Những loại thuốc nào có thể làm giảm hiệu quả của vaccine Covid-19?

Các nhà nghiên cứu tại Đại học bệnh viện Michigan đã phát hiện ra rằng gần 3% người lớn dưới 65 tuổi được bảo hiểm tại Mỹ dùng thuốc ức chế hệ thống miễn dịch. Điều này rất quan trọng vì dùng những loại thuốc này có thể làm tăng nguy cơ mắc các triệu chứng Covid-19 và phải nhập viện nếu bị nhiễm virus. Cùng với đó, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy các loại thuốc này có thể làm giảm hiệu quả của việc tiêm chủng Covid-19.

Những loại thuốc nào có thể gây ức chế hệ thống miễn dịch?

Nhà nghiên cứu chính, Tiến sĩ chuyên khoa thấp khớp Beth Wallace tại Đại học Bệnh viện Michigan cho biết, thuốc ức chế miễn dịch thường được sử dụng để điều trị các tình trạng có phản ứng miễn dịch không phù hợp có khả năng gây tổn thương một số bộ phận trên cơ thể. Ví dụ như viêm khớp dạng thấp và lupus, trong đó hệ thống miễn dịch coi các bộ phận nhất định của cơ thể bệnh nhân, như khớp, là một mối đe dọa.

Khi hệ thống miễn dịch của bệnh nhân bắt đầu tấn công các bộ phận cơ thể này, nó có thể gây ra tổn thương. Thuốc ức chế miễn dịch có thể được sử dụng để hạn chế sự tấn công này vào các mô của chính bệnh nhân.

Theo Tiến sĩ Wallace, một trường hợp khác mà mọi người có thể được yêu cầu sử dụng thuốc ức chế miễn dịch là khi được cấy ghép nội tạng. Trong trường hợp này, các loại thuốc được sử dụng để ức chế hệ thống miễn dịch coi cơ quan được cấy ghép là kẻ xâm lược và tấn công nó. Ngoài ra, một số loại hóa trị liệu được sử dụng để tiêu diệt tế bào ung thư có thể có tác dụng phụ là ức chế hệ thống miễn dịch.

Hầu hết các loại thuốc ức chế miễn dịch này không được sử dụng cho những người mắc các bệnh mãn tính. Tuy nhiên, một loại thuốc ức chế miễn dịch được sử dụng rất phổ biến hiện nay là steroid.

Steroid bao gồm các loại thuốc như prednisone và dexamethasone. Những loại thuốc này có thể được sử dụng trong thời gian ngắn cho các tình trạng như phát ban dị ứng, viêm phế quản và nhiễm trùng xoang.

Đây là một vấn đề, vì steroid rất ức chế miễn dịch. Các nghiên cứu cho thấy, ngay cả việc sử dụng trong thời gian ngắn và với liều lượng thấp, steroid cũng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và làm giảm phản ứng với vaccine, trong đó có vaccine Covid-19.

Những loại thuốc này có thể làm giảm hiệu quả của vaccine như thế nào?

Theo Tiến sĩ Wallace, vaccine hoạt động bằng cách dạy cho hệ thống miễn dịch nhận ra một mối đe dọa cụ thể để nó có thể phản ứng một cách thích hợp nếu gặp lại mối đe dọa đó. Trong khi đó, thuốc ức chế miễn dịch lại hoạt động bằng cách làm giảm khả năng hệ thống miễn dịch của bạn nhận ra và chống lại các mối đe dọa.

Sự ức chế này rất hữu ích trong việc điều trị các tình trạng tự miễn dịch như viêm khớp dạng thấp, nơi xảy ra phản ứng miễn dịch không mong muốn.

Nhưng ức chế miễn dịch cũng làm giảm khả năng của hệ thống miễn dịch để đáp ứng với những thứ mà bạn muốn nó đáp ứng, như nhiễm trùng và vaccine. Các nhà nghiên cứu bắt đầu nhận ra những người dùng thuốc ức chế miễn dịch có thể có phản ứng chậm hơn, yếu hơn với việc tiêm chủng Covid-19.

Chúng ta có thể làm gì để giảm thiểu vấn đề này?

Các chuyên gia cho biết có thể có những chiến lược mà chúng ta có thể sử dụng để giải quyết vấn đề do ức chế miễn dịch gây ra như tạm dừng thuốc trong khoảng thời gian tiêm phòng hoặc trì hoãn cho đến khi họ có đủ thời gian để đáp ứng miễn dịch với mũi tiêm.

Theo Chuyên gia dịch tễ học Meghan Baker tại Viện Ung thư Dana-Farber, nếu có sự linh hoạt trong thời gian của các liệu pháp ức chế miễn dịch, các chuyên gia thường khuyên bạn nên hoàn thành loạt vaccine Covid-19 ít nhất 2 tuần trước khi bắt đầu dùng thuốc. Tuy nhiên, nếu điều này là không thể, người bệnh nên nói chuyện với bác sĩ về những rủi ro và lợi ích của việc trì hoãn điều trị. Bác sĩ sẽ đưa ra khuyến nghị cụ thể về thời gian của các loại thuốc ức chế miễn dịch phải được điều chỉnh cho phù hợp với nhu cầu của từng cá nhân.

Ví dụ, nếu ai đó đang hóa trị, nguy cơ tạm thời ngừng điều trị đó khác nhiều so với nguy cơ ngừng một loại thuốc mà ai đó đã dùng trong 10 năm để điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp mãn tính. Ngoài ra, các loại thuốc ức chế miễn dịch khác nhau có thể ảnh hưởng khác nhau đến phản ứng với vaccine.

Ngoài việc thay đổi thời gian dùng thuốc, cũng có một số nghiên cứu xem xét tác động của “mũi tiêm nhắc lại” đối với những đối tượng này, một liều bổ sung vài tháng sau khi người đó được tiêm vaccine mũi đầu tiên.

Những người sử dụng các loại thuốc này có nên tiêm phòng không?

Các nhà nghiên cứu cho rằng, những người đang điều trị bằng liệu pháp ức chế miễn dịch vẫn có thể và nên chủng ngừa. Mặc dù tác dụng bảo vệ có thể khác nhau tùy thuộc vào tình trạng cơ thể hoặc liệu pháp ức chế miễn dịch, nhưng hầu hết mọi người sẽ nhận được một số biện pháp bảo vệ từ vaccine như giảm nguy cơ mắc bệnh hay phát triển bệnh nặng. Tuy nhiên, do hiệu quả của vaccine có thể bị giảm, nên những người bị suy giảm miễn dịch vẫn nên tiếp tục sử dụng các biện pháp phòng ngừa để giảm thiểu phơi nhiễm với virus SARS-CoV-2.

Các biện pháp phòng ngừa theo khuyến nghị của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ như đeo khẩu trang, rửa tay, giữ khoảng cách và hạn chế tiếp xúc với người khác càng nhiều càng tốt.