“Siêu nhân hóa” (dịch từ transhumanism) là niềm tin hoặc lý thuyết cho rằng loài người có thể tiến hóa vượt ra ngoài giới hạn thể chất và tinh thần hiện tại để trở thành bất tử hoặc siêu phàm, đặc biệt là bằng phương tiện khoa học và công nghệ.
| Cuốn sách của tác giả Luc Ferry vừa được phát hành với bản dịch tiếng Việt. (Nguồn: Nhã Nam) |
Những người theo trường phái siêu nhân hóa đấu tranh cho việc sử dụng công nghệ mới, tăng cường sử dụng tế bào gốc, công nghệ nhân bản vô tính trong sinh sản, công nghệ lai tạo người/máy, công nghệ gien và sửa chữa gien, những thứ sẽ làm biến đổi giống loài chúng ta theo chiều hướng không thể đảo ngược, với mục đích cải thiện điều kiện sống của con người.
Thuyết siêu nhân hóa được Luc Ferry nghiên cứu phân tích dưới góc độ của một đời sống lý tưởng, không còn bệnh tật, nơi con người sẽ chỉ chết vì các tác động ngoại cảnh.
Trên lập trường ấy, câu hỏi lớn mà cuốn sách này đặt ra là: Con người sẽ làm gì khi trở nên bất tử? Liệu những gì ta vẫn coi là quan trọng, quý giá vẫn còn nguyên giá trị khi ta không còn sợ chết nữa, khi ta có tất cả thời gian trên đời cho riêng mình?
Luc Ferry chỉ ra rằng từ đầu thiên niên kỷ mới, người ta bắt đầu thảo luận về cách mạng siêu nhân hóa với những góc nhìn khác nhau, thậm chí còn trái ngược hoặc thù địch.
Phe ủng hộ chia thành hai quan điểm: một bên cho rằng việc “cải tiến” con người cần diễn ra trên sự tiếp nối của chủ nghĩa nhân văn, tin rằng con người có khả năng tự hoàn thiện vô hạn, còn một bên mong muốn tạo ra một giống loài người mới, một “hậu thế” được lai ghép, lai tạo với máy móc, công nghệ để trở nên vượt trội về cả thể chất và trí tuệ.
Phe phản đối yêu cầu phải dừng tất cả, bởi bản chất con người là vô hình và bất khả xâm phạm và việc tạo ra sự lai tạp giữa người/máy/động vật - những thứ không phải con người nữa là điều không thể chấp nhận được và đe dọa tới sự công bằng, cân bằng của xã hội.
Dù ở phe nào trong cuộc tranh luận, rõ ràng là các nhà nghiên cứu đều thể hiện niềm tin rằng “siêu nhân hóa” thực sự có thể xảy ra và xem xét khả năng này một cách nghiêm túc.
Vì đều tin tưởng rằng tương lai “siêu nhân hóa” là một điều khả thi người ta bắt đầu suy nghĩ về việc đặt ra các giới hạn, các quy định và luật pháp để áp dụng ở phạm vi quốc tế, và đó là một lo lắng chính đáng.
Bởi vậy, cuốn sách này cung cấp một cái nhìn toàn cảnh, dễ hiểu nhất về thuyết siêu nhân hóa, sự thay đổi tất yếu và những chuyển giao giữa các hệ thống kinh tế và tư tưởng trên toàn thế giới. Cùng với đó là những dự đoán về tương lai và những con đường khả dĩ mà ta có thể chọn lựa.
| Luc Ferry sinh năm 1951, là giáo sư triết học và chính khách nổi tiếng của Pháp, từng giữ cương vị lãnh đạo Bộ Thanh niên, giáo dục quốc gia và nghiên cứu của Pháp và nhiều cơ quan khác. Năm 2009, ông được Tổng thống Nicolas Sarkozy bổ nhiệm vào Ủy ban tư vấn đạo đức quốc gia Pháp. Luc Ferry là tác giả của nhiều tiểu luận gây tiếng vang tại Pháp, tác giả của cuốn sách Học cách sống được Nhã Nam phát hành lần đầu năm 2011, kể lại câu chuyện triết học của loài người từ thời cổ đại cho tới xã hội đương đại. |