Nga – Ukraine hậu Thể thức Normandy: 4 tháng, 5 phút, khí đốt và Crimea

TGVN. Thể thức Normandy tại Paris đã kết thúc, song dư âm sẽ tiếp tục đọng lại và tác động tới miền Đông Ukraine nói riêng và quan hệ Nga – Ukraine nói chung. Phân tích của Thế giới & Việt Nam.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
nga ukraine hau the thuc normandy 4 thang 5 phut khi dot va crimea Tổng thống Nga cung cấp thông tin về vụ ám sát ở Berlin
nga ukraine hau the thuc normandy 4 thang 5 phut khi dot va crimea Lần thứ hai ĐHĐ LHQ thông qua Nghị quyết về Crimea, kêu gọi chấm dứt việc Nga chiếm đóng
nga ukraine hau the thuc normandy 4 thang 5 phut khi dot va crimea
Lãnh đạo bốn nước tham dự Thể thức Normandy tại buổi họp báo chung cuối sự kiện. (Nguồn: Reuters)

Sáng sớm ngày 10/12 (theo giờ Hà Nội), Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã kết thúc Thượng đỉnh nhóm Bộ Tứ Normandy tại Paris (Pháp). Ngay sau khi kết thúc sự kiện tại Điện Elysee, lãnh đạo 4 nước này đã họp báo chung để thông báo vắn tắt về nội dung và kết quả, cũng như quan điểm về giải quyết khủng hoảng ở Đông Ukraine.

Tổng thống chủ nhà Emmanuel Macron khẳng định Thể thức Normandy lần này đã đạt nhiều kết quả và cho biết, Hội nghị tiếp theo sẽ được tổ chức sau 4 tháng nữa. Thủ tướng Đức Angela Merkel tin rằng sự kiện đã giúp các bên vượt qua “giai đoạn ru ngủ” trong giải quyết khủng hoảng, khi nhất trí thực thi tổng thể giải pháp trong thỏa thuận Minsk, bao gồm tiến hành bầu cử địa phương.

Về phần mình, Tổng thống Ukraine Zelensky cảm ơn người đồng cấp Pháp với sáng kiến tổ chức Thể thức Normandy tại Paris, nhấn mạnh giải pháp tổng thể nhằm giải quyết tình hình tại Donbass không thể thiếu việc đảm bảo an ninh. Ông khẳng định sẽ không nhượng bộ về vấn đề lãnh thổ hay liên bang hóa đất nước; Kiev và Moscow đã thống nhất triển khai trao trả tù nhân ngày 24/12 tới. Song nhà lãnh đạo này cũng “tiếc” khi chưa thể giải quyết nhiều vấn đề tồn đọng.

Cuối cùng, Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định sẽ nỗ lực đóng góp vào tiến trình giải quyết khủng hoảng ở Đông Ukraine, tiến hành trao đổi tù nhân, rút quân khỏi 3 điểm nóng ở khu vực giới tuyến theo thỏa thuận Minsk II đã ký kết tháng 2/2015.

Phát ngôn của người trong cuộc đã phác họa viễn cảnh tương đối “sáng” về miền Đông Ukraine. Tuy nhiên, tại các sự kiện, hội nghị quốc tế lớn, Tuyên bố chung hay phát biểu tại họp báo đôi lúc chỉ mang tính ngoại giao, giảm nhẹ né tránh bất đồng, xung đột nhạy cảm giữa các bên và không phản ánh thực chất những gì diễn ra trước, trong và sau sự kiện đó. Liệu Thể thức Normandy lần này có phải là một sự kiện như vậy?

4 tháng và 5 phút

Có một vài điểm đặc biệt về Thể thức Normandy lần này.

Thứ nhất, các bên không đưa ra Tuyên bố chung như thường thấy tại các sự kiện, diễn đàn quốc tế lớn. Điều này có thể được lý giải khi Thể thức Normandy là diễn đàn nhỏ với 4 nước tham dự; các lần trước cũng kết thúc mà không có Tuyên bố chung. Tuy nhiên, Tổng thống Pháp có đề cập việc tổ chức Thể thức Normandy sau 4 tháng nữa. Như vậy, 120 ngày này sẽ là thời gian để các bên trong thỏa thuận Minsk II, Ukraine và Nga, triển khai cam kết đã thống nhất tại Paris. Quãng thời gian này là ngắn so với khoảng thời gian 8 tháng tới 1 năm giữa các lần Thể thức Normandy liên tiếp (7/2014 – 2/2015 – 10/2015 – 10/2016). Như vậy, không loại trừ khả năng Nga và Ukraine vẫn bất đồng, và 4 tháng là thời gian để họ giải quyết trước khi gặp trở lại.

Thứ hai, cuộc gặp đầu tiên giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã không “kịch tính” như cách nhiều người mong muốn. Theo đó, các nhà lãnh đạo Nga, Ukraine, Đức và Pháp đã có 2 cuộc làm việc tại Điện Elysee, bao gồm cuộc họp kéo dài 2 tiếng 20 phút và “bữa tối làm việc”; hội đàm song phương Nga – Ukraine “lọt thỏm” trong khung thời gian này và chỉ kéo dài trong 5 – 10 phút.

Có hai cách lý giải cho sự ngắn ngủi này: Trước đó, quan chức Nga và Ukraine có thể đã đàm phán kín và đạt thỏa thuận cần thiết – cuộc gặp cấp lãnh đạo chỉ mang tính hình thức, xây dựng quan hệ làm tiền đề cho hợp tác về sau. Đây là điều thường thấy trong công tác ngoại giao, khi lãnh đạo cấp cao gặp gỡ nhằm thể hiện nhất trí về mặt nguyên tắc, xây dựng quan hệ cá nhân; chi tiết về thỏa thuận sẽ được đàm phán kỹ hơn bởi các đoàn làm việc.

Tuy nhiên, không loại trừ khả năng khi tiếp xúc, hai bên đã đạt thỏa thuận do bất đồng còn tồn tại và phải ngưng hội đàm. Trên thực tế, quan điểm giữa Nga và Ukraine trong nhiều vấn đề, từ Donbass tới Crimea, vẫn ở thế đối đầu và điểm chung hiếm hoi chưa thể dung hòa khác biệt này.

nga ukraine hau the thuc normandy 4 thang 5 phut khi dot va crimea
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có cuộc hội đàm ngắn ngủi tại Thể thức Normandy năm nay. (Nguồn: EPA)

Crimea hay chuyện về khí đốt

Thứ ba, vấn đề chủ quyền Crimea không được đề cập trong tuyên bố của 4 nhà lãnh đạo và trong suốt quá trình diễn ra Thể thức Normandy. Chỉ duy nhất khi kết thúc sự kiện, Tổng thống Ukraine Zelensky đã khẳng định sẽ không bao giờ nhượng bộ về lãnh thổ cũng như việc liên bang hóa đất nước. Tuyên bố này không chỉ nói về Donbass, mà ẩn ý về Crimea. Như vậy, dường như Crimea là vấn đề đã được nhất trí không đề cập trong phát biểu trước báo giới, tránh khơi ra những khác biệt còn tồn tại.

Thứ tư, trong lúc diễn ra Thể thức Normandy, ngày 9/12, báo Thương gia (Nga) dẫn nguồn quan chức Nga giấu tên chuyên trách về Ukraine cho biết Moscow muốn phát triển quan hệ với Kiev theo mô hình Gruzia. Khi ấy, xung đột sẽ không được giải quyết triệt để (như Abkhazia và Nam Ossetia), song quan hệ song phương vẫn được bảo đảm; Nga và Ukraine sẽ hợp tác về kinh tế và giải quyết các vấn đề mới nổi theo định dạng đặc biệt.

Thật vậy, bất chấp những bất đồng chính trị, ông Putin và ông Zelensky có thể đã thảo luận về vận chuyển khí đốt từ Nga qua Ukraine tới EU sau ngày 1/1/2020. Trước đó, ông Zelensky từng khẳng định thỏa thuận này là một ưu tiên đối với Ukraine và đóng vai trò quan trọng đối với an ninh năng lượng của châu Âu. Về phần mình, trong cuộc họp báo chung trước khi Thể thức Normandy ở Paris, ông Putin cũng đã ẩn ý rằng Nga sẵn sàng cung cấp khí đốt cho Ukraine với giá rẻ hơn 25% so với hiện nay một khi quan hệ hai nước tiến triển theo chiều hướng tốt đẹp.

Như vậy, có thể thấy quan hệ Nga – Ukraine hậu thể thức Normandy chia làm 2 hướng. Một mặt, hai bên đã đạt được một số tiến triển nhất định như thống nhất một số nguyên tắc về giải quyết chiến sự miền Đông Ukraine, tiến hành trao đổi tù nhân và nối lại hợp tác kinh tế trong lĩnh vực khí đốt. Mặt khác, giữa Moscow và Kiev vẫn tồn tại nhiều bất đồng, đặc biệt xung quanh việc triển khai thỏa thuận ngừng bắn Minsk II, tổ chức bầu cử tại vùng Donbass và Crimea. Xét về tổng thể, quan hệ Nga – Ukraine hậu Thể thức Normandy đã có tiến triển, song là chưa nhiều và khó duy trì trong dài hạn. Vì thế, giấc mơ hòa bình tại Donbass hay nỗi ước vọng của cộng đồng quốc tế về một Đông Ukraine vắng tiếng súng sẽ phải chờ tới Thể thức Normandy 4 tháng tới.

nga ukraine hau the thuc normandy 4 thang 5 phut khi dot va crimea

Hội nghị Bộ Tứ Normandy kết thúc, Tổng thống Ukraine 'nuối tiếc'

TGVN. Sáng sớm 10/12 theo giờ Hà Nội, Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng ...

nga ukraine hau the thuc normandy 4 thang 5 phut khi dot va crimea

Lần đầu tiên gặp '1+1', Tổng thống Nga chỉ dành 5-10 phút cho người đồng cấp Ukraine

TGVN. Rạng sáng 10/12 theo giờ Hà Nội, Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky đã có cuộc gặp song phương ...

nga ukraine hau the thuc normandy 4 thang 5 phut khi dot va crimea

Nga hài lòng phát triển quan hệ với Ukraine theo mô hình của Gruzia

TGVN. Ngày 9/12, báo Thương gia (Nga) dẫn nguồn một quan chức Nga chuyên trách về Ukraine cho biết, Nga không có ý định xem ...

Phan Quân

Xem nhiều

Đọc thêm

Tình hình Lebanon: Beirut tố Israel gửi 'thông điệp đẫm máu' từ chối hòa giải, Mỹ dọa rút khỏi đàm phán ngừng bắn

Tình hình Lebanon: Beirut tố Israel gửi 'thông điệp đẫm máu' từ chối hòa giải, Mỹ dọa rút khỏi đàm phán ngừng bắn

Ngày 24/11, Thủ tướng lâm thời của Lebanon Najib Mikati cáo buộc rằng, Israel từ chối giải pháp chính trị cho xung đột với lực lượng Hezbollah.
Tôn vinh giá trị trường tồn của âm nhạc cổ điển

Tôn vinh giá trị trường tồn của âm nhạc cổ điển

Nhằm gắn kết và thúc đẩy giao lưu văn hóa, Hội Nhạc cổ điển Việt Nam sẽ tổ chức hai đêm hoà nhạc giao hưởng vào ngày 8 và 9/12, ...
Báo Thế giới và Việt Nam - 'Sợi dây' kết nối tôi với dải đất xinh đẹp hình chữ S

Báo Thế giới và Việt Nam - 'Sợi dây' kết nối tôi với dải đất xinh đẹp hình chữ S

Báo Thế giới và Việt Nam đã và đang có giá trị đặc biệt đối với tôi...
Khủng hoảng năng lượng châu Âu: Tình hình đặc biệt lo ngại, dự trữ khí đốt đang cạn kiệt nhanh chóng

Khủng hoảng năng lượng châu Âu: Tình hình đặc biệt lo ngại, dự trữ khí đốt đang cạn kiệt nhanh chóng

Châu Âu đối mặt với cuộc khủng hoảng năng lượng mới khi nguồn dự trữ khí đốt cạn kiệt nhanh chóng cùng với nguy cơ gián đoạn nguồn cung từ ...
Thông cáo báo chí Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII

Thông cáo báo chí Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII

Ngày 25/11, tại Thủ đô Hà Nội, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII họp xem xét, cho ý kiến về một số nội dung như sau:
Thủ tướng Malaysia công du Hàn Quốc: Cùng xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược, hợp tác quốc phòng là biểu tượng của lòng tin

Thủ tướng Malaysia công du Hàn Quốc: Cùng xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược, hợp tác quốc phòng là biểu tượng của lòng tin

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim đang có chuyến công du tới Hàn Quốc từ ngày 24-26/11, theo lời mời của Tổng thống nước chủ nhà Yoon Suk Yeol.
Tình hình Lebanon: Beirut tố Israel gửi 'thông điệp đẫm máu' từ chối hòa giải, Mỹ dọa rút khỏi đàm phán ngừng bắn

Tình hình Lebanon: Beirut tố Israel gửi 'thông điệp đẫm máu' từ chối hòa giải, Mỹ dọa rút khỏi đàm phán ngừng bắn

Ngày 24/11, Thủ tướng lâm thời của Lebanon Najib Mikati cáo buộc rằng, Israel từ chối giải pháp chính trị cho xung đột với lực lượng Hezbollah.
Thủ tướng Malaysia công du Hàn Quốc: Cùng xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược, hợp tác quốc phòng là biểu tượng của lòng tin

Thủ tướng Malaysia công du Hàn Quốc: Cùng xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược, hợp tác quốc phòng là biểu tượng của lòng tin

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim đang có chuyến công du tới Hàn Quốc từ ngày 24-26/11, theo lời mời của Tổng thống nước chủ nhà Yoon Suk Yeol.
Hezbollah dội 250 tên lửa vào Israel, nỗ lực ngừng bắn gặp trở ngại

Hezbollah dội 250 tên lửa vào Israel, nỗ lực ngừng bắn gặp trở ngại

Lực lượng Hezbollah ngày 24/11 đã bắn khoảng 250 tên lửa và các loại đạn pháo khác vào Israel.
Xung đột Ukraine: 'Quân bài tẩy' của ông Biden khiến Tổng thống Mỹ đắc cử Trump thót tim, Nga phơi bày kế hiểm?

Xung đột Ukraine: 'Quân bài tẩy' của ông Biden khiến Tổng thống Mỹ đắc cử Trump thót tim, Nga phơi bày kế hiểm?

Ông Trump đang vô cùng lo ngại về sự leo thang của cuộc xung đột ở Ukraine và hướng đi của nó với những diễn biến mới nguy hiểm.
Ảnh ấn tượng (18-24/11): Nga nói NATO không thể đánh chặn tên lửa siêu vượt âm, 1.000 ngày xung đột ở Ukraine, ông Trump và tỷ phú Musk thân thiết

Ảnh ấn tượng (18-24/11): Nga nói NATO không thể đánh chặn tên lửa siêu vượt âm, 1.000 ngày xung đột ở Ukraine, ông Trump và tỷ phú Musk thân thiết

Nga phóng tên lửa siêu vượt âm, nói NATO không thể chặn, 1.000 ngày xung đột ở Ukrain… là những ảnh ấn tượng trong tuần.
Pakistan: Bạo lực giáo phái khiến hơn 80 người thiệt mạng, chính phủ nỗ lực hòa giải với lệnh ngừng bắn 7 ngày

Pakistan: Bạo lực giáo phái khiến hơn 80 người thiệt mạng, chính phủ nỗ lực hòa giải với lệnh ngừng bắn 7 ngày

Chính phủ Pakistan đã nỗ lực hòa giải và đạt được thỏa thuận ngừng bắn kéo dài 7 ngày giữa các nhóm giáo phái đối lập ở vùng Tây Bắc.
Các eo biển chiến lược: Từ điểm nghẽn trở thành cầu nối

Các eo biển chiến lược: Từ điểm nghẽn trở thành cầu nối

Các eo biển chiến lược luôn là công cụ địa kinh tế, địa chính trị đặc biệt để duy trì vị thế và gia tăng sức mạnh quốc gia.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Chuyên gia Thái Lan: Chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm thể hiện cách tiếp cận lấy ASEAN làm trung tâm

Chuyên gia Thái Lan: Chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm thể hiện cách tiếp cận lấy ASEAN làm trung tâm

Theo chuyên gia Thái Lan, chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm diễn ra khi 2 quốc gia ASEAN đang điều hướng thay đổi địa chính trị nhanh chóng.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Sự trở lại của ông Donald Trump không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong chính trị Mỹ mà còn hứa hẹn ảnh hưởng sâu rộng đến khu vực Nam bán cầu.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Phiên bản di động