Nhớ những ngày ở Cuba với Lãnh tụ Fidel Castro

Báo TG&VN xin gửi tới độc giả những kỷ niệm về cựu Chủ tịch Cuba Fidel Castro do Đại sứ Hà Văn Lâu kể, được tác giả Tân Sắc ghi chép lại.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
nho nhu ng nga y o cuba vo i lanh tu fidel castro Lễ tưởng niệm lãnh tụ Fidel Castro tại Santiago de Cuba
nho nhu ng nga y o cuba vo i lanh tu fidel castro Lòng dân là vốn quý của Fidel Castro

Đầu năm 1974, tôi được Nhà nước ta cử đi làm Đại sứ ở Cộng hòa Cuba. Tôi vừa nhận chức được mấy ngày thì anh Tô (Thủ tướng Phạm Văn Đồng) gọi đến gặp và bảo tôi phải thu xếp công việc ở Hà Nội để đi ngay sang La Habana thay cho người tiền nhiệm bị trọng bệnh đã qua đời từ lâu. Hơn nữa tôi phải đi gấp sang Cuba để chuẩn bị cho Đoàn đại biểu cấp cao của Đảng và Chính phủ do anh Tô dẫn đầu thăm Cuba vào cuối tháng 2 tới.

nho nhu ng nga y o cuba vo i lanh tu fidel castro

Ngày 13/02/1974, tôi rời Hà Nội. Ngồi trên máy bay tôi rất lo vì chưa biết phải xoay xở thế nào trên "Hòn đảo tự do" vùng biển Caribe này với vị lãnh tụ nổi tiếng trên thế giới Fidel Castro. Việc trước mắt tôi cần phải làm ngay là chuẩn bị mọi khâu để trình bày với Chính phủ bạn và Chủ tịch Fidel chương trình của Đoàn ta.

Anh Tô cho biết cuộc đi thăm này là “rất đặc biệt” nên cần phải nắm vững hai việc: Nói gì và quan hệ đối xử thế nào. Cần nói gì với bạn cho trúng nhất, hay nhất, làm rung động nhất, nói gì về Mỹ Latin từ Cuba, về thế giới, về Việt Nam... Nói làm sao để gây ấn tượng sâu sắc nhất đối với lãnh đạo và nhân dân Cuba. Quan hệ đối xử làm sao cho hợp ý bạn. Về chương trình đi thăm thì nên nhẹ nhàng. Gợi ý cách nào thật khéo léo để bạn đừng tổ chức đón tiếp rầm rộ quá. Với ta yêu cầu chính là: “Tăng cường được sức mạnh đoàn kết chiến đấu thiết thực giữa nhân dân hai nước và sự chân tình tận đáy lòng đối với nhau”.

Những lời căn dặn của anh Tô làm tôi suy nghĩ và rất lo lắng. Nhưng vừa đặt chân đến Cuba thì bạn đã coi tôi như Đại sứ đương nhiệm từ lâu. Mọi thủ tục lễ nghi ngoại giao bạn đều bỏ qua. Công tác chuẩn bị đón Đoàn ta, bạn đã làm xong xuôi hết từ trung ương đến các địa phương với tinh thần chu đáo rất đặc biệt.

Cuối tháng 2/1974, Đoàn ta đến Cuba. Qua cuộc đón tiếp của bạn cũng như các cuộc hội đàm và đi thăm các nơi tôi mới thấy rõ quan hệ giữa Cuba và Việt Nam thân tình như ruột thịt.

Tại cuộc mít-tinh đón Đoàn ta, hơn nửa triệu người Cuba tập trung đến Quảng trường Cách mạng Jose Marti. Đây là cuộc tập họp quần chúng đông chưa từng thấy ở Cuba. Khi Chủ tịch Fidel Castro và Thủ tướng Phạm Văn Đồng xuất hiện, tức thì tiếng hoan hô vang dậy ầm ầm như sóng biển dâng trào. Một rừng người với cờ hoa rực rỡ cùng tiếng reo mừng  "Viva Việt Nam! Viva Phạm Văn Đồng!” xen trong tiếng vỗ tay rào rào kéo dài hàng chục phút.

Bài diễn văn của anh Tô đã thực sự làm rung động trái tim nửa triệu người Cuba có mặt hôm đó. Các nhà báo đã thốt lên: “Lời nói của Thủ tướng Việt Nam đã thực sự chinh phục tình cảm tận đáy lòng của toàn dân Cuba”.

nho nhu ng nga y o cuba vo i lanh tu fidel castro

Để đáp lại tấm lòng của Việt Nam, trong diễn văn của mình, Chủ tịch Fidel Castro đã nói: "Loài người sẽ mãi mãi biết ơn Việt Nam vì những cống hiến to lớn cho sự nghiệp giải phóng nhân loại, cho Chủ nghĩa Xã hội và Chủ nghĩa Cộng sản". Chủ tịch Fidel kêu gọi “Phải giúp đỡ và xây dựng lại Việt Nam mười lần to đẹp hơn như Chủ tịch Hồ Chí Minh mong muốn”, cả biển người dơ cao những bàn tay đáp lời Fidel: “Vì Việt Nam! Vì Việt Nam!” Fidel nói tiếp:” Vì Việt Nam chung ta sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình cho Việt Nam và có người Cuba cách mạng nào lại không dành máu của mình cho Việt Nam.” Tiếp theo, ông hỏi: “Những ai làm bất cứ việc gì cho Việt Nam thì xin giơ tay!"  Tức thì một rừng cánh tay giơ lên với lời đáp vang dậy: “Sẵn sàng! Sẵn sàng!"...

Hình ảnh xúc động  và đẹp đẽ đó đã khiến những người trên lễ đài bật khóc. Anh Tô và Fidel cũng không cầm được nước mắt.

Được đi theo Đoàn ta thăm các trường học, nhà máy ,đơn vị quân đội và một vài làng quê, ở đâu tôi cũng thấy bạn đón tiếp thật nồng ấm và chân tình. Suốt dọc ven đường đoàn xe Việt Nam đi qua thấy cả rừng người xếp thành chữ trên các dãy đồi lời chào mừng. Họ xếp cả những hoạt cảnh sản xuất và chiến đấu ở Việt Nam. Đêm đến, nhiều nơi tổ chức dạ hội chào mừng Đoàn ta. Có nơi tổ chức Tết Nguyên đán Việt Nam, họ dựng cả mô hình chùa Một cột và cầu Thê Húc Hà Nội... Không sao kể hết cảnh đón tiếp nồng nhiệt thân tình và tiễn khách xúc động và bịn rịn như ở Cuba đối với Việt Nam.

nho nhu ng nga y o cuba vo i lanh tu fidel castro

Tôi nhớ những ngày Đoàn ta còn lưu lại La Habana, có hôm Chủ tịch Fidel đến thăm anh Tô rất sớm, biết anh Tô còn ngủ, Fidel ra hiệu bảo tôi đừng đánh thức rồi đi thẳng xuống bếp uống cà phê. Anh Tô tỉnh giấc, biết Fidel ở dưới bếp, anh liền xuống bếp ngồi uống cà phê cùng chuyện trò với ông. Sau hôm đó, Fidel tự lái chiếc xe Jeep đưa anh Tô đi thăm một vài nơi ở Thủ đô, trên xe chỉ có hai người ngồi sát bên nhau thân thiết như anh em ruột thịt. Cuộc đi thăm của Đoàn Việt Nam lần ấy được báo chí Cuba và nước ngoài đánh giá là một sự kiện đặc biệt chưa từng xảy ra ở Cuba.

Tôi nhớ lại những ngày ta mở chiến dịch Hồ Chí Minh giải phóng miền Nam, Trung ương Đảng bạn và đồng chí Fidel liên tục đưa tin cho Sứ quán Việt Nam biết diễn biến từng ngày của chiến dịch rằng quân ta đang tiến đến những đâu... Ngay sau khi Sài Gòn được giải phóng, Trung ương Đảng bạn đã gọi dây nói đến báo tin mừng và cho tôi biết đúng 19 giờ ngày 30/4/1975, Chủ tịch Fidel Castro cùng toàn thể ban Lãnh đạo Đảng và Nhà nước Cuba sẽ đến Đại sứ quan Việt Nam để chúc mừng. Tôi liền đi bàn ngay với Đại sứ Võ Anh Tuấn nên đón bạn tại Sứ quán Cộng hòa miền Nam sẽ có ý nghĩa hơn. Đúng giờ hẹn, cả hai sứ quán Bắc và Nam họp mặt đông đủ để đón Đoàn của bạn đến chúc mừng thắng lợi của nhân dân Viêt Nam.

Trong cuộc vui mừng gặp mặt ấy, Chủ tịch Fidel Castro đã nói: “Chúng tôi coi thắng lợi này như thắng lợi của chính mình. Trong những giờ phút lịch sử này làm chúng tôi nhớ lại những thắng lợi của chúng tôi khi lực lượng cách mạng Cuba đánh chiếm Thủ đô La Habana. Tôi có thể nói với các đồng chí là niềm xúc động duy nhất trong đời tôi có thể sánh với sự xúc động trong những giờ phút vừa qua khi được tin thắng lợi của nhân dân Việt Nam. Thắng lợi này là một trong những kỳ công vĩ đại nhất của loài người, và là một trong những thất bại lớn nhất của các lực lượng phản động trên thế giới.”

Dứt lời, Chủ tịch Fidel mang ra một chai rượu đặc biệt, tự mình đi rót rượu ra từng ly đi mời và chúc mừng từng người có mặt trong ngày vui đó .

Suốt đêm 30/4, sau khi quan khách đã ra về để chuẩn bị mít-tinh ngày Quốc tế Lao động 1/5 và chào mừng ngày chiến thắng của Việt Nam, anh chị em cả hai sứ quán của Việt Nam không ai buồn ngủ, mọi người ôm nhau, kẻ khóc, người cười rồi cùng nhau cất cao tiếng hát  :  

 ... Đây Cửu Long hùng tráng

Đây Trường Sơn vinh quang

Thúc giục đoàn ta xông lên diệt quân thù

Vai sát vai chung một bóng cờ ...  

***

nho nhu ng nga y o cuba vo i lanh tu fidel castro

Nhiệm kỳ đại sứ của tôi nhằm lúc Nhà nước Cuba đang giúp Viêt Nam xây dựng các công trình cầu đường, bệnh viện, khách sạn, cùng các trại chăn nuôi gia súc, gia cầm... trong tình hình Cuba đang gặp muôn vàn khó khăn. Dù bị Mỹ cấm vận, bao vây kinh tế nhưng bạn vẫn giúp đỡ các nước Châu Phi, chi viện cho cách mạng miền Nam và xây dựng miền Bắc Việt Nam. Tôi nhớ có lần Lãnh tụ Fidel bất ngờ đến sứ quán Việt Nam không báo trước, không dẫn theo phiên dịch, tôi nói bằng tiếng Tây Ban Nha: “ Kính chào đồng chí Chủ tịch Fidel”, ông xua tay nói: “Đại sứ Lâu sinh năm 1918, hơn tôi nhiều tuổi. Vậy ta nên bỏ cụm từ “kính chào” đi”.

Tôi học tiếng Tây Ban Nha từ ngày mới đến Cuba, nhưng sợ phát âm chưa chính xác nên ngại nói với các nhà lãnh đạo của bạn bằng tiếng nước họ, tôi liền xin cho gọi phiên dịch, Chủ tịch Fidel bảo chẳng cần người thông ngôn vì đã nghe tôi đọc diễn văn bằng tiếng Tây Ban Nha trong lễ kỷ niệm ngày Quốc khánh Việt Nam, khen tôi đã thông thạo tiếng Cuba. Ông nói: “Hôm nay ta làm một việc nhỏ riêng với nhau”. Việc nhỏ và riêng tư đó là bàn cách nào để sớm đưa Diệu Hương vợ tôi sang Cuba vừa làm việc giúp văn phòng đại sứ lại lo được cơm nước chăm sóc sức khỏe của tôi. Chuyện Fidel cho là nhỏ nhưng tôi thấy tình cảm của Chủ tịch rất lớn. Tôi khắc sâu kỷ niệm này và vô cùng biết ơn Lãnh tụ Fidel Castro. Sau này, khi tôi đã về nghỉ, Fidel vẫn thường xuyên cử người giữ liên lạc gửi sách báo và tin tức Cuba cho tôi ...

nho nhu ng nga y o cuba vo i lanh tu fidel castro Những câu nói thể hiện tư tưởng của Lãnh tụ Fidel Castro

Cubadebate – báo điện tử chính thống và có lượng người đọc lớn nhất Cuba – đã lựa chọn các câu nói bất hủ dưới ...

nho nhu ng nga y o cuba vo i lanh tu fidel castro Kỷ niệm không thể nào quên với Lãnh tụ Fidel Castro

Gần trưa ngày chủ nhật, 27/11/2016, đang ở quê thì tôi thật ngỡ ngàng nhận được điện thoại của Ủy viên Bộ Chính trị, Phó ...

nho nhu ng nga y o cuba vo i lanh tu fidel castro Hình ảnh Fidel Castro rất đỗi gần gũi với người dân Việt Nam

Dù cách xa nửa vòng trái đất nhưng lãnh tụ Fidel Castro luôn là hình ảnh rất đỗi gần gũi với người dân Việt Nam.

Tân Sắc

Đọc thêm

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái và đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp tại Hoa Kỳ

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái và đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp tại Hoa Kỳ

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái sẽ dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp Việt Nam (VELP) 2024 và làm ...
Bang Rio de Janeiro, Brazil mong muốn đẩy mạnh hợp tác giáo dục, du lịch, văn hoá với Việt Nam

Bang Rio de Janeiro, Brazil mong muốn đẩy mạnh hợp tác giáo dục, du lịch, văn hoá với Việt Nam

Đại sứ Bùi Văn Nghị và đoàn công tác của Đại sứ quán Việt Nam tại Brazil đã có chuyến thăm làm việc tại thành phố Rio de Janeiro, bang ...
Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3 - xổ số Vietlott Mega 29/3. Trực tiếp xổ số Vietlott hôm nay 29/3/2024 nhanh nhất và chính xác nhất. Vietlott Mega 645 hôm nay.
XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay - XSVL 29/3/2024. xo so vinh long. KQXSVL thứ 6. kết quả xổ số Vĩnh Long ...
XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3 - Trực tiếp xổ số Bình Dương hôm nay - XSBD 29/3/2024. xo so binh duong. KQXSBD thứ 6. kết quả xổ số Bình Dương ngày 29 tháng ...
XSTV 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay 29/3/2024. KQXSTV thứ 6

XSTV 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay 29/3/2024. KQXSTV thứ 6

XSTV 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay - XSTV 29/3/2024. ket qua xo so tra vinh. XSTV thứ 6. kết quả xổ số Trà ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Chuyến đi của Tổng thống Pháp tới Brazil được cho là làm nồng ấm trở lại mối quan hệ băng giá dưới thời Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Sự hiện diện của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Seoul lần này cũng cho thấy quan hệ đồng minh tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động