Nhà Văn hóa Hữu Ngọc

Nâng cao dân trí để hội nhập

TGVN. Từ những năm 90 thế kỉ trước, toàn cầu hóa đã trở thành một hiện tượng phổ biến, khắp thế giới: toàn cầu hóa chủ yếu là hội nhập kinh tế, nhưng nó cũng diễn biến song song, kéo theo toàn cầu hóa văn hóa, nghĩa là hội nhập văn hóa.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
nang cao dan tri de hoi nhap Gỡ bỏ các rào cản trên con đường đến với giáo dục
nang cao dan tri de hoi nhap Dấu son mới trên hành trình hội nhập văn hóa

Hội nhập văn hóa do toàn cầu hóa gây ra có nguy cơ văn hóa riêng của mỗi dân tộc bị hòa đồng với nền văn hóa các siêu cường chính trị, quân sự hoặc kinh tế, đặc biệt là Hoa Kỳ. Trong quá trình hội nhập với văn hóa toàn cầu, nhiều nước, kể cả những nước lớn như Pháp, Nhật… tìm cách bảo vệ văn hóa dân tộc mình, chống Mỹ. Brazil và Hàn Quốc yêu cầu sản xuất phim điện ảnh ưu tiên cho nội dung dân tộc. Nghe nói Vương quốc Phật giáo Butan đánh thuế khách du lịch mỗi ngày 300 USD để hạn chế khách tham quan?.

Nói chung, toàn cầu hóa văn hóa qua hội nhập không có lợi cho những nước nghèo, nhưng do sự bùng nổ thông tin, giao tiếp, giao thông vận tải, ta có khả năng khai thác khía cạnh tích cực của nó. Thí dụ, giới thiệu sang các nước tiên tiến múa rối nước, tranh Bùi Xuân Phái, nhã nhạc...

nang cao dan tri de hoi nhap
Muốn hòa nhập văn hóa của ta với văn hóa toàn cầu, ta cần hiện đại hóa văn hóa, đồng thời bảo tồn và làm phong phú văn hóa dân tộc.

Muốn hòa nhập văn hóa của ta với văn hóa toàn cầu, ta cần hiện đại hóa văn hóa, đồng thời bảo tồn và làm phong phú văn hóa dân tộc. Việc này không phải chỉ do một số đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ ưu tú là đủ, mà còn cần phải dựa vào cơ sở nhân dân là đối tượng hưởng thụ văn hóa. Nếu đối tượng này không giữ được bản sắc dân tộc thì dễ hấp thụ, hội nhập thành hòa đồng, tự đánh mất mình. Muốn vừa hiện đại hóa vừa phát triển được văn hóa dân tộc, cần phải nâng cao dân trí, nghĩa là nâng cao trong nhân dân, đặc biệt trong tầng lớp trí thức cơ bản trình độ tri thức và ý thức dân chủ của người công dân.

Một biện pháp hữu hiệu và rẻ tiền nhất để nâng cao dân trí là phát triển văn hóa đọc qua hệ thống thư viện. Những năm 1998-2002, do cao trào internet, trên thế giới người ta cho là với tivi, máy tính, văn hóa sách sẽ không quan trọng nữa. Giờ thì người ta đã phát hiện ra là tivi và máy tính tung ra hàng khối thông tin ồ ạt khiến con người thụ động. Muốn có văn hóa thực sự, phải có thì giờ tiếp thu, phân tích, suy nghĩ, nhận định và tổng hợp. Điều này khẳng định lại giá trị văn hóa sách, và sự cần thiết của thư viện tập thể.

Trên tinh thần đó, Quỹ Thụy Điển-Việt Nam đã phát triển, đóng góp xây dựng các thư viện địa phương. Mới đầu, trong thời gian dài, Quỹ đã từng cung cấp mỗi năm sách văn học thế giới (giá trị 100-200 USD/năm) cho mỗi thư viện chính của hơn sáu chục tỉnh để mở một góc đọc gọi là Cửa sổ mở ra thế giới. Sang giai đoạn 2, thấy thư viện tỉnh đã khá đủ do Nhà nước lo, Quỹ chuyển sang giúp thư viện các huyện nghèo, đặc biệt miền núi và một số thư viện xã.

Trước tình tình mới, sự giúp đỡ của Quỹ chuyển sang phương hướng mới. Quỹ tập trung đóng góp đào tạo thành phần trí thức cơ bản của đất nước trong lúc này là thầy và trò các lớp phổ thông trung học (cấp 3)... Quỹ đã thực hiện dự án thành lập Tủ sách nâng cao dân trí. Tặng thư viện thầy trò trung học. Mỗi tủ sách gồm trên 200 đầu sách. Với thầy cô có những bộ sách tham khảo tra cứu (Bách khoa toàn thư, Từ điển văn học, Từ điển văn hóa, Từ điển tiếng Việt, Từ điển thế giới, Đại Việt sử ký toàn thư, Hoàng Lê nhất thống chí, Từ điển Anh và Pháp) và các sách về danh nhân, địa lý… về văn học Việt Nam, có những tác phẩm điển hình trước năm 1975 và hiện đại. Văn học nước ngoài cũng chọn những cuốn phổ biến nhất, không kể một bộ sách nhỏ Anh- Việt tóm tắt tác phẩm cổ điển thế giới. Cũng loại sách song ngữ Anh-Việt, có loại sách nhỏ gồm hai chục cuốn về văn hóa Việt Nam. Có bộ tranh lịch sử 20 tập cho học sinh, truyện cổ tích 18 nước, 15 dân tộc miền núi Việt Nam. Ngoài ra, không quên sách phổ biến khoa học, luyện nhân cách, sách vui và hài hước. Tạm đủ cho cả thầy trò xa thành thị học và giải trí.

Với ngân sách hạn chế, Quỹ chỉ mới tặng trong đợt thứ 118 tủ sách cho các trường trung học huyện miền núi Đông Bắc, Tây Bắc, Việt Bắc, Tây Nguyên và một số tỉnh đồng bằng.

Quỹ không ngờ thầy trò các trường nhận được sách hào hứng đọc và tra cứu đến thế. Hiệu trưởng trường ở Lạng Sơn viết: “Việc làm của Quỹ có ý nghĩa to lớn, nó không chỉ giúp đội ngũ cán bộ giáo viên mở rộng tầm hiểu biết mà còn nhận thức sâu sắc hơn giá trị cuộc sống, dạy được sâu hơn”. Một em học sinh Bắc Giang nhận định: “Ban đầu em đến thư viện chỉ để giải trí, nhưng sau đó thành niềm đam mê. Em đã tìm thấy ở đây nhiều điều lý thú và bổ ích. Em cảm thấy vững vàng hơn, tự tin hơn”.

Trong việc triển khai dự án Tủ sách nâng cao dân trí, Quỹ được sự trợ giúp của Hội khuyến học và các cơ quan địa phương. Những tủ sách này là những viên gạch nhỏ đóng góp xây dựng thành phần trí thức cơ bản, dân trí là nội lực để hội nhập, bước vào thời đại kinh tế tri thức.

nang cao dan tri de hoi nhap Văn hóa mạng xã hội thời hội nhập

Mạng xã hội thể hiện quan điểm, lối sống, suy nghĩ, nhân cách của mỗi người. Vì thế, trong thời đại Cách mạng công nghiệp ...

nang cao dan tri de hoi nhap Cần đổi mới giáo dục để hội nhập

Muốn hội nhập quốc tế nhanh chóng, phải đổi mới và phát triển nền giáo dục nước nhà theo hướng hiện đại, nhưng vẫn giữ ...

nang cao dan tri de hoi nhap Hội hè và hội nhập

Bắt đầu từ một bài viết của cô nhà văn trẻ ủng hộ gộp Tết hồi đầu năm, cuộc tranh luận Tết Tây - Tết ...

Hữu Ngọc

Đọc thêm

Cuộc họp thường niên lần thứ 34 Đoàn đại biểu biên giới Việt Nam - Lào

Cuộc họp thường niên lần thứ 34 Đoàn đại biểu biên giới Việt Nam - Lào

Từ ngày 25-27/12, tại Thủ đô Vientiane, Lào đã diễn ra Cuộc họp thường niên lần thứ 34 giữa hai Đoàn đại biểu biên giới Việt Nam - Lào.
Tiếp nối ước mơ, gắn kết thế hệ trẻ người Việt tại TP. Tachov

Tiếp nối ước mơ, gắn kết thế hệ trẻ người Việt tại TP. Tachov

Hội Thanh thiếu niên Sinh viên TP. Tachov (Czech) đã tổ chức sự kiện tái thành lập sau một thời gian gián đoạn hoạt động.
Việt Nam hoan nghênh việc Campuchia và Thái Lan ký Tuyên bố chung

Việt Nam hoan nghênh việc Campuchia và Thái Lan ký Tuyên bố chung

Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết phản ứng của Việt Nam về Tuyên bố chung giữa Campuchia và Thái Lan vừa đạt được.
Chiến lược an ninh quốc gia Mỹ 2025 (Kỳ 2): Thay đổi hay tiếp nối?

Chiến lược an ninh quốc gia Mỹ 2025 (Kỳ 2): Thay đổi hay tiếp nối?

Liệu những thay đổi trong chiến lược an ninh quốc gia của Mỹ hiện nay là nhất thời hay là sự trở lại của những luận điểm nền tảng trong ...
Myanmar hủy giới nghiêm tại thành phố lớn nhất nước

Myanmar hủy giới nghiêm tại thành phố lớn nhất nước

Tình hình ở Yangon đã ổn định lại nên việc dỡ bỏ lệnh giới nghiêm sẽ giúp cải thiện các vấn đề về kinh tế, xã hội và tôn giáo, ...
Ngành du lịch Pháp chứng kiến nghịch lý tăng trưởng bất chấp bão giá và biến đổi khí hậu

Ngành du lịch Pháp chứng kiến nghịch lý tăng trưởng bất chấp bão giá và biến đổi khí hậu

Ngành du lịch núi tại Pháp vẫn ghi nhận những tín hiệu lạc quan mạnh mẽ với doanh thu dự kiến đạt kỷ lục 12 tỷ euro trong mùa Đông ...
Sôi động Lễ hội Bún, Phở 2025: Không gian ẩm thực hấp dẫn tại Ninh Bình

Sôi động Lễ hội Bún, Phở 2025: Không gian ẩm thực hấp dẫn tại Ninh Bình

Ngày 26/12, tại phường Nam Định, tỉnh Ninh Bình, Lễ hội Bún, Phở 2025 được tổ chức thu hút rất đông người dân, du khách đã đến tham dự và thưởng thức.
Diễn đàn trao đổi chuyên sâu về xu hướng du lịch MICE toàn cầu

Diễn đàn trao đổi chuyên sâu về xu hướng du lịch MICE toàn cầu

Hội nghị thượng đỉnh du lịch kết hợp sự kiện và kinh doanh (MICE) toàn cầu lần thứ ba quy tụ 37 quốc gia thuộc khối BRICS và các nước Nam Bán cầu.
Khách nước ngoài đến Jeju tăng mạnh nhờ một bộ phim Hàn Quốc ăn khách trên Netflix

Khách nước ngoài đến Jeju tăng mạnh nhờ một bộ phim Hàn Quốc ăn khách trên Netflix

Theo Korea Herald, khách du lịch nước ngoài đến đảo Jeju của Hàn Quốc đã tăng mạnh trong năm 2025 nhờ một bộ phim ăn khách trên Netflix.
Tôn vinh quần thể di sản theo chuỗi đầu tiên tại Việt Nam

Tôn vinh quần thể di sản theo chuỗi đầu tiên tại Việt Nam

Tối 20/12, Lễ đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản thế giới diễn ra trang ...
Bangkok (Thái Lan) dẫn đầu thế giới về lượng khách du lịch quốc tế năm 2025

Bangkok (Thái Lan) dẫn đầu thế giới về lượng khách du lịch quốc tế năm 2025

Thủ đô Bangkok của Thái Lan là thành phố được khách du lịch quốc tế ghé thăm nhiều nhất thế giới năm 2025.
Nghe ẩm thực Himalaya 'kể chuyện'

Nghe ẩm thực Himalaya 'kể chuyện'

Sử dụng nguyên liệu bản địa, kỹ thuật truyền thống, các đầu bếp tại Ấn Độ, Nepal, Bhutan đang giới thiệu ẩm thực Himalaya theo những cách làm mới.
Đưa Không gian tranh Đông Hồ ra thế giới

Đưa Không gian tranh Đông Hồ ra thế giới

Tranh dân gian Đông Hồ bền bỉ như chính tinh thần của văn hóa làng Việt, nơi cái đẹp gắn với đạo lý, nghệ thuật gắn với đời sống.
Họa tiết 'truyền kỳ' của người H'Mông

Họa tiết 'truyền kỳ' của người H'Mông

Từ hoa văn trang phục đến họa tiết kiến trúc, người H’Mông đã hình thành một hệ ngôn ngữ tạo hình độc đáo, trong đó cái đẹp không chỉ để chiêm ngưỡng.
Nón làng Chuông: Dáng quê trong từng nếp lá

Nón làng Chuông: Dáng quê trong từng nếp lá

Ở làng Chuông (xã Thanh Oai, Thành phố Hà Nội) những vòng tre, tầng lá và mũi kim vẫn ngày ngày được nâng niu bởi những con người chọn 'ở lại' với nghề.
Di sản văn hóa Việt Nam: Dòng chảy bền bỉ từ truyền thống đến hiện đại

Di sản văn hóa Việt Nam: Dòng chảy bền bỉ từ truyền thống đến hiện đại

Trưng bày “Di sản văn hóa Việt Nam – Sức sống từ truyền thống đến hiện đại” được tổ chức tại Khu di sản Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội phục vụ công chúng.
'Nghêu Sò Ốc Hến': Câu chuyện dân gian bước vào hiện tại qua ngôn ngữ múa rối cạn

'Nghêu Sò Ốc Hến': Câu chuyện dân gian bước vào hiện tại qua ngôn ngữ múa rối cạn

Khi được tiếp cận bằng tư duy sáng tạo nghiêm túc, nghệ thuật múa rối không chỉ giữ được bản sắc mà còn tìm được tiếng nói chung với công chúng hôm nay.
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính kiểm tra công tác quy hoạch di sản tại Ninh Bình

Phó Thủ tướng Mai Văn Chính kiểm tra công tác quy hoạch di sản tại Ninh Bình

Ngày 21/12, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính cùng Đoàn công tác đã làm việc và kiểm tra thực địa tại tỉnh Ninh Bình.
Phiên bản di động