| TIN LIÊN QUAN | |
 | Vấn đề Syria: Mỹ vội vàng, Nga đắc lợi |
| Mỹ sẽ cân nhắc đối thoại nếu Triều Tiên ngừng thử vũ khí |
“Điểm mù” trong tình báo Mỹ
Ngày 10/9/2001 (một ngày trước vụ khủng bố 11/9), cuộc điện thoại giữa hai mật vụ cấp cao của Al-Qaeda ở Afghanistan đã bị cơ quan tình báo Mỹ ghi lại. Tuy nhiên, Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) khi đó đã không có đủ hiểu biết về ngôn ngữ học và tiếng Arab để giải mã đoạn tin nhắn và nội dung của cuộc điện thoại. Chỉ đến ngày 12/9/2001, khi các nhà ngôn ngữ học chuyển ngữ cuộc trò chuyện, những nội dung cảnh báo về một vụ khủng bố tàn bạo mới được sáng tỏ, trong đó có những câu nói như "Ngày mai lúc 0h", “Một trận đấu sắp bắt đầu”... Thời điểm cuộc gọi được giải mã đã là quá muộn để làm bất cứ điều gì có thể ngăn chặn các vụ tấn công. Trong những tháng sau đó, cơ quan lập pháp Mỹ chỉ trích gay gắt Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) và NSA vì kém cỏi trong lĩnh vực ngôn ngữ học cũng như văn hoá nên đã để lại một “điểm mù” về Al-Qaeda trong hoạt động tình báo.
 |
| Những sinh viên tham gia NSLI-Y tại Nhà hát Opera Hoàng gia Muscat ở Oman. (Nguồn: McGill International Review) |
Trước đây, Mỹ đã từng tụt hậu về khả năng dịch thuật vốn được coi là rất quan trọng trong nhiều lĩnh vực. Thập kỷ chiến tranh ở Afghanistan và Iraq đã cho thấy nước này không có đủ phiên dịch viên giúp quân đội hoạt động hiệu quả hơn, đồng thời tạo ra môi trường không thuận lợi cho ngoại giao nhân dân.
Nỗ lực “sửa chữa”
Thấu hiểu tầm quan trọng của văn hóa và ngôn ngữ, ngành giáo dục Mỹ đã mở ba chương trình đào tạo lớn cho thế hệ sinh viên mới để hướng tới “sửa chữa” các mối quan hệ với thế giới Hồi giáo, và cải thiện tình trạng thiếu khả năng ngôn ngữ - điều đang cản trở năng lực cạnh tranh toàn cầu của nền kinh tế Mỹ.
Đầu tiên phải kể đến Chương trình trao đổi và học tập Kennedy-Lugar dành cho thanh niên (còn gọi là YES Abroad), được sáng lập bởi Thượng nghị sĩ Mỹ Ted Kennedy và Richard Lugar ngay sau vụ khủng bố 11/9 nhằm xua tan những nghi kị giữa Mỹ và thế giới Hồi giáo. Chương trình đã gắn kết thành công các học sinh trung học từ các quốc gia Hồi giáo với cộng đồng người Mỹ, tạo cơ hội cho những học sinh này trở về quê nhà, qua đó nâng cao hình ảnh nước Mỹ trong cộng đồng Hồi giáo. Ngược lại, khoảng 60 sinh viên Mỹ có trình độ văn hóa cao cũng được gửi đến các nước Hồi giáo mỗi năm. Tại đó, họ được tìm hiểu về ngôn ngữ địa phương, xây dựng tình bạn và chia sẻ văn hoá Mỹ với cộng đồng nước sở tại trước khi trở về nhà và truyền đạt lại cho gia đình, bạn bè những gì đã học được về thế giới Hồi giáo.
Một chương trình đáng chú ý khác là Sáng kiến Ngôn ngữ An ninh Quốc gia cho Thanh niên (NSLI-Y) và Học bổng Ngôn ngữ Đặc thù (CLS) nhằm cải thiện khả năng ngôn ngữ cho lớp trẻ. Hàng năm, các chương trình này đào tạo hàng trăm học sinh trung học và cao đẳng Mỹ bằng nhiều ngôn ngữ như Quan Thoại, Triều Tiên, Nga, Ba Tư và Arab - những thứ tiếng hiếm khi được dạy ở các trường trung học nhưng rất quan trọng trong hoạt động an ninh. Người Mỹ cũng hiểu rằng sử dụng thành thạo ngoại ngữ sẽ tăng cường khả năng cạnh tranh và an toàn cho nền kinh tế, thông qua việc cung cấp nguồn nhân lực có kiến thức sâu rộng về các khu vực và ngôn ngữ cho bộ máy chính phủ và các doanh nghiệp tư nhân.
Bên cạnh đó, các chương trình trên đại diện cho con đường ngoại giao dài hạn tốt nhất của Mỹ: một thế hệ mới các nhà tư tưởng toàn cầu được trang bị đầy đủ ngôn ngữ, văn hoá và hiểu biết về thế giới. Sự hiểu biết lẫn nhau giữa các nền văn hoá có thể ngăn cản tư tưởng chống đối Hồi giáo, chủ nghĩa cực đoan và sự chia rẽ văn hóa, thứ đã cản trở chính sách đối ngoại của Mỹ trong nhiều thập kỷ qua.
Khía cạnh không nên coi nhẹ
Tuy nhiên, những nỗ lực nhằm xây dựng hòa bình này đang đứng trước nguy cơ bị loại bỏ khi Tổng thống Donald Trump công bố Kế hoạch ngân sách 2018. Trong đó, phần lớn các chương trình viện trợ và giáo dục sẽ bị cắt giảm. Nhiều nhà phân tích chỉ ra rằng đi kèm với sự cắt giảm này sẽ là nguy cơ rủi ro về an ninh do thiếu trình độ giáo dục về ngôn ngữ và thiếu sự hiểu biết tích cực giữa công dân Mỹ với các cộng sự toàn cầu. Bên cạnh tăng cường chi tiêu quốc phòng, chính quyền của Tổng thống Trump dường như có phần coi nhẹ khía cạnh quan trọng khác của an ninh Mỹ là ngoại giao nhân dân.
Trong quá khứ, Mỹ từng khá thành công khi thúc đẩy quan hệ với Đức qua con đường ngoại giao nhân dân. Điển hình là Chương trình Trao đổi Thanh niên Quốc hội Bundestag (CBYX) được bắt đầu triển khai từ năm 1983. Hơn ba thập kỷ sau, trên 24.000 sinh viên Mỹ và Đức tham gia chương trình này đã góp phần gắn kết mối quan hệ giữa hai cựu thù trong Chiến tranh Thế giới thứ Hai. Tất nhiên, yếu tố địa chính trị là nguyên nhân chính đã đẩy Tây Âu và Mỹ đến gần nhau hơn, nhưng vị trí hiện tại của Đức với tư cách là đồng minh gần gũi của Mỹ có lẽ sẽ khó đạt được nếu không có thái độ hòa giải và hiểu biết lẫn nhau về văn hóa, ngôn ngữ. Các chương trình như CBYX đã giúp gắn kết nhân dân hai nước hiệu quả đến nỗi những sinh viên Mỹ và Đức từng chia sẻ rằng họ chẳng còn quan tâm đến chuyện có phải ông nội của họ đã từng đối đầu nhau trong Chiến tranh Thế giới thứ Hai hay không.
 | Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Trung Quốc điện đàm về vấn đề Triều Tiên Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 12/4 đã có cuộc điện đàm, thảo luận về tình hình ... |
 | Tổng thống Nga Putin tiếp Ngoại trưởng Mỹ Ngày 12/4, Tổng thống Vladimir Putin đã tiếp Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson tại Điện Kremlin. Trước đó, chính quyền Nga từ chối xác nhận sẽ ... |
 | Mỹ chính thức tán thành kết nạp Montenegro vào NATO Ngày 11/4, Nhà Trắng thông báo Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký nghị định thư kết nạp Montenegro vào Tổ chức Hiệp ước Bắc ... |
