Cổ tích phương Tây và trẻ em Việt Nam

Từ ngày chữ Quốc ngữ được phổ biến ở Việt Nam, vào đầu thế kỉ X, truyện cổ tích phương Tây được dịch sang tiếng Việt và trở thành món ăn tinh thần cùng những bài học luân lý hấp dẫn đối với nhiều thế hệ trẻ Việt Nam.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
co tich phuong tay va tre em viet nam Những hồ nước đẹp như trong truyện cổ tích ở Đức
co tich phuong tay va tre em viet nam Viết tiếp "truyện Andersen" trong hợp tác song phương
co tich phuong tay va tre em viet nam

Cũng qua đó mà một yếu tố của văn hóa phương Tây đã hòa nhập với thế giới tinh thần của một số đông người thường dân nước ta. Mặc dù số đề tài của truyện dân gian các dân tộc có vẻ đa dạng nhưng những công trình nghiên cứu cho biết là con số cũng có hạn, và một số mẩu truyện (môtíp) điển hình xuất phát từ tình hình xã hội và kinh tế (mẫu hệ, phụ hệ, nông dân – địa chủ, mẹ ghẻ con chồng, v.v…) và từ nguyện vọng thiện thắng ác.

Từ thời Pháp thuộc đến nay, truyện dân gian phương Tây phổ biến nhiều nhất, đặc biệt là truyện thần tiên cho trẻ em Việt Nam là của tác giả Perrault người Pháp, Grimm người Đức và Andersen người Đan Mạch.

Perrault (thế kỉ 17) là nhà văn Pháp đã có công đưa truyện thần tiên vào văn học cổ điển. Tập Bà Mẹ ngỗng của tôi có nhiều truyện mà trẻ con và người lớn khắp thế giới đều biết, như Hằng Nga ngủ trong rừng", Con yêu râu xanh, Con Mèo đi hia, Chú bé tí hon, Cô Lọ Lem, v.v… Perrault không sáng tạo ra cốt truyện mà lựa một số cổ tích của nhiều dân tộc để viết lại. Sự thành công của ông là do cách kể đơn giản, chính xác, rất cổ điển. Nguyễn Văn Vĩnh đã có công dịch những truyện Perrault sang tiếng Việt vào buổi giao thời Tây – Ta, Việt hóa câu văn Pháp và xây dựng văn phong mới theo những tiêu chuẩn cổ điển của Pháp. Đó là một đóng góp vào việc hiện đại hóa văn chương của ta.

Truyện của Grimm và Andersen thực sự được phổ biến từ những năm 60 của thế kỉ trước:

Hai anh em nhà văn Đức Grim (thế kỉ 19) suốt đời gắn bó với nhau trong sự nghiệp nghiên cứu ngữ văn và văn học dân gian. Chịu ảnh hưởng tích cực của chủ nghĩa lãng mạn (tinh thần dân tộc), họ trở về cội nguồn nhân thần chống ngoại xâm. Họ bỏ ra nhiều thời gian và tâm lực sưu tầm truyền thuyết và truyện cổ dân gian Đức để ra Tập truyện kể trong nhà và cho trẻ nhỏ. Truyện rất gần với cổ tích Việt Nam, nhằm giáo dục và phê phán xã hội; Thiện bao giờ cũng thắng Ác. Tiêu chuẩn Thiện Ác vẫn phụ thuộc vào trật tự phong kiến, nhưng kèm điều kiện: giai cấp thống trị phải đối xử nhân đạo.

Sáng tác của Andersen (thể kỉ 19) khác anh em Grim ở chỗ ông không chỉ làm công việc sưu tầm và tái tạo vốn cổ trên tinh thần nghiên cứu khoa học, Andersen sáng tạo đa số nguyên liệu các truyện, dựa vào các chuyến đi ra ngoài nước, văn học dân gian, nhớ lại các câu chuyện được nghe kể hồi thơ ấu, kể lại có biến chế những sự việc của chính cuộc đời mình, bạn bè thân thuộc. Những truyện thần tiên của ông sớm nổi tiếng ngay ở ngoài nước Đan Mạch. Do đó, ông bị một nỗi oan đến nay vẫn còn tồn tại phần nào: ông nổi tiếng là chuyên viết truyện cho trẻ con, trong khi truyện của ông viết cho cả trẻ con và người lớn. Nhiều truyện thâm thúy đến mức người lớn mới thưởng thức được. Mặt khác, truyện của ông có một phong cách cá nhân rõ rệt, vừa thực vừa mộng, mỉa mai hài hước gắn liền với tình cảm bi thương.

Chúng ta bước vào thời đại toàn cầu hóa. Để giáo dục trẻ em nhất định phải cho làm quen với sáng tác phương Tây. Phải lựa những truyện trẻ em phương Tây giàu tính nhân bản cho đọc trước và làm cơ bản (như của Perrault, Grim, Andersen), nhất là đối với tuổi nhi đồng. Khoa học rất quan trọng, nhưng giáo dục tính người, nhân cách, mới là cốt yếu. Nhiều truyện về khoa học biễn tưởng (chiến tranh các vì sao, người máy đánh nhau) hoặc quá ư hiện đại không hợp với trẻ em ta. Có một số bố mẹ phàn nàn là cho trẻ em đọc truyện tranh Đôrêmon thành ra nói năng và hành động lăng nhăng.

co tich phuong tay va tre em viet nam Những bức ảnh chứng minh khu rừng cổ tích thần tiên ở Phần Lan là có thật

Rất nhiều người nghĩ rằng Phần Lan là vùng đất lạnh giá và tăm tối, nhưng nhiếp ảnh gia Ossi Saarinen đã chứng minh những ...

co tich phuong tay va tre em viet nam “Bé hạt tiêu” viết truyện cổ tích

Tay vợt xinh đẹp người Slovakia Dominika Cibulkova đã viết nên câu chuyện thần kỳ tại Giải quần vợt WTA Finals 2016, khi xuất sắc ...

co tich phuong tay va tre em viet nam Rối nước “Truyện cổ tích Andersen” sắp công diễn tại Pháp

Nhà hát Múa rối Việt Nam vừa công bố kết quả bước đầu của dự án Hợp tác nghệ thuật giữa Nhà hát múa rối ...

Hữu Ngọc

Đọc thêm

Phiên trù bị Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI thành công tốt đẹp

Phiên trù bị Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI thành công tốt đẹp

Chiều 26/12, phiên trù bị Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI đã diễn ra tại Trung tâm Hội nghị quốc gia, Hà Nội.
Họp lần thứ nhất Tiểu ban Nội dung: Định hình chương trình nghị sự cho APEC 2027

Họp lần thứ nhất Tiểu ban Nội dung: Định hình chương trình nghị sự cho APEC 2027

Chiều 26/12, Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng và Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân chủ trì cuộc họp lần thứ nhất của Tiểu ban Nội dung thuộc Ủy ban quốc ...
Năm năm Ngày Quốc tế sẵn sàng chống dịch 27/12: Chuyện bây giờ mới kể

Năm năm Ngày Quốc tế sẵn sàng chống dịch 27/12: Chuyện bây giờ mới kể

Sáng ngày 7/12/2020, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua Nghị quyết A/RES/75/27 thành lập Ngày Quốc tế sẵn sàng chống dịch bệnh vào ngày 27/12 hàng năm.
Speaking 4 the Planet Pilot 2026: Khi tuổi trẻ cất tiếng vì tương lai bền vững

Speaking 4 the Planet Pilot 2026: Khi tuổi trẻ cất tiếng vì tương lai bền vững

Speaking 4 the Planet Pilot 2026 mở ra một sân chơi hùng biện song ngữ quy mô quốc gia, nơi học sinh Việt Nam thể hiện tư duy phản biện ...
Hai 'bà ngoại' gần 90 tuổi thu hút hàng triệu lượt xem trên Instagram

Hai 'bà ngoại' gần 90 tuổi thu hút hàng triệu lượt xem trên Instagram

Những video giản dị của hai bà ngoại tại lò bánh cổ Santa Caterina thu hút hàng triệu lượt xem trên Instagram, biến Altamura thành điểm đến du lịch nổi ...
Chống khai thác IUU: Quảng Trị siết chặt kiểm tra từ cảng cá đến ngư trường, An Giang chuẩn hóa quản lý nghề cá

Chống khai thác IUU: Quảng Trị siết chặt kiểm tra từ cảng cá đến ngư trường, An Giang chuẩn hóa quản lý nghề cá

Năm 2025 đánh dấu bước chuyển quan trọng của một số địa phương trên cả nước trong công tác chống khai thác IUU.
Diễn đàn trao đổi chuyên sâu về xu hướng du lịch MICE toàn cầu

Diễn đàn trao đổi chuyên sâu về xu hướng du lịch MICE toàn cầu

Hội nghị thượng đỉnh du lịch kết hợp sự kiện và kinh doanh (MICE) toàn cầu lần thứ ba quy tụ 37 quốc gia thuộc khối BRICS và các nước Nam Bán cầu.
Khách nước ngoài đến Jeju tăng mạnh nhờ một bộ phim Hàn Quốc ăn khách trên Netflix

Khách nước ngoài đến Jeju tăng mạnh nhờ một bộ phim Hàn Quốc ăn khách trên Netflix

Theo Korea Herald, khách du lịch nước ngoài đến đảo Jeju của Hàn Quốc đã tăng mạnh trong năm 2025 nhờ một bộ phim ăn khách trên Netflix.
Tôn vinh quần thể di sản theo chuỗi đầu tiên tại Việt Nam

Tôn vinh quần thể di sản theo chuỗi đầu tiên tại Việt Nam

Tối 20/12, Lễ đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản thế giới diễn ra trang ...
Bangkok (Thái Lan) dẫn đầu thế giới về lượng khách du lịch quốc tế năm 2025

Bangkok (Thái Lan) dẫn đầu thế giới về lượng khách du lịch quốc tế năm 2025

Thủ đô Bangkok của Thái Lan là thành phố được khách du lịch quốc tế ghé thăm nhiều nhất thế giới năm 2025.
Nghe ẩm thực Himalaya 'kể chuyện'

Nghe ẩm thực Himalaya 'kể chuyện'

Sử dụng nguyên liệu bản địa, kỹ thuật truyền thống, các đầu bếp tại Ấn Độ, Nepal, Bhutan đang giới thiệu ẩm thực Himalaya theo những cách làm mới.
Indonesia muốn thu hút thêm khách quốc tế trong năm 2025-2026 nhờ chiến lược này

Indonesia muốn thu hút thêm khách quốc tế trong năm 2025-2026 nhờ chiến lược này

Indonesia tập trung vào 15 thị trường du lịch năm 2025-2026 nhằm thúc đẩy tăng trưởng lượng khách quốc tế, nâng cao mức chi tiêu và kéo dài thời gian lưu trú.
Rực rỡ những sắc màu văn hoá Việt Nam tại Trung Quốc

Rực rỡ những sắc màu văn hoá Việt Nam tại Trung Quốc

Ngày 21/12 tại thủ đô Bắc Kinh đã diễn ra Ngày Văn hóa Việt Nam tại Trung Quốc.
Hòa nhạc nguyện cầu hòa bình, hữu nghị và những lời chúc an lành

Hòa nhạc nguyện cầu hòa bình, hữu nghị và những lời chúc an lành

Ban nhạc Hy Vọng đã tổ chức chương trình “Hòa nhạc nguyện cầu hòa bình, hữu nghị” tại Phòng hòa nhạc nhỏ của Nhạc viện Hà Nội.
Cuộc triển lãm kể câu chuyện tình bạn vượt biên giới

Cuộc triển lãm kể câu chuyện tình bạn vượt biên giới

Triển lãm nghệ thuật “Tình bạn – Friendship” tại Bảo tàng Mỹ thuật Văn Dương Thành (Hà Nội) quy tụ 5 nghệ sĩ đến từ Việt Nam, Tây Ban Nha, Đức và Mỹ.
Trải nghiệm mới mẻ qua bộ sách 'Một tình bạn'

Trải nghiệm mới mẻ qua bộ sách 'Một tình bạn'

Bộ sách theo chủ đề 'Một tình bạn' mang đến cho độc giả nhỏ tuổi Việt Nam những tác phẩm sách tranh giản dị nhưng sâu sắc.
Vinh danh các thành tựu nghiên cứu văn học Nhật Bản tại Việt Nam

Vinh danh các thành tựu nghiên cứu văn học Nhật Bản tại Việt Nam

Lễ trao giải Cuộc thi Luận văn Nghiên cứu văn học Nhật Bản – Giải thưởng Inoue Yasushi lần thứ 7 sẽ được tổ chức vào ngày 21/12 tại Hà Nội.
Kính vạn hoa – Giai điệu học trò ngân vang ba thập niên

Kính vạn hoa – Giai điệu học trò ngân vang ba thập niên

Nhà xuất bản Kim Đồng tổ chức chương trình tôn vinh bộ sách kinh điển Kính vạn hoa và tri ân các thế hệ bạn đọc đã lớn lên cùng tác phẩm.
Họa tiết 'truyền kỳ' của người H'Mông

Họa tiết 'truyền kỳ' của người H'Mông

Từ hoa văn trang phục đến họa tiết kiến trúc, người H’Mông đã hình thành một hệ ngôn ngữ tạo hình độc đáo, trong đó cái đẹp không chỉ để chiêm ngưỡng.
Nón làng Chuông: Dáng quê trong từng nếp lá

Nón làng Chuông: Dáng quê trong từng nếp lá

Ở làng Chuông (xã Thanh Oai, Thành phố Hà Nội) những vòng tre, tầng lá và mũi kim vẫn ngày ngày được nâng niu bởi những con người chọn 'ở lại' với nghề.
Di sản văn hóa Việt Nam: Dòng chảy bền bỉ từ truyền thống đến hiện đại

Di sản văn hóa Việt Nam: Dòng chảy bền bỉ từ truyền thống đến hiện đại

Trưng bày “Di sản văn hóa Việt Nam – Sức sống từ truyền thống đến hiện đại” được tổ chức tại Khu di sản Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội phục vụ công chúng.
'Nghêu Sò Ốc Hến': Câu chuyện dân gian bước vào hiện tại qua ngôn ngữ múa rối cạn

'Nghêu Sò Ốc Hến': Câu chuyện dân gian bước vào hiện tại qua ngôn ngữ múa rối cạn

Khi được tiếp cận bằng tư duy sáng tạo nghiêm túc, nghệ thuật múa rối không chỉ giữ được bản sắc mà còn tìm được tiếng nói chung với công chúng hôm nay.
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính kiểm tra công tác quy hoạch di sản tại Ninh Bình

Phó Thủ tướng Mai Văn Chính kiểm tra công tác quy hoạch di sản tại Ninh Bình

Ngày 21/12, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính cùng Đoàn công tác đã làm việc và kiểm tra thực địa tại tỉnh Ninh Bình.
Tôn vinh giá trị Truyện Kiều và di sản đại thi hào Nguyễn Du

Tôn vinh giá trị Truyện Kiều và di sản đại thi hào Nguyễn Du

Lễ kỷ niệm 260 năm ngày sinh đại thi hào Nguyễn Du diễn ra tối 20/12 tại Hà Tĩnh.
Phiên bản di động