Nhóm bạn bè của Công ước Luật biển (UNCLOS) 1982 cam kết thúc đẩy việc thực hiện và tuân thủ Công ước

Ngày 29/4, tại Trụ sở Liên hợp quốc (LHQ), Đại hội đồng khoá 76 đã tổ chức Phiên họp toàn thể kỷ niệm 40 năm ngày thông qua Công ước LHQ về Luật biển (UNCLOS ) (30/4/1982-30/4/2022).

Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982: 40 năm vẫn vẹn nguyên giá trị Luật biển quốc tế: Chuyện không chỉ của riêng các nhà hoạch định chính sách UNCLOS 1982 - Cơ chế hiệu quả giải quyết hòa bình tranh chấp biển

Phiên họp diễn ra dưới sự chủ trì của ông Abdulla Shahid, Chủ tịch Đại hội đồng LHQ và ông Miguel de Serpa Soares, Phó Tổng Thư ký LHQ phụ trách các vấn đề pháp lý; GS. Tommy Koh, Chủ tịch Hội nghị LHQ lần thứ 3 về Luật biển; Thẩm phán Joan E.Donoghue, Chánh án Toà án công lý quốc tế; Thẩm phán Albert Hoffmann, Chánh án Toà án quốc tế về luật biển; ông Adnan Rashid, Tổng Thư ký Cơ quan quyền lực đáy đại dương và đại diện của các nước thành viên LHQ, tổ chức quốc tế và khu vực đã tham gia và phát biểu tại Phiên họp.

Phiên họp toàn thể kỷ niệm 40 năm ngày thông qua Công ước LHQ năm 1982 về Luật biển (30/4/1982-30/4/2022). (Ảnh: Phái đoàn Việt Nam tại LHQ)

Các phát biểu đánh giá cao vai trò của UNCLOS, trong đó, nhiều nước cho rằng, Công ước là một “Hiến pháp của đại dương”, lần đầu tiên tạo ra một khuôn khổ pháp lý toàn diện cho các hoạt động liên quan đến biển.

Các nước hoan nghênh những đóng góp to lớn của UNCLOS và các cơ quan được thành lập theo khuôn khổ UNCLOS, bao gồm Tòa án Luật biển quốc tế, Ủy ban ranh giới thềm lục địa và Cơ quan quyền lực đáy đại dương, trong 40 năm qua đã đóng góp cho việc duy trì trật tự trên đại dương và bảo tồn, sử dụng bền vững tài nguyên biển.

Phát biểu tại cuộc họp, đại diện cho 12 nước thành viên sáng lập Nhóm bạn bè của Công ước LHQ năm 1982 về Luật biển (GoF UNCLOS), Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn Thường trực Việt Nam tại LHQ nêu việc UNCLOS được thông qua 40 năm trước với sự ủng hộ rộng lớn đã đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử phát triển lâu dài của luật biển quốc tế nói riêng và việc sử dụng đại dương một cách trật tự và bền vững nói chung.

Bên cạnh đó, Đại sứ cũng khẳng định vai trò của UNCLOS với tư cách là một khuôn khổ pháp lý điều chỉnh toàn bộ các hoạt động trên biển và đại dương đã được thừa nhận ở phạm vi toàn cầu và nhiều lần được nhấn mạnh trong các nghị quyết của Đại hội đồng LHQ.

Đại sứ Đặng Hoàng Giang phát biểu tại phiên họp. (Ảnh: Phái đoàn Việt Nam tại LHQ)

Đại sứ Đặng Hoàng Giang nhấn mạnh, hơn bao giờ hết, cộng đồng quốc tế cần vững vàng trong việc duy trì quy định pháp lý trên các đại dương như Công ước đã thiết lập. Do đó, các quốc gia thành viên dù lớn hay nhỏ đều phải tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý của mình theo Công ước.

Hành động của quốc gia, bao gồm các yêu sách về biển, các hoạt động hàng hải và hợp tác quốc tế cũng như khu vực phải phù hợp với UNCLOS. Phải đảm bảo quyền tự do hàng hải, an toàn và an ninh cho các hoạt động hàng hải hợp pháp. Phải bảo tồn và sử dụng bền vững các đại dương và các nguồn tài nguyên biển. Điều quan trọng hơn nữa là phải giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình, tôn trọng đầy đủ các cơ chế và quy trình pháp lý được quy định trong UNCLOS và hỗ trợ công việc của các tổ chức chuyên môn được thành lập theo Công ước.

Nhân dịp này, Đại sứ Đặng Hoàng Giang khẳng định, Nhóm bạn bè của UNCLOS đang nỗ lực thực hiện các mục tiêu khi thành lập, đặc biệt là nâng cao hiểu biết về UNCLOS và cách áp dụng UNCLOS trong thực tiễn hàng hải, khám phá các cơ hội hợp tác và xác định những thách thức, cũng như cách thức vượt qua những thách thức này trong việc thực hiện Công ước.

Nhóm bạn bè là một hình thức không chính thức, mở nhằm tập hợp một số nước có cùng quan tâm về một vấn đề cụ thể.

Theo thống kê, tại LHQ hiện có khoảng hơn 100 Nhóm bạn bè về các lĩnh vực khác nhau. Nhóm bạn bè của UNCLOS được thành lập tháng 6/2021 là nhóm đầu tiên do Việt Nam khởi xướng, đồng chủ trì vận động thành lập và tham gia nhóm nòng cốt điều phối các hoạt động.

Thành viên của Nhóm có gần 120 nước, gồm đại diện cho tất cả các khu vực địa lý, trong đó có 5 nước ủy viên thường trực HĐBA LHQ, nhiều nước khu vực châu Á-Thái Bình Dương như Indonesia, Philippines, Brunei, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Bangladesh, Sri Lanka, Australia, New Zealand và các khu vực khác.