Có phải ngày khai trường đang bị "thủ tục hóa"?

Mỗi dịp bước vào năm học mới, nhiều người đặt câu hỏi: “Có cần lễ khai giảng nữa không khi hiện nay, đó không phải ngày đầu tiên học sinh tới trường?”.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
co phai ngay khai truong dang bi thu tuc hoa Học viện Ngoại giao khai giảng năm học mới 2018 - 2019
co phai ngay khai truong dang bi thu tuc hoa Thi cử và đổi mới giáo dục
co phai ngay khai truong dang bi thu tuc hoa
PGS. TS. Trần Thành Nam. (Ảnh: NVCC)

Nhớ lại, ngày khai giảng thế hệ của tôi diễn ra sau 3 tháng nghỉ hè xa trường, xa bạn bè, thầy cô. Từng đứa cẩn thận tự tay dán nhãn vở, được cha mẹ chuẩn bị trang phục cho ngày đầu đến lớp. Thời đó, lễ khai giảng đơn giản nhưng vẫn trang trọng. Tất cả học sinh đều hát quốc ca và nhảy cẫng lên vỗ tay khi kết thúc.

Sau phần nghi lễ, bài diễn văn ngắn gọn chỉ như lời tâm sự, dặn dò của thầy/ cô hiệu trưởng và tiếng trống trường báo hiệu năm học mới bắt đầu. Chúng tôi cảm thấy đó thực sự là ngày hội của chính mình.

Trẻ em đã là chủ nhân của buổi lễ?

Gần đây, học sinh thường bắt đầu năm học mới từ tháng 8. Điều đáng nói, phải đến tháng 9 - sau một tháng mới khai giảng, khiến ý nghĩa của ngày tựu trường bị mai một đi nhiều.

Không phủ nhận những lễ khai giảng hiện nay với quy mô hoành tráng hơn, đẹp hơn, rực rỡ với sắc màu cờ hoa, tốn kém hơn, nhấn mạnh đến “lễ lạt” hơn. Nhưng người ta có cảm giác tất cả những hoạt động đó đang phục vụ cho người lớn, cho lãnh đạo nhà trường.

Diễn văn trong lễ khai giảng cũng mang tính báo cáo, thể hiện cho phụ huynh, cho lãnh đạo tới dự, cho thể diện nhà trường hơn là cho học sinh. Học sinh trở lại trường từ trước đó một tháng có thể dễ dàng cho việc ổn định tâm lý, rèn lại thói quen học tập, xếp hàng theo đội ngũ để phục vụ cho lễ khai giảng thật chỉn chu. Tuy nhiên, các em cảm thấy mình như người phục vụ hơn là đối tượng chính của buổi lễ.

co phai ngay khai truong dang bi thu tuc hoa
Trẻ cần một ngày hội đến trường ý nghĩa. (Ảnh: YN)

Nhiều bậc phụ huynh chắc đã nghe những câu hỏi: “Sao con đi học lâu rồi giờ mới khai giảng hả mẹ?”. Chúng ta cũng thường chứng kiến những gương mặt nhễ nhại mồ hôi khi phải ngồi dưới thời tiết nắng nóng trong lễ khai giảng. Học sinh không cảm nhận được sự thiêng liêng và ý nghĩa của buổi lễ. Các em không thấy có thêm động lực gì sau những bài phát biểu rất nhiều mỹ từ “đao to búa lớn” nhưng xa vời với cuộc sống và sự hiểu biết của mình. Nhiều người cho rằng, khai giảng hiện nay chỉ là thủ tục, mang tính hình thức.

Trước đây, các em chỉ bắt đầu năm học mới sau lễ khai giảng. Bởi thế, mục tiêu của lễ khai giảng là ngày hội, tập trung vào việc tạo hứng khởi cho học sinh. Còn hiện nay, các em đã nhập học trước đó một tháng, động lực học tập cho học sinh không còn nhiều.

Học sinh đến trường từ tháng 8 đã bị hẫng hụt do không có các hoạt động sôi nổi chào đón. Cảm giác các em háo hức chờ ngày khai giảng đã bị “cùn mòn” dần do nhiều lý do. Đó có thể do công việc tổ chức mang tính thủ tục, nhà trường tập trung, yêu cầu tập luyện, tổng duyệt…

Hơn nữa, cách thức tổ chức trong ngày khai giảng ở nhiều nơi còn rình rang chưa phù hợp. Nhiều báo cáo quá dài, học sinh được yêu cầu đứng, ngồi, hát, vỗ tay theo hiệu lệnh, cảm thấy bị bắt buộc đến dự điểm danh hơn là trung tâm của buổi lễ.

Tìm lại những ngày xưa

Nhìn ra các nước, có lẽ điểm khác biệt cơ bản so với nước ta những năm gần đây ở mục đích cũng như thời gian diễn ra ngày khai giảng. Với nhiều nước, đây được xem là lễ hội đầu năm cho học sinh. Các em thực sự là nhân vật trung tâm của lễ chào đón. Đặc biệt, việc học tập sẽ bắt đầu sau ngày khai giảng. Còn học kỳ hè trước đó chỉ dành để hỗ trợ những học sinh yếu kém hơn với mục tiêu “không có học sinh nào bị bỏ lại phía sau” khi bắt đầu năm học mới.

Ngày khai giảng của học sinh các nước còn được cả xã hội quan tâm. Thường các doanh nghiệp đồng loạt giảm giá trong khoảng một tuần trước đó để hỗ trợ học sinh mua sắm đồ dùng học tập. Trong ngày khai giảng, phần lễ được tổ chức rất ngắn gọn. Học sinh là nhân vật trung tâm được chào đón từ cổng chào trong tiếng vỗ tay của quan khách và phụ huynh.

Đặc biệt, trong buổi lễ, các em được phát biểu và nhận nhiều tràng vỗ tay. Hiệu trưởng hoặc một người nổi tiếng sẽ được mời phát biểu nhưng không phải dưới dạng báo cáo. Đó thực sự là lời tâm sự, những câu chuyện tạo động lực gần gũi với học sinh. Lễ khai giảng kết thúc, mỗi học sinh đều nhận được món quà nhỏ để kỷ niệm, ghi nhớ ngày trở lại với năm học mới.

co phai ngay khai truong dang bi thu tuc hoa
Hãy để học sinh là trung tâm của buổi lễ khai giảng. (Nguồn: Anninhthudo)

Kết thúc phần “lễ” ngắn gọn là phần “hội”. Học sinh được giới thiệu để lựa chọn tham gia nhiều câu lạc bộ, được hướng dẫn thông tin, được anh chị đưa đi tham quan trường lớp hoặc tham gia các hoạt động vui vẻ tổ chức ngay trong khuôn viên trường. Tất cả những hoạt động ấy làm cho học sinh cảm thấy thực sự hạnh phúc, tạo nên ấn tượng tốt về nhà trường, giáo viên và bạn bè. Người ta nói, ấn tượng đầu tiên về năm học mới rất quan trọng, có thể mang tính quyết định đến thành tích học tập của học sinh trong toàn năm học.

Nhìn lại, ở nước ta, không ít người đặt câu hỏi: “Có cần ngày khai giảng khi hiện nay, đó không phải ngày đầu tiên học sinh tới trường?”; hoặc “Vì đâu ngày khai giảng được tổ chức mang tính hình thức, phô trương, không đem lại ý nghĩa thực sự của giáo dục?”.

Với tôi, phần “lễ” và “hội” đều cần thiết và có ý nghĩa riêng của nó. Tuy nhiên, lễ hội khai giảng nên được điều chỉnh thời gian để thực sự trở thành ngày khởi đầu hạnh phúc của học sinh cho năm học mới. Chúng ta có thể điều chỉnh lịch khai giảng sớm hơn nếu học sinh thực sự cần đi học từ tháng 8. Chúng ta cũng có thể điều chỉnh lịch học muộn hơn để học sinh bắt đầu học sau ngày khai giảng 5/9.

Nếu không thể tổ chức gộp chung phần “lễ” và “hội” vì một lý do nào đó, ít nhất hãy biến ngày đầu tiên các em trở lại trường học thành ngày hội vui với thật nhiều hoạt động định hướng.

Lễ khai giảng 5/9 vốn mang tính truyền thống, rất cần tổ chức sao cho thật ngắn gọn, tiết kiệm, tập trung làm rõ thông tin, ý nghĩa giáo dục và tạo nên những khoảnh khắc hạnh phúc giữa thầy cô và học trò.

                                                                                      PGS. TS. Trần Thành Nam

                                                                                      (Đại học Quốc gia Hà Nội)

co phai ngay khai truong dang bi thu tuc hoa Thi cử và đổi mới giáo dục

Đầu năm học mới, trước những “hạt sạn” trong ngành giáo dục khiến dư luận hoang mang, TS. Hoàng Ngọc Vinh đã chia sẻ với ...

co phai ngay khai truong dang bi thu tuc hoa Học người Đức cách đối xử với con trẻ

 “Con sẽ nói cho mẹ biết con nghĩ gì nếu mẹ hứa sẽ bớt nói về cảm xúc của mẹ”. Đó là lời của con ...

co phai ngay khai truong dang bi thu tuc hoa GS. Ngô Bảo Châu: Nhiều em học Toán như “cái máy”

Mới đây, trong buổi nói chuyện về chủ đề “Toán học với đời sống”, GS. Ngô Bảo Châu chia sẻ, hiện nay phương pháp dạy ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/11 và sáng 24/11: Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh - Man City vs Tottenham; La Liga - Celta Vigo vs Barcelona

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/11 và sáng 24/11: Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh - Man City vs Tottenham; La Liga - Celta Vigo vs Barcelona

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/11 và sáng 24/11: Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh - Arsenal vs Nottingham Forest; La Liga - Celta Vigo vs Barcelona.
Tòa án Hình sự quốc tế ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel, Czech và Bulgaria đồng loạt phản ứng

Tòa án Hình sự quốc tế ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel, Czech và Bulgaria đồng loạt phản ứng

Thủ tướng Czech Petr Fiala coi quyết định của Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) là "điều đáng tiếc".
Hướng dẫn cách kết nối điện thoại Android với tivi tiện lợi nhất

Hướng dẫn cách kết nối điện thoại Android với tivi tiện lợi nhất

Kết nối điện thoại Android với tivi, đặc biệt là với các thương hiệu nổi tiếng như: Samsung, Sony và LG. Xem ngay cách kết nối nhanh chóng và tiện ...
Kỷ niệm 10 năm UNESCO ghi danh di sản văn hóa dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh

Kỷ niệm 10 năm UNESCO ghi danh di sản văn hóa dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh

Tối 23/11, diễn ra Lễ kỷ niệm 10 năm dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của ...
Giá cà phê hôm nay 23/11/2024: Giá cà phê tăng vọt phiên cuối tuần, robusta tiến sát ngưỡng 5.000 USD, điểm khác thường ở thị trường trong nước?

Giá cà phê hôm nay 23/11/2024: Giá cà phê tăng vọt phiên cuối tuần, robusta tiến sát ngưỡng 5.000 USD, điểm khác thường ở thị trường trong nước?

Giá cà phê hôm nay 23/11/2024: Giá cà phê tăng vọt phiên cuối tuần, robusta tiến sát ngưỡng 5.000 USD, lý giải điểm khác thường ở thị trường trong nước?
Thủ tướng Hungary: Chế độ trừng phạt của EU đối với Nga cần được xem xét lại, nếu không sẽ phá hủy nền kinh tế châu Âu

Thủ tướng Hungary: Chế độ trừng phạt của EU đối với Nga cần được xem xét lại, nếu không sẽ phá hủy nền kinh tế châu Âu

Thủ tướng Hungary tuyên bố, EU phải từ bỏ chính sách trừng phạt Nga do xung đột ở Ukraine, hoặc có nguy cơ gây ra sụp đổ về kinh tế.
Thêm nhiều điều kiện đối với việc xét tuyển đại học bằng học bạ

Thêm nhiều điều kiện đối với việc xét tuyển đại học bằng học bạ

Dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tuyển sinh trình độ đại học, tuyển sinh trình độ cao đẳng ngành Giáo dục Mầm non.
Cuộc thi viết 'Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường' 2024: Lan tỏa những câu chuyện đẹp về tình thầy trò

Cuộc thi viết 'Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường' 2024: Lan tỏa những câu chuyện đẹp về tình thầy trò

Cuộc thi viết 'Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường' 2024 đã tạo sự kết nối tình cảm giữa thầy với trò, giữa nhà trường với học sinh.
Người thầy dạy học sinh bằng nhân cách của chính mình

Người thầy dạy học sinh bằng nhân cách của chính mình

Người thầy phải trở nên tự tin, tự chủ và tự cập nhật bản thân, để AI chỉ là một trợ lý thông thái...
Trường Tiểu học Dịch Vọng A đón nhận Cờ thi đua của Chính phủ

Trường Tiểu học Dịch Vọng A đón nhận Cờ thi đua của Chính phủ

50 năm qua là hành trình tự hào và cũng là nền tảng vững chắc để Trường Tiểu học Dịch Vọng A tiếp tục vươn xa.
Bộ trưởng GD&ĐT: Không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo

Bộ trưởng GD&ĐT: Không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo

Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, chủ trương là không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức của nhà giáo.
Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11): Tình yêu thương, sự trung thực, lòng thiện lương làm nên vẻ đẹp của người thầy

Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11): Tình yêu thương, sự trung thực, lòng thiện lương làm nên vẻ đẹp của người thầy

Người thầy phải chú trọng giáo dục học sinh về đạo đức, lối sống, sự bao dung và trách nhiệm xã hội.
Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng tới mục tiêu công bằng, bền vững

Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng tới mục tiêu công bằng, bền vững

Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng đến mục tiêu công bằng, văn minh và mang tính cộng đồng.
Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Ngày 22/11, Chủ tịch nước vừa có Quyết định về việc tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc.
Từ năm 2025, giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm: Phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm

Từ năm 2025, giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm: Phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm

Bộ Công an ban hành Thông tư 65/2024, theo đó, người có giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm thì phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm.
Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm? Hệ thống dữ liệu thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh ...
Hướng tới tăng trưởng xanh, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững

Hướng tới tăng trưởng xanh, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững

Tăng cường hợp tác quốc tế về phổ biến kiến thức khoa học hướng tới tăng trưởng xanh
Rác thải nhựa tại các siêu thị: Mối nhức nhối ngày càng nghiêm trọng của Australia

Rác thải nhựa tại các siêu thị: Mối nhức nhối ngày càng nghiêm trọng của Australia

Số liệu của APCO cho thấy, Australia tạo ra nhiều rác thải nhựa bình quân đầu người hơn mọi quốc gia khác trên thế giới, ngoại trừ Singapore.
Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế Healthy Connections nhằm giải quyết những thách thức trong việc tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản của cư dân vùng hẻo lánh ở phía Tây Australia.
Phát động chiến dịch chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết năm thứ 14

Phát động chiến dịch chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết năm thứ 14

Chiến dịch 'JUMBO VAPE - Chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết' nhằm tuyên truyền phòng chống bệnh sốt xuất huyết trên toàn quốc vừa được phát động.
Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Ngày 21/11, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại thuốc lá.
Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non năm nay có chủ đề là ‘Hãy cùng nhau lan tỏa thông điệp và hành động vì tương lai của các em'.
Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Theo các chuyên gia y tế Nhật Bản, tác động của việc trẻ sơ sinh bị thiếu cân cũng có thể ảnh hưởng đến tương lai của thế hệ sau này.
Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Ước tính, khoảng 500.000 người ở Hà Nội bị đái tháo đường và 1,5 triệu người mắc tiền đái tháo đường.
Phiên bản di động