Một vụ thử tên lửa tầm xa của Iran hôm 16/12. |
Tờ The Times (Anh) ngày 14/12 đã tiết lộ các tài liệu mật, cho thấy trong 4 năm qua, Iran đã tiến hành một dự án hạt nhân quân sự nhạy cảm, đó là thử nơtơron. Các cơ quan tình báo nước ngoài cho biết dự án này của Iran bắt đầu từ đầu năm 2007, bốn năm sau khi Iran được cho là đã ngưng chương trình nghiên cứu vũ khí của mình. Tài liệu mật này đã được các cơ quan tình báo của một số nước phương Tây thu thập được. Nguồn tin từ một quan chức cấp cao của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cũng xác nhận rằng những tài liệu đó đã được chuyển cho IAEA.
Cũng theo báo trên, các nguồn tin tình báo phương Tây cho biết năm 2003 Iran đã có kỹ thuật cần thiết để có thể sản xuất bom nguyên tử, nhưng chưa kiểm nghiệm xong và Iran cũng chưa đủ các nguyên liệu cần thiết để có thể chế tạo bom. Iran mới chỉ có kỹ thuật sản xuất vũ khí với urani làm giàu ở cấp độ thấp. Theo các chuyên gia, nếu như ngày tháng ghi trong tài liệu tìm thấy trong năm 2007 là đúng, thì đây chính là những tài liệu cho thấy có nhiều khả năng Iran vẫn đang tiếp tục chương trình nghiên cứu sản xuất vũ khí của mình.
Tuy nhiên, Iran vẫn luôn khẳng định họ chỉ theo đuổi chương trình hạt nhân dân sự. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran, ông Ramin Mehmanparast tuyên bố thông tin trên là một "kịch bản" do phương Tây dàn dựng.
Trong khi đó, dường như Mỹ đã không còn sự kiên nhẫn nữa đối với Iran. Trả lời trên tờ Wall Street Journal, Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ James Jones cho biết cánh cửa thảo luận ngoại giao với Iran hiện vẫn để ngỏ, nhưng sẽ không còn mở quá lâu nữa. Cuộc chơi sẽ chuyển sang hướng trừng phạt. Phát biểu khi nhận giải thưởng Nobel Hòa bình, Tổng thống Obama tuyên bố các biện pháp trừng phạt phải buộc nước bị trừng phạt "trả giá thực sự". Ngày 15/12, Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật nhằm áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với các công ty nước ngoài giúp cung cấp xăng dầu cho Iran. Dự luật này cho phép Tổng thống Barack Obama áp đặt trừng phạt đối với các công ty năng lượng trực tiếp cung cấp xăng dầu cho Iran cũng như những công ty cung cấp bảo hiểm và tàu chở dầu nhằm tạo điều kiện thuận tiện cho hoạt động vận chuyển nhiên liệu. Tuy nhiên, Thượng viện Mỹ phải thông qua dự luật này trước khi nó được ban hành.
Thêm nữa, Mỹ cũng đã bắt đầu các nỗ lực vận động các nước thành viên thông qua nghị quyết trừng phạt mới của HĐBA về vấn đề hạt nhân Iran. Tuy nhiên hiện chưa có gì bảo đảm rằng Nga và Trung Quốc sẽ ủng hộ các biện pháp trừng phạt đó.
Như vậy, dù cho vấn đề Afghanistan đang trở thành tâm điểm của chính quyền Obama nhưng chắc chắn chương trình phát triển hạt nhân của Iran cũng sẽ chiếm vị thế không kém phần quan trọng trong chính sách ngoại giao của Mỹ trong năm 2010.
Nguyên Vy