ấn

Khi quyết định cho các con mình tới miền đất châu Phi xa xôi, cha của 3 anh em nhà Gupta đã có niềm tin mãnh liệt rằng, Nam Phi sẽ trở thành một "Hoa Kỳ mới của thế giới". Khi Atul Gupta đến Nam Phi, ông đã rất ngạc nhiên bởi tệ quan liêu của nền kinh tế lớn nhất châu lục này thời điểm đó. Các thành viên của gia đình Gupta chỉ là những doanh nhân kinh doanh nhỏ ở quê nhà Ấn Độ, nhưng tại châu Phi, Atul Gupta đã xây dựng một hệ thống kinh doanh gia đình kiểu mới, với công ty có tên Sahara Computer.

Trong suốt nhiều năm sau đó, gia đình Gupta nổi lên là những người doanh nhân thành đạt trong lĩnh vực kinh doanh của mình, với doanh số hàng năm đạt 200 triệu Rand (tương đương 12,5 triệu USD) và khoảng 10.000 nhân viên. Họ đã xây dựng một đế chế kinh doanh từ linh kiện máy tính, truyền thông  tới công nghiệp khai mỏ... Gia đình Gupta sở hữu các kênh truyền thông The New Age, South African Daily và African News Network -  những tổ hợp truyền thông 24h ở thành phố Johannesburg. Bên cạnh đó, họ cũng quan tâm đến các lĩnh vực công nghệ, hàng không và năng lượng.

Lạm dụng quyền lực

Đảng Dân chủ cầm quyền (ANC) đồng tình với Đảng Liên minh dân chủ (DA) cho rằng, có sự lạm dụng “trắng trợn” quyền lực của gia đình Gupta, do họ có mối quan hệ gần gũi với gia đình Tổng thống. Bongi Ngema-Zuma, một trong những bà vợ của Tổng thống Zuma, làm việc cho Công ty dịch vụ khai thác mỏ JIC, công ty thuộc quyền kiểm soát của gia đình Gupta vào thời điểm đó. Công ty đã mua cho bà căn biệt thự trị giá 3,8 triệu Rand ở Pretoria. Tuy nhiên, gia đình Gupta bác bỏ điều đó.

ai dang thuc quyen lanh dao nam phi
Gia đình Gupta. (Nguồn:DW)

Tuy nhiên, ngày càng có nhiều mối liên hệ giữa gia đình Gupta với gia đình Tổng thống Zuma được tiết lộ. Con gái Tổng thống, cô Duduzile Zuma, được bổ nhiệm làm Giám đốc tại công ty Sahara Computers năm 2008, 6 tháng sau khi ông Zuma được bầu làm Tổng thống, trong khi con trai Duduzane Zuma làm giám đốc một số công ty thuộc sở hữu của gia đình Gupta.

 Vào năm 2013, gia đình siêu giàu Gupta là trung tâm của "cơn bão chính trị" sau khi máy bay chở các vị khách tham dự hôn lễ giữa cháu gái nhà Gupta với một doanh nhân người Ấn hạ cánh tại căn cứ không quân Waterkloof, gần khu vực thành phố Pretoria. Được biết, căn cứ không quân này thường chỉ được dùng để đón tiếp lãnh đạo các nước và các đoàn khách ngoại giao.

Sau đó, 200 khách quý vừa đáp phi cơ đã di chuyển bằng đoàn xe hạng sang có cảnh sát dẫn đường tới khu nghỉ dưỡng Sun City ở Rustenburg, ở phía Tây Bắc tỉnh này, để dự đám cưới. Chủ nhân của kế hoạch này là Atul Gupta, người muốn tổ chức đám cưới này một cách "hoành tráng nhất, ấn tượng nhất". Người dân Nam Phi tự hỏi, ai đã cho phép máy bay cá nhân được hạ cánh tại căn cứ không quân ở Pretoria như vậy?

Đề cử Nội các chính phủ

Theo giới truyền thông Nam Phi, Duduzane Zuma – con trai Tổng thống, là người đầu tiên tiếp xúc với ông Mcebisi Jonas - Thứ trưởng Bộ Tài chính, để "tiến cử ông" vào vị trí Bộ trưởng Tài chính. Sự việc diễn ra trước khi Tổng thống Zuma sa thải Bộ trưởng Tài chính Nhlanhla Nene  vào tháng 12/2015. Ngoài ra, cựu thành viên của Quốc hội ANC - bà Vytjie Mentor cho biết, gia đình Gupta cũng đã liên lạc để "đề cử" bà nắm giữ vị trí cao trong Nội các Chính phủ Nam Phi.

Mối thân tình giữa Atul Gupta và Jacob Zuma là một quá trình dài. Atul cho biết, ông gặp Tổng thống hơn 10 năm trước đây, "khi ông Zuma là khách mời tại một sự kiện của công ty Sahara". Kể từ đó, Jacob Zuma thường xuyên tiếp xúc với anh em nhà Gupta tại các buổi dạ tiệc và sự kiện kinh doanh hàng năm của gia đình này.

Sức ép lên ông Zuma

Trước một loạt cáo buộc rằng, gia đình Gupta đang “lãnh đạo” đất nước Nam Phi, áp lực ngày càng tăng đối với Tổng thống Zuma. Đảng ANC bị chia rẽ do sự ảnh hưởng của Gupta lên chính trường Nam Phi, nhưng một số đồng minh chính trị của ông Zuma lại đứng ra bảo vệ gia đình Gupta và cho rằng các khoản đầu tư của gia đình này rất quan trọng cho nền kinh tế Nam Phi.

Đảng cánh tả Những người đấu tranh Tự do Kinh tế (EFF) đã kêu gọi gia đình Gupta phải rời khỏi Nam Phi và cho rằng, Nam Phi không thể bị "bắt cóc đòi tiền chuộc" bởi một "tập đoàn tham nhũng" với xu hướng "mafia". Lãnh đạo đảng DA Mmusi Maimane cho biết, người dân và đất nước Nam Phi xứng đáng để biết liệu chính phủ dân cử của họ đã cho phép gia đình Gupta can thiệp vào việc của mình hay không?

Lê Thái (theo DW)

Bài viết cùng chủ đề

Châu Phi - Trung Đông

Đọc thêm

Giá tiêu hôm nay 29/3/2024, nối dài chuỗi đi ngang, sản lượng thu hoạch có thể thấp hơn dự kiến, thị trường tiếp tục tăng?

Giá tiêu hôm nay 29/3/2024, nối dài chuỗi đi ngang, sản lượng thu hoạch có thể thấp hơn dự kiến, thị trường tiếp tục tăng?

Giá tiêu hôm nay 29/3/2024 tại thị trường trong nước ổn định ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 92.500 – 96.000 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 29/3/2024: Giá vàng 'miệt mài' đi lên, cán mốc quan trọng, thế giới sẽ tăng đến mức nào?

Giá vàng hôm nay 29/3/2024: Giá vàng 'miệt mài' đi lên, cán mốc quan trọng, thế giới sẽ tăng đến mức nào?

Giá vàng hôm nay 29/3/2024 tại thị trường thế giới và trong nước đều giữ nhịp đi lên, cán mốc quan trọng.
Phát triển sâu rộng đối ngoại nhân dân, cánh tay nối dài giúp Hà Nội vươn tầm thế giới

Phát triển sâu rộng đối ngoại nhân dân, cánh tay nối dài giúp Hà Nội vươn tầm thế giới

Liên hiệp Hà Nội đã và đang tích cực thúc đẩy, đưa hoạt động đối ngoại nhân dân trở thành mạng lưới.
Đại sứ Bùi Văn Nghị tham dự Lễ hội Đỏ lần thứ 2 tại thành phố Salvador, Brazil

Đại sứ Bùi Văn Nghị tham dự Lễ hội Đỏ lần thứ 2 tại thành phố Salvador, Brazil

Việt Nam là một trong bảy nước được mời phát biểu trong Diễn đàn quốc tế về hoà bình, đoàn kết quốc tế và bảo vệ nhân dân Palestine.
Các doanh nghiệp Nhật Bản mong muốn tiếp tục mở rộng kinh doanh tại Việt Nam

Các doanh nghiệp Nhật Bản mong muốn tiếp tục mở rộng kinh doanh tại Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, Việt Nam luôn coi trọng quan hệ với Nhật Bản cũng như hoạt động của các nhà đầu tư Nhật Bản tại Việt ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Chuyến đi của Tổng thống Pháp tới Brazil được cho là làm nồng ấm trở lại mối quan hệ băng giá dưới thời Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Sự hiện diện của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Seoul lần này cũng cho thấy quan hệ đồng minh tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động