Diễn đàn Khởi nghiệp APEC 2017: Hãy sáng tạo khi có thể!

Diễn đàn Khởi nghiệp APEC 2017 là một trong những sự kiện nổi bật trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Doanh nghiệp nhỏ & vừa APEC và các cuộc họp liên quan, diễn ra từ ngày 11 - 15/9, tại TP. Hồ Chí Minh.

TIN LIÊN QUAN
	Doanh nhân APEC khơi dậy tinh thần khởi nghiệp tại Việt Nam
	APEC 2017: Thúc đẩy các MSME đổi mới sáng tạo

Diễn đàn đã thực sự tạo cơ hội để các nền kinh tế trong khu vực chia sẻ kinh nghiệm, sáng kiến và các công cụ hỗ trợ khởi nghiệp, hình thành một cộng đồng khởi nghiệp APEC kết nối, năng động và sáng tạo. Các sáng kiến và nội dung của Diễn đàn khởi nghiệp APEC sẽ được thảo luận và dự kiến đưa ra thành tuyên bố chung về thúc đẩy khởi nghiệp, phát triển doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa để báo cáo lên Hội nghị Bộ trưởng Doanh nghiệp nhỏ và vừa APEC diễn ra vào ngày 15/9.

dien dan khoi nghiep apec 2017 hay sang tao khi co the

Diễn đàn APEC O2O trong chuỗi Hội nghị Bộ trưởng Doanh nghiệp nhỏ & vừa APEC và các cuộc họp liên quan. (Nguồn: BTKQG APEC 2017)

Chỉ tôn trọng đổi mới và sáng tạo

Câu chuyện khởi nghiệp được bắt đầu từ bí quyết của tập đoàn sáng tạo hàng đầu thế giới - Microsoft. Chia sẻ tại Diễn đàn Khởi nghiệp APEC 2017, đại diện Microsoft tại châu Á – Thái Bình Dương Dave Miller dự báo, đến năm 2020, mỗi giờ sẽ có 1 triệu thiết bị mới được ra mắt trên kênh trực tuyến; chỉ số cổ phiếu của 500 doanh nghiệp có vốn hóa lớn nhất trên thị trường niêm yết sẽ chỉ còn độ tuổi trung bình là 12 năm; sẽ có 81% doanh nghiệp ngày nay hoạt động thân thiện với môi trường…

Phát triển trên nền kinh tế số hoá đang là xu hướng bắt buộc trong khu vực APEC và thế giới, “chính sự chuyển đổi mạnh mẽ của kỹ thuật đã thúc đẩy mỗi cá nhân trong Microsoft không thể quên câu nói của Tổng Giám đốc Microsoft Satya Nadella rằng, ngành công nghiệp của chúng tôi không tôn trọng truyền thống mà chỉ tôn trọng sự đổi mới, sáng tạo”, Dave Miller nói.

Như vậy, chính đổi mới và sáng tạo đã tạo nên một “người khổng lồ về công nghệ”. Đến nay, cũng chính những yếu tố đó đã nuôi dưỡng để tập đoàn hàng đầu thế giới này có thể tồn tại và phát triển "hơn người".

Vượt qua quyết định sinh tử

Tại Việt Nam, cộng đồng khởi nghiệp được đánh giá có chuyển biến khá nhanh. Đầu tháng Tám, vượt qua nhiều đối thủ mạnh, công nghệ thực tế ảo Holocare - một start-up công nghệ Việt Nam vừa gây bất ngờ khi được vinh danh là “Dự án có giá trị đầu tư nhất” tại hội thảo thường niên về công nghệ dành riêng cho các start-up khu vực châu Á - Thái Bình Dương (IDEAS Show APEC 2017). Đó chỉ là một trong nhiều start-up Việt Nam khác cũng đã dành được chỗ đứng nhất định không chỉ trong thị trường nội địa.

Tuy nhiên, vượt qua giai đoạn khó khăn buổi đầu, con đường của các start-up không hẳn đã bằng phẳng, mà nhiều khi phải đối mặt với những quyết định sinh tử trước những lời chào mua hấp dẫn, mà thực chất chính là đấu tranh với nguy cơ bị thâu tóm bởi các đại gia. Những lời mời hấp dẫn đôi khi là thứ vũ khí vô hình giết chết đổi mới và sáng tạo, đánh rơi cơ hội được lớn mạnh của các start-up.

Nhìn lại một năm thực hiện Quyết định 844/QĐ-TTg về start-up tại TP. Hồ Chí Minh, tại buổi gặp gỡ giữa lãnh đạo Thành phố với cộng đồng khởi nghiệp, Giám đốc Sở Khoa học & Công nghệ Nguyễn Việt Dũng cho biết, do thiếu định hướng nên các start-up hoạt động rải rác ở nhiều lĩnh vực; tỷ lệ doanh nghiệp khởi nghiệp thành công còn rất thấp (khoảng 5%); hầu hết start-up có tuổi đời khoảng một năm, quy mô nhỏ lẻ và khả năng tăng trưởng không cao, vốn đầu tư đa phần dưới 10 triệu USD; hoạt động gọi vốn còn nhỏ lẻ so với start-up trong khu vực…

Từ nghiên cứu của Nhóm công tác doanh nghiệp nhỏ và vừa của APEC mới đây, khả năng tiếp cận vốn và nắm vững hành lang pháp lý thường bị cho là những vướng mắc lớn nhất của các start-up trong khu vực. Tuy nhiên, một khó khăn lớn khác mà các start-up thường vấp phải đó là khả năng “huy động vốn xã hội”. Đó chính là nhà cung cấp uy tín, đối tác kinh nghiệm, nguồn nhân lực tốt và khách hàng trung thành, để đồng hành cùng doanh nghiệp trong buổi đầu khó khăn.

Trước những vấn đề đó, Diễn đàn Khởi nghiệp APEC 2017 đã tập trung thảo luận những nội dung nhằm hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa, đặc biệt là các doanh nghiệp khởi nghiệp. Đó là những nội dung như: tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đổi mới, sáng tạo, xây dựng các cơ hội để hội nhập khu vực và quốc tế; tiếp cận chuỗi giá trị toàn cầu ngay từ khi khởi nghiệp; thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội một cách bền vững và thân thiện với môi trường. Trong đó, việc xây dựng, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp được đánh giá là tiền đề quan trọng để tinh thần kinh doanh ngày càng phát triển, có nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp hiệu quả.

Vẫn là vấn đề tư duy

Khi Diễn đàn Khởi nghiệp APEC 2017 khép lại, nhiều khuyến nghị đã được đưa ra như thúc đẩy khởi nghiệp bằng cách tăng cường các hoạt động nghiên cứu phát triển, chuyển giao công nghệ; kết nối giữa các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp; đẩy mạnh thương mại hóa các sản phẩm khoa học công nghệ, chú trọng đầu tư vào đổi mới sản phẩm đối với thị trường và tham gia tích cực vào chuỗi cung ứng toàn cầu; cải thiện độ mở của thị trường nội địa và các quy định gia nhập thị trường, từ đó thúc đẩy phát triển các dịch vụ hỗ trợ khởi nghiệp…

Như vậy, Việt Nam mong muốn trở thành quốc gia và địa chỉ khởi nghiệp trong các nền kinh tế APEC. Việt Nam cũng được đánh giá là điểm đến khởi nghiệp với nhiều lợi thế, bất chấp cạnh tranh mạnh mẽ từ bên ngoài. Trong khi đó, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, mục tiêu đến năm 2020, cả nước sẽ có 1 triệu doanh nghiệp hoạt động. Có thể nói, cả ba yếu tố “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” đều đã hội tụ đủ, Việt Nam có trở thành địa chỉ khởi nghiệp, một hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển hay không là do cách chúng ta làm.

Như tại Diễn đàn, Tổng Thư ký VCCI Phạm Thị Thu Hằng cũng đã chỉ ra rằng, khi khuyến khích khởi nghiệp, các doanh nghiệp được kêu gọi đổi mới cách kinh doanh, suy nghĩ hướng đi mới, thì khi hoạch định chính sách, nhà quản lý cũng cần phải có cách tư duy mới. Chẳng hạn, để ứng xử với những hình thức kinh doanh phi truyền thống như taxi Uber, cũng cần phải có tư duy phi truyền thống.

Sự xuất hiện các ngành nghề mới trong tương lai là tất yếu, bởi vậy, một cách làm chính sách theo kịp thời đại là yếu tố cần để tạo nên sự thuận lợi và cạnh tranh bình đẳng giữa các loại hình kinh doanh. Cũng với ý kiến như vậy, nhiều chuyên gia cho rằng, tạo môi trường cho khởi nghiệp là tạo điều kiện cho mọi tư duy sáng tạo được phát triển. Tuy nhiên, sáng tạo thì thường không thể tiên liệu trước được, nếu bị gò bó cứng nhắc thì không thể có sáng tạo.

Đó là mối quan hệ ràng buộc, đòi hỏi phải đổi mới tư duy khởi nghiệp không chỉ từ phía các doanh nhân, mà phải bắt đầu từ những nhà hoạch định chính sách. Trong một thế giới biến đổi không ngừng, một kỷ nguyên mới của tăng trưởng dựa trên nền tảng của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 đã hình thành như hiện nay, nếu mỗi nền kinh tế không có sự thích ứng kịp thời trong việc hoạch định chính sách để nắm bắt, ắt sẽ bỏ qua nhiều cơ hội phát triển. Không cách nào khác, đây là xu hướng bắt buộc trong khu vực APEC và thế giới.