Bí ẩn về những loài cá mập có khả năng phát ánh sáng xanh lá độc đáo

Sâu dưới đáy đại dương tồn tại một số loài cá mập có khả năng biến ánh sáng xanh của đại dương thành màu xanh lục sáng mà chỉ những con cá mập đồng loại mới có thể nhìn được; tuy nhiên, cách chúng phát quang sinh học vẫn luôn là bí ẩn từ trước đến nay.    
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
nhung loai ca map co kha nang phat anh sang xanh la doc dao Rợn người khi chạm trán cá mập 6 mang 'cổ đại' siêu khổng lồ
nhung loai ca map co kha nang phat anh sang xanh la doc dao Phát hiện loài cá mập ‘tí hon’ có thể phát sáng tại Vịnh Mexico
nhung loai ca map co kha nang phat anh sang xanh la doc dao
Cá mập mèo chuỗi, Scyliorhinus rotifer (dottedyeti). (Nguồn: Science Daily)

Theo một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí iScience, các nhà nghiên cứu đã xác định được tác nhân tạo ra màu xanh lục sáng của cá mập là một nhóm các chất chuyển hóa phân tử nhỏ chưa từng được biết đến trước đây. Cơ chế phát quang sinh học này không chỉ khác biệt với cơ chế phát sáng của hầu hết các sinh vật biển, mà còn đảm nhiệm nhiều vai trò có ích khác cho cá mập, có thể kể đến việc giúp chúng có thể nhận ra nhau trong đại dương và chống nhiễm trùng.

David Gruber, vị giáo sư đang công tác tại Đại học Thành phố New York và cũng là đồng tác giả của nghiên cứu này, cho biết: “Việc nghiên cứu phát quang sinh học dưới đại dương giống như một cuốn tiểu thuyết bí ẩn không ngừng phát triển, càng nghiên cứu thì càng có thêm nhiều bằng chứng mới. Sau khi lần đầu tiên phát hiện cá mập Swell có khả năng phát sáng, tôi cùng các cộng sự đã quyết định đi sâu vào vấn đề này. Chúng tôi muốn tìm hiểu thêm về ý nghĩa của việc phát quang sinh học đối với cá mập”.

Gruber cùng Jason Crawford - giáo sư Đại học Yale, đồng tác giả của nghiên cứu – tập trung nghiên cứu hai loài cá mập là cá mập Swell và cá mập mèo chuỗi. Họ nhận ra rằng, da của hai loài cá mập này có hai tông màu – sáng và tối. Họ tiến hành chiết xuất lấy các chất hóa học có trên cả hai loại da và phát hiện ra một loại phân tử huỳnh quang chỉ tồn tại ở da sáng màu.

Gruber cho hay, “Phần thú vị của nghiên cứu này là dạng hoàn toàn mới của phát quang sinh học biển của cá mập – một dạng dựa trên các chất chuyển hóa phân tử nhỏ tryptophan – kynurenine.”

Những loại chất chuyển hóa phân tử nhỏ này được biết đến với tên gọi huỳnh quang. Chúng là tác nhân kích hoạt các quá trình tương tự như các quá trình xảy ra ở các động vật có xương sống khác – đóng vai trò quan trọng trong hệ thống thần kinh trung ương và hệ miễn dịch. Nhưng ở hai loài cá mập này, các biến thể huỳnh quang phân tử nhỏ mới lạ là nguyên nhân gây ra các đặc tính sinh lý và quang phổ của phần da sáng hơn. Cơ chế này khác với các loài động vật sống ở phần trên của đại dương như sứa và san hô – những loài thường sử dụng các protein huỳnh quang màu xanh lá làm cơ chế để biến ánh sáng xanh đại dương thành các màu khác.

Crawford cũng cho biết “Đó là một hệ thống hoàn toàn khác biệt khiến các con cá mập đồng loại có thể nhìn thấy nhau mà các loài khác thì không thể. Chúng có một cái nhìn hoàn toàn khác về thế giới chúng đang sống nhờ những đặc tính phát quang sinh học mà da chúng có và mắt chúng có thể nhận ra. Hãy tưởng tượng tôi có màu xanh lá cây nhưng chỉ bạn mới có thể nhìn thấy tôi màu xanh lá trong khi những người khác không thể".

Các phân tử cũng đóng nhiều vai trò khác, bao gồm việc giúp cho cá mập xác định lẫn nhau trong đại dương và giúp cho chúng có khả năng chống lại nhiễm trùng vi khuẩn.

“Điều thú vị là những phân tử phát quang sinh học này có đặc tính chống vi khuẩn. Những con cá mập mèo sống dưới đáy đại dương nhưng chúng tôi không tìm thấy bất kỳ nhiễm khuẩn sinh học nào đang phát triển, Điều này đã minh chứng cho một đặc tính tuyệt vời khác của da cá mập. Nghiên cứu này mở ra những câu hỏi mới liên quan đến chức năng tiềm tàng của phát quang sinh học trong phát tín hiệu hệ thần kinh trung ương, phục hồi sau nhiễm trùng vi khuẩn và bảo vệ quang điện.” – Gruber phát biểu.

Mặc dù nghiên cứu tập trung chủ yếu vào hai loại cá mập, Gruber và Crawford vẫn hi vọng có thể mở rộng ra hơn nữa thành việc tìm hiểu các đặc tính phát quang và phát quang sinh học của sinh vật biển, cuối cùng dẫn đến việc phát triển các kĩ thuật hình ảnh mới.

Crawford cho biết “Nếu bạn có thể khai thác các khả năng mà sinh vật biển có để tạo ra ánh sáng, bạn có thể tạo ra các hệ thống phân tử để chụp ảnh trong phòng thí nghiệm hoặc trong y học. Hình ảnh là mục tiêu y sinh vô cùng quan trọng mà việc nghiên cứu các loại hệ thống này có thể giúp thúc đẩy trong tương lai”.

“Cá mập là loài sinh vật thần kỳ đã tồn tại hơn 400 triệu năm nay. Cá mập mê hoặc con người và chúng nắm giữ rất nhiều bí ẩn và siêu năng lực. Nghiên cứu này đã vén màn một bí mật khác của cá mập và tôi hi vọng điều này sẽ truyền cảm hứng cho chúng ta tìm hiểu thêm về chúng, bảo vệ chúng tốt hơn”. – Gruber nói.

nhung loai ca map co kha nang phat anh sang xanh la doc dao Cá mập biển sâu bí ẩn lớn tuổi hơn cả khủng long

Các nhà nghiên cứu đã bắt được hình ảnh con cá mập bò bí ẩn qua một thiết bị quay phim dưới đáy biển. ...

nhung loai ca map co kha nang phat anh sang xanh la doc dao Cấu trúc ADN của cá mập có thể mở đường cho cuộc chiến chống ung thư ở người

Loài cá mập trắng vốn là hung thần gieo rắc sợ hãi nơi đại dương nhưng hoá ra, ADN của chúng lại là chìa khoá ...

nhung loai ca map co kha nang phat anh sang xanh la doc dao Phát hiện loài cá mập thích ăn chay đầu tiên trên thế giới

Lâu nay, cá mập đầu búa vốn được biết đến là "hung thần" đối với các loài cá nhỏ dưới đại dương và tảo biển ...

(theo Dân trí/Science Daily)
Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Đọc thêm

Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 19/1/2025, Lịch vạn niên ngày 19 tháng 1 năm 2025

Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 19/1/2025, Lịch vạn niên ngày 19 tháng 1 năm 2025

Lịch âm 19/1. Lịch âm hôm nay 19/1/2025? Âm lịch hôm nay 19/1. Lịch vạn niên 19/1/2025. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 19/1/2025: Tuổi Hợi kinh doanh phát tài

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 19/1/2025: Tuổi Hợi kinh doanh phát tài

Xem tử vi 19/1 - tử vi 12 con giáp hôm nay 19/1/2025 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 19/1/2025: Cự Giải không nên nóng vội

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 19/1/2025: Cự Giải không nên nóng vội

Tử vi hôm nay 19/1/2025 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Mâm cúng Kiến Tường - Dịch vụ mâm cúng trọn gói giá rẻ

Mâm cúng Kiến Tường - Dịch vụ mâm cúng trọn gói giá rẻ

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu chi tiết về mâm cúng Kiến Tường và các lý do vì sao nên chọn đơn vị này để đặt mâm ...
Xuân Quê hương đầm ấm tại Slovakia

Xuân Quê hương đầm ấm tại Slovakia

Ngày 17/1, tại Bratislava, Đại sứ quán Việt Nam tại Slovakia đã tổ chức chương trình 'Xuân Quê hương 2025' mừng xuân Ất Tỵ.
VinFast 'chào sân' thị trường Ấn Độ với các mẫu ô tô điện đời mới

VinFast 'chào sân' thị trường Ấn Độ với các mẫu ô tô điện đời mới

Tại triển lãm Bharat Mobility Global Expo 2025 ở New Delhi, ngày 18/1, VinFast đã chính thức công bố các mẫu ô tô điện sẽ mở bán ở thị trường ...
Thế giới 2025, năm của những dịch chuyển đan xen, đa chiều, lo âu và hy vọng

Thế giới 2025, năm của những dịch chuyển đan xen, đa chiều, lo âu và hy vọng

Dự báo tình hình thế giới năm 2025 tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, trái chiều, đan xen giữa hy vọng và lo âu, quanh các tâm điểm...
Trung Quốc-châu Phi: Tầm nhìn đầy tham vọng

Trung Quốc-châu Phi: Tầm nhìn đầy tham vọng

Ngoại trưởng Trung Quốc đang thực hiện chuyến công du tới Namibia, Congo, Chad và Nigeria nhằm gia tăng ảnh hưởng của Bắc Kinh tại châu Phi.
Đóng băng xung đột Nga-Ukraine năm 2025, hy vọng và tính khả thi

Đóng băng xung đột Nga-Ukraine năm 2025, hy vọng và tính khả thi

Từ cục diện chiến trường, đối đầu địa chính trị và thông điệp từ các bên, nổi lên chuyện đóng băng chiến sự và giải pháp chấm dứt xung đột ở Ukraine.
Thông điệp Năm mới 2025: Hy vọng về sự khởi đầu mới, cần một 'giải pháp chữa lành'

Thông điệp Năm mới 2025: Hy vọng về sự khởi đầu mới, cần một 'giải pháp chữa lành'

Thời điểm năm mới, cùng với màn pháo hoa rực rỡ và tiếng đồng hồ đếm ngược giục giã, nhân loại ngóng chờ thông điệp từ các nhà lãnh đạo thế giới.
Ấn Độ: ‘Hướng Đông’ và ‘Ngó Tây’

Ấn Độ: ‘Hướng Đông’ và ‘Ngó Tây’

Những thay đổi trong chính sách của Ấn Độ trong thời gian gần đây cho thấy New Dehli ngày càng quan tâm tới hướng Tây như vùng Vịnh.
Những con bài nặng ký của Thổ Nhĩ Kỳ

Những con bài nặng ký của Thổ Nhĩ Kỳ

Chuyến thăm của Chủ tịch EC Ursula von der Leyen tới Ankara là cơ hội để Thổ Nhĩ Kỳ nâng tầm ảnh hưởng và mở thêm cơ hội gia nhập EU.
Truyền thông Ba Lan đưa tin đậm nét về 'chuyến thăm lịch sử' của Thủ tướng Phạm Minh Chính

Truyền thông Ba Lan đưa tin đậm nét về 'chuyến thăm lịch sử' của Thủ tướng Phạm Minh Chính

Ngày 16/1, truyền thông Ba Lan nêu bật những kết quả quan trọng của cuộc hội đàm giữa Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk.
Tạp chí Czech & Slovak LEADER: Chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính tạo động lực mới cho quan hệ Việt Nam-Cộng hòa Czech

Tạp chí Czech & Slovak LEADER: Chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính tạo động lực mới cho quan hệ Việt Nam-Cộng hòa Czech

Tạp chí Czech & Slovak LEADER trang trọng đăng bài viết về chuyến thăm Cộng hòa Czech của Thủ tướng Phạm Minh Chính trên trang nhất ấn phẩm đặc biệt
Lý giải nguyên nhân khiến Israel gật đầu với thỏa thuận ngừng bắn: E ngại 'bùng kèo' và tâm lý không thể trì hoãn

Lý giải nguyên nhân khiến Israel gật đầu với thỏa thuận ngừng bắn: E ngại 'bùng kèo' và tâm lý không thể trì hoãn

Lời hứa đưa con tin trở về nhà của Israel buộc nước này phải hành động trước khi quá muộn.
Truyền thông Trung Quốc đưa tin đậm đà về cuộc điện đàm giữa Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng Bí thư, Chủ tịch Tập Cận Bình

Truyền thông Trung Quốc đưa tin đậm đà về cuộc điện đàm giữa Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng Bí thư, Chủ tịch Tập Cận Bình

Nhiều nội dung trao đổi giữa Tổng Bí thư, Chủ tịch Tập Cận Bình với Tổng Bí thư Tô Lâm trong điện đàm được truyền thông Trung Quốc đưa tin
Thỏa thuận ngừng bắn ở Dải Gaza: Nhìn thấy ánh sáng cuối đường hầm, công lớn thuộc về ai?

Thỏa thuận ngừng bắn ở Dải Gaza: Nhìn thấy ánh sáng cuối đường hầm, công lớn thuộc về ai?

Thỏa thuận ngừng bắn tại Dải Gaza vừa đạt được mang đến hy vọng tươi sáng hơn cho không chỉ xung đột Israel-Hamas mà cả Trung Đông.
'Nước cờ' Greenland của Tổng thống đắc cử Mỹ soi chiếu cuộc cạnh tranh địa chính trị tại Bắc Cực

'Nước cờ' Greenland của Tổng thống đắc cử Mỹ soi chiếu cuộc cạnh tranh địa chính trị tại Bắc Cực

Khi biến đổi khí hậu làm tan băng ở Bắc Cực, mở ra các tuyến đường vận tải mới và cơ hội khai thác tài nguyên, giá trị địa chính trị của Greenland đã tăng ...
Phiên bản di động