Con người đã thông minh quá mức cần thiết?

Tiến hóa là một quá trình khắt khe khi nó chỉ ban cho các loài động vật những gì chúng thật sự cần thiết để tồn tại mà thôi. Tuy vậy, con người là một ngoại lệ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
con nguoi da thong minh qua muc can thiet Chứng minh loài người không đơn độc trong vũ trụ bằng toán học
con nguoi da thong minh qua muc can thiet Loài người đã tiến hóa nhờ... biết nhai

Con người không chỉ thông minh hơn rất nhiều so với những người họ hàng thân thiết nhất là tinh tinh, con người xem ra còn thông minh nhiều hơn mức cần thiết. Con người có nhiều khả năng vượt bậc so với các loài vật khác. Những khả năng này đã giúp ích rất nhiều cho đời sống của con người chúng ta.

con nguoi da thong minh qua muc can thiet

Con người có khả năng nhân bản loài người (Nguồn: Dr-raketic)

Vậy trí thông minh của con người từ đâu mà ra? Những phân tích dưới đây sẽ cho chúng ta một số gợi ý. 

Đặc điểm tiến hóa kỳ quặc

Có rất nhiều lí thuyết được đưa ra để giải thích về sự hình thành trí thông minh ở con người. Có lẽ, trí thông minh ở loài người là kết quả của sự chọn lọc giới tính trong tự nhiên. Ví dụ, cái đuôi đầy sặc sỡ của con chim công mang chức năng của một thứ trang sức nhằm thu hút bạn tình. Và bộ phận này hữu ích cho quá trình sinh sản, đảm bảo cho sự sinh tồn của loài chim công. Với con người, nó chỉ đơn giản là một sự may mắn khi não bộ của chúng ta hóa ra lại hữu ích cho nhiều vấn đề, từ nghĩ ra canh tác nông nghiệp đến tạo ra những động cơ đốt trong.

Hiện nay, những nhà nghiên cứu thuộc Đại học Rochester (Mỹ), đã đưa ra một quan điểm mới về sự hình thành trí thông minh ở người. Trên tạp chí của Viện Hàn lâm Khoa học Mỹ, hai nhà nghiên cứu Steven Piantadosi và Celeste Kidd đã đưa ra giả thuyết rằng con người đã trở nên thông minh nhờ vào một đặc điểm tiến hóa kì quặc, đó là những đứa trẻ mới sinh ra không thể tự bảo vệ mình.

Theo Tiến sĩ Kidd, những động vật mới sinh thường có thể đứng dậy và di chuyển chỉ trong vòng vài phút sau sinh, trong khi đó những đứa bé mới sinh mất tới 1 năm chỉ để học đi và cần sự giám sát liên tục của cha mẹ trong những năm kế tiếp. Sự yếu ớt mong manh của trẻ sơ sinh được xem là một trong những hệ quả của trí thông minh, hoặc ít nhất là hệ quả của kích thước não bộ. Để giữ cho đầu của đứa bé đủ nhỏ giúp cho việc sinh đẻ diễn ra một cách dễ dàng, đứa bé phải được sinh ra ở giai đoạn phát triển sớm hơn những loài động vật khác.

Tuy nhiên, cả hai Tiến sĩ Piantadosi và Tiến sĩ Kidd đều băn khoăn rằng liệu đây có phải vừa là hệ quả vừa là nguyên nhân của trí thông minh của con người hay không? Họ cho rằng những đứa trẻ mỏng manh, yếu ớt sẽ cần những cha mẹ thông minh để chăm sóc chúng. Đây là một chu trình tuần hoàn, trong đó những cha mẹ càng thông minh thì cần những đứa bé càng yếu ớt, và khi những đứa bé càng yếu ớt, những cha mẹ càng phải thông minh hơn để đảm bảo những đứa trẻ sống sót qua thời thơ ấu.

Vì sao loài linh trưởng thông minh?

Một câu hỏi tiến hóa khác là tại sao trí thông minh lại phát triển đầu tiên ở những loài động vật linh trưởng, một nhóm động vật có vú xuất hiện cách đây không lâu? Những động vật đẻ trứng thay vì mang thai con không phải đối mặt với sự cân nhắc giữa kích cỡ não bộ của đứa con lúc mới sinh với khả năng của chúng.

Để kiểm tra lí thuyết của mình, Tiến sĩ Piantadosi và Tiến sĩ Kidd đầu tiên quay sang mô hình tiến hóa trên máy vi tính. Công cụ này xác nhận ý tưởng này là đúng, ít nhất là trên lí thuyết. Sau đó họ đi tìm những bằng chứng để chứng minh cho lí thuyết trong thế giới thực. Để làm được điều đó, họ tập hợp dữ liệu từ 23 loài linh trưởng khác nhau, từ tinh tinh và gorilla đến chuột lemur của quần đảo Madagasca, một loài linh trưởng dài chưa đến 30cm.

Các nhà khoa học so sánh độ tuổi trưởng thành của từng loài linh trưởng với điểm số từ những bài kiểm tra trí thông minh của loài linh trưởng. Họ tìm được một mối liên quan rõ ràng: Trong tất cả các loài động vật được thí nghiệm, độ tuổi bắt đầu trưởng thành dự đoán đến 78% điểm số thông minh của loài linh trưởng đó. Mối liên quan này vẫn giữ được sau khi tính toán đến một số lượng lớn các yếu tố khác, bao gồm khối lượng trung bình của các con mới sinh so với những con đã trưởng thành hoặc kích thước não bộ trong tổng khối lượng cơ thể.

Những nhà nghiên cứu còn nhắm đến một phần dữ liệu có thể ủng hộ kết luận của họ: một nghiên cứu về các phụ nữ Serbia được xuất bản năm 2008 cho thấy: Những đứa trẻ có mẹ có chỉ số thông minh IQ càng cao thì đứa bé càng có khả năng sống sót nhiều hơn. Điều này ủng hộ quan điểm cho rằng chăm sóc trẻ là một nhiệm vụ mang tính nhận thức.

Mặc dù ý tưởng của Tiến sĩ Piantadosi và Tiến sĩ Kidd có vẻ hợp lí trong số những kiến giải về sự ra đời trí thông minh ở người, nhưng cả hai thú nhận rằng những chứng cứ này chưa đủ để có thể chứng minh cho quan điểm mà họ đưa ra.

con nguoi da thong minh qua muc can thiet Từ thời Đồ Đá loài người đã có chiến tranh

Chiến tranh đã xuất hiện trong lịch sử loài người từ thời Đồ Đá, lâu hơn nhiều so với quan niệm trước đây.

con nguoi da thong minh qua muc can thiet Loài người thừa hưởng gen tốt từ người cổ đại Neanderthal

Giống người cổ đại Neanderthal đã để lại cho loài người hiện đại (Homo sapien) không chỉ một số gen tốt chống lại bệnh tật, ...

con nguoi da thong minh qua muc can thiet Giải Nobel làm thay đổi vốn kiến thức của loài người về vũ trụ

Chiều 6/10 (giờ Việt Nam), Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã trao giải Nobel Vật lý 2015 cho nhà khoa học ...

Châu Khánh Tâm (theo The Economist)

Đọc thêm

Mối duyên với công tác về người Việt Nam ở nước ngoài

Mối duyên với công tác về người Việt Nam ở nước ngoài

Tôi được Bộ Ngoại giao bổ nhiệm làm Cục trưởng Cục Lãnh sự, tiếp đó được Lãnh đạo Bộ chỉ định sang làm Phó Chủ nhiệm Uỷ ban về người ...
Nga tung 'át chủ bài' tên lửa đạn đạo siêu vượt âm tầm trung

Nga tung 'át chủ bài' tên lửa đạn đạo siêu vượt âm tầm trung

Ngày 22/12, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố bắt đầu thử nghiệm chiến đấu hệ thống tên lửa Oreshnik mới nhất.
Điểm mặt những mẫu ô tô dưới 500 triệu đồng ra mắt tại Việt Nam năm 2024

Điểm mặt những mẫu ô tô dưới 500 triệu đồng ra mắt tại Việt Nam năm 2024

Năm 2024, thị trường ô tô Việt Nam chào đón nhiều mẫu xe mới đến từ các thương hiệu nổi tiếng. Trong đó, một số cái tên có giá bán ...
Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama

Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama

Tổng thống đắc cử Donald Trump ngày 22/12 đã tái khẳng định về quyền kiểm soát của Mỹ đối với kênh đào Panama, cáo buộc nơi đây thu phí quá ...
Top 5 ô tô ráp trong nước bán chạy nhất sau 3 tháng giảm lệ phí trước bạ

Top 5 ô tô ráp trong nước bán chạy nhất sau 3 tháng giảm lệ phí trước bạ

Với chính sách ưu đãi giảm 50% lệ phí trước bạ, kết hợp các chương trình khuyến mãi… giúp giá bán của nhiều mẫu ô tô lắp ráp trong nước ...
Gần 700.000 xe điện Tesla bị triệu hồi do lỗi hệ thống giám sát áp suất lốp

Gần 700.000 xe điện Tesla bị triệu hồi do lỗi hệ thống giám sát áp suất lốp

Tesla triệu hồi gần 700.000 xe điện vì không đáp ứng tiêu chuẩn an toàn liên bang do gặp lỗi liên quan đến hệ thống giám sát áp suất lốp.
Trên hành trình tham gia mạng lưới Thành phố Học tập toàn cầu (Kỳ 2): Những câu chuyện vòng quanh thế giới

Trên hành trình tham gia mạng lưới Thành phố Học tập toàn cầu (Kỳ 2): Những câu chuyện vòng quanh thế giới

Những câu chuyện truyền cảm hứng của các thành phố đoạt giải thưởng ở Hội nghị quốc tế Thành phố Học tập toàn cầu có thể trở thành bài học quý...
Vùng 4 Hải quân giáo dục truyền thống cho sĩ quan tương lai

Vùng 4 Hải quân giáo dục truyền thống cho sĩ quan tương lai

250 cán bộ, học viên của Vùng 4 Hải quân đã tham quan, học tập tại Nhà truyền thống Vùng và khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma.
Học viện Ngoại giao tổ chức Hội thảo khoa học cho sinh viên về Luật quốc tế

Học viện Ngoại giao tổ chức Hội thảo khoa học cho sinh viên về Luật quốc tế

Ngày 15/12, khoa Luật quốc tế, Học viện Ngoại giao tổ chức Hội thảo khoa học cho sinh viên về Luật quốc tế lần thứ ba với chủ đề 'Trí tuệ nhân tạo (AI) ...
Phú Thọ cho học sinh nghỉ ngày thứ Bảy

Phú Thọ cho học sinh nghỉ ngày thứ Bảy

Bắt đầu từ học kỳ 2 năm học 2024-2025, tỉnh Phú Thọ thí điểm dạy học 5 ngày/tuần, học sinh được nghỉ ngày thứ Bảy.
GS. Mạch Quang Thắng: Cần tô thắm vẻ đẹp Quân đội nhân dân Việt Nam, thấm nhuần vào thế hệ trẻ

GS. Mạch Quang Thắng: Cần tô thắm vẻ đẹp Quân đội nhân dân Việt Nam, thấm nhuần vào thế hệ trẻ

80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đội Nhân dân Việt Nam là một hành trình đầy tự hào.
Chung kết DAV's Leaders 2024 - Lưu danh dấu ấn những thủ lĩnh sinh viên

Chung kết DAV's Leaders 2024 - Lưu danh dấu ấn những thủ lĩnh sinh viên

Ngày 15/12, chung kết chương trình 'Tìm kiếm thủ lĩnh sinh viên Học viện Ngoại giao' - DAV's Leaders 2024 khép lại trong không khí sôi động và đầy cảm xúc.
Dự báo áp thấp nhiệt đới: Trên khu vực quần đảo Trường Sa, có khả năng sẽ mạnh thành bão

Dự báo áp thấp nhiệt đới: Trên khu vực quần đảo Trường Sa, có khả năng sẽ mạnh thành bão

Hồi 1h ngày 23/12, vị trí tâm áp thấp nhiệt đới ở vào khoảng 10,9 độ vĩ Bắc; 113,6 độ kinh Đông, trên khu vực quần đảo Trường Sa.
Quân đội nhân dân Việt Nam gồm những quân chủng nào?

Quân đội nhân dân Việt Nam gồm những quân chủng nào?

Quân đội nhân dân Việt Nam bao gồm bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương; các quân khu, quân chủng, bộ đội biên phòng, quân đoàn, binh chủng...
Thêm đối tượng được hỗ trợ mức đóng BHYT từ ngày 1/7/2025

Thêm đối tượng được hỗ trợ mức đóng BHYT từ ngày 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025 sẽ bổ sung thêm nhiều đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng BHYT.
Dự báo áp thấp nhiệt đới: Trên vùng biển phía Nam khu vực Nam Biển Đông, gió giật cấp 8, sóng cao 3-5m

Dự báo áp thấp nhiệt đới: Trên vùng biển phía Nam khu vực Nam Biển Đông, gió giật cấp 8, sóng cao 3-5m

Sáng nay (ngày 21/12), một vùng áp thấp trên vùng biển phía Nam của khu vực Nam Biển Đông đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới.
Biến đổi khí hậu, khô cằn, hạn hán khiến 1,8 triệu người Kenya cần hỗ trợ nhân đạo

Biến đổi khí hậu, khô cằn, hạn hán khiến 1,8 triệu người Kenya cần hỗ trợ nhân đạo

Số trường hợp cần hỗ trợ nhân đạo tại Kenya lên tới 1,8 triệu người vào tháng 12, so với 1 triệu người ở tháng 7, đặc biệt là 23 vùng khô cằn.
Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân bàn giao ‘Nhà đồng đội’ tại Cà Mau

Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân bàn giao ‘Nhà đồng đội’ tại Cà Mau

Ngôi 'Nhà đồng đội' có diện tích 90m2, sau hơn 2 tháng thi công được hoàn thành được Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân bàn giao.
Sáu việc nên làm khi đi bộ để cải thiện sức khỏe tim mạch

Sáu việc nên làm khi đi bộ để cải thiện sức khỏe tim mạch

Đặt mục tiêu, thêm biến tốc hay chuyển động cánh tay, bài tập thở... là những cách để cải thiện sức khỏe tim mạch khi đi bộ.
Tìm thấy hợp chất ức chế sự phát triển của virus corona

Tìm thấy hợp chất ức chế sự phát triển của virus corona

Một nhóm nghiên cứu tại Nhật Bản đã công bố phát hiện ra một chất trong cây hương nhu có tác dụng ức chế sự phát triển của virus corona.
Tránh xa 3 món ăn này để có làn da đẹp như Song Hye Kyo

Tránh xa 3 món ăn này để có làn da đẹp như Song Hye Kyo

Ở tuổi 43, Song Hye Kyo vẫn được mệnh danh là 'quốc bảo nhan sắc' xứ Hàn.
6 loại đồ uống giải độc làm sạch phổi hiệu quả

6 loại đồ uống giải độc làm sạch phổi hiệu quả

Nước chanh ấm, trà gừng mật ong, trà xanh hay giấm táo... hỗ trợ loại bỏ các độc tố, làm sạch phổi giữa bối cảnh ô nhiễm môi trường.
Hàn Quốc báo động tình trạng thừa cân, béo phì

Hàn Quốc báo động tình trạng thừa cân, béo phì

Thừa cân, béo phì là vấn đề đáng báo động ở Hàn Quốc khi ngày càng trở thành nguyên nhân gây tử vong cũng như mắc các bệnh nguy hiểm.
Hỗ trợ các nạn nhân vụ cháy quán cà phê trên đường Phạm Văn Đồng, TP. Hà Nội

Hỗ trợ các nạn nhân vụ cháy quán cà phê trên đường Phạm Văn Đồng, TP. Hà Nội

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP. Hà Nội trích Quỹ Cứu trợ để hỗ trợ 5 triệu đồng/người tử vong, 3 triệu đồng/người bị thương trong vụ cháy.
Phiên bản di động