Châu Phi đã đạt được tiến bộ đáng kể trong cuộc chiến chống bệnh lao

Báo cáo Bệnh lao toàn cầu năm 2024 của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vừa công bố cho thấy châu Phi đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong điều trị bệnh lao, tuy nhiên vẫn còn những thách thức to lớn.

Các thành tựu mới phòng chống bệnh Lao đã được áp dụng tại Việt Nam Phát triển phương pháp chẩn đoán nhanh và điều trị bệnh lao phổi WHO kêu gọi bảo vệ quyền của bệnh nhân Lao

Nhân viên y tế lấy máu để xét nghiệm. (Nguồn: Getty Images)

Theo báo cáo này, mặc dù đã đạt được tiến bộ đáng kể trong điều trị bệnh lao, nhưng các quốc gia châu Phi vẫn còn đó những thách thức to lớn vẫn còn trong cuộc chiến chống lại căn bệnh truyền nhiễm nhất thế giới. Đó là tình trạng nghèo đói dai dẳng ở các quốc gia có gánh nặng cao, tỷ lệ nhiễm trùng tăng cao trong nhóm dân số dễ bị tổn thương, không thể tìm và điều trị tất cả các trường hợp mất tích và thiếu hụt kinh phí.

Theo báo cáo này, một số quốc gia ở châu Phi đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc giảm tỷ lệ nhiễm bệnh và tử vong liên quan đến bệnh lao. Tuy nhiên, bệnh lao vẫn phổ biến ở những khu vực nghèo đói như Nigeria và CHDC Congo, chiếm phần lớn các trường hợp trên toàn cầu do khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe hạn chế và mức độ nghèo đói cao.

Về mặt tích cực, đã có những tiến bộ trong việc giảm tử vong do bệnh lao ở khu vực châu Phi. Châu lục này chứng kiến mức giảm lớn nhất về số ca tử vong liên quan đến bệnh lao kể từ năm 2015 trong cả 6 khu vực – 42%. Khu vực châu Âu đứng thứ hai với số ca tử vong do bệnh lao giảm 38% trong cùng kỳ.

Châu Phi và châu Âu cũng đạt được nhiều tiến bộ nhất về số liệu nhiễm bệnh, giảm 24% ở châu Phi và 27% ở châu Âu.

Theo báo cáo, một trong những lý do chính dẫn đến thành công ở châu Phi là tiến bộ trong việc điều trị bệnh nhân HIV. Điều này là do bệnh lao là một trong những bệnh nhiễm trùng cơ hội phổ biến nhất ở những bệnh nhân nhiễm HIV.

Trước khi thuốc kháng virus chuyển đổi phương pháp điều trị cho bệnh nhân HIV, châu Phi có tỷ lệ đồng nhiễm lao-HIV cao nhất thế giới. Tỷ lệ tử vong cao đã xảy ra ở những bệnh nhân đồng nhiễm. Có giai đoạn, tỷ lệ lưu hành HIV ở những bệnh nhân lao được ước tính lên tới 90% ở một số khu vực thuộc Nam sa mạc Sahara châu Phi. Điều trị bệnh nhân đồng nhiễm bằng thuốc kháng virus đã góp phần đáng kể vào việc giảm các trường hợp mắc và tử vong liên quan đến bệnh lao trên lục địa này.

Tuy nhiên, báo cáo nhận định thành công tại khu vực châu Phi tùy theo từng quốc gia. Nigeria và CHDC Congo nằm trong số 8 quốc gia chiếm khoảng 2/3 số người trên toàn cầu ước tính mắc bệnh lao vào năm 2023. Nigeria chiếm 4,6% số ca mắc mới trên toàn cầu và CHDC Congo chiếm 3,1%. Đáng chú ý là cả hai quốc gia đều có mức độ nghèo đói cao; đất nước rộng lớn, dân số đông; và các dịch vụ y tế của hai nước bị hạn chế so với quy mô gánh nặng bệnh tật mà họ phải đối mặt.

Một thực tế tại châu Phi mà báo cáo nêu ra là các gia đình của bệnh nhân lao thường phải chịu các chi phí như thuốc men, thực phẩm đặc biệt, phương tiện đi lại và mất thu nhập. Những chi phí như vậy đôi khi khiến bệnh nhân lao không muốn tìm cách điều trị.

Báo cáo của WHO nhấn mạnh rằng việc phối hợp tài chính, cải thiện chẩn đoán và điều chỉnh chính sách tại địa phương là rất quan trọng để duy trì tiến bộ và vượt qua các rào cản đối với việc kiểm soát bệnh lao ở châu Phi và trên toàn cầu.