Thoả thuận vừa được ký kết giữa Chính phủ Ukraine và các lực lượng vũ trang ly khai ở Luhansk và Donesk là thành quả mới của tân Tổng thống nước này Volodymir Zelensky. Ông Zelensky luôn khẳng định chủ ý dành cho việc chấm dứt nội chiến và ly khai ở vùng miền Đông Ukraine ưu tiên chính sách hàng đầu. Với thoả thuận này, ông Zelensky đã tạo ra được sự khai thông đột phá quyết định nhất - giống như thể đã xác định ra được đâu là Nút thắt Gordian phải tháo gỡ.
Lô-gíc ở đây là muốn chấm dứt được tình trạng nội chiến và ly khai ở vùng miền Đông Ukraine thì phải đạt được giải pháp chính trị chứ không thể dùng biện pháp quân sự. Muốn có được giải pháp chính trị thì Ukraine phải cải thiện quan hệ với Nga chứ không thể dựa cậy vào Mỹ, EU và NATO để đối địch với Nga. Muốn cải thiện quan hệ với Nga cho Ukraine, ông Zelensky phải gây dựng được kênh quan hệ trực tiếp với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Vì thế, ông Zelensky đã chủ động nhiều lần điện đàm với ông Putin. Thoả thuận trao trả tù nhân là thành quả đầu tiên của ông Zelensky. Ông Zelensky biết rằng phải gặp được ông Putin trong khuôn khổ đa phương trước thì mới gây dựng được khuôn khổ quan hệ cá nhân riêng với ông Putin. Vì thế, ông Zelensky khởi xướng mở rộng cái gọi là “Thể thức Normandie” - bao gồm lãnh đạo Nga, Ukraine, Đức và Pháp - cho cả Mỹ và Anh. Nhưng hiện tại Brexit như thế và nước Mỹ sôi động nội bộ như thế thì Thủ tướng Anh Boris Johnson còn đâu tâm trí dành cho Ukraine và dính líu đến Ukraine còn thêm nguy hại cho Tổng thống Mỹ Donald Trump. Cho nên ông Zelensky buộc phải tạm bằng lòng với Thể thức Normandie cũ.
Thoả thuận mới đạt được nói trên mở đường dọn lối cho cuộc cấp cao của khuôn khổ này vì ông Zelensky chấp nhận trên nguyên tắc điều kiện của Nga là dành cho vùng Luhansk và Donesk quyền tự trị đặc biệt. Bất đồng quan điểm chưa phải đã hết nhưng nút thắt khó cởi nhất đã bắt đầu được gỡ.