Sau 3 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn 1 từ năm 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) đã đáp ứng nguyện vọng của đồng bào, từng bước mang lại những lợi ích thiết thực, góp phần thay đổi bộ mặt vùng DTTS và miền núi.
| Bà con Khmer ấp Sóc Đồn, xã Hưng Hội, huyện Vĩnh Lợi chung tay xây dựng tuyến đường xanh – sạch – đẹp, góp phần diện mạo phum sóc ngày càng khởi sắc. (Ảnh: Phương Nghi) |
Cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số đang đổi thay
Đến với đồng bào Khmer xã Hưng Hội (huyện Vĩnh Lợi), đi trên con đường xanh – sạch – đẹp, chúng tôi cảm nhận rõ nét về sự đổi thay của vùng quê này. Từng là những xóm nghèo của xã nhưng nay các ấp Cù Lao, Cái Giá, Sóc Đồn, Nước Mặn… đã được phủ lên mình một diện mạo mới. Từ trung tâm xã dẫn về các ấp, sự khang trang đến từ những căn nhà tường, trường học và chùa Khmer làm cho phum sóc thêm phần khởi sắc.
Đến Cái Giá - ấp có hơn 80% đồng bào Khmer sinh sống, chúng tôi bị đắm chìm trước vẻ đẹp của làng quê và những con người đang ra sức xây dựng ấp nông thôn mới kiểu mẫu. Theo chân Trưởng ấp Cái Giá, chúng tôi đến nhà anh Danh Sua, một nông dân Khmer tiêu biểu về sự cần cù lao động, quyết chí vươn lên làm giàu. Qua rồi những tháng ngày vất vả, cuộc sống gia đình anh nay đã khấm khá với thu nhập hơn 100 triệu đồng/năm.
Anh Danh Sua cho biết: “Ngoài chuyện phấn khởi vì kinh tế gia đình đang dần ổn định thì nhân dân ở đây cũng rất vui khi nhiều tuyến đường được đầu tư xây dựng khang trang, hệ thống chợ cũng được nâng cấp, sửa chữa. Hiện nay, với sự quan tâm hỗ trợ của các cấp, các ngành, hầu hết đồng bào Khmer đã có bước chuyển biến trong nhận thức, chí thú làm ăn để vươn lên thoát nghèo”.
Ông Lê Minh Thành, Trưởng phòng Dân tộc & Tôn giáo huyện Vĩnh Lợi nói: “Những năm qua, đời sống của đồng bào Khmer huyện Vĩnh Lợi nâng lên về mọi mặt. Nhiều hộ đã chủ động áp dụng mô hình mới vào sản xuất, cho thu nhập ổn định; nhờ vậy mà số hộ nghèo đã giảm dần, số hộ khá tăng lên. Từ đó đã khơi gợi ý chí, nghị lực tự vươn lên, không trông chờ, ỷ lại vào các chính sách ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước; qua đó đã xuất hiện ngày càng nhiều những gia đình Khmer vượt khó thoát nghèo, đóng góp tích cực vào các phong trào, nhất là trong xây dựng nông thôn mới tại địa phương”.
Đầu Sấu Tây, xã Lộc Ninh (huyện Hồng Dân) là ấp có đồng bào Khmer nhiều nhất tỉnh Bạc Liêu (hơn 95%). Nhờ sự quan tâm của chính quyền địa phương, nhiều mô hình, cách làm sáng tạo đã được triển khai để giúp người dân thay đổi suy nghĩ, chủ động vươn lên phát triển kinh tế gia đình.
Anh Danh Nuôl, nông dân Khmer ấp Đầu Sấu Tây chia sẻ: “Trước đây kinh tế gia đình tôi gặp nhiều khó khăn lắm. Nhưng từ khi được Hội cựu chiến binh xã tạo điều kiện để tiếp cận các nguồn vốn chính sách ưu đãi, tham gia các lớp tập huấn, hỗ trợ kỹ thuật…, tôi đã biết cách sử dụng đồng vốn hợp lý trong sản xuất cũng như nắm bắt kịp các tiến bộ kỹ thuật để áp dụng nên cuộc sống đã ngày một khấm khá hơn.
Không chỉ tôi mà nhiều gia đình khác trong ấp cũng vậy, thậm chí có hộ còn xây dựng nhà cửa khang trang, con cái học hành đàng hoàng… Tất cả những thay đổi trên là nhờ có sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với bà con Khmer”.
| Anh Danh Nuôl chăm sóc đàn gà từ nguồn vốn vay ưu đãi Ngân hàng sách chính xã hội theo Nghị định số 28/2022/NĐ-CP của Chính phủ về chính sách tín dụng ưu đãi thực hiện Chương trình MTQG 1719. (Ảnh: Phương Nghi) |
Ông Võ Văn Thum, Chủ tịch xã Lộc Ninh cho biết: Những năm qua, Lộc Ninh rất quan tâm chăm lo đời sống đồng bào dân tộc, nhất là những hộ thuộc diện hộ nghèo; thông qua hỗ trợ nhà tình thương, vốn vay, cây con giống, phương tiện sản xuất... Đặc biệt, từ các chương trình, chính sách hỗ trợ đồng bào DTTS đã giúp xây dựng nhiều công trình cầu, đường, tổ chức dạy nghề, giới thiệu việc làm, hỗ trợ tín dụng ưu đãi... góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào DTTS. Hơn hết, nhờ vận dụng tốt chính sách dành cho đồng bào DTTS và các chương trình hỗ trợ phát triển sản xuất trong xây dựng nông thôn mới nên hộ nghèo ở xã đã giảm nhanh, bền vững, hộ khá, giàu tăng lên. Nếu đầu năm 2022, Lộc Ninh còn 34 hộ DTTS nghèo thì đến cuối năm chỉ còn 24 hộ DTTS nghèo (chiếm 5,2%/tổng số hộ dân tộc)”.
Ưu tiên phát triển toàn diện vùng đồng bào dân tộc
Trong giai đoạn 2021-2025, Bạc Liêu triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS&MN (Chương trình 1719) tại 14 xã, phường, thị trấn vùng đồng bào DTTS, với nguồn vốn được Trung ương phân bổ là 58,4 tỷ đồng và hơn 8,7 tỷ đồng (đối ứng 15% của tỉnh).
Ông Lương Văn Pho, Phó Trưởng ban Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Bạc Liêu cho biết: Trong hai năm 2022 và 2023, nguồn vốn sự nghiệp và nguồn đối ứng của tỉnh gần 47 tỷ đồng, Bạc Liêu đã triển khai thực hiện 8/10 dự án thuộc Chương trình. Tuy nhiên, có 2 dự án không thể giải ngân được, do không có địa bàn thực hiện, phân bổ vốn và đối tượng thụ hưởng (trong đó có dự án 6 là bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS).
“Trong quá trình triển khai, Bạc Liêu đã triển khai tương đối đầy đủ về cơ chế, quy định, hướng dẫn để quản lý, thực hiện Chương trình; phân khai nguồn Trung ương, đối ứng vốn của địa phương và ban hành các Kế hoạch thực hiện, xác định cụ thể các chính sách được thực hiện trên địa bàn tỉnh theo quy định. Một số địa phương cũng từng bước giải ngân các dự án, tiểu dự án được giao phụ trách, sớm hỗ trợ xây dựng nhà ở cho các đối tượng theo quy định, việc hỗ trợ cho người dân vay vốn tại Dự án 1 (Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt; Phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp và nâng cao thu nhập cho người dân; Đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất, đời sống trong vùng đồng bào DTTS) đã được UBND tỉnh phê duyệt danh sách đối tượng thụ hưởng...”, ông Pho nói.
| Từ nguồn vốn Chương trình 1719 hỗ trợ chuyển đổi nghề đã giúp nhiều hộ đồng bào dân tộc Khmer xã Vĩnh Thịnh, huyện Hòa Bình có thu nhập ổn định. (Ảnh: Phương Nghi) |
Chương trình 1719 đã giúp người dân tộc vượt qua khó khăn, có thêm động lực để vươn lên phát triển kinh tế, xây dựng cuộc sống ấm no. Ông Phan Thanh Duy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu: “Trong tiến trình triển khai thực hiện hiệu quả Chương trình sẽ tác động lớn, tích cực đến đời sống đồng bào DTTS. Bạc Liêu đầu tư có trọng tâm, trọng điểm và bền vững, tập trung cho các xã, ấp, khóm khó khăn nhất; giải quyết các vấn đề bức xúc, cấp bách nhất. Bảo đảm công khai, dân chủ, phát huy quyền làm chủ và sự tham gia tích cực, chủ động của cộng đồng, người dân; phát huy tinh thần nỗ lực vươn lên của đồng bào DTTS. Tỉnh phấn đấu nâng tỷ lệ giải ngân vốn năm 2022 và 2023 đạt 90% tổng nguồn vốn được giao; điều chỉnh tăng định mức hỗ trợ chính sách nhà ở, đất ở của dự án 1 lên 46 triệu đồng/trường hợp; dự án 6 bổ sung thêm 3 nội dung thực hiện”.
Có thể thấy, từ việc triển khai đồng bộ, hiệu quả các chương trình, chính sách dân tộc của các các cấp, các ngành đã giúp diện mạo vùng có đông đồng bào DTTS ngày càng khởi sắc; đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng cao. Đây là cơ sở để Bạc Liêu tiếp tục ưu tiên triển khai đồng bộ các giải pháp phát triển kinh tế – xã hội vùng có đông đồng bào DTTS.