“Cần cả một ngôi làng để giáo dục một đứa trẻ”

Nguyệt Anh
TGVN. Đó là câu ngạn ngữ của Châu Phi được ông Trần Đức Cảnh, Cố vấn Hội đồng tuyển sinh đại học Havard dẫn ra tại phiên họp mới đây của Ủy ban đổi mới giáo dục đào tạo giai đoạn 2016-2021 và Hội đồng Quốc gia Giáo dục và Phát triển nhân lực nhiệm kỳ 2016-2021 về vấn đề “Giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh phổ thông”.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
can ca mot ngoi lang de giao duc mot dua tre TS. Hoàng Ngọc Vinh: Tỉ lệ tốt nghiệp THPT giảm, phản ánh đúng hơn thực chất giáo dục
can ca mot ngoi lang de giao duc mot dua tre GS. Hoàng Tụy - một thầy giáo đúng với danh hiệu người thầy
can ca mot ngoi lang de giao duc mot dua tre
Giáo dục Việt Nam vẫn còn tư duy “nặng dạy chữ, nhẹ dạy người”.

Ông Cảnh cho rằng, hệ thống giáo dục, đặc biệt từ mẫu giáo đến lớp 12 không thể tách rời khỏi các vấn đề xã hội đang diễn ra, bởi giáo dục là một phần của xã hội. Cùng với đó, nhiều đại biểu phản ánh thực trạng giáo dục Việt Nam vẫn “nặng dạy chữ, nhẹ dạy người”, lo ngại sẽ gây ra nhiều tác hại, lệch lạc cho chất lượng nguồn nhân lực tương lai.

Nặng dạy chữ...

Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, dù có nhiều phong trào, khẩu hiệu liên quan đến giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh nhưng thực tế vẫn làm chưa tốt. “Tiêu biểu, có khẩu hiệu “Tất cả vì học sinh thân yêu” mà để học sinh đội nắng chờ khai giảng; hát quốc ca nhưng lại bật nhạc có sẵn. Tinh thần là phải làm sao trường ra trường, lớp ra lớp, thầy ra thầy, trò ra trò”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh.

Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ thừa nhận, vẫn còn những hạn chế trong việc giáo dục đạo đức lối sống cho học sinh phổ thông. “Nội dung giáo dục đạo đức chưa sâu, chưa tạo được nhiều xúc cảm thực sự chạm đến trái tim làm thay đổi thái độ người học, chưa chú trọng giáo dục thói quen, hành vi đạo đức, còn nặng về kiến thức hàn lâm. Nhiều bài học khô khan, chưa gắn với đời sống tuổi trẻ, tạo áp lực cho người học và người dạy”, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nói.

Cùng với đó, Bộ trưởng GDĐT cũng bày tỏ lo ngại vẫn còn hiện tượng “khoán trắng” cho nhà trường. Đặc biệt, mục tiêu dạy chữ được chú trọng nhiều trong khi mục tiêu dạy người vẫn còn bị xem nhẹ.

Đề cao đạo đức và thái độ là nền tảng quan trọng, GS. Nguyễn Hữu Đức, Ủy ban quốc gia Đổi mới giáo dục nhận định, những yếu tố này thậm chí còn đóng vai trò là “mẹ thành công”. Hiện nay, nhiều công ty nước ngoài tuyển dụng không chỉ dựa vào năng lực mà còn về thái độ cũng như ý thức với nghề nghiệp.

Đề cập đến kỹ năng của học sinh, theo Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng, nên trang bị cho các em “bộ lọc” tốt để “sàng” thông tin. “Con cháu chúng ta đang sống trong một không gian mạng rất mạnh. Không gian ấy có rất nhiều “rác” mà dù có “quét” cũng không thể hết. Do vậy, học sinh cần phải được trang bị kỹ năng và có “bộ lọc” để sàng thông tin. Dạy đạo đức cũng là dạy những kỹ năng cơ bản để sống trong cuộc sống thực và không gian mạng”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho hay.

Đồng quan điểm, TS. Lê Đông Phương, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam nhấn mạnh, những tác động bên ngoài nhà trường đến giáo dục đạo đức, lối sống. Lấy ví dụ trên internet, sách tiếng Việt chiếm đến một nửa là ngôn tình, 1/3 là kiếm hiệp, trong khi sách về khoa học kĩ thuật, đạo đức rất ít. Đặc biệt, trên các trang mạng xã hội đầy rẫy những thông tin khích lệ sự hưởng thụ vật chất, xa hoa, những hành vi lệch chuẩn nhưng không được ngăn chặn.

Không thể “đóng khung” trong trường học

Đưa ra giải pháp, bà Nguyễn Thị Nhiếp, thành viên tổ tư vấn của Ủy ban quốc gia Đổi mới GD&ĐT cho rằng, giáo dục đạo đức lối sống cho học sinh phải gắn và tương đồng với thi cử. Đặc biệt, giáo dục đạo đức lối sống cho học sinh bắt đầu từ những người làm thầy.

“Chúng ta sẽ không thể có học trò đạo đức, lối sống tốt nếu thầy cô chưa là tấm gương tốt từ kiến thức chuyên môn cho đến lối sống hằng ngày. Việc nêu gương đạo đức, lối sống chính là việc thầy cần trau dồi mỗi phút giây và trò cần học mỗi ngày”, bà Nhiếp nhấn mạnh.

Bày tỏ quan điểm, ông Nguyễn Quý Thanh, Hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội) khẳng định, vấn đề giáo dục đạo đức, lối sống không thể giải quyết được nếu “đóng khung” trong trường học. Đồng thời, không nên và không thể dồn hết trách nhiệm cho các trường.

“Kinh nghiệm một số nước họ thưởng điểm tín nhiệm cho các hành vi tốt dưới dạng các tín chỉ. Các tín chỉ này có thể được chuyển đổi thành các tín chỉ học tập ở bậc học cao hơn, hoặc thành những phần thưởng có ý nghĩa. Tuy nhiên, không nên đi theo hướng có điểm trừng phạt”, ông Thanh khẳng định.

Cũng đề cập đến vấn đề này, theo GS. Phạm Tất Dong, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, cần trở về với chữ Thiện. Ở cấp tiểu học, trẻ chỉ cần đọc thông viết thạo và nắm được những điều cơ bản. Điều quan trọng nhất lúc này là rèn cho trẻ cái đức. Nhưng khi bắt tay vào làm, người lớn lại vô tình “đánh cắp” tuổi thơ của trẻ, tham nhồi nhét bằng lý thuyết.

“Muốn rèn Đức đầu tiên dạy cái Thiện, thứ hai là không được Tham, thứ ba là phải có Trách nhiệm. Nếu không giải quyết được ba vấn đề trên, sẽ chẳng thể cho ra kết quả tốt”, GS. Phạm Tất Dong đưa ra ý kiến.

Đồng quan điểm, GS. Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên chương trình giáo phổ thông mới cho rằng, việc giáo dục đạo đức, lối sống không phải chỉ có trong môn đạo đức mà cần tích hợp trong tất cả các môn học, hoạt động giáo dục trong nhà trường.

Theo đó, cùng với các nội dung giáo dục, nhà trường cần có chế tài nghiêm khắc với giáo viên, học sinh có hành vi vi phạm đạo đức lối sống, tăng các giải pháp kết hợp giáo dục gia đình với nhà trường. “Sẽ khó giáo dục trẻ khi người lớn không làm gương, người lớn vẫn làm sai trước mặt con trẻ”, GS. Nguyễn Minh Thuyết chia sẻ.

can ca mot ngoi lang de giao duc mot dua tre

Bộ Giáo dục chính thức công bố điểm thi THPT quốc gia 2019

Bắt đầu từ 6h30 sáng nay 14/7, Bộ GD&ĐT chính thức công bố điểm thi THPT quốc gia 2019 và công bố kết quả phân ...

can ca mot ngoi lang de giao duc mot dua tre

Giáo dục vì sự phát triển bền vững và công dân toàn cầu

TGVN. Ngày 2/7, tại Hà Nội đã diễn đàn Giáo dục vì Sự phát triển bền vững và công dân toàn cầu của UNESCO 2019 ...

can ca mot ngoi lang de giao duc mot dua tre

Nền giáo dục toàn học sinh giỏi: Mài ngọc chớ mài quá tay…

Nền giáo dục Việt Nam hiện nay tìm được học sinh yếu kém khó như mò kim đáy biển. Theo Đại biểu Quốc hội Nguyễn Lân Hiếu, ...

Bài viết cùng chủ đề

Giáo dục Việt Nam

Xem nhiều

Đọc thêm

Haiti: Bạo lực leo thang nguy hiểm, Tổng thống Pháp dính 'vạ miệng' khiến Port-au-Prince nổi giận

Haiti: Bạo lực leo thang nguy hiểm, Tổng thống Pháp dính 'vạ miệng' khiến Port-au-Prince nổi giận

Tình trạng bạo lực gia tăng tại thủ đô Port-au-Prince của Haiti đã cướp đi sinh mạng của hơn 4.500 người từ đầu năm tới nay.
HLV Pep Guardiola không được phép rời đi khi Man City xuống hạng?

HLV Pep Guardiola không được phép rời đi khi Man City xuống hạng?

Hợp đồng mới của HLV Pep Guardiola không cho phép ông rời đi ngay cả khi Man City bị phạt xuống hạng.
Đội tuyển futsal nữ Việt Nam vô địch giải futsal nữ Đông Nam Á 2024

Đội tuyển futsal nữ Việt Nam vô địch giải futsal nữ Đông Nam Á 2024

Đội tuyển nữ futsal Việt Nam giành chiến thắng trước đội tuyển nữ futsal Thái Lan ở trận chung kết để nhận HCV giải futsal nữ Đông Nam Á 2024.
Trừng phạt Nga: Lý do thực sự Mỹ mạnh tay với Gazprombank; Thụy Sỹ 'nhập cuộc'; Slovakia, Hungary đang làm điều này

Trừng phạt Nga: Lý do thực sự Mỹ mạnh tay với Gazprombank; Thụy Sỹ 'nhập cuộc'; Slovakia, Hungary đang làm điều này

Gazprombank đã nằm trong tầm ngắm của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden suốt nhiều năm.
Giá heo hơi hôm nay 22/11: Giữ giá trên cả 3 miền, nguồn cung thị trường toàn cầu giảm sút

Giá heo hơi hôm nay 22/11: Giữ giá trên cả 3 miền, nguồn cung thị trường toàn cầu giảm sút

Nhìn chung, giá heo hơi hôm nay giữ ổn định trên cả nước. Theo khảo sát, thị trường heo hơi toàn quốc hiện dao động trong khoảng 60.000 - 63.000 ...
ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng, Israel phản ứng mạnh

ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng, Israel phản ứng mạnh

Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng của Israel cũng như thủ lĩnh Hamas.
Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm? Hệ thống dữ liệu thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh ...
Hướng tới tăng trưởng xanh, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững

Hướng tới tăng trưởng xanh, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững

Tăng cường hợp tác quốc tế về phổ biến kiến thức khoa học hướng tới tăng trưởng xanh
Rác thải nhựa tại các siêu thị: Mối nhức nhối ngày càng nghiêm trọng của Australia

Rác thải nhựa tại các siêu thị: Mối nhức nhối ngày càng nghiêm trọng của Australia

Số liệu của APCO cho thấy, Australia tạo ra nhiều rác thải nhựa bình quân đầu người hơn mọi quốc gia khác trên thế giới, ngoại trừ Singapore.
Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Ngày 21/11, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại thuốc lá.
Bảng tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe theo các hạng giấy phép lái xe từ ngày 1/1/2025

Bảng tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe theo các hạng giấy phép lái xe từ ngày 1/1/2025

Dưới đây là bảng tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe theo các hạng giấy phép lái xe áp dụng từ ngày 1/1/2025.
Bão mạnh gây mất điện diện rộng, làm đổ cây, gián đoạn giao thông Bờ Tây nước Mỹ

Bão mạnh gây mất điện diện rộng, làm đổ cây, gián đoạn giao thông Bờ Tây nước Mỹ

Một cơn bão mạnh đổ bộ vào Bờ Tây nước Mỹ, khiến ít nhất 2 người thiệt mạng, gây mất điện trên diện rộng, làm gián đoạn giao thông nghiêm trọng.
Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Ngày 21/11, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại thuốc lá.
Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non năm nay có chủ đề là ‘Hãy cùng nhau lan tỏa thông điệp và hành động vì tương lai của các em'.
Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Theo các chuyên gia y tế Nhật Bản, tác động của việc trẻ sơ sinh bị thiếu cân cũng có thể ảnh hưởng đến tương lai của thế hệ sau này.
Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Ước tính, khoảng 500.000 người ở Hà Nội bị đái tháo đường và 1,5 triệu người mắc tiền đái tháo đường.
'Điểm mặt' những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên tránh xa

'Điểm mặt' những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên tránh xa

Có những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên hạn chế sử dụng như nước ngọt có ga, cà phê có đường.
Hình thành Trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN ở TP. Hồ Chí Minh

Hình thành Trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN ở TP. Hồ Chí Minh

UBND TP. Hồ Chí Minh vừa phê duyệt Đề án 'Phát triển hệ thống y tế TP. Hồ Chí Minh trở thành Trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN'.
Phiên bản di động