Chiến lược An ninh quốc gia Mỹ: Vừa giống, vừa khác

Phan Quân
Dù có nét tương đồng so với các bản trước, song bản Chiến lược An ninh quốc gia Mỹ dưới thời ông Joe Biden vẫn có những dấu ấn riêng của mình.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden công bố Chiến lược An ninh quốc gia mới sau khi ra mắt Hướng dẫn Chiến lược An ninh quốc gia tạm thời hồi tháng 3/2021. (Nguồn: The Hill)
Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden công bố Chiến lược An ninh quốc gia mới sau khi ra mắt Hướng dẫn Chiến lược An ninh quốc gia tạm thời hồi tháng 3/2021. (Nguồn: The Hill)

Ngày 12/10, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã công bố Chiến lược An ninh quốc gia (NSS) mới. Ngay lập tức, động thái này đã nhận được sự quan tâm đặc biệt từ nội bộ xứ cờ hoa cũng như dư luận quốc tế trong bối cảnh hiện nay.

Về cơ bản, tài liệu này được xây dựng dựa trên Hướng dẫn Chiến lược An ninh quốc gia tạm thời hồi tháng 3/2021 và các bản trước, với một số điều chỉnh để phù hợp tình hình hiện nay. Vì thế, bản NSS dưới thời ông Joe Biden có nét tương đồng so với những người tiền nhiệm, song vẫn cho thấy dấu ấn riêng của mình.

Cạnh tranh nước lớn trở lại

Bản NSS năm 2015 dưới thời chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama từng nêu: “Mỹ ủng hộ sự trỗi dậy hòa bình, ổn định và thịnh vượng của Trung Quốc”. Tuy nhiên, bảy năm sau, mọi chuyện đã hoàn toàn khác. Bản NSS của ông Joe Biden lại có nhiều nét tương đồng so với ông Donald Trump hơn là ông Barack Obama.

Trên thực tế, dù bản NSS mới nhắc tới Nga hơn 70 lần và Ukraine hơn 50 lần, song cách tiếp cận chính sách đối ngoại của Mỹ tiếp tục được duy trì so với bản Hướng dẫn Chiến lược An ninh quốc gia năm 2021. Washington vẫn coi Moscow là bài toán trước mắt, trong khi nhận định Bắc Kinh như đối thủ dài hạn hơn.

Trong bối cảnh đó, Washington sẽ “ưu tiên bảo đảm duy trì lợi thế cạnh tranh” trước Bắc Kinh. Đồng thời, Mỹ khẳng định Trung Quốc đang “cố gắng trở thành nước dẫn đầu thế giới” và coi đây là đối thủ số một. Trong khi đó, Nga không còn có “tiềm năng hợp tác” như trước và thay vào đó, đã trở thành “mối nguy hiểm trực diện và liên tục” đối với hòa bình và ổn định toàn cầu hiện nay.

Những đánh giá nêu trên đã tái khẳng định quan điểm trong bản NSS năm 2017 dưới thời cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump: “Cạnh tranh nước lớn đã trở lại”.

Trước tình hình đó, chính quyền Mỹ khẳng định sẽ triển khai chính sách ba trụ cột gồm “đầu tư vào nền tảng của sức mạnh trong nước – khả năng cạnh tranh, sáng tạo và nền dân chủ”, “phối hợp với mạng lưới đồng minh và đối tác” và “cạnh tranh thích đáng với Trung Quốc để bảo vệ lợi ích và xây dựng tầm nhìn về tương lai chung”.

Về Moscow, Washington và đồng minh châu Âu sẽ tiếp tục viện trợ cho Kiev, tăng cường phòng thủ biên giới giáp xứ Bạch dương và không cho phép bất kỳ nước nào sử dụng vũ khí hạt nhân để đạt mục đích của mình.

Điểm nhấn riêng

Mặc dù vậy, sẽ là thiếu sót nếu cho rằng bản NSS dưới thời ông Joe Biden chỉ là “phiên bản nâng cấp” của cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama hay Donald Trump.

Trước hết, bản NSS mới này có sự thay đổi về cách tiếp cận so với phiên bản năm 2017 khi nhấn mạnh sự trở lại của nước Mỹ trên trường quốc tế, đề cao vai trò của ngoại giao đa phương, không tìm kiếm xung đột hay Chiến tranh Lạnh kiểu mới và tránh leo thang căng thẳng dẫn tới các tập hợp lực lượng đối đầu toàn cầu.

Ngoài ra, khác với chính phủ tiền nhiệm, Washington dưới thời ông Biden cho thấy lập trường thân thiện hơn với Liên hợp quốc và các tổ chức đa phương khác, đồng thời phản ánh ưu tiên giải quyết các thách thức an ninh phi truyền thống.

Đặc biệt, bản NSS của ông Joe Biden đã 20 lần đề cập biến đổi khí hậu và 11 lần về khủng hoảng khí hậu. Ở chiều ngược lại, văn bản tương tự dưới thời ông Donald Trump chỉ nhắc đến vấn đề này đúng một lần. Trước đó, chính quyền ông Joe Biden đã thông qua dự luật cho phép chi tới 370 tỷ USD về chống biến đổi khí hậu. Do đó, vấn đề này sẽ tiếp tục là một ưu tiên của nước Mỹ thời gian tới.

Quan trọng hơn cả, bản NSS mới của Washington nhấn mạnh về chính sách đối nội hơn so với các phiên bản trước, hay như Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan nhận định, “xóa nhòa ranh giới giữa chính sách đối nội và đối ngoại”.

Theo đó, chính quyền Mỹ sẽ đầu tư sâu rộng hơn vào công nghiệp, thúc đẩy tiến trình đổi mới để đối phó cạnh tranh nước lớn và thách thức xuyên quốc gia ngày càng nghiêm trọng. Đây là định hướng xuyên suốt của ông Joe Biden kể từ khi tranh cử tới lúc đặt chân vào Nhà Trắng. Kế hoạch Giải cứu Mỹ (ARP), Đạo luật Xây dựng lại tốt hơn (sau được thay thế bằng Đạo luật Giảm phát Mỹ) hay Đạo luật Khoa học và khuyến khích thúc đẩy sản xuất các thiết bị bán dẫn cho nước Mỹ (CHIPS) là minh chứng cho cam kết của nhà lãnh đạo này.

Nỗ lực của chính quyền Tổng thống Joe Biden trong xây dựng, triển khai chính sách theo những gì đã nêu sẽ đóng vai trò quyết định trong đánh giá thành công hay thất bại của bản NSS năm 2022.

Iran có thể cung cấp UAV cho Nga: Tình báo công khai bằng chứng 'còn hơn thế nữa'

Iran có thể cung cấp UAV cho Nga: Tình báo công khai bằng chứng 'còn hơn thế nữa'

Bên cạnh việc cung cấp máy bay không người lái (UAV) để sử dụng trong xung đột với Ukraine, Iran có thể sẽ cung cấp ...

Lo ngại vũ khí hạt nhân trong tay Nga, phần lớn người Đức mong chính phủ hành động kiềm chế

Lo ngại vũ khí hạt nhân trong tay Nga, phần lớn người Đức mong chính phủ hành động kiềm chế

Theo một khảo sát mới đây, đa số người dân Đức muốn chính phủ liên bang tiếp tục hành động kiềm chế do lo ngại ...

Tổng thống Biden đã đặt dấu chấm hết cho 'sân chơi bình đẳng' giữa Mỹ và EU?

Tổng thống Biden đã đặt dấu chấm hết cho 'sân chơi bình đẳng' giữa Mỹ và EU?

Ngày 19/10, các quan chức cấp cao Đức và Pháp cảnh báo, các biện pháp gần đây của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden ...

Chiến lược an ninh quốc gia Mỹ: Washington phải thắng trong cuộc 'chạy đua vũ trang kinh tế' với Trung Quốc

Chiến lược an ninh quốc gia Mỹ: Washington phải thắng trong cuộc 'chạy đua vũ trang kinh tế' với Trung Quốc

Ngày 12/10, Mỹ đã công bố chiến lược an ninh quốc gia mới, trong đó tái khẳng định tầm quan trọng của việc hợp tác ...

Quan chức cấp cao Mỹ-Ukraine gặp nhau, Tổng thống Zelensky nói thành công sẽ 'không giới hạn', EU lên 'dây cót'

Quan chức cấp cao Mỹ-Ukraine gặp nhau, Tổng thống Zelensky nói thành công sẽ 'không giới hạn', EU lên 'dây cót'

Ngày 2/10, Cố vấn An ninh Nhà Trắng Jake Sullivan đã gặp Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine, ông Andriy Yermak tại thành phố Istanbul ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Việt Nam-Bulgaria trước ngưỡng cửa 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao

Việt Nam-Bulgaria trước ngưỡng cửa 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao

Đôi dòng chia sẻ về quan hệ hữu nghị Việt Nam-Bulgaria nhân dịp Tổng thống Bulgaria Rumen Radev và Phu nhân sắp thăm chính thức Việt Nam.
Nhận định trận đấu AFC Bournemouth vs Brighton, 22h00 ngày 23/11 - Vòng 12 Ngoại hạng Anh

Nhận định trận đấu AFC Bournemouth vs Brighton, 22h00 ngày 23/11 - Vòng 12 Ngoại hạng Anh

Nhận định trận đấu, dự đoán tỷ số AFC Bournemouth vs Brighton tại vòng 12 giải Ngoại hạng Anh được diễn ra vào lúc 22h00 ngày 23/11.
Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc chúc mừng Việt Nam trúng cử UNCITRAL

Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc chúc mừng Việt Nam trúng cử UNCITRAL

Đại sứ Đặng Hoàng Giang khẳng định Việt Nam ủng hộ các sáng kiến của Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc.
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/11/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/11/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 23/11. Lịch âm 23/11/2024? Âm lịch hôm nay 23/11. Lịch vạn niên 23/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 23/11/2024: Tuổi Hợi cải thiện tài chính

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 23/11/2024: Tuổi Hợi cải thiện tài chính

Xem tử vi 23/11 - tử vi 12 con giáp hôm nay 23/11/2024 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Nhận định trận đấu MU vs Ipswich: Viên gạch đầu tiên của Amorim

Nhận định trận đấu MU vs Ipswich: Viên gạch đầu tiên của Amorim

MU vs Ipswich: Nếu Amorim thành công tại MU, người ta sẽ nhớ mãi về trận đấu đầu tiên của ông, để mà hoài niệm, để mà so sánh.
Haiti: Bạo lực leo thang nguy hiểm, Tổng thống Pháp dính 'vạ miệng' khiến Port-au-Prince nổi giận

Haiti: Bạo lực leo thang nguy hiểm, Tổng thống Pháp dính 'vạ miệng' khiến Port-au-Prince nổi giận

Tình trạng bạo lực gia tăng tại thủ đô Port-au-Prince của Haiti đã cướp đi sinh mạng của hơn 4.500 người từ đầu năm tới nay.
ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng, Israel phản ứng mạnh

ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng, Israel phản ứng mạnh

Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng của Israel cũng như thủ lĩnh Hamas.
Đại sứ Ukraine tuyên bố về Thế chiến III, Tổng thống Zelensky cầu viện phản ứng toàn cầu, Mỹ khẳng định không muốn đối đầu Nga

Đại sứ Ukraine tuyên bố về Thế chiến III, Tổng thống Zelensky cầu viện phản ứng toàn cầu, Mỹ khẳng định không muốn đối đầu Nga

Ukraine kêu gọi cộng đồng quốc tế đưa ra những kết luận đúng đắn và chấm dứt xung đột ở giữa nước này và Nga trong gần 3 năm qua.
Nga tuyên bố tấn công Ukraine bằng vũ khí chưa từng có, không nước NATO nào có thể đánh chặn, Mỹ đã phạm sai lầm lớn

Nga tuyên bố tấn công Ukraine bằng vũ khí chưa từng có, không nước NATO nào có thể đánh chặn, Mỹ đã phạm sai lầm lớn

Quân đội Nga sử dụng tên lửa đạn đạo tầm trung Oreshnik để tấn công mục tiêu quân sự ở Dnipro của Ukraine.
Điểm tin thế giới sáng 22/11: Iran hạn chế kho uranium, Anh tái quốc hữu hóa ngành đường sắt, Ford cắt giảm 4.000 việc làm

Điểm tin thế giới sáng 22/11: Iran hạn chế kho uranium, Anh tái quốc hữu hóa ngành đường sắt, Ford cắt giảm 4.000 việc làm

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 22/11.
Tin thế giới 21/11: Ông Trump được hoãn tuyên án, mặt trận miền Đông Ukraine nguy cơ sụp đổ, Mỹ chỉ trích hành động của Trung Quốc ở Biển Đông

Tin thế giới 21/11: Ông Trump được hoãn tuyên án, mặt trận miền Đông Ukraine nguy cơ sụp đổ, Mỹ chỉ trích hành động của Trung Quốc ở Biển Đông

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Mỹ-Trung chạy đua ngoại giao đường sắt, tìm đường tới mỏ khoáng sản châu Phi

Mỹ-Trung chạy đua ngoại giao đường sắt, tìm đường tới mỏ khoáng sản châu Phi

Nhằm tiếp cận trữ lượng khoáng sản khổng lồ của châu Phi, Mỹ và Trung Quốc đã bỏ vốn đầu tư cơ sở hạ tầng, bao gồm ngoại giao đường sắt tại đây.
Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử

Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử

Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử của “kỷ nguyên vươn mình".
Phiên bản di động