COC cần phải sớm “chào đời”

Trong bối cảnh Biển Đông có nhiều diễn biến phức tạp như hiện nay, ASEAN và Trung Quốc cần sớm xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
coc can phai som chao doi Con đường ASEAN nên theo đuổi sau phán quyết của PCA
coc can phai som chao doi “Điểm nghẽn” trong quan hệ ASEAN - Trung Quốc

Trong bài viết đăng tải trên Jakarta Post vừa qua, chuyên gia phân tích chính trị CPF Luhulim, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu chính trị, thuộc Viện khoa học xã hội Indonesia (LIPI) đã đưa ra một số lý do khẳng định tầm quan trọng của COC.

coc can phai som chao doi
Hội nghị Quan chức cấp cao ASEAN - Trung Quốc bàn về việc thực hiện Tuyên bố ứng xử các bên ở Biển Đông (DOC) tháng 4/2016. (Nguồn: ASEAN.org)

Hành trình chông gai

Tình hình Biển Đông những năm gần đây diễn biến rất phức tạp do tham vọng của Trung Quốc muốn chiếm gần 90% diện tích của biển này. Trung Quốc hiện không chỉ có tranh chấp với các nước ASEAN ở khu vực quần đảo Trường Sa như Philippines, Việt Nam, Maylaysia, Brunei, mà còn tích cực "xua" các tàu cá xâm nhập vào vùng biển của Indonesia, quanh quần đảo Natuna.

Tại Hội nghị Ngoại trưởng các nước ASEAN lần thứ 29 tại Jakarta (20-21/7/1996), lần đầu tiên các nước ASEAN ủng hộ ý tưởng xây dựng một Quy tắc ứng xử cho các bên liên quan ở khu vực Biển Đông để nhằm đặt nền tảng cho sự ổn định lâu dài của khu vực và thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau giữa các quốc gia có yêu sách. Ngoại trưởng các nước ASEAN lúc đó đã nhấn mạnh tầm quan trọng của tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông.

Năm 1999, ASEAN đã bắt đầu cùng với Trung Quốc đàm phán về một Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Tuy nhiên, sau 5 năm đàm phán, hai bên đã không đạt được thỏa thuận về COC, thay vào đó hai bên cho ra đời Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) với 3 mục tiêu: Thúc đẩy các biện pháp xây dựng lòng tin; Thúc đẩy hợp tác trong các vấn đề hàng hải và chuẩn bị cho việc ra đời chính thức Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông.

Tại Đoạn 10 của DOC cả hai bên đồng ý rằng: “Việc khuyến khích cho ra đời Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông sẽ tiếp tục thúc đẩy hòa bình và ổn định của khu vực và các bên đồng ý sẽ tiếp tục làm việc trên cơ sở đồng thuận, hướng tới việc đạt được mục tiêu này”.

Tuy nhiên, đã nhiều năm trôi qua mà việc xây dựng thành công COC vẫn còn gặp nhiều chông gai do Trung Quốc chưa bao giờ đồng ý với các lập luận của các nước thành viên ASEAN, bởi vì Trung Quốc cho rằng vấn đề Biển Đông không liên quan đến tất cả các nước ASEAN. Họ chỉ muốn đàm phán vấn đề này với từng nước có liên quan đến việc tranh chấp.

Nhưng Khoản 15, Điều 1, Chương 1 của Hiến chương ASEAN quy định rằng ASEAN có nhiệm vụ “duy trì vai trò trung tâm và chủ động trong quan hệ hợp tác với các đối tác trong một cấu trúc khu vực mở và minh bạch”. Dựa trên cơ sở của nguyên tắc này mà ASEAN cần phải sớm xây dựng một Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông và Indonesia cần phải chủ động trong quá trình xây dựng sự gắn kết của các nước ASEAN để đạt được mục tiêu đó.

Không phân biệt “ưu tiên chính sách”

Các vụ đụng độ giữa Trung Quốc và Indonesia trong vùng đặc quyền kinh tế gần quần đảo Natuna đã thuyết phục chính quyền của Tổng thống Jokowi rằng cần có biện pháp cương quyết, cứng rắn với Trung Quốc để bảo vệ chủ quyền của mình. Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố rằng tàu cá của họ đánh bắt trong vùng “đường chín đoạn”, thuộc “ngư trường truyền thống” và nằm ngoài vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Indonesia.

coc can phai som chao doi
Bộ trưởng Bộ Ngoại giaoIndonesia Retno Marsudi phản đối tàu hải cảnh Trung Quốc đến gần khu vực quần đảo tranh chấp trên Biển Đông tháng 3/2016. (Nguồn: AP)

Các cuộc họp gần đây giữa ASEAN và Trung Quốc để chuẩn bị cho việc kỷ niệm 25 năm quan hệ ASEAN-Trung Quốc (tháng 9/2016) đã diễn ra trong tình trạng căng thẳng bởi những diễn biến phức tạp ở Biển Đông.

Trong mắt các nước ASEAN, Trung Quốc hiện đã làm “xói mòn lòng tin, liên tiếp có các hành động làm gia tăng căng thẳng và có khả năng phá hoại hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực”. Chính phủ Indonesia hiện đã xác định lập trường chính thức của mình ở Biển Đông để đánh giá về các hành động của Trung Quốc, đặc biệt là việc xây dựng các kế hoạch bảo vệ, phát triển kinh tế ở khu vực quanh quần đảo Natuna.

Điều này cũng đòi hỏi Indonesia cần có lập trường cơ bản trong việc tiến tới xây dựng COC, không phân biệt “ưu tiên chính sách đối ngoại” của mình đối với Trung Quốc, nước đang tích cực có các dự án đầu tư vào lĩnh vực cơ sở hạ tầng tại Indonesia.

“Đường chín đoạn” phi lý của Trung Quốc nhiều khả năng sẽ bị Tòa Trọng tài thường trực (PCA) theo Công ước luật Biển 1982 (UNCLOS 1982) bác bỏ và điều này cần phải được thể hiện trong tuyên bố chung của ASEAN.

Do đó, cam kết xây dựng Biển Đông thành một “khu vực hòa bình và ổn định” là phù hợp với UNCLOS 1982. Tiếp đến, sự hợp tác, cùng khai thác các nguồn tài nguyên ở khu vực chồng lấn cần phải đạt được sự thỏa thuận của các bên liên quan, kể cả là việc đàm phán song phương hay đa phương. Trong giai đoạn hướng tới việc đạt được các thỏa thuận này, các bên liên quan không được có các hành động làm phức tạp tình hình, không có các hành động đơn phương làm thay đổi nguyên trạng, cản trở việc đạt được các thỏa thuận, chẳng hạn như việc khai thác, thăm dò dầu khí, cải tạo xây dựng, quân sự hóa các đảo tranh chấp. Đó là lý do cần sớm xây dựng COC.

Indosesia cần tích cực thể hiện vai trò đầu tàu của mình trong ASEAN, khích lệ tinh thần đoàn kết giữa các nước thành viên ASEAN trong việc tiếp cận vấn đề Biển Đông để tạo ra một sự “tích hợp” ở khu vực Đông Nam Á, sẵn sàng “đối mặt với bất kỳ ảnh hưởng hay sự can thiệp từ nước ngoài cả về kinh tế cũng như quân sự”. 

coc can phai som chao doi Phán quyết của PCA: Bước ngoặt trong tranh chấp Biển Đông?

Sự kiện có lẽ là quan trọng nhất trong năm 2016 đối với tranh chấp Biển Đông sẽ diễn ra khi Tòa Trọng tài Thường ...

coc can phai som chao doi ASEAN có cơ sở can dự vào vấn đề Biển Đông

Đó là nhận định của Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Ng Eng Hen khi trả lời phỏng vấn báo chí nhân Ngày các lực lượng ...

coc can phai som chao doi COC đang bước vào giai đoạn mới

Ngày 3/8, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân cho biết, việc thảo luận Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) ...

Thu Hiền (theo Jakarta Post)

Xem nhiều

Đọc thêm

Nguyễn Thùy Linh thắng nhanh vòng đầu tiên giải Spainish Masters 2024

Nguyễn Thùy Linh thắng nhanh vòng đầu tiên giải Spainish Masters 2024

Tay vợt nữ số 1 Việt Nam Nguyễn Thùy Linh giành chiến thắng trước Tiffany Ho chỉ sau 25 phút tại vòng đầu tiên giải Spainish Masters 2024.
Israel phát hiện đèn dầu cổ quý hiếm 1.600 năm tuổi được các binh lính La Mã sử ​​dụng

Israel phát hiện đèn dầu cổ quý hiếm 1.600 năm tuổi được các binh lính La Mã sử ​​dụng

Israel tìm thấy một chiếc đèn dầu cổ quý hiếm được các binh lính La Mã sử dụng cách đây khoảng 1.600 năm tại sa mạc Negev, miền Nam nước ...
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hướng dẫn ASEAN về tăng cường quyền năng cho phụ nữ và trẻ em: Vì một Cộng đồng không còn bạo lực

Hướng dẫn ASEAN về tăng cường quyền năng cho phụ nữ và trẻ em: Vì một Cộng đồng không còn bạo lực

Các nước ASEAN đã có những kế hoạch, lộ trình cụ thể để hiện thực hóa Tuyên bố Hà Nội về Thúc đẩy công tác xã hội hướng tới Cộng ...
Châu Âu đang có rất nhiều tiền mặt, vì đâu khoảng cách với Mỹ vẫn xa?

Châu Âu đang có rất nhiều tiền mặt, vì đâu khoảng cách với Mỹ vẫn xa?

Tiền tư nhân, đầu tư vào chứng khoán địa phương tại châu Âu liệu có thể giúp thu hẹp khoảng cách tăng trưởng, năng suất với Mỹ và Trung Quốc?
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Mỹ tính 'đục thủng' túi tiền ở nước ngoài dành cho vũ khí Triều Tiên, Moscow-Bình Nhưỡng hợp tác đối phó thách thức

Mỹ tính 'đục thủng' túi tiền ở nước ngoài dành cho vũ khí Triều Tiên, Moscow-Bình Nhưỡng hợp tác đối phó thách thức

Mỹ đã công bố các biện pháp trừng phạt đối với 6 cá nhân và hai tổ chức với cáo buộc chuyển tiền cho các chương trình vũ khí của Triều Tiên.
Đã từng thân thiết, Niger nay vội gây sức ép muốn Mỹ rút quân, Nga có thế chân?

Đã từng thân thiết, Niger nay vội gây sức ép muốn Mỹ rút quân, Nga có thế chân?

Chính phủ Niger cho hay, Mỹ sẽ sớm đệ trình đề xuất rút binh lính của họ khỏi quốc gia Tây Phi này.
Giữa lúc chìm trong nội chiến lẫn các cuộc oanh tạc của Mỹ, Yemen chào đón Ngoại trưởng mới

Giữa lúc chìm trong nội chiến lẫn các cuộc oanh tạc của Mỹ, Yemen chào đón Ngoại trưởng mới

Hội đồng Tổng thống Yemen đã bổ nhiệm ông Shayea Mohsen Al-Zindani làm Ngoại trưởng mới của nước này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan là tháng thứ Chín trong lịch Hồi giáo, được xem là tháng linh thiêng nhất trong năm đối với người Hồi giáo trên toàn thế giới.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động