Ngoại giao đầu bếp Canada-Zimbabwe

Suốt hơn hai thập kỷ qua, Canada và Zimbabwe có quan hệ ngoại giao khá lạnh nhạt và thương mại hai chiều ở mức tối thiểu. Tuy nhiên, tháng Ba vừa qua, Đại sứ Canada tại Zimbabwe Adler Aristilde đã khiến người dân địa phương ngạc nhiên khi tham gia cuộc thi đầu bếp trên mạng X, góp phần làm giảm bớt căng thẳng quan hệ song phương.

Canada thiết lập quan hệ ngoại giao với Zimbabwe vào năm 1980 sau khi nước này giành được độc lập. Tuy nhiên, mối quan hệ đã rạn nứt vào năm 2001 khi chính phủ Zimbabwe tịch thu đất nông nghiệp tư nhân thuộc sở hữu của người Zimbabwe da trắng.

Căng thẳng lên đến đỉnh điểm khi cựu Đại sứ Canada James Wall bị các dân quân kỳ cựu của Zimbabwe hành hung vào tháng 5/2001. Năm 2008, Canada quyết định thực thi Đạo luật các biện pháp kinh tế đặc biệt đối với Zimbabwe, quy định cấm buôn bán vũ khí và áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Zimbabwe.

Khi quan hệ ngoại giao giữa hai nước vẫn nguội lạnh, cuộc thi nấu ăn mang tên “#AmbassadorsCookoffChallenge” với sự tham gia của Đại sứ Canada Adler Aristilde trên mạng xã hội X đã đem đến cơ hội làm ấm quan hệ song phương. Đây là cuộc tranh tài nấu nướng giữa Đại sứ Adler Aristilde với hàng chục nhà ngoại giao nước ngoài khác tại Zimbabwe. Chủ tài khoản trên mạng X của cuộc thi có tên là @Teamfulozim – mạng lưới chuyên về ẩm thực của cộng đồng người Zimbabwe ở nước ngoài.

Trong suốt bốn tuần, người dân Zimbabwe và Canada đã theo dõi cuộc thi vui nhộn và không kém phần kịch tính hằng ngày thông qua các đoạn video ngắn được đăng tải. Đại sứ Adler Aristilde luôn cố trổ tài nấu nướng để giành được ưu thế trước các nhà ngoại giao khác.

Nhà ngoại giao Canada cũng rất khéo léo khi yêu cầu các trợ thủ mua sắm nguyên liệu cho các món ăn của mình tại khu chợ đường phố ở thị trấn Harare. Nguyên liệu mà ông lựa chọn là các loại rau tươi bản địa, ngũ cốc truyền thống để chế biến các món cháo đặc trưng của Zimbabwe.

Các đối thủ của Đại sứ Adler Aristilde cũng rất “nặng ký”, trong đó phải kể đến Đại sứ Anh tại Zimbabwe Peter Vowles, nhà ngoại giao nổi tiếng với người bản địa vì nói thông thạo tiếng Shona. Đại sứ Peter Vowles cũng lựa chọn các nguyên liệu tại chợ dân sinh từ cà chua, rau đến muối thô để chế biến các món ăn truyền thống của Zimbabwe. Trong khi đó, Đại sứ Pakistan Murad Baseer luôn tỏ ra tất bật với món gà tandoori cà ri đậm chất Nam Á.

Chung cuộc, Đại sứ Adler Aristilde đã xuất sắc giành giải nhì dựa trên số phiếu bầu trên mạng X của hàng chục nghìn người dân Zimbabwe theo dõi cuộc thi.

@KingJayzim – tên chủ tài khoản khởi xướng chương trình nấu ăn dành cho các nhà ngoại giao chia sẻ, Đại sứ Adler Aristilde rất dễ gần trong mắt người dân Zimbabwe. Ông là người gốc Haiti và đã rất nỗ lực vươn lên để trở thành nhà ngoại giao hàng đầu của Canada tại Zimbabwe.

Kudakwashe Magezi, một nhà phân tích xã hội của Zimbabwe cho rằng, thông qua cuộc thi nấu ăn, các nhà ngoại giao Canada đã có cơ hội đến gần hơn với người dân sở tại, đồng thời gửi đi một thông điệp về chính sách của Canada trong nỗ lực hỗ trợ những người dễ bị tổn thương ở Zimbabwe trên các lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe và thực phẩm, qua đó làm giảm căng thẳng trong quan hệ song phương.