Iran sẽ sớm tung "đòn" trả đũa lệnh trừng phạt của Mỹ

TGVN. Trang mạng chuyên phân tích thông tin địa chính trị toàn cầu Stratfor, có trụ sở tại Mỹ nhận định rằng nhiều khả năng Iran sẽ tiếp tục gia tăng các hoạt động gây hấn trong thời gian tới bởi cơ hội để làm được điều đó đang rộng mở.    
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
iran se som tung don tra dua lenh trung phat cua my Trước khi từ chức, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ phản đối Tổng thống Mỹ dỡ bỏ một phần trừng phạt Iran
iran se som tung don tra dua lenh trung phat cua my Iran cảnh báo chống lại bất kỳ "âm mưu nào do kẻ xấu dàn dựng"
iran se som tung don tra dua lenh trung phat cua my
Hiện có nhiều dấu hiệu cho thấy Iran sẽ vẫn tiếp tục chiến lược đáp trả của mình. (Nguồn: Getty Images)

Đúng một năm trước, Mỹ đã áp thêm các lệnh trừng phạt đối với ngành xuất khẩu dầu khí của Iran sau khi Washington quyết định rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) năm 2015. Kể từ đó đến nay, Chính quyền Trump liên tục gia tăng sức ép với Iran.

Để đáp trả, Iran đã thực thi chiến lược gây hấn nhằm buộc Mỹ phải trả giá đắt cho chiến dịch trừng phạt nhắm vào họ bằng cách tấn công các cơ sở sản xuất và xuất khẩu dầu khí của các nước đồng minh Trung Đông thân cận với Mỹ.

Mặc dù Iran chưa bao giờ công khai thừa nhận đứng đằng sau hoặc có liên quan đến bất kỳ vụ tấn công lớn nào nhằm vào các mục tiêu lớn ở khu vực vịnh Persia (kể cả các cơ sở sản xuất dầu khí hay các cơ sở hạ tầng khác) kể từ khi xảy ra vụ việc hai nhà máy sản xuất dầu Abqaiq và Khurais của Saudi Arabia bị tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái vào ngày 14/9, nhưng nguy cơ chiến tranh leo thang vẫn hiện hữu bởi Mỹ vẫn duy trì chiến dịch “gây sức ép tối đa” nhằm vào Iran và chế độ hiện đang nắm quyền tại quốc gia này.

Khó khăn bủa vây

Trong thời gian tới, tình hình có thể trở nên tồi tệ hơn vì Iran đã tuyên bố những bước tiếp theo của họ nhằm giảm bớt cam kết và rút dần khỏi thỏa thuận hạt nhân 2015 vào ngày 7/11/2019.

Kể từ sau khi xảy ra các vụ tấn công vào ngày 14/9, Mỹ đã gia tăng đáng kể sức ép đối với Iran thông qua nhiều lệnh trừng phạt bổ sung khiến Iran gần như không thể nhập khẩu được gì, kể cả các nhu yếu phẩm, thuốc men và hàng hóa viện trợ.

Đầu tiên, vào ngày 20/9, Mỹ trực tiếp đáp trả các vụ tấn công Saudi Arabia bằng việc áp lệnh trừng phạt đối với Ngân hàng trung ương và Quỹ phát triển quốc gia của Iran theo sắc lệnh 13224 với lý do Iran đã cung cấp tài chính cho 2 lực lượng mà Mỹ đã xác định là 2 tổ chức khủng bố - Hezbollah và Vệ binh cách mạng Hồi giáo (IRGC).

Tuyên bố của Mỹ hôm đó cũng không phải là tuyên bố đầu tiên Mỹ mà đưa ra để trừng phạt Ngân hàng trung ương Iran. Trước đó, một số lệnh trừng phạt đã được áp dụng đối với ngân hàng này, nhưng Mỹ vẫn cho phép có ngoại lệ đối với các giao dịch viện trợ nhân đạo thông qua ngân hàng.

Tuy nhiên, các lệnh trừng phạt mới theo sắc lệnh 13224 không bao gồm các điều khoản ngoại lệ và hướng dẫn của Văn phòng kiểm soát tài sản nước ngoài (OFAC) thuộc Bộ Tài chính Mỹ cũng không phân định rõ quy trình tiến hành các giao dịch kiểu như vậy.

Chính vì thế, các tổ chức tài chính nước ngoài đã ngừng các giao dịch liên quan đến hoạt động nhân đạo thông qua Ngân hàng trung ương Iran, vốn là một phần rất quan trọng trong hệ thống ngân hàng của Iran bởi nhà nước vẫn đóng vai trò chủ đạo trong nền kinh tế của quốc gia này.

Mạng lưới thi hành luật pháp đối với tội phạm tài chính (FinCEN) thuộc Bộ Tài chính Mỹ đã ra tuyên bố vào ngày 25/10, xác địnhh Iran là mối quan ngại hàng đầu về rửa tiền theo Mục 311, Đạo luật Yêu nước của Mỹ. Quan trọng hơn nữa là FinCEN cũng ra phán quyết cuối cùng về vấn đề này – vốn đã được đề xuất từ thời cựu Tổng thống Barack Obama nhưng bị trì hoãn trong quá trình các bên liên quan đàm phán JCPOA.

Phán quyết cuối cùng này sẽ buộc các ngân hàng Mỹ phải tăng cường kiểm soát khi giao dịch với các tổ chức tài chính nước ngoài có tài khoản của Iran. Và bởi việc kiểm soát này làm phát sinh thêm chi phí nên hệ thống tài chính Mỹ nói chung và các ngân hàng nước ngoài nói riêng đều chấm dứt hợp tác hay giao dịch với các tài khoản nghi ngờ nằm trong diện được đề cập ở Mục 311.

Hiện những ảnh hưởng do sắc lệnh của Mỹ đã trở thành vấn đề chính trị ở nhiều nước. Ví dụ, các ngân hàng Malaysia, do lo ngại các ngân hàng Mỹ sẽ đóng tài khoản Malaysia nếu nước này không tuân thủ các lệnh trừng phạt của Mỹ, đã bắt đầu đóng các tài khoản cá nhân và tài khoản công ty của Iran.

Sự gia tăng các lệnh trừng phạt bổ sung của Mỹ đối với Iran khiến tình hình trong nước Iran ngày càng khó khăn hơn. Báo cáo của Tổ chức giám sát nhân quyền ngày 29/10 đã miêu tả chi tiết những khó khăn do tình trạng thiếu thực phẩm và thuốc men ở Iran dù phía Mỹ vẫn khăng khăng cho rằng các lệnh trừng phạt của họ không nhằm vào các giao dịch liên quan tới viện trợ nhân đạo.

Giờ đây khi Bộ Tài chính Mỹ đã ra phán quyết cuối cùng, Iran sẽ phải tiến hành cải tổ đáng kể, kể cả thông qua các dự luật từ lâu đã bị trì hoãn để điều chỉnh sao cho phù hợp với những quy tắc của Lực lượng đặc nhiệm hành động tài chính (FATF) về chống rửa tiền và chống tài trợ cho khủng bố nếu muốn FinCEN đảo ngược các phán quyết của họ.

Điều đáng nói hơn nữa là, kể cả khi phán quyết có được đảo ngược thì cũng vẫn không đủ sức thuyết phục để các tổ chức tài chính nước ngoài nhanh chóng cho phép mở lại ngay các tài khoản liên quan đến Iran, và như vậy những lợi ích kinh tế mà Iran có thể được hưởng nếu đạt được thỏa thuận với Mỹ cũng sẽ rất hạn chế.

iran se som tung don tra dua lenh trung phat cua my Cuộc chơi mạo hiểm của Mỹ và Iran tại Trung Đông

TGVN. Tuần báo Al-Ahram của Ai Cập vừa có bài phân tích, dự báo về những động thái và tính toán của Mỹ và Iran ...

Cơ hội cho Iran

Những động thái mới của Chính quyền Mỹ sẽ gây thêm khó khăn cho châu Âu trong việc xây dựng các cơ chế tài chính dành riêng cho các giao dịch viện trợ nhân đạo như Công cụ hỗ trợ trao đổi thương mại (INSTEX).

Mà ngay cả INSTEX cũng đã trở thành mục tiêu công kích của các quan chức Iran khi họ tuyên bố sẽ không thông qua bất kỳ đạo luật nào nữa để phù hợp với các quy chế của INSTEX.

Iran vẫn còn thời gian từ nay đến giữa tháng 2/2020 để đáp ứng các tiêu chuẩn về chống rửa tiền và chống khủng bố của FATF. Nếu Iran không làm được như vậy, thì FATF chắc chắn sẽ tiến hành các biện pháp đối phó với Iran, vốn được tạm ngưng kể từ năm 2016.

Hiện có nhiều dấu hiệu cho thấy Iran sẽ vẫn tiếp tục chiến lược đáp trả của mình và rất có thể một số sự kiện lớn sắp diễn ra trong thời gian tới sẽ là cơ hội cho Iran tiến hành kế hoạch của mình.

Đầu tiên là thời hạn 60 ngày lần thứ tư Iran đưa ra cho các nước châu Âu để họ có hành động bảo vệ lợi ích của Tehran theo JCPOA đến hạn vào ngày 7/11, và Iran đã tuyên bố giảm thêm một số cam kết của mình trong thỏa thuận này.

Hiện cũng có những đồn đoán của phe bảo thủ cho rằng Tehran có thể sẽ hạn chế Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) tiếp cận các cơ sở hạt nhân của Iran. Nhưng động thái cực đoan như vậy, nếu xảy ra, có thể khiến cả Mỹ và IAEA thực hiện những hành động đáp trả nặng tay, nhất là khi IAEA có giám đốc mới kể từ tháng 12 tới.

Thay bằng hành động cực đoan, Iran có thể lựa chọn phản kháng mềm mỏng hơn bằng cách tiếp tục tiến hành lắp đặt thêm các máy quay ly tâm làm giàu urani nhưng cẩn trọng không để bị vượt quá ngưỡng cho phép, khiến các bên liên quan phải áp dụng quy trình giải quyết tranh chấp được quy định trong JCPOA.

Quy trình giải quyết tranh chấp này, nếu khởi động, có thể khiến Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc áp thêm lệnh trừng phạt đối với Iran mà Nga hay Trung Quốc cũng không thể phủ quyết.

Có lẽ điều mà Mỹ, châu Âu và Saudi Arabia quan ngại hơn cả là Iran có thể sẽ tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công nhằm vào các cơ sở sản xuất dầu của Saudi Arabia, hoặc các mục tiêu khác trong khu vực. Các cuộc họp của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) diễn ra trong tháng 12 hay sự kiện Công ty dầu khí nhà nước Saudi Arabia bắt đầu niêm yết cổ phiếu trên trên thị trường chứng khoán trong nước cũng vào tháng 12 có thể là cơ hội để Iran tấn công các cơ sở hạ tầng dầu khí trong khu vực.

Tất nhiên, Saudi Arabia và Mỹ đều đã tăng cường bảo vệ an ninh xung quanh các cơ sở này và một cuộc tấn công quy mô lớn như hồi tháng 9 khó có thể được thực hiện trót lọt. Và các vụ tấn công Saudi Arabia của Iran cũng có thể khiến một số nước châu Âu lựa chọn cách tiếp cận cứng rắn hơn khi đàm phán về chương trình tên lửa của Iran. Tehran có thể cũng đã nhận ra rằng những vụ tấn công lớn như hôm 14/9 mang tính khiêu khích quá mức và nếu được tiếp tục sẽ đẩy châu Âu lại gần hơn với Mỹ.

Tuy vậy, với việc Saudi Arabia đang trông chờ sự kiện công ty Saudi Aramco niêm yết cổ phiếu lần đầu và Mỹ vẫn tiếp tục áp các lệnh trừng phạt đối với Iran, nguy cơ chiến tranh leo thang vẫn hiện hữu. Và chính nguy cơ đó khiến cho không chỉ Saudi Arabia mà cả các nước láng giềng khác ở Trung Đông phải phấp phỏng lo ngại.

iran se som tung don tra dua lenh trung phat cua my Gọi Mỹ là 'kẻ thù không đội trời chung', Iran gửi cảnh cáo mạnh mẽ đến Washington

TGVN. Ngày 3/11, Lãnh tụ tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei tuyên bố, Tehran sẽ không đầu hàng trước sức ép từ đối thủ ...

iran se som tung don tra dua lenh trung phat cua my Iran 'tố' Mỹ cản trở quan hệ Tehran - Riyadh

TGVN. Ngày 15/10, Chủ tịch Quốc hội Iran Ali Larijani cho rằng, Mỹ đang cản trở xu hướng ấm lên trong các mối quan hệ ...

iran se som tung don tra dua lenh trung phat cua my Điểm nóng vùng Vịnh: Khi lý trí bị thử thách

TGVN. Vụ việc tàu chở dầu Iran bốc cháy, được Iran cho là bị trúng tên lửa, tưởng đã “đổ thêm dầu” vào chảo lửa ...

(theo Stratfor)

Đọc thêm

Chu Thanh Huyền xinh đẹp ngọt ngào bên Quang Hải trong bộ ảnh trước đám cưới

Chu Thanh Huyền xinh đẹp ngọt ngào bên Quang Hải trong bộ ảnh trước đám cưới

Chu Thanh Huyền, vợ cầu thủ Quang Hải, thay nhiều mẫu váy cưới, trong đó có các mẫu đầm tinh xảo của NTK Trà Linh trong ảnh pre-wedding.
Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã chỉ đạo cuộc huấn luyện sử dụng pháo phản lực phóng loạt cỡ nòng 600 mm.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/3: Euro, Bảng Anh 'ngược chiều' USD, thị trường tự do đã hạ nhiệt

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/3: Euro, Bảng Anh 'ngược chiều' USD, thị trường tự do đã hạ nhiệt

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/3 ghi nhận đồng USD tăng trước một loạt cuộc họp của các ngân hàng trung ương trong tuần này.
Ngày quốc tế hạnh phúc: Hạnh phúc của người dân đến từ đâu?

Ngày quốc tế hạnh phúc: Hạnh phúc của người dân đến từ đâu?

Mỗi người sẽ có các tiêu chuẩn khác nhau về hạnh phúc. Tiêu chuẩn này dựa trên sự thoải mái, hài lòng của người đó với chính tiêu chí của ...
Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Nỗ lực lấy lại niềm tin vào thị trường; nguồn cung khan hiếm, giá nhà tăng cao… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã chỉ đạo cuộc huấn luyện sử dụng pháo phản lực phóng loạt cỡ nòng 600 mm.
Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Israel có cuộc điện đàm song phương đầu tiên sau hơn 1 tháng, trong bối cảnh căng thẳng liên quan xung đột ở Dải Gaza.
Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc cho biết, nước này đã đề xuất với Nga và Trung Quốc khởi động đàm phán về kiểm soát vũ khí.
Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Kiev phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc để ngỏ ý tưởng thiết lập vùng đệm ở Ukraine.
Điểm tin thế giới sáng 19/3: Tham vọng chất bán dẫn của Ấn Độ, Nga gửi dầu thô cho Cuba, Ngoại trưởng Trung Quốc thăm New Zealand

Điểm tin thế giới sáng 19/3: Tham vọng chất bán dẫn của Ấn Độ, Nga gửi dầu thô cho Cuba, Ngoại trưởng Trung Quốc thăm New Zealand

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 19/3.
Tin thế giới 18/3: Tổng thống Putin tái đắc cử, tính ngay vấn đề ở Ukraine, Afghanistan-Pakistan căng nhau; Triều Tiên phóng tên lửa đạn đạo

Tin thế giới 18/3: Tổng thống Putin tái đắc cử, tính ngay vấn đề ở Ukraine, Afghanistan-Pakistan căng nhau; Triều Tiên phóng tên lửa đạn đạo

Tổng thống Nga Putin tái đắc cử, Triều Tiên phóng tên lửa đạn đạo, căng thẳng Afghanistan-Pakistan gia tăng... là một số tin thế giới nổi bật.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo châu Âu về Ukraine mới đây tại Paris với những lời kêu gọi tiếp tục hỗ trợ Ukraine nhưng đã không đưa ra được biện pháp cụ thể nào.
Hoàn thiện cấu trúc an ninh của NATO: ‘Hành trình Odyssey’ đã kết thúc!

Hoàn thiện cấu trúc an ninh của NATO: ‘Hành trình Odyssey’ đã kết thúc!

Khác với Phần Lan, hành trình trở thành thành viên NATO của Thụy Điển gập ghềnh, khó lường và kéo dài hơn rất nhiều.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan là tháng thứ Chín trong lịch Hồi giáo, được xem là tháng linh thiêng nhất trong năm đối với người Hồi giáo trên toàn thế giới.
Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Bất ổn chính trị, băng đảng tội phạm mọc lên như nấm khiến cuộc sống của người dân Haiti bị đe dọa nghiêm trọng, khủng hoảng nhân đạo ngày càng trầm trọng.
‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

Mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia có vai trò quan trọng đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực.
Phiên bản di động