Bạo loạn Điện Capitol và ba câu hỏi lớn của nước Mỹ

Minh Vương
TGVN. Máu đã đổ, khói đã tan trên Điện Capitol, Quốc hội Mỹ xác nhận ông Joe Biden sẽ làm Tổng thống, nhưng rối ren ở Washington sẽ khó mà chấm dứt. Bình luận của TG&VN.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Ngày 6/1 chắc chắn là ngày đáng quên với nước Mỹ khi lần đầu tiên trong lịch sử, Điện Capitol bị tấn công. Đáng ngại hơn, nguyên nhân cho hành động chưa từng có tiền lệ này đến từ Tổng thống đương nhiệm Donald Trump, người vẫn khẳng định cuộc bầu cử ngày 3/11/2020 đã bị “đánh cắp”.

Đứng vững sau khói lửa

Đoàn biểu tình đã tràn vào Điện Capitol, thậm chí có người tới được căn phòng diễn ra cuộc họp lưỡng viện xác nhận kết quả bầu cử Tổng thống. Pháo sáng, tiếng súng, hơi cay trước một địa điểm tượng trưng cho nền dân chủ Mỹ ngày 6/1 sẽ là ký ức khó phai với người dân xứ cờ hoa.

(1.9) Một người biểu tình cầm cờ ủng hộ Tổng thống Donald Trump sau khi xâm nhập vào Điện Capitol ngày 6/1. (Nguồn: Getty Images)
Người biểu tình cầm cờ ủng hộ Tổng thống Donald Trump tại Điện Capitol ngày 6/1. (Nguồn: Getty Images)

Tuy nhiên, nỗ lực của đoàn người biểu tình đã nhanh chóng bị dập tắt. Lưỡng viện Mỹ chính thức công nhận chiến thắng của liên minh Joe Biden-Kamala Harris trong cuộc bầu cử ngày 3/11/2020. Hai nhân vật này sẽ nhậm chức Tổng thống và Phó Tổng thống Mỹ ngày 20/1 tới.

Ngay sau khi bạo loạn diễn ra, hàng loạt quan chức nội các Mỹ đã đệ đơn từ chức, trong đó có Bộ trưởng Giao thông Elaine Chao và Bộ trưởng Giáo dục Betsy Devos vì cho rằng ông Trump đã kích động những người ủng hộ gây ra cuộc biểu tình.

Trước áp lực ngày càng tăng, Tổng thống Donald Trump đã phải hạ mình. Ngày 7/1, hơn 2 tháng sau ngày bầu cử, ông lần đầu lên tiếng chấp nhận kết quả: “Bây giờ Quốc hội đã chứng nhận kết quả, chính quyền mới sẽ nhậm chức vào ngày 20/1. Trọng tâm bây giờ của tôi là đảm bảo quá trình chuyển giao quyền lực có trật tự và suôn sẻ”.

Khẳng định mình “tức giận về sự bạo lực và vô pháp”, song ông cũng tuyên bố “hành trình tuyệt vời của chúng ta chỉ mới bắt đầu”.

Ba câu hỏi lớn

Điện Capitol và nền dân chủ Mỹ đã đứng vững, song còn đó nhiều câu hỏi mà Washington cần sớm giải đáp.

Thứ nhất, tương lai của đảng Cộng hòa sẽ ra sao? Với chiến thắng tại bang Georgia, đảng Dân chủ giờ đây sẽ nắm quyền kiểm soát cả Thượng viện và Hạ viện, cùng Tổng thống đắc cử Joe Biden tái lập lại ưu thế tuyệt đối trước đảng Cộng hòa 10 năm về trước.

Thất bại này sẽ buộc phe Cộng hòa phải có điều chỉnh, song thay đổi ra sao là điều mà chính đảng này chưa thể tìm ra câu trả lời. Nhiều nhân vật chủ chốt như Lãnh đạo Thiểu số Thượng viện Mitch McConnell, Lãnh đạo Thiểu số Hạ viện Kevin McCarthy hay Thượng nghị sỹ Lindsey Graham vẫn duy trì sự ủng hộ đối với ông Trump, dù chính ông Graham đã bảo vệ kết quả bầu cử trước nỗ lực thách thức của nhóm 11 Thượng nghị sỹ Cộng hòa khác.

(1.9) Thượng Nghị sỹ Lindsey Graham, dù phủ nhận nỗ lực thách thức ông Joe Biden, song vẫn duy trì ủng hộ đối với ông Donald Trump. (Nguồn: AP)
Dù phủ nhận nỗ lực thách thức ông Joe Biden, Thượng nghị sỹ Lindsey Graham vẫn ủng hộ với ông Donald Trump. (Nguồn: AP)

Tuy nhiên, một bộ phận không nhỏ trong đảng Cộng hòa đã thể hiện sự bất mãn ngày một lớn với ông Trump, đặc biệt là sau bạo loạn tại Điện Capitol. Cựu Thống đốc New Jersey Chris Christie, chính trị gia đầu tiên ủng hộ ông Trump, cho rằng “hành động của ông ấy trong 8 tuần qua đã gây tổn thất nghiêm trọng tới đất nước và đảng”.

Thượng nghị sỹ bang South Dakota John Thune kêu gọi loại ông Trump trong bỏ phiếu nội bộ năm tới, nhận định rằng đã đến lúc xây dựng lại bản sắc của đảng Cộng hòa dựa trên hệ nguyên tắc, ý tưởng và chính sách, thay vì xoay quanh một cá nhân.

Một hướng đi hợp lý, khôi phục đoàn kết nội bộ, ngăn chặn bước tiến của đảng Dân chủ trong bầu cử Thượng viện và Hạ viện 2022 là điều giới lãnh đạo đảng Cộng hòa cần sớm tìm kiếm. Đây không đơn giản là vấn đề sinh tồn của một đảng, mà còn của hệ thống chính trị lưỡng đảng Mỹ.

Thứ hai, trong khi đảng Cộng hòa ngẫm đối sách hàn gắn nội bộ đảng thì chính quyền tiếp theo của ông Joe Biden sẽ phải đau đầu trước bài toán nhằm chữa lành những vết thương trong lòng nước Mỹ. Cuộc bạo loạn vừa qua tại Điện Capitol một lần nữa thể hiện sự chia rẽ, rạn nứt cao chưa từng có trong nội bộ xứ cờ hoa.

Nhiều chuyên gia đã nhận định rằng trong nhiệm kỳ đầu, chính quyền của ông Joe Biden sẽ tập trung giải quyết các vấn đề đối nội như triệt để kiểm soát đại dịch Covid-19, hồi phục tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế và xoa dịu các vấn đề xã hội như bạo lực gia tăng, bất bình đẳng giới và bình đẳng thu nhập ngày một lớn. Song cuộc bạo loạn vừa qua tại Điện Capitol cho thấy nước Mỹ có lẽ sẽ cần nhiều hơn một nhiệm kỳ Tổng thống để bình phục.

Một hướng đi hợp lý, khôi phục đoàn kết nội bộ, ngăn chặn bước tiến của đảng Dân chủ trong bầu cử Thượng viện và Hạ viện 2022 là điều giới lãnh đạo đảng Cộng hòa cần sớm tìm kiếm. Đây không đơn giản là vấn đề sinh tồn của một đảng, mà còn của hệ thống chính trị lưỡng đảng Mỹ.

Tuy nhiên, nhìn vào cuộc bầu cử vừa qua, ông Donald Trump và đảng Cộng hòa chắc chắn sẽ không từ bỏ một cách dễ dàng 4 năm tới. Trong phát biểu ngày 7/1, ông Donald Trump đã nói về “hành trình tuyệt vời chỉ mới bắt đầu”, tỏ ý chấp nhận kết quả bầu cử, song ngầm khẳng định sẽ tham gia tranh cử năm 2024.

Với tình hình hiện nay, ông Trump, với sự ủng hộ của một bộ phận người dân và đảng Cộng hòa, vẫn là nhân tố lớn trong chính trị Mỹ trong ít nhất 4 năm tới. Đây có thể là rào cản lớn tới nhiệm vụ hàn gắn nước Mỹ của chính quyền Tổng thống kế nhiệm Joe Biden.

Thứ ba, đó là câu hỏi về vị thế của nền dân chủ Mỹ trên trường quốc tế. Từ lâu, Washington đã là tấm gương sáng cho nhiều thế hệ khi nói đến nền dân chủ và sự thay đổi quyền lực có trật tự.

Các đồng minh phương Tây có thể nghi ngờ về chính sách đối ngoại của ông Trump, song rõ ràng không lường trước cuộc bạo loạn ngay tại Điện Capitol để ngăn chặn quá trình chuyển giao quyền lực.

Điều này lý giải tại sao lãnh đạo Anh, Pháp, Đức, Chủ tịch Liên minh châu Âu đều nhận định rằng sự kiện xảy ra ở “trung tâm”, “ngôi đền” của nền dân chủ lại sốc đến như vậy.

Bởi lẽ, vị thế nền dân chủ hàng đầu của Mỹ đang đứng trước thách thức nghiêm trọng. Đáng ngại hơn, cuộc bạo loạn này có thể cổ vũ phong trào cực đoan, tạo tiền lệ xấu cho các cuộc bầu cử sắp tới, đặc biệt là Đức, nơi đảng cực hữu Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD) đang lớn mạnh.

Do đó, chính quyền kế nhiệm cần khôi phục vị thế của nền dân chủ Mỹ, bởi đây không đơn giản là chuyện của xứ cờ hoa, mà còn liên quan tới hệ giá trị dân chủ phương Tây hằng theo đuổi.

Đây sẽ là ba câu hỏi không hề đơn giản đang chờ ông Joe Biden và nước Mỹ sau ngày 20/1 tới.

Bộ Tư pháp Mỹ buộc tội 15 đối tượng tấn công Đồi Capitol

Bộ Tư pháp Mỹ buộc tội 15 đối tượng tấn công Đồi Capitol

TGVN. Bộ Tư pháp Mỹ ngày 8/1 thông báo đã buộc tội 15 đối tượng tham gia cuộc tấn công Đồi Capitol ngày 6/1, trong ...

Bạo loạn ở Mỹ khiến châu Âu 'sốc nặng'

Bạo loạn ở Mỹ khiến châu Âu 'sốc nặng'

TGVN. Vụ bạo loạn tại tòa nhà Quốc hội Mỹ đêm 6/1 đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận châu Âu ...

Bạo loạn Đồi Capitol: Tổng thống đắc cử Biden đổ lỗi cho ông Trump, chính thức đề cử Bộ trưởng Tư Pháp

Bạo loạn Đồi Capitol: Tổng thống đắc cử Biden đổ lỗi cho ông Trump, chính thức đề cử Bộ trưởng Tư Pháp

TGVN. Ngày 7/1, Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden đã chỉ trích những kẻ nổi loạn xông vào Đồi Capitol là "những phần tử ...

Bài viết cùng chủ đề

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2020

Đọc thêm

Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tới thủ đô Manila của Philippines và sẽ có cuộc gặp ba bên với những người đồng cấp nước chủ nhà và Nhật Bản.
Trung Quốc: Làn sóng sa thải ập đến ông lớn ngành năng lượng mặt trời

Trung Quốc: Làn sóng sa thải ập đến ông lớn ngành năng lượng mặt trời

Longi - gã khổng lồ năng lượng tái tạo Trung Quốc - đang tìm cách "bẻ lái" trước cơn bão lạm phát.
Hướng dẫn cách xóa ảnh bìa trên Facebook đơn giản, nhanh chóng

Hướng dẫn cách xóa ảnh bìa trên Facebook đơn giản, nhanh chóng

Bạn vừa đăng một tấm ảnh bìa không ưng ý lên trang Facebook cá nhân mà không biết cách xóa ảnh bìa sao cho đúng? Đây thực chất là một ...
Thị trường máy tính toàn cầu sẽ tăng trưởng đều đặn nhờ AI

Thị trường máy tính toàn cầu sẽ tăng trưởng đều đặn nhờ AI

Các chuyên gia nhận định thị trường máy tính toàn cầu sẽ tăng trưởng đều đặn qua từng năm nhờ vào sự bùng nổ cũng trí tuệ nhân tạo (AI).
Top 4 mẫu smartphone chuyên dụng dành cho người chơi crypto

Top 4 mẫu smartphone chuyên dụng dành cho người chơi crypto

Khi nhắc đến crypto, crypto phone hay blockchain phone có lẽ là cái tên quen thuộc khi được tích hợp sẵn các ứng dụng và dịch vụ liên quan đến ...
5 cách tra cứu mã giao dịch trên MB Bank nhanh chóng, chính xác

5 cách tra cứu mã giao dịch trên MB Bank nhanh chóng, chính xác

Tra cứu mã giao dịch MB Bank giúp bạn biết được giao dịch đã thực hiện thành công hay chưa, có sự cố gì xảy ra hay không. Hiện nay, ...
Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tới thủ đô Manila của Philippines và sẽ có cuộc gặp ba bên với những người đồng cấp nước chủ nhà và Nhật Bản.
Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khoảng 1.000 công dân Mỹ yêu cầu Bộ Ngoại giao nước này hỗ trợ để rời Haiti, trong bối cảnh khủng hoảng nghiêm trọng tại quốc gia Mỹ Latinh.
Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã chỉ đạo cuộc huấn luyện sử dụng pháo phản lực phóng loạt cỡ nòng 600 mm.
Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Israel có cuộc điện đàm song phương đầu tiên sau hơn 1 tháng, trong bối cảnh căng thẳng liên quan xung đột ở Dải Gaza.
Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc cho biết, nước này đã đề xuất với Nga và Trung Quốc khởi động đàm phán về kiểm soát vũ khí.
Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Kiev phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc để ngỏ ý tưởng thiết lập vùng đệm ở Ukraine.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan là tháng thứ Chín trong lịch Hồi giáo, được xem là tháng linh thiêng nhất trong năm đối với người Hồi giáo trên toàn thế giới.
Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Bất ổn chính trị, băng đảng tội phạm mọc lên như nấm khiến cuộc sống của người dân Haiti bị đe dọa nghiêm trọng, khủng hoảng nhân đạo ngày càng trầm trọng.
‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

Mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia có vai trò quan trọng đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực.
Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Trước khủng hoảng nhân đạo đáng báo động, quốc tế vẫn đang trông chờ vào các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas về một lệnh ngừng bắn.
'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' của quan hệ Iran với Saudi Arabia sau một năm nối lại quan hệ ngoại giao khơi dậy niềm lạc quan giữa một Trung Đông đầy bất ổn.
Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Chính sách ngoại giao tình báo của Ấn Độ phù hợp với chiến lược xây dựng liên minh khu vực và toàn cầu hiện nay của nước này.
Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Chiến dịch tranh cử tại Mỹ đang trở nên gay cấn vào Siêu thứ Ba với hy vọng là ngày 'bội thu' của các ứng cử viên.
Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Thủ tướng chính quyền Palestine đệ đơn từ chức hôm 26/2 nhằm tạo điều kiện đạt đồng thuận về các thỏa thuận liên quan đến việc quản lý Gaza thời hậu xung đột.
50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

Mối quan hệ đối tác vững chắc giữa Australia và ASEAN sẽ góp phần thúc đẩy ổn định, hòa bình tại khu vực cũng như trên thế giới.
Phiên bản di động