Biết nhiều ngôn ngữ có thể làm chậm quá trình lão hóa nhận thức

Những người nói nhiều ngôn ngữ ít có khả năng lão hóa não nhanh hơn. (Nguồn: Getty Images)

Công trình công bố trên Tạp chí Nature Aging ngày 10/11 cho thấy khả năng sử dụng nhiều ngôn ngữ có thể làm giảm tốc độ lão hóa sinh học của não, qua đó giúp bảo vệ trí nhớ và sự tập trung khi tuổi cao.

More from WVR
Chuyên gia dinh dưỡng gợi ý 6 thức uống vào buổi sáng giúp phụ nữ trẻ lâu

Đồng tác giả nghiên cứu Agustín Ibañez, nhà thần kinh học tại Đại học Adolfo Ibáñez (Chile), cho biết nhóm muốn giải quyết “một trong những câu hỏi lâu nay của nghiên cứu lão hóa: Liệu đa ngôn ngữ có thực sự giúp trì hoãn quá trình này hay không”.

Ông cho biết, nhiều nghiên cứu trước từng gợi ý việc nói nhiều thứ tiếng giúp cải thiện trí nhớ và khả năng chú ý, song thường dựa trên mẫu nhỏ hoặc phương pháp đo lường chưa tin cậy.

Nhà thần kinh học nhận thức Christos Pliatsikas (Đại học Reading, Anh) nhận xét: “Ảnh hưởng của việc nói nhiều ngôn ngữ tới lão hóa vốn gây tranh cãi, nhưng chưa từng có nghiên cứu nào quy mô lớn và thuyết phục như lần này”. Ông cho rằng kết quả này có thể “tạo bước ngoặt cho lĩnh vực nghiên cứu”.

Bà Susan Teubner-Rhodes, nhà tâm lý học nhận thức tại Đại học Auburn (Mỹ), nhận định, phát hiện này có thể khuyến khích nhiều người “chủ động học thêm hoặc duy trì sử dụng ngôn ngữ thứ hai của mình”.

Nghiên cứu khảo sát 86.000 người khỏe mạnh, từ 51-90 tuổi, tại 27 quốc gia châu Âu. Nhóm sử dụng phương pháp tính toán để xác định “khoảng cách tuổi sinh - hành vi”, tức là chênh lệch giữa tuổi sinh học dự đoán - dựa trên các yếu tố sức khỏe, lối sống, trình độ học vấn và tuổi thực của mỗi người. Khoảng cách này càng cao cho thấy quá trình lão hóa diễn ra nhanh hơn.

Khi so sánh với số ngôn ngữ mà mỗi người nói được (do họ tự khai báo), nhóm nhận thấy người chỉ nói một ngôn ngữ có khả năng cao gấp đôi bị “lão hóa nhanh” so với người nói từ hai ngôn ngữ trở lên.

Hiệu ứng này tăng dần theo số ngôn ngữ. Ông Ibañez cho biết: “Chỉ cần biết thêm một ngoại ngữ đã giúp giảm nguy cơ lão hóa tăng tốc và nếu nói được 2 hoặc 3 thì tác động này còn mạnh hơn”.

Theo bà Teubner-Rhodes, quy mô mẫu lớn và sự đa dạng địa lý giúp củng cố kết luận rằng chính khả năng đa ngôn ngữ chứ không phải các yếu tố khác như tình trạng nhập cư hay mức thu nhập có vai trò bảo vệ não bộ. Bà cũng đề xuất mở rộng nghiên cứu ra các khu vực ngoài châu Âu để có bức tranh toàn diện hơn.

Các tác giả hy vọng kết quả này sẽ thúc đẩy các nhà hoạch định chính sách khuyến khích việc học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục như một cách đầu tư cho sức khỏe não bộ lâu dài.