Nhật Bản-Ấn Độ: Nâng tầm quan hệ, thu hẹp khoảng cách

Phan Quân
Chuyến thăm của Thủ tướng Nhật Bản là một nỗ lực nhằm nâng tầm quan hệ với Ấn Độ, đồng thời thu hẹp khoảng cách giữa hợp tác kinh tế và liên kết chính trị.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
(03.23) Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio và người đồng cấp Ấn Độ Narendra Modi trong cuộc gặp ngày 18/3 tại New Delhi, Ấn Độ. (Nguồn: AFP)
Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio gặp người đồng cấp Ấn Độ Narendra Modi ngày 19/3 tại New Delhi, Ấn Độ trong một nỗ lực cải thiện quan hệ Nhật Bản-Ấn Độ. (Nguồn: AFP)

Trong bối cảnh các diễn biến mới nhất của xung đột Nga-Ukraine phủ sóng truyền thông quốc tế, chuyến thăm ngày 19/3 vừa qua của Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio tới Ấn Độ vẫn được quan tâm đặc biệt. Có gì trong sự kiện này?

Cơ hội không thể tốt hơn

Trước hết, chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh thế giới nói chung và khu vực châu Á-Thái Bình Dương nói riêng chứng kiến nhiều thay đổi nhanh, khó lường thời gian qua. Đặc biệt, xung đột Nga-Ukraine diễn biến phức tạp đã và đang để lại hệ quả nghiêm trọng từ chính trị, an ninh và kinh tế-xã hội cho châu Âu nói riêng và thế giới nói chung, thậm chí đe dọa khởi nguồn cho cuộc Chiến tranh Lạnh mới.

Tại châu Á-Thái Bình Dương, dịch Covid-19 tiếp tục lây lan mạnh, đòi hỏi các nước vừa đảm bảo biện pháp phòng chống dịch, vừa tích cực phục hồi kinh tế giữa những biến động của thị trường năng lượng và chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trong khi đó, căng thẳng Mỹ-Trung tiếp tục gay gắt và toàn diện. Hai cuộc đối thoại trực tuyến gần đây giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình về quan hệ song phương và xung đột Nga-Ukraine đã không đạt kết quả cụ thể. Eo biển Đài Loan tiếp tục là điểm nóng hàng đầu song bên cạnh đó, nhiều điểm nóng khác tiềm ẩn nguy cơ căng thẳng, đối đầu như Myanmar, Biển Đông, Biển Hoa Đông, bán đảo Triều Tiên hay biên giới Trung-Ấn.

Trong bối cảnh đó, Tokyo cùng New Delhi có nhiều lợi ích trong hợp tác song phương và đa phương nhằm củng cố, đảm bảo an ninh, mở rộng ảnh hưởng khu vực. Chuyến thăm của Thủ tướng Nhật Bản tới Ấn Độ khởi động 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao song phương rõ ràng là một cơ hội không thể tốt hơn.

Tokyo cùng New Delhi có nhiều lợi ích trong hợp tác song phương và đa phương nhằm củng cố, đảm bảo an ninh, mở rộng ảnh hưởng khu vực.

Nâng tầm hợp tác

Nhật Bản và Ấn Độ đã không bỏ lỡ cơ hội này để đưa quan hệ “Đối tác Chiến lược và Toàn cầu Đặc biệt” song phương lên một tầm cao mới.

Thủ tướng Kishida đã công bố kế hoạch đầu tư 5.000 tỷ Yen (42 tỷ USD) vào Ấn Độ 5 năm tới. Năm 2014, Tokyo từng đưa ra cam kết đầu tư với New Delhi trị giá 3.500 tỷ Yen (28,9 tỷ USD) giai đoạn 2014 - 2019 và đã đạt kế hoạch đề ra.

Nhật Bản và Ấn Độ cũng thành lập Diễn đàn Hành động Hướng Đông (AEF) để hợp tác song phương tại Đông Bắc Ấn Độ. Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) đã đóng góp 25,483 tỷ Yen (211 triệu USD) trong nỗ lực xây dựng cây cầu dài nhất Ấn Độ kết nối thành phố Dhubri, Assam với Phulbari, Meghalaya.

Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio và người đồng cấp chủ nhà Narendra Modi cũng ký “Sáng kiến Ấn Độ-Nhật Bản về phát triển bền vững Đông Bắc Ấn Độ”, bao gồm “Sáng kiến về Củng cố Chuỗi Giá trị Cây tre ở vùng Đông Bắc” và hợp tác về chăm sóc sức khỏe, bảo tồn rừng, mở rộng kết nối và thúc đẩy du lịch.

Hai bên cũng thảo luận về triển khai dự án tàu cao tốc Mumbai-Ahmedabad, một trong các dự án hợp tác song phương lớn nhất, kéo theo đó là khoản Vốn hợp tác phát triển chính thức (ODA) lớn nhất của Nhật Bản tới Ấn Độ kể từ năm 2003.

Ngoài ra, chính phủ Ấn Độ cũng ký thỏa thuận trị giá 1,4 tỷ USD với Công ty Suzuki Motor của Nhật Bản về phát triển công nghệ xe điện tại bang Gujarat.

Hai bên cũng thảo luận về vấn đề khu vực, quốc tế cùng quan tâm, nhất là tình hình xung đột Nga-Ukraine và châu Á-Thái Bình Dương. Ông Kishida khẳng định hai nước phản đối bất kỳ hành động đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng bằng vũ lực và nhấn mạnh tầm quan trọng của giải quyết tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế”.

(03.23) Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản và Quân đội Ấn Độ vừa tổ chức tập trận chung thường niên “Ex Dharma Guardian-2022” từ ngày 27/2/2022 đến 10/3/2022 tại tỉnh Belgaum, bang Karnakata, Ấn Độ. (Nguồn: PTI)
Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản và Quân đội Ấn Độ vừa tổ chức tập trận chung thường niên “Ex Dharma Guardian-2022” từ ngày 27/2/2022 đến 10/3/2022 tại tỉnh Belgaum, bang Karnakata, Ấn Độ. (Nguồn: PTI)

Thách thức cản bước

Tuy nhiên, quan hệ Nhật Bản-Ấn Độ cũng tồn tại một số thách thức đáng kể.

Trước hết, mặc dù hai bên đã thiết lập quan hệ được bảy thập kỷ, song hợp tác song phương, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế, còn tương đối khiêm tốn. Trong năm tài khóa 2019-2020, kim ngạch thương mại song phương chỉ đạt 16,95 tỷ USD. Trong khi đó, bất chấp căng thẳng biên giới, kim ngạch thương mại Ấn-Trung vẫn đạt 126 tỷ USD trong năm 2021.

Thêm vào đó, hợp tác quốc phòng song phương cũng chưa đạt nhiều tiến triển. Thỏa thuận về sản xuất máy bay Shimaywa US-2 giữa hai nước vẫn tiếp tục bị trì hoãn. Giới hạn trong Hiến pháp Nhật Bản cùng khác biệt về hệ thống khí tài, trang bị giữa hai nước khiến hợp tác quân sự, tập trận chung giữa Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (JSDF) và Quân đội Ấn Độ chưa đạt được hiệu quả như mong muốn.

Một vài học giả Ấn Độ cũng lo ngại Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio sẽ theo đuổi lập trường mềm mỏng hơn với Trung Quốc, mối quan tâm chung của Bộ Tứ.

Cuối cùng, bất chấp nỗ lực của Nhật Bản, Ấn Độ vẫn kiên định lập trường của mình trong xung đột Nga-Ukraine và từng bỏ phiếu trắng về dự thảo liên quan tới Nga tại Đại hội đồng Liên hợp quốc ngày 2/3. Khác với Tokyo, New Delhi đã nhiều lần từ chối thể hiện thái độ với “chiến dịch quân sự đặc biệt” của Moscow.

Hai nước còn nhiều việc phải làm trong lĩnh vực kinh tế để bắt kịp hợp tác chính trị song phương ngày một rộng mở và sâu sắc.

Trong bối cảnh đó, Giáo sư Rupakjyoti Borah, nhà nghiên cứu tại Diễn đàn Nghiên cứu Chiến lược (Nhật Bản) nhận định hai nước còn nhiều việc phải làm trong lĩnh vực kinh tế để bắt kịp hợp tác chính trị song phương ngày một sâu sắc.

Chuyến thăm của Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio tới Ấn Độ vừa qua chắc chắn là tín hiệu tích cực khởi động, thúc đẩy quá trình quan trọng đó.

Thượng đỉnh Nhật Bản-Ấn Độ: Coi trọng luật pháp quốc tế tại Biển Đông

Thượng đỉnh Nhật Bản-Ấn Độ: Coi trọng luật pháp quốc tế tại Biển Đông

Biển Đông là một trong những vấn đề được Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và người đồng cấp Nhật Bản Kishida Fumio thảo luận ...

Nga bất ngờ hành động trả đũa Nhật Bản

Nga bất ngờ hành động trả đũa Nhật Bản

Ngày 21/3, Bộ Ngoại giao Nga cho biết, nước này sẽ không tiếp tục đàm phán hiệp ước hòa bình với Nhật Bản để phản ...

Bài viết cùng chủ đề

Châu Á

Xem nhiều

Đọc thêm

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Công dân Hàn Quốc và Slovakia đã được thêm vào danh sách những người không cần thị thực để đến thăm trong tối đa 15 ngày
Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 – 141.200 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024, giá vàng chao đảo trước một cuộc bầu cử Mỹ nhiều biến số. Thị trường trong nước biến động cùng chiều thế giới.
Cùng hòa mình vào văn hóa các dân tộc Việt Nam tháng 11 này

Cùng hòa mình vào văn hóa các dân tộc Việt Nam tháng 11 này

Tháng 11, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) sẽ tổ chức các hoạt động với chủ đề “Về miền ...
Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández

Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández

Chiều 2/11, Tổng Bí thư Tô Lâm đã tiếp đồng chí Esteban Lazo Hernández, Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước, Chủ ...
Ninh Thuận đưa vào hoạt động tiểu dự án 2.253 tỷ đồng vì môi trường bền vững

Ninh Thuận đưa vào hoạt động tiểu dự án 2.253 tỷ đồng vì môi trường bền vững

Ninh Thuận chính thức khánh thành dự án “Môi trường bền vững các thành phố duyên hải - Tiểu dự án tại thành phố Phan Rang - Tháp Chàm".
Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Người đứng đầu cơ quan lập pháp Crimea Vladimir Konstantinov ngày 2/11 cáo buộc phương Tây đang bí mật cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine bằng nhiều chiêu thức.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện tụng.
Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Các chuyên gia Liên hợp quốc cho rằng, kể từ khi xung đột ở Gaza bắt đầu vào năm ngoái, người Houthi đang “lợi dụng tình hình” để “chuyển mình”
Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bang Washington huy động trực chiến sau khi có thông tin cũng như lo ngại khả năng xảy ra bạo lực liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.
Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Triều Tiên khẳng định cần tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình và hoàn thiện khả năng sẵn sàng tấn công hạt nhân trả đũa nếu cần thiết.
Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Quân đội Israel đã tiêu diệt quan chức cấp cao của Hamas là Izz al-Din Kassab trong một cuộc không kích vào Khan Younis ở phía Nam Dải Gaza.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Nobel, giải thưởng danh giá bậc nhất thế giới được trao cho các cá nhân và tổ chức đạt những thành tựu lớn lao cho nhân loại theo ý nguyện của Alfred Nobel.
Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

La Francophonie là tên gọi của cộng đồng các quốc gia và vùng lãnh thổ có sử dụng tiếng Pháp, ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ năm trên thế giới...
Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Những biểu hiện của biến đổi khí hậu, sự tác động của El Nino và La Nina khiến 2024 là năm ghi nhận nhiều kỷ lục thiên tai đáng buồn...
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, chính quyền Washington mới cần tiếp tục xây dựng quan hệ hợp tác tốt đẹp với Ấn Độ.
Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Sức ảnh hưởng toàn cầu đang gia tăng của BRICS định vị nhóm này sẽ là một nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai.
Chiến lược số hóa và người cao tuổi - Nhìn từ kinh nghiệm Nhật Bản

Chiến lược số hóa và người cao tuổi - Nhìn từ kinh nghiệm Nhật Bản

Theo Will Fee - nhà nghiên cứu của Tập đoàn Yuri có trụ sở tại Tokyo và là tác giả bài viết trên tờ Nikkei Asia có tiêu đề 'các nhà tuyển dụng Nhật Bản ...
Phiên bản di động