Căng thẳng Mỹ-Iran: Đích đến cuối cùng

Minh Vương
TGVN. Mỹ đẩy nhanh việc tái áp đặt trừng phạt Iran không mới, nhưng động thái lần này của chính quyền ông Donald Trump vẫn ẩn chứa nhiều điểm thú vị. Bình luận của TG&VN.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Tối 19/9, phát biểu về quan hệ Mỹ-Iran, Ngoại trưởng Mike Pompeo cho biết Washington sẽ sớm tái áp đặt các lệnh trừng phạt Tehran, bất chấp phản đối của cộng đồng quốc tế.

Sai lầm hay tính toán?

Đối đầu Mỹ-Iran không còn quá xa lạ dưới thời Tổng thống Donald Trump, song tuyên bố lần này trở nên đặc biệt hơn cả khi ông Pompeo khẳng định: “Nếu các quốc gia thành viên Liên hợp quốc không thực hiện nghĩa vụ của mình trong các lệnh trừng phạt này, Mỹ cam đoan sẽ sử dụng các cơ chế sẵn có của mình buộc các nước này lãnh hậu quả và đảm bảo Iran sẽ không thu được bất kỳ lợi ích nào từ các hoạt động bị Liên hợp quốc cấm”.

Nhìn từ bên ngoài, không ít người cho rằng Washington đang “tự bắn chân mình”, khi Anh, Pháp, Đức và nhiều nước khác phản đối hành động tái áp đặt trừng phạt đơn phương.

Tuy nhiên, xét một cách toàn cảnh, đây rõ ràng là động thái có tính toán của chính quyền Tổng thống Donald Trump.

5929-921-ynh-minh-hya-nguyn-getty-images
Chính quyền Mỹ mong muốn đạt được điều gì trong việc gấp rút thúc đẩy tái áp đặt trừng phạt với Iran? (Ảnh minh họa. Nguồn: Getty Images)

Dễ dàng nhận thấy động thái trên của Mỹ diễn ra trong bối cảnh Israel đang đẩy mạnh việc bình thường hóa quan hệ ngoại giao với khối các nước Hồi giáo tại khu vực Trung Đông, với mục tiêu chung là chống lại Iran.

Đồng thời, cuộc bầu cử Tổng thống đang đi vào những tuần cuối cùng và ông Trump cần tất cả những gì có thể để ghi điểm với cử tri Mỹ trong chưa đầy 2 tháng tới.

Vậy xét trên hai yếu tố quan trọng này, chính quyền Mỹ mong muốn đạt được điều gì từ đơn phương thúc đẩy áp đặt trừng phạt với Iran?

Mọi điều vì một điều

Thứ nhất, thông qua hành động này, Mỹ mong thúc đẩy triến trình bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa Israel và các quốc gia Hồi giáo tại Trung Đông.

Chỉ trong chưa đầy 2 tháng, Israel đã bình thường hóa quan hệ với Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) và Bahrain.

Bên cạnh câu chuyện về hợp tác kinh tế - chính trị, một trong những yếu tố hàng đầu thúc đẩy tiến trình này là giải quyết mối quan tâm chung - Iran: Các quốc gia Hồi giáo tại Trung Đông cho rằng hợp tác an ninh với Israel sẽ hóa giải phần nào ảnh hưởng rộng mở của Iran tại Iraq, Syria, Yemen hay Lebanon.

Vì thế, việc Mỹ nhấn mạnh mối quan tâm chung này của Trung Đông thông qua hành động quyết liệt có thể khiến các quốc gia Hồi giáo vùng Vịnh vượt lên định kiến, rào cản về khác biệt tôn giáo và quan điểm chính trị để bắt tay Israel.

Khi đó, chính quyền của Tổng thống Donald Trump sẽ ghi điểm với Israel và quan trọng hơn là với cộng đồng Do Thái tại Mỹ, những cử tri với tiềm lực kinh tế và ảnh hưởng chính trị đáng kể.

Thứ hai, đó là nhấn mạnh rằng chính quyền của Tổng thống Donald Trump luôn đặt nước Mỹ lên trên hết, sẵn sàng chống lại cả thế giới khi cần thiết nhằm bảo vệ lợi ích của xứ cờ hoa, đó là mở rộng tầm ảnh hưởng của Israel và hạn chế phạm vi hoạt động của Iran tại Trung Đông.

Về mức độ, nên nhớ rằng ngay cả khi các công ty và tập đoàn lớn của Trung Quốc bị Mỹ cáo buộc có giao dịch vi phạm nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc về Triều Tiên, lệnh trừng phạt của Washington trên thực tế là nhắm vào Bắc Kinh và cạnh tranh chiến lược song phương, hơn là hướng tới Bình Nhưỡng.

Chính vì thế, cam kết của Ngoại trưởng Mike Pompeo về khả năng sử dụng biện pháp sẵn có để buộc các quốc gia “lãnh hậu quả” khi không trừng phạt Iran “theo lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc” là nước đi tương đối táo bạo, song thể hiện quyết tâm cần thiết nhằm bảo vệ lợi ích của nước Mỹ.

Thứ ba, động thái gay gắt này là cách ông Donald Trump tạo ra sự tương phản rõ rệt so với đối thủ của mình trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ - ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden.

Cựu Phó Tổng thống từng khẳng định ông sẽ đối phó với Iran thông qua kênh ngoại giao và sẽ đưa Mỹ trở lại Kế hoạch Hành động chung Toàn diện (JCPOA), với điều kiện Tehran trước tiên phải tiếp tục cam kết về hạn chế chương trình hạt nhân của mình. Như vậy, giải pháp ông Biden chọn là chờ đợi.

Ngược lại, dưới thời ông Donald Trump, Washington đã chủ động rút khỏi JCPOA. Chính ông đã ra lệnh tiêu diệt Thiếu tướng Qassem Soleimani, nhân vật chủ chốt của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) trong các chién dịch bồi dưỡng dân quân, mở rộng ảnh hưởng ở Trung Đông.

Giờ đây, Mỹ tiếp tục đơn phương tái áp đặt các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc nhắm vào Iran. Dường như ông Trump đang khẳng định rằng: Chính quyền do ông lãnh đạo không chờ đợi, mà sẽ chủ động thực hiện những gì tốt nhất cho xứ cờ hoa nhằm ‘đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại’.

Song để hoàn thành giấc mơ ấy, ông cần lá phiếu của các cử tri vào tháng 11 tới. Như vậy, ẩn sau việc gấp rút thúc đẩy tiến trình tái áp đặt các lệnh trừng phạt Iran của Mỹ, đích đến cuối cùng của ông Donald Trump là giành sự ủng hộ của người dân, chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, trở lại Nhà Trắng.

Iran lên tiếng về việc Mỹ đơn phương tuyên bố các biện pháp trừng phạt của LHQ 'có hiệu lực'

Iran lên tiếng về việc Mỹ đơn phương tuyên bố các biện pháp trừng phạt của LHQ 'có hiệu lực'

TGVN. Mỹ đơn phương tuyên bố các biện pháp trừng phạt của LHQ đối với Iran "có hiệu lực trở lại" từ 20h00 ngày 19/9, ...

Mỹ đe dọa sẽ có 'hậu quả' nếu các nước không thực thi lệnh trừng phạt Iran

Mỹ đe dọa sẽ có 'hậu quả' nếu các nước không thực thi lệnh trừng phạt Iran

TGVN. Ngày 20/9, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố các biện pháp trừng phạt của Liên hợp quốc (LHQ) nhằm vào Iran đã "có ...

Bahrain tiếp bước UAE bình thường hóa quan hệ với Israel; Iran, Palestine lên tiếng chỉ trích

Bahrain tiếp bước UAE bình thường hóa quan hệ với Israel; Iran, Palestine lên tiếng chỉ trích

TGVN. Bahrain là quốc gia tiếp theo ở Trung Đông, sau UAE quyết định bình thường hóa quan hệ với Israel, dưới sự trung gian ...

Đọc thêm

Lỡ hẹn với ngày xanh tập 2: Duyên phát hiện đưa nhầm chiếc USB cho Chủ tịch Thắng

Lỡ hẹn với ngày xanh tập 2: Duyên phát hiện đưa nhầm chiếc USB cho Chủ tịch Thắng

Lỡ hẹn với ngày xanh tập 2, Duyên mới phát hiện đã đưa nhầm cho Chủ tịch Thắng (NSƯT Mai Nguyên) chiếc USB có chứa bài thuyết trình.
Nhật Bản đăng cai đối thoại quốc phòng với các quốc đảo Thái Bình Dương lần thứ 2

Nhật Bản đăng cai đối thoại quốc phòng với các quốc đảo Thái Bình Dương lần thứ 2

Cuộc họp diễn ra trước thềm Hội nghị lãnh đạo Quần đảo Thái Bình Dương lần thứ 10, dự kiến diễn ra vào tháng 7 tới tại Tokyo, Nhật Bản.
TP. Hồ Chí Minh công bố kế hoạch tuyển sinh vào lớp 1, lớp 6, lớp 10

TP. Hồ Chí Minh công bố kế hoạch tuyển sinh vào lớp 1, lớp 6, lớp 10

UBND TP. Hồ Chí Minh vừa công bố kế hoạch tuyển sinh vào lớp 1, lớp 6, lớp 10. Năm nay đối với lớp 6 sẽ khảo sát vào các ...
Dự báo thời tiết ngày mai (20/3): Bắc Bộ trời rét, có mưa; Bắc Trung Bộ mưa to cục bộ; phía Nam ngày nắng, Nam Bộ có nắng nóng

Dự báo thời tiết ngày mai (20/3): Bắc Bộ trời rét, có mưa; Bắc Trung Bộ mưa to cục bộ; phía Nam ngày nắng, Nam Bộ có nắng nóng

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (20/3) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Chiến lược vàng - Tổng thống Nga ‘cao tay’ hóa giải ma trận 16.000 lệnh trừng phạt thế nào?

Chiến lược vàng - Tổng thống Nga ‘cao tay’ hóa giải ma trận 16.000 lệnh trừng phạt thế nào?

Dùng Chiến lược vàng - Tổng thống Nga Putin đã ‘cao tay’ hóa giải ma trận 16.000 lệnh trừng phạt, khiến mục tiêu cyyar Mỹ và phương Tây phá sản?
Hoa hậu Hà Kiều Anh rạng rỡ dưới ánh nắng cùng những mẫu đầm Xuân Hè

Hoa hậu Hà Kiều Anh rạng rỡ dưới ánh nắng cùng những mẫu đầm Xuân Hè

Hoa hậu Hà Kiều Anh tôn vẻ rạng rỡ, trẻ trung qua những mẫu đầm họa tiết hoa mai - đào của bộ đôi Vũ Ngọc và Son.
Nhật Bản đăng cai đối thoại quốc phòng với các quốc đảo Thái Bình Dương lần thứ 2

Nhật Bản đăng cai đối thoại quốc phòng với các quốc đảo Thái Bình Dương lần thứ 2

Cuộc họp diễn ra trước thềm Hội nghị lãnh đạo Quần đảo Thái Bình Dương lần thứ 10, dự kiến diễn ra vào tháng 7 tới tại Tokyo, Nhật Bản.
Bị phạt 464 triệu USD, tỷ phú Donald Trump... không đủ tiền mặt để kháng cáo dù sắp đến hạn, điều gì sẽ xảy ra?

Bị phạt 464 triệu USD, tỷ phú Donald Trump... không đủ tiền mặt để kháng cáo dù sắp đến hạn, điều gì sẽ xảy ra?

Ông Donald Trump phải nộp phạt tổng cộng 464 triệu USD liên quan vụ kiện vì tội gian lận tài chính ở New York.
Xung đột Nga-Ukraine: Ông Zelensky thúc giục Quốc hội Mỹ mở 'hầu bao', Thổ Nhĩ Kỳ không vui vì EU

Xung đột Nga-Ukraine: Ông Zelensky thúc giục Quốc hội Mỹ mở 'hầu bao', Thổ Nhĩ Kỳ không vui vì EU

Tổng thống Ukraine hối thúc Quốc hội Mỹ về việc viện trợ quân sự cho Kiev, cho rằng điều này rất quan trong trong xung đột của nước này với Nga.
Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tới thủ đô Manila của Philippines và sẽ có cuộc gặp ba bên với những người đồng cấp nước chủ nhà và Nhật Bản.
Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khoảng 1.000 công dân Mỹ yêu cầu Bộ Ngoại giao nước này hỗ trợ để rời Haiti, trong bối cảnh khủng hoảng nghiêm trọng tại quốc gia Mỹ Latinh.
Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã chỉ đạo cuộc huấn luyện sử dụng pháo phản lực phóng loạt cỡ nòng 600 mm.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan là tháng thứ Chín trong lịch Hồi giáo, được xem là tháng linh thiêng nhất trong năm đối với người Hồi giáo trên toàn thế giới.
Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Bất ổn chính trị, băng đảng tội phạm mọc lên như nấm khiến cuộc sống của người dân Haiti bị đe dọa nghiêm trọng, khủng hoảng nhân đạo ngày càng trầm trọng.
‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

Mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia có vai trò quan trọng đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực.
Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Trước khủng hoảng nhân đạo đáng báo động, quốc tế vẫn đang trông chờ vào các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas về một lệnh ngừng bắn.
'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' của quan hệ Iran với Saudi Arabia sau một năm nối lại quan hệ ngoại giao khơi dậy niềm lạc quan giữa một Trung Đông đầy bất ổn.
Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Chính sách ngoại giao tình báo của Ấn Độ phù hợp với chiến lược xây dựng liên minh khu vực và toàn cầu hiện nay của nước này.
Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Chiến dịch tranh cử tại Mỹ đang trở nên gay cấn vào Siêu thứ Ba với hy vọng là ngày 'bội thu' của các ứng cử viên.
Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Thủ tướng chính quyền Palestine đệ đơn từ chức hôm 26/2 nhằm tạo điều kiện đạt đồng thuận về các thỏa thuận liên quan đến việc quản lý Gaza thời hậu xung đột.
50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

Mối quan hệ đối tác vững chắc giữa Australia và ASEAN sẽ góp phần thúc đẩy ổn định, hòa bình tại khu vực cũng như trên thế giới.
Phiên bản di động