Nhật Bản, ASEAN - “nòng cốt” đảm bảo ổn định Đông Á

Khi cạnh tranh Trung – Mỹ gia tăng, với vai trò là hai chủ thể quốc tế quan trọng, có thể quyết định sự ổn định ở Đông Á, Nhật Bản và ASEAN đều phải đưa ra những chính sách mang tính chiến lược.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
nhat ban asean nong cot dam bao on dinh dong a Thị trường lớn của nhượng quyền thương mại
nhat ban asean nong cot dam bao on dinh dong a Điều thực sự xảy ra tại Hội nghị ASEAN - Trung Quốc?

Hiện nay, khu vực Đông Á nổi lên hai vấn đề địa chính trị lớn, đó là sự gia tăng chiến lược của Trung Quốc và tác động của điều này tới vị thế truyền thống của Mỹ tại khu vực. Khi cạnh tranh Trung – Mỹ gia tăng, với vai trò là hai chủ thể quốc tế quan trọng (không phân biệt thứ tự), có thể quyết định sự ổn định ở Đông Á, Nhật Bản và ASEAN đều phải đưa ra những chính sách mang tính chiến lược.

nhat ban asean nong cot dam bao on dinh dong a
Ảnh minh họa: ASEAN và Nhật Bản đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh Đông Á. (Nguồn: The Diplomat)

Sự trỗi dậy của Trung Quốc đã trở thành “câu chuyện” nổi bật trong quan hệ quốc tế thế kỷ XXI. Mặc dù Trung Quốc luôn khẳng định chiến lược “trỗi dậy” hòa bình, song những hành vi của nước này luôn khiến quốc tế nghi ngờ về ý định thực sự của Bắc Kinh.

Sự hoài nghi xuất phát từ những tuyên bố chủ quyền mạnh mẽ của Trung Quốc ở cả Biển Đông và Biển Hoa Đông. Thời gian qua, Bắc Kinh đã tích cực cải tạo đất để mở rộng các đảo, bãi đá ở Biển Đông, đồng thời quân sự hóa các đảo mà nước này tuyên bố chủ quyền.

Phản ứng của Nhật Bản và ASEAN đối với các vấn đề địa chính trị có sự khác biệt. Về phía Nhật Bản, những thay đổi trên khiến nước này đưa ra được chiến lược và mục tiêu an ninh rõ ràng hơn. Về đối nội, Tokyo tăng cường năng lực lượng quân sự, điều chỉnh chiến lược quốc phòng để tập trung nhiều hơn vào đảm bảo an ninh khu vực phía Tây Nam, tăng chi tiêu quốc phòng và dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu vũ khí.

Về đối ngoại, Tokyo tăng cường hợp tác quốc phòng với Mỹ. Việc hai nước nâng cấp Bản Hướng dẫn Hợp tác Quốc phòng Mỹ - Nhật mới năm 2015 là một sự phát triển quan trọng, theo đó, cho phép Nhật Bản bảo vệ Mỹ và đồng minh khác, ngay cả khi Nhật Bản không bị tấn công (phòng vệ tập thể).

Ngoài ra, Nhật Bản còn tăng cường quan hệ an ninh với Australia, Ấn Độ, thiết lập quan hệ đối tác an ninh với các nước có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông như Philippines, và tham gia vào các nỗ lực ngoại giao quốc phòng song phương cũng như đa phương, trong đó có Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+).

Chiến lược toàn diện của Nhật Bản được nhiều nước ASEAN chấp thuận nhưng Tokyo cần phải khéo léo để không tạo ra cảm giác nước này đang thành lập liên minh chống lại Bắc Kinh.

Trong khi đó, những phản ứng của ASEAN có phần chưa rõ ràng. Điều này không hoàn toàn bất ngờ bởi ASEAN bao gồm 10 nước thành viên với những lợi ích quốc gia riêng biệt. Nhiều người nói rằng tính đoàn kết trong ASEAN đang bị thách thức, điều này được thể hiện trong những cuộc họp các ngoại trưởng ASEAN năm 2012 và 2015. Gần đây nhất, cuộc họp đặc biệt các ngoại trưởng ASEAN - Trung Quốc cũng không đưa ra được tuyên bố báo chí chung. 

Do vậy, điều quan trọng đối với ASEAN là Hiệp hội cần duy trì vai trò trung tâm tại khu vực Đông Á dựa trên những cơ chế khu vực do ASEAN làm trung tâm và được nhiều cường quốc tham gia. Đảm bảo tính đoàn kết trong ASEAN là thách thức lớn của Hiệp hội trong thập kỷ tới.

ASEAN phải xác định đâu là những nguy cơ đe dọa tới hòa bình và ổn định khu vực, từ đó đưa ra cách tiếp cận chung đối với từng vấn đề. Điều này không có nghĩa là ASEAN phải tạo ra một chính sách đối ngoại và an ninh chung như Liên minh châu Âu (EU) nhưng đây là cách tiếp cận chung dựa trên các vấn đề cụ thể. ASEAN đang hướng tới kỷ niệm 50 năm thành lập, việc các nước thành viên thảo luận về những cách tiếp cận chung đối với các vấn đề an ninh truyền thống là rất cần thiết.

PGS Bhubhindar Singh là chuyên gia nghiên cứu tại Học viện Nghiên cứu quốc tế S. Rajaratnam thuộc ĐH Công nghệ Nanyang (Singapore). Bài viết đăng tải trên Myanmar Times ngày 13/7, thể hiện quan điểm riêng của tác giả.

nhat ban asean nong cot dam bao on dinh dong a Hội nghị cấp cao kỷ niệm 40 năm quan hệ đối thoại ASEAN-Nhật Bản

Ngày 14/12, tại Tokyo, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị cấp ...

nhat ban asean nong cot dam bao on dinh dong a Thủ tướng sẽ thăm Nhật Bản và dự Hội nghị ASEAN-Nhật Bản

Nhận lời mời của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao ...

nhat ban asean nong cot dam bao on dinh dong a Đối thoại ASEAN-Nhật Bản về chống khủng bố

Đại diện các nước ASEAN và Nhật Bản đều thống nhất quan điểm kiên quyết loại trừ khủng bố, chủ động đối phó với các ...

Hằng Phạm (theo Myanmar Times)

Đọc thêm

Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3 - xổ số Vietlott Mega 29/3. Trực tiếp xổ số Vietlott hôm nay 29/3/2024 nhanh nhất và chính xác nhất. Vietlott Mega 645 hôm nay.
XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay - XSVL 29/3/2024. xo so vinh long. KQXSVL thứ 6. kết quả xổ số Vĩnh Long ...
XSMN 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3 - kết quả xổ số ngày 29 tháng 3. trực tiếp kết quả xổ số miền Nam 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. xo so mien nam. SXMN ...
XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3 - Trực tiếp xổ số Bình Dương hôm nay - XSBD 29/3/2024. xo so binh duong. KQXSBD thứ 6. kết quả xổ số Bình Dương ngày 29 tháng ...
XSMT 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024. SXMT 29/3/2024

XSMT 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024. SXMT 29/3/2024

XSMT 29/3 - xổ số hôm nay 29/3. trực tiếp xổ số miền Trung 29/3/2024. kết quả xổ số miền Trung hôm nay. xổ số miền Trung thứ 6. SXMT ...
XSMB 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. dự đoán XSMB 29/3/2024

XSMB 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. dự đoán XSMB 29/3/2024

XSMB 29/3 - Trực tiếp xổ số miền Bắc 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. kết quả xổ số miền Bắc hôm nay. dự đoán xổ số miền Bắc thứ ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động