Tính đến sáng ngày 21/9 theo giờ địa phương, với 98% số phiếu được kiểm sau cuộc bầu cử sớm tại Canada, đảng Tự do cầm quyền giành 158 ghế, đảng Bảo thủ chiếm 119 ghế. Đảng Bloc Québécois, đảng Dân chủ mới và đảng Xanh lần lượt có 34, 25 và 2 ghế tại Hạ viện.
Như vậy, Thủ tướng Justin Trudeau và đảng Tự do sẽ tiếp tục dẫn dắt chính phủ thiểu số cho tới cuộc bầu cử tiếp theo, dự kiến diễn ra năm 2023.
Tuy nhiên, khó có thể coi đây là một chiến thắng dành cho nhà lãnh đạo Canada.
| Thủ tướng Canada Justin Trudeau phát biểu sau khi có kết quả sơ bộ. (Nguồn: La Croix) |
Hồi tháng 8, ông Justin Trudeau từng khẳng định mục tiêu tổ chức bầu cử sớm là có đủ ghế để thành lập chính phủ đa số, tạo điều kiện triển khai hiệu quả hơn các chính sách hồi phục sau đại dịch Covid-19. Song theo New York Times, nhiều người Canada cho rằng điều nhà lãnh đạo này mong muốn là tận dụng tỷ lệ ủng hộ tăng sau đại dịch Covid-19 nhằm giành lại đa số tại Hạ viện.
Dù động lực của ông Trudeau thực sự là gì đi chăng nữa, nó đều đã thất bại. Đảng Tự do cầm quyền chưa giành đủ quá bán tại Quốc hội (170/338 ghế) và do đó, không thể lập chính phủ đa số.
Quan trọng hơn, một số cho rằng ông Justin Trudeau đã vô tình “vạch áo cho người xem lưng”.
Thực tế cho thấy, dưới sự dẫn dắt của đảng Tự do cầm quyền, Ottawa từng bước vượt qua đại dịch.
Canada ghi nhận 1,58 triệu ca mắc Covid-19 với 27.435 trường hợp tử vong (1,7%), mức thấp so với trung bình của thế giới (2,5%). Quốc gia Bắc Mỹ cũng nằm trong nhóm có tỷ lệ tiêm chủng hàng đầu thế giới: 77% dân số tiêm ít nhất một mũi và 70% đủ hai mũi vaccine Covid-19.
Triển vọng hồi phục kinh tế của Canada cũng tương đối khả quan. Cơ quan xếp hạng tín dụng Fitch cho biết từ tháng 4/2020, nền kinh tế quốc gia này đã tạo ra 2,83 triệu việc làm, gần đạt mức trước đại dịch. Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động đã tăng trở lại, cán mốc tương tự tháng 12/2019.
Theo khảo sát trước bầu cử, 6/10 người đồng tình về phản ứng trước đại dịch Covid-19 của Ottawa.
Tuy nhiên, kết quả bầu cử sớm cho thấy chừng đó là chưa đủ khi sau 6 năm cầm quyền, người dân không còn ủng hộ Thủ tướng Justin Trudeau như trước. Một lần nữa, ông phải tìm lá phiếu từ đảng Dân chủ mới tại Quốc hội để thông qua quyết sách quan trọng về hồi phục kinh tế sau đại dịch.
Đó là chưa kể tới việc ba bộ trưởng nội các đảng Tự do thất cử và nhiều ứng cử viên chiến thắng sít sao tại địa phương, cho thấy đảng cầm quyền đang dần đánh mất ưu thế.
Ngược lại, các chính đảng đối lập lại đang vươn lên mạnh mẽ và duy trì được vị thế sau cuộc bầu cử sớm. Dù mới đảm nhiệm vị trí Chủ tịch đảng một năm, song ông Erin O’ Toole đã chứng tỏ khả năng lãnh đạo, khiến phe Bảo thủ tiếp tục là đối thủ đáng gờm. Đảng Bloc Québécois vẫn là thế lực không thể xem nhẹ khi tiếp tục nhận được sự ủng hộ của các cử tri ở vùng nói tiếng Pháp.
Xét cho cùng, cuộc bầu cử sớm tại Canada ngày 20/9 chẳng những không mang lại điều Thủ tướng Trudeau muốn mà còn tiêu tốn của Ottawa 470 triệu USD, tác động tiêu cực tới tỷ lệ ủng hộ của ông và cho thấy uy tín của đảng Tự do cầm quyền với cử tri không còn như trước. Câu chuyện vạch áo cho người xem lưng là vậy.