Bạo loạn Điện Capitol và ba câu hỏi lớn của nước Mỹ

Minh Vương
TGVN. Máu đã đổ, khói đã tan trên Điện Capitol, Quốc hội Mỹ xác nhận ông Joe Biden sẽ làm Tổng thống, nhưng rối ren ở Washington sẽ khó mà chấm dứt. Bình luận của TG&VN.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Ngày 6/1 chắc chắn là ngày đáng quên với nước Mỹ khi lần đầu tiên trong lịch sử, Điện Capitol bị tấn công. Đáng ngại hơn, nguyên nhân cho hành động chưa từng có tiền lệ này đến từ Tổng thống đương nhiệm Donald Trump, người vẫn khẳng định cuộc bầu cử ngày 3/11/2020 đã bị “đánh cắp”.

Đứng vững sau khói lửa

Đoàn biểu tình đã tràn vào Điện Capitol, thậm chí có người tới được căn phòng diễn ra cuộc họp lưỡng viện xác nhận kết quả bầu cử Tổng thống. Pháo sáng, tiếng súng, hơi cay trước một địa điểm tượng trưng cho nền dân chủ Mỹ ngày 6/1 sẽ là ký ức khó phai với người dân xứ cờ hoa.

(1.9) Một người biểu tình cầm cờ ủng hộ Tổng thống Donald Trump sau khi xâm nhập vào Điện Capitol ngày 6/1. (Nguồn: Getty Images)
Người biểu tình cầm cờ ủng hộ Tổng thống Donald Trump tại Điện Capitol ngày 6/1. (Nguồn: Getty Images)

Tuy nhiên, nỗ lực của đoàn người biểu tình đã nhanh chóng bị dập tắt. Lưỡng viện Mỹ chính thức công nhận chiến thắng của liên minh Joe Biden-Kamala Harris trong cuộc bầu cử ngày 3/11/2020. Hai nhân vật này sẽ nhậm chức Tổng thống và Phó Tổng thống Mỹ ngày 20/1 tới.

Ngay sau khi bạo loạn diễn ra, hàng loạt quan chức nội các Mỹ đã đệ đơn từ chức, trong đó có Bộ trưởng Giao thông Elaine Chao và Bộ trưởng Giáo dục Betsy Devos vì cho rằng ông Trump đã kích động những người ủng hộ gây ra cuộc biểu tình.

Trước áp lực ngày càng tăng, Tổng thống Donald Trump đã phải hạ mình. Ngày 7/1, hơn 2 tháng sau ngày bầu cử, ông lần đầu lên tiếng chấp nhận kết quả: “Bây giờ Quốc hội đã chứng nhận kết quả, chính quyền mới sẽ nhậm chức vào ngày 20/1. Trọng tâm bây giờ của tôi là đảm bảo quá trình chuyển giao quyền lực có trật tự và suôn sẻ”.

Khẳng định mình “tức giận về sự bạo lực và vô pháp”, song ông cũng tuyên bố “hành trình tuyệt vời của chúng ta chỉ mới bắt đầu”.

Ba câu hỏi lớn

Điện Capitol và nền dân chủ Mỹ đã đứng vững, song còn đó nhiều câu hỏi mà Washington cần sớm giải đáp.

Thứ nhất, tương lai của đảng Cộng hòa sẽ ra sao? Với chiến thắng tại bang Georgia, đảng Dân chủ giờ đây sẽ nắm quyền kiểm soát cả Thượng viện và Hạ viện, cùng Tổng thống đắc cử Joe Biden tái lập lại ưu thế tuyệt đối trước đảng Cộng hòa 10 năm về trước.

Thất bại này sẽ buộc phe Cộng hòa phải có điều chỉnh, song thay đổi ra sao là điều mà chính đảng này chưa thể tìm ra câu trả lời. Nhiều nhân vật chủ chốt như Lãnh đạo Thiểu số Thượng viện Mitch McConnell, Lãnh đạo Thiểu số Hạ viện Kevin McCarthy hay Thượng nghị sỹ Lindsey Graham vẫn duy trì sự ủng hộ đối với ông Trump, dù chính ông Graham đã bảo vệ kết quả bầu cử trước nỗ lực thách thức của nhóm 11 Thượng nghị sỹ Cộng hòa khác.

(1.9) Thượng Nghị sỹ Lindsey Graham, dù phủ nhận nỗ lực thách thức ông Joe Biden, song vẫn duy trì ủng hộ đối với ông Donald Trump. (Nguồn: AP)
Dù phủ nhận nỗ lực thách thức ông Joe Biden, Thượng nghị sỹ Lindsey Graham vẫn ủng hộ với ông Donald Trump. (Nguồn: AP)

Tuy nhiên, một bộ phận không nhỏ trong đảng Cộng hòa đã thể hiện sự bất mãn ngày một lớn với ông Trump, đặc biệt là sau bạo loạn tại Điện Capitol. Cựu Thống đốc New Jersey Chris Christie, chính trị gia đầu tiên ủng hộ ông Trump, cho rằng “hành động của ông ấy trong 8 tuần qua đã gây tổn thất nghiêm trọng tới đất nước và đảng”.

Thượng nghị sỹ bang South Dakota John Thune kêu gọi loại ông Trump trong bỏ phiếu nội bộ năm tới, nhận định rằng đã đến lúc xây dựng lại bản sắc của đảng Cộng hòa dựa trên hệ nguyên tắc, ý tưởng và chính sách, thay vì xoay quanh một cá nhân.

Một hướng đi hợp lý, khôi phục đoàn kết nội bộ, ngăn chặn bước tiến của đảng Dân chủ trong bầu cử Thượng viện và Hạ viện 2022 là điều giới lãnh đạo đảng Cộng hòa cần sớm tìm kiếm. Đây không đơn giản là vấn đề sinh tồn của một đảng, mà còn của hệ thống chính trị lưỡng đảng Mỹ.

Thứ hai, trong khi đảng Cộng hòa ngẫm đối sách hàn gắn nội bộ đảng thì chính quyền tiếp theo của ông Joe Biden sẽ phải đau đầu trước bài toán nhằm chữa lành những vết thương trong lòng nước Mỹ. Cuộc bạo loạn vừa qua tại Điện Capitol một lần nữa thể hiện sự chia rẽ, rạn nứt cao chưa từng có trong nội bộ xứ cờ hoa.

Nhiều chuyên gia đã nhận định rằng trong nhiệm kỳ đầu, chính quyền của ông Joe Biden sẽ tập trung giải quyết các vấn đề đối nội như triệt để kiểm soát đại dịch Covid-19, hồi phục tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế và xoa dịu các vấn đề xã hội như bạo lực gia tăng, bất bình đẳng giới và bình đẳng thu nhập ngày một lớn. Song cuộc bạo loạn vừa qua tại Điện Capitol cho thấy nước Mỹ có lẽ sẽ cần nhiều hơn một nhiệm kỳ Tổng thống để bình phục.

Một hướng đi hợp lý, khôi phục đoàn kết nội bộ, ngăn chặn bước tiến của đảng Dân chủ trong bầu cử Thượng viện và Hạ viện 2022 là điều giới lãnh đạo đảng Cộng hòa cần sớm tìm kiếm. Đây không đơn giản là vấn đề sinh tồn của một đảng, mà còn của hệ thống chính trị lưỡng đảng Mỹ.

Tuy nhiên, nhìn vào cuộc bầu cử vừa qua, ông Donald Trump và đảng Cộng hòa chắc chắn sẽ không từ bỏ một cách dễ dàng 4 năm tới. Trong phát biểu ngày 7/1, ông Donald Trump đã nói về “hành trình tuyệt vời chỉ mới bắt đầu”, tỏ ý chấp nhận kết quả bầu cử, song ngầm khẳng định sẽ tham gia tranh cử năm 2024.

Với tình hình hiện nay, ông Trump, với sự ủng hộ của một bộ phận người dân và đảng Cộng hòa, vẫn là nhân tố lớn trong chính trị Mỹ trong ít nhất 4 năm tới. Đây có thể là rào cản lớn tới nhiệm vụ hàn gắn nước Mỹ của chính quyền Tổng thống kế nhiệm Joe Biden.

Thứ ba, đó là câu hỏi về vị thế của nền dân chủ Mỹ trên trường quốc tế. Từ lâu, Washington đã là tấm gương sáng cho nhiều thế hệ khi nói đến nền dân chủ và sự thay đổi quyền lực có trật tự.

Các đồng minh phương Tây có thể nghi ngờ về chính sách đối ngoại của ông Trump, song rõ ràng không lường trước cuộc bạo loạn ngay tại Điện Capitol để ngăn chặn quá trình chuyển giao quyền lực.

Điều này lý giải tại sao lãnh đạo Anh, Pháp, Đức, Chủ tịch Liên minh châu Âu đều nhận định rằng sự kiện xảy ra ở “trung tâm”, “ngôi đền” của nền dân chủ lại sốc đến như vậy.

Bởi lẽ, vị thế nền dân chủ hàng đầu của Mỹ đang đứng trước thách thức nghiêm trọng. Đáng ngại hơn, cuộc bạo loạn này có thể cổ vũ phong trào cực đoan, tạo tiền lệ xấu cho các cuộc bầu cử sắp tới, đặc biệt là Đức, nơi đảng cực hữu Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD) đang lớn mạnh.

Do đó, chính quyền kế nhiệm cần khôi phục vị thế của nền dân chủ Mỹ, bởi đây không đơn giản là chuyện của xứ cờ hoa, mà còn liên quan tới hệ giá trị dân chủ phương Tây hằng theo đuổi.

Đây sẽ là ba câu hỏi không hề đơn giản đang chờ ông Joe Biden và nước Mỹ sau ngày 20/1 tới.

Bộ Tư pháp Mỹ buộc tội 15 đối tượng tấn công Đồi Capitol

Bộ Tư pháp Mỹ buộc tội 15 đối tượng tấn công Đồi Capitol

TGVN. Bộ Tư pháp Mỹ ngày 8/1 thông báo đã buộc tội 15 đối tượng tham gia cuộc tấn công Đồi Capitol ngày 6/1, trong ...

Bạo loạn ở Mỹ khiến châu Âu 'sốc nặng'

Bạo loạn ở Mỹ khiến châu Âu 'sốc nặng'

TGVN. Vụ bạo loạn tại tòa nhà Quốc hội Mỹ đêm 6/1 đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận châu Âu ...

Bạo loạn Đồi Capitol: Tổng thống đắc cử Biden đổ lỗi cho ông Trump, chính thức đề cử Bộ trưởng Tư Pháp

Bạo loạn Đồi Capitol: Tổng thống đắc cử Biden đổ lỗi cho ông Trump, chính thức đề cử Bộ trưởng Tư Pháp

TGVN. Ngày 7/1, Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden đã chỉ trích những kẻ nổi loạn xông vào Đồi Capitol là "những phần tử ...

Bài viết cùng chủ đề

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2020

Đọc thêm

Chuyển nhượng cầu thủ: Lý do Real Madrid lùi ngày ra mắt Kylian Mbappe

Chuyển nhượng cầu thủ: Lý do Real Madrid lùi ngày ra mắt Kylian Mbappe

Real Madrid được cho phải hoãn kế hoạch ra mắt Kylian Mbappe trước VCK EURO 2024, thay vào đó có thể phải đợi đến tháng 8.
Nhà quản lý doanh nghiệp nước ngoài được nới lỏng các quy định để cư trú tại Nhật Bản

Nhà quản lý doanh nghiệp nước ngoài được nới lỏng các quy định để cư trú tại Nhật Bản

Người sáng lập công ty khởi nghiệp có thể sử dụng vốn của nhà đầu tư để đáp ứng đủ tiêu chí về cư trú.
Nỗ lực đưa nhiệt điện than ở Việt Nam về mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050

Nỗ lực đưa nhiệt điện than ở Việt Nam về mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050

UNDP và IOE phối hợp tổ chức cuộc họp thảo luận về quá trình chuyển đổi các nhà máy nhiệt điện than tại Việt Nam.
Nga bảo vệ Triều Tiên trước động thái mới của Mỹ

Nga bảo vệ Triều Tiên trước động thái mới của Mỹ

Nga phủ quyết dự thảo nghị quyết do Mỹ đề xuất gia hạn nhiệm vụ của Nhóm chuyên gia giám sát trừng phạt Triều Tiên thêm một năm.
Bật mí tính năng bom FAB-3000 mới của quân đội Nga

Bật mí tính năng bom FAB-3000 mới của quân đội Nga

Loại bom mới FAB-3000 có sức nổ cao của quân đội Nga sẽ được thiết kế với các đặc tính khí động học, cho phép chúng được sử dụng như ...
MC hải ngoại Đức Tiến kể chuyện con gái 4 tuổi đóng phim Đóa hoa mong manh

MC hải ngoại Đức Tiến kể chuyện con gái 4 tuổi đóng phim Đóa hoa mong manh

Bé Madison, con gái MC Đức Tiến, được nhận xét là điểm nhấn trong phim 'Đóa hoa mong manh' của nghệ sĩ Mai Thu Huyền.
Nga bảo vệ Triều Tiên trước động thái mới của Mỹ

Nga bảo vệ Triều Tiên trước động thái mới của Mỹ

Nga phủ quyết dự thảo nghị quyết do Mỹ đề xuất gia hạn nhiệm vụ của Nhóm chuyên gia giám sát trừng phạt Triều Tiên thêm một năm.
Khủng hoảng ở Haiti: LHQ nói thảm họa, Hội đồng chuyển tiếp quyết giảm bớt nỗi thống khổ cho người dân

Khủng hoảng ở Haiti: LHQ nói thảm họa, Hội đồng chuyển tiếp quyết giảm bớt nỗi thống khổ cho người dân

Chỉ tính riêng từ đầu năm đến ngày 22/3, số người thiệt mạng vì bạo lực ở Haiti đã là 1.554 và 826 người bị thương.
Đổ tại phương Tây chậm trễ, cố vấn Ukraine thừa nhận 'đình trệ' trên tiền tuyến, Tổng thống Zelensky gây sức ép lên Mỹ

Đổ tại phương Tây chậm trễ, cố vấn Ukraine thừa nhận 'đình trệ' trên tiền tuyến, Tổng thống Zelensky gây sức ép lên Mỹ

Quan chức Ukraine cho hay, nước này hiện không có đủ nguồn lực để thực hiện các hành động tấn công hiệu quả nhằm làm suy yếu Nga.
Bầu cử Mỹ 2024: 'Tất tả' ứng phó các vụ truy tố hình sự, ông Donald Trump 'thua' Tổng thống Biden ở một điểm

Bầu cử Mỹ 2024: 'Tất tả' ứng phó các vụ truy tố hình sự, ông Donald Trump 'thua' Tổng thống Biden ở một điểm

Chiến dịch tranh cử của Tổng thống Mỹ Joe Biden đang có ngân sách lớn gấp 3 lần 'túi tiền' để chạy đua trong cuộc bầu cử 2024 của ông Trump.
Israel-Hezbollah leo thang nghiêm trọng nhất gần 20 năm qua, Mỹ tuyên bố phản đối một cuộc chiến

Israel-Hezbollah leo thang nghiêm trọng nhất gần 20 năm qua, Mỹ tuyên bố phản đối một cuộc chiến

Nhà Trắng kêu gọi Israel và Lebanon đặt ưu tiên hàng đầu đối với việc khôi phục ổn định sau các cuộc trả đũa nhau giữa Israel và Hezbollah.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga tuyên bố tình tiết mới chứng tỏ Ukraine dính líu, Mỹ lập tức lên tiếng

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga tuyên bố tình tiết mới chứng tỏ Ukraine dính líu, Mỹ lập tức lên tiếng

Nga đã bắt giữ một đối tượng bị cáo buộc hỗ trợ tài chính cho những kẻ tấn công khủng bố nhà hát ở ngoại ô Moscow hôm 22/3.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động