Anh - Iran: Cầu giữ danh, vọng níu thế

Dịch Dung
Phân tích và Bình luận chính trị
TGVN. Anh quyết định thả tàu chở dầu đã bắt giữ của Iran hồi tháng trước, trong khi Mỹ lại đề nghị khác. Tại sao vậy? “Danh” và “thế” của nước Anh trong câu chuyện này cần được nhìn nhận ra sao? Phân tích của Báo Thế giới & Việt Nam.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
anh iran cau giu danh vong niu the Anh cử người hòa giải đến Iran, Tehran tuyên bố sẵn sàng đàm phán
anh iran cau giu danh vong niu the Tehran: Vụ bắt giữ tàu Anh là hành động "có đi có lại", đáp trả vụ tàu chở dầu Iran
anh iran cau giu danh vong niu the
Anh đã mưu tính sai lầm với việc bắt giữ con tầu của Iran, đã tự đẩy mình vào tình thế khó xử. Biếm họa của Osama Hajjaj (Bay Area News Group - Jordan).

Anh quyết định thả tàu Iran

Hơn một tháng sau khi hải quân Anh chặn bắt con tầu chở dầu Grace 1 của Iran ở ngoài khơi mỏm đá Gibraltar, toà án cao cấp nhất ở vùng đất này và chính quyền ở đó cho biết là con tầu này được thả. Phía Iran hả hê và tiết lộ đấy là kết quả của những cuộc trao đổi ngoại giao sâu rộng giữa Iran và Anh. Mỹ đã can thiệp để con tầu này của Iran không được thả và giờ đã chính thức đề nghị Anh tịch thu con tầu. Vì thế, chưa biết cụ thể khi nào con tầu này mới rời Gibraltar.

Sau khi phía Anh bắt giữ con tầu này, phía Iran bắt giữ con tầu Stena Impero của Anh. Đề nghị của phía Iran về hai bên trao trả hai con tầu đã bị phía Anh bác bỏ với lập luận bản chất vụ việc ở đây không thể là "đổi chác" mà là "luật pháp quốc tế và việc thực thi luật pháp quốc tế". Luật pháp quốc tế mà phía Anh đề cập đến này là những biện pháp của EU - chứ không phải của Liên hợp quốc (LHQ) - về trừng phạt Iran.

anh iran cau giu danh vong niu the Căng thẳng Anh - Iran: Đánh đông, đe tây

TGVN. Vùng Vịnh lại bất ngờ có diễn biến mới dồn dập. Anh - Iran căng thẳng quan hệ sau các vụ tàu chở dầu ...

Cũng vì việc bị Iran bắt giữ tầu ở vùng Vịnh mà phía Anh quyết định tham gia kế hoạch của Mỹ dùng tầu chiến hộ tống tầu chở hàng đi lại qua vùng Vịnh. Việc con tầu của Iran không bị bắt giữ nữa được phía Gibraltar lập luận bằng văn bản cam kết của Iran rằng không chở dầu đến Syria. Qua đó có thể dễ dàng nhận thấy phía Anh đã mưu tính sai lầm với việc bắt giữ con tầu của Iran, đã tự đẩy mình vào tình thế khó xử và bất lợi nên bây giờ phải ngậm bồ hòn làm ngọt để thả con tầu của Iran.

Đó là cách giúp Anh giữ được cả "danh" lẫn "thế" trong chuyện này trước nguy cơ có thể bị hại "danh" và suy "thế" nếu xử lý muộn màng hơn. Từ đấy cũng có thể thấy là ba nguyên do sau đã đưa đẩy phía Anh đến quyết định nói trên.

Thử lý giải tại sao?

Thứ nhất, chính quyền Anh và Gibraltar trong thâm tâm rất muốn bắt giữ và tịch thu con tầu này của Iran để vừa tranh thủ Mỹ vừa gia tăng áp lực đối với Iran nhưng không có trong tay bằng chứng xác thực về việc Iran đã vi phạm những quy định của EU về trừng phạt Iran. EU không có quy định trừng phạt Iran nếu cung ứng dầu cho Syria mà chỉ có quy định trừng phạt đối với xuất khẩu dầu lửa của chính quyền hiện tại ở Syria. Bằng chứng rõ ràng nhất về việc con tầu này của Iran không vi phạm quy định trừng phạt của EU là Tây Ban Nha, cũng là thành viên EU như Anh, nhưng không có ý định ra khỏi EU như Anh, không hề bắt giữ con tầu này khi nó ở trong hải phận của Tây Ban Nha và tài liệu trên con tầu cho thấy con tầu này không vận chuyển dầu cho chính phủ Syria.

Một bằng chứng nữa là chỉ một ngày trước khi hải quân Anh bắt giữ con tầu của Iran, chính quyền Gibraltar đưa ra một quyết định lý giải quy định của EU trừng phạt chính phủ Syria theo đúng hướng được vận dụng để bắt giữ con tầu của Iran. Cho nên càng kéo dài thời gian bắt giữ con tầu này của Iran, chính quyền Anh và Gilbratar càng tự chứng tỏ là đã vô cớ bắt giữ nó, càng bộc lộ rõ chủ ý bất chấp luật pháp quốc tế vì mục đích chính trị, chỉ làm lợi cho Mỹ trong khi gây bất lợi cho EU và rồi sẽ không thể tránh khỏi bị nhìn nhận là lá mặt lá trái trên phương diện luật pháp quốc tế.

Thứ hai, thả con tầu của Iran thì Anh mới có thể cứu được con tầu của Anh bị Iran bắt giữ bởi Iran không chỉ "có đi có lại với Anh" mà còn chơi chính con bài bắt giữ con tầu của Anh với Mỹ mà cuộc đấu giữa Mỹ và Iran sẽ dai dẳng chứ không nhất thời, diễn biến dịu hay găng rất khó lường và luôn gây bất ngờ khiến cho phía Anh có thể là bên thứ ba đầu tiên bị vạ lây bởi sự đối địch giữa Mỹ và Iran ở vùng Vịnh.

anh iran cau giu danh vong niu the Anh - Iran và Vùng Vịnh: Lực bất tòng tâm

TGVN. Khủng hoảng tại Vùng Vịnh. Bài toán khó với Anh là không thể không trả đũa Iran nhưng không dám leo thang căng thẳng, ...

Thứ ba, phía Anh ý thức được rằng chừng nào chuyện bắt giữ tầu này chưa được giải quyết giữa Anh và Iran thì chừng đó tất cả tầu thuyền của Anh qua lại ở vùng Vịnh sẽ bị đe doạ an ninh nghiêm trọng hơn tầu thuyền của Iran ở bên ngoài các vùng lãnh hải của Anh. Phía Anh cũng còn không thể không thấy rằng Mỹ và Iran tuy "găng" với nhau nhưng đều chủ ý kiểm soát diễn biến tình hình để tránh đụng độ quân sự với nhau và không để xảy ra chiến tranh với nhau. Việc Iran có thể hoà dịu với Mỹ không có nghĩa là Iran cũng sẽ như thế với Anh khi con tầu của Iran vẫn bị bắt giữ ở Gibraltar. Ai cũng biết phía Anh bắt giữ con tầu của Iran theo yêu cầu đề nghị của Mỹ. Nhưng đồng thời ai cũng thừa hiểu rằng Mỹ ở thời ông Donald Trump cầm quyền sẵn sàng phớt lờ Anh nếu thoả thuận được với Iran điều gì đấy có lợi cho Mỹ và có thể bất lợi cho Anh. Trong "America First" của ông Trump làm gì có chỗ nào cho "Great Britain First".

Cũng từ việc phía Anh trả tự do cho con tầu Grace 1 của Iran còn có thể thấy là phía Mỹ rất khó thành công, nếu như không muốn nói là không thể thành công như ý, với ý định thành lập liên quân hàng hải hộ tống tầu hàng qua lại vùng Vịnh hoặc nếu có thành lập được thì cũng chỉ nặng danh nghĩa mà nhẹ thực chất cũng như không tránh khỏi sẽ bị đoản thọ. Và mức độ căng thẳng và đối địch giữa Mỹ và Iran nhiều khả năng sẽ bắt đầu dần giảm bớt trong thời gian tới.

Dịch Dung

anh iran cau giu danh vong niu the Tổng thống Iran gợi ý trao đổi tàu bị bắt giữ với Anh

TGVN. Ngày 24/7, Tổng thống Iran Hassan Rouhani đã gợi ý về khả năng trao trả chiếc tàu treo cờ Anh bị nước này bắt giữ hôm ...

anh iran cau giu danh vong niu the Lo ngại Iran thách thức tự do hàng hải quốc tế, Anh cảnh báo tàu tránh xa Eo biển Hormuz

Ngày 20/7, một người phát ngôn của Chính phủ Anh đưa ra khuyến cáo các tàu của nước này cần tránh xa Eo biển Hormuz ...

anh iran cau giu danh vong niu the Iran: Tàu Anh va chạm với một tàu đánh cá trước khi bị bắt, phớt lờ tín hiệu xin hỗ trợ

Hãng thông tấn Fars của Iran ngày 20/7 dẫn lời một quan chức cho hay, tàu Stena Impero treo cờ Anh đã va chạm với ...

Đọc thêm

Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tới thủ đô Manila của Philippines và sẽ có cuộc gặp ba bên với những người đồng cấp nước chủ nhà và Nhật Bản.
Trung Quốc: Làn sóng sa thải ập đến ông lớn ngành năng lượng mặt trời

Trung Quốc: Làn sóng sa thải ập đến ông lớn ngành năng lượng mặt trời

Longi - gã khổng lồ năng lượng tái tạo Trung Quốc - đang tìm cách "bẻ lái" trước cơn bão lạm phát.
Hướng dẫn cách xóa ảnh bìa trên Facebook đơn giản, nhanh chóng

Hướng dẫn cách xóa ảnh bìa trên Facebook đơn giản, nhanh chóng

Bạn vừa đăng một tấm ảnh bìa không ưng ý lên trang Facebook cá nhân mà không biết cách xóa ảnh bìa sao cho đúng? Đây thực chất là một ...
Thị trường máy tính toàn cầu sẽ tăng trưởng đều đặn nhờ AI

Thị trường máy tính toàn cầu sẽ tăng trưởng đều đặn nhờ AI

Các chuyên gia nhận định thị trường máy tính toàn cầu sẽ tăng trưởng đều đặn qua từng năm nhờ vào sự bùng nổ cũng trí tuệ nhân tạo (AI).
Top 4 mẫu smartphone chuyên dụng dành cho người chơi crypto

Top 4 mẫu smartphone chuyên dụng dành cho người chơi crypto

Khi nhắc đến crypto, crypto phone hay blockchain phone có lẽ là cái tên quen thuộc khi được tích hợp sẵn các ứng dụng và dịch vụ liên quan đến ...
5 cách tra cứu mã giao dịch trên MB Bank nhanh chóng, chính xác

5 cách tra cứu mã giao dịch trên MB Bank nhanh chóng, chính xác

Tra cứu mã giao dịch MB Bank giúp bạn biết được giao dịch đã thực hiện thành công hay chưa, có sự cố gì xảy ra hay không. Hiện nay, ...
Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Trước khủng hoảng nhân đạo đáng báo động, quốc tế vẫn đang trông chờ vào các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas về một lệnh ngừng bắn.
'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' của quan hệ Iran với Saudi Arabia sau một năm nối lại quan hệ ngoại giao khơi dậy niềm lạc quan giữa một Trung Đông đầy bất ổn.
Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Chính sách ngoại giao tình báo của Ấn Độ phù hợp với chiến lược xây dựng liên minh khu vực và toàn cầu hiện nay của nước này.
Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Chiến dịch tranh cử tại Mỹ đang trở nên gay cấn vào Siêu thứ Ba với hy vọng là ngày 'bội thu' của các ứng cử viên.
Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Thủ tướng chính quyền Palestine đệ đơn từ chức hôm 26/2 nhằm tạo điều kiện đạt đồng thuận về các thỏa thuận liên quan đến việc quản lý Gaza thời hậu xung đột.
50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

Mối quan hệ đối tác vững chắc giữa Australia và ASEAN sẽ góp phần thúc đẩy ổn định, hòa bình tại khu vực cũng như trên thế giới.
Phiên bản di động