| Bộ trưởng Quốc phòng Đức Ursula Von der Leyen ngày 16/7 đã giành chiến thắng sít sao để trở thành Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC). (Nguồn: AP) |
Hướng đến một châu Âu hùng mạnh
Bộ trưởng Quốc phòng Đức Ursula Von der Leyen, ngày 16/7, đã giành chiến thắng sít sao để trở thành Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) sau khi thuyết phục được các nghị sĩ châu Âu có quan điểm hoài nghi. Phát biểu trước các nghị sỹ, tân Chủ tịch EC đã trích lời cha mình - người từng đảm nhiệm vị trí cao cấp trong EU: “Châu Âu giống như một cặp vợ chồng lâu năm. Tình yêu không mạnh mẽ như ngày đầu, nhưng sâu lắng hơn”.
Bà mẹ 7 con cũng đã gửi lời cảm ơn tới tất cả thành viên đã quyết định bỏ phiếu cho bà. Bà nói: “Nhiệm vụ phía trước là vô cùng to lớn. Đó là một trách nhiệm lớn lao và công việc của tôi bắt đầu từ bây giờ. Thông điệp của tôi gửi đến tất cả các bạn đó là hãy cùng nhau làm việc một cách xây dựng, bởi nỗ lực của chúng ta là hướng tới một châu Âu đoàn kết và hùng mạnh”. Bà cũng kêu gọi các nước đề cử số lượng nam nữ đồng đều vào EC.
Tháng trước, bà Von der Leyen, 60 tuổi, một người theo quan điểm bảo thủ, được các nhà lãnh đạo của 28 nước thành viên EU đề cử trở thành người phụ nữ đầu tiên đảm nhiệm vị trí hàng đầu của Brussels trước sự phản đối của nhiều nghị sĩ châu Âu. Nghị viện châu Âu (EP) lẽ ra mong muốn một ứng cử viên được lựa chọn bởi một trong số các nhóm chính trị trong EP, nhưng cuối cùng, 383/751 thành viên đã bỏ phiếu cho bà Von der Leyen. Bà sẽ thay thế ông Jean-Claude Juncker phụ trách công việc hành pháp của EU với nhiệm kỳ 5 năm từ ngày 1/11 tới, một ngày sau khi Anh dự kiến rời khỏi EU.
Nếu bà Von der Leyen thất bại, Brussels sẽ đối mặt với cuộc đấu đá nội bộ trong mùa Hè năm nay thay vì chuẩn bị giải quyết vấn đề Brexit, kỷ luật Italy về nợ công, và đối đầu với Hungary và Ba Lan bởi những đe dọa của họ với luật pháp và giá trị châu Âu.
Với 52% số phiếu ủng hộ, chiến thắng của bà Von der Leyen giống với xu hướng chung ở châu Âu. Chủ tịch EC hiện nay, ông Jean-Claude Juncker, giành được 56% trong khi người tiền nhiệm của ông là Jose Manuel Barroso nhận được 52% ủng hộ cho nhiệm kỳ thứ 2 và 56% cho nhiệm kỳ đầu.
Một tin tức tốt lành đã xuất hiện trước cuộc bỏ phiếu hôm 16/7 đó là một loạt chính khách, bao gồm các nghị sĩ cấp cao EU, đã bày tỏ sự ủng hộ bà Von der Leyen trong cuộc tập hợp tại Strasbourg (Pháp). Tuy nhiên, cuộc bỏ phiếu đã diễn ra trong vòng bí mật, nhằm cho phép các nghị sĩ đưa ra quan điểm khác với lập trường chính thức.
| Tân Chủ tịch EC cần phải nỗ lực để có được sự ủng hộ trong một EU đang chia rẽ. (Nguồn: AP) |
Tấm gương điển hình cho bình đẳng giới
Bà Von der Leyen được sinh ra và lớn lên tại Brussels, nơi cha của bà từng đảm nhiệm vị trí cấp cao trong EU. Bà sẽ điều hành công việc hành pháp của EU với khoảng 32.000 nhân viên tại chính quê hương và đại diện cho nền kinh tế 500 triệu dân. Là một người được đào tạo thành bác sĩ trước khi tham gia vào chính trường, bà Von der Leyen thành thạo tiếng Anh, Pháp và Đức. Bà đã phát biểu bằng 3 thứ tiếng trong một bài diễn văn vào sáng 16/7 trước các nghị sĩ EU, trong nỗ lực cuối cùng để giành được sự ủng hộ của họ.
Chiến thắng của bà Von der Leyen đánh dấu cột mốc quan trọng cho nữ giới trong chính trường EU, và bà hứa hẹn trong bài phát biểu rằng bà sẽ làm tấm gương điển hình cho bình đẳng giới. Bà nói: “Tôi sẽ đảm bảo bình đẳng giới trong Ủy ban châu Âu. Nếu các nước thành viên không đề xuất đủ nữ ủy viên, tôi sẽ không ngần ngại yêu cầu bổ sung những cái tên mới”.
Mỗi thành viên trong số 28 nước EU được đề cử một ủy viên châu Âu, chịu trách nhiệm một lĩnh vực cụ thể. Bà Von der Leyen nói: “Kể từ năm 1958, đã có 183 ủy viên châu Âu, nhưng chỉ có 35 người là nữ giới. Con số này chiếm chưa đầy 20%. Chúng tôi đại diện cho một nửa dân số. Chúng tôi muốn sự bình đẳng”.
Bà Von der Leyen cũng nhấn mạnh đến cuộc chiến chống biến đổi khí hậu trong bài diễn văn sáng 16/7. Bà nói: “Tôi muốn châu Âu trở thành lục địa ‘khí hậu trung lập’ đầu tiên trên thế giới vào năm 2050”, đồng thời cam kết “thúc đẩy Luật Khí hậu châu Âu đầu tiên với mục tiêu có hiệu lực vào năm 2050”. Bà sẽ thúc đẩy Thỏa thuận Xanh cho châu Âu trong vòng 100 ngày đầu tiên nhận nhiệm sở. Bà cũng hứa hẹn vai trò lãnh đạo của EU trong các cuộc đàm phán quốc tế nhằm thúc đẩy mức tham vọng đặt ra của các nền kinh tế lớn khác vào năm 2021.
Ngoài ra, bà Von der Leyen còn đưa ra cảnh báo thẳng thừng với các tập đoàn công nghệ khổng lồ ở châu Âu với yêu cầu họ “chia sẻ gánh nặng” thuế. Bà nói: “Khi các ông trùm công nghệ tạo ra lợi nhuận khổng lồ ở châu Âu, điều đó là bình thường bởi chúng ta là một thị trường mở và chúng ta thích sự cạnh tranh. Tuy nhiên, điều không thể chấp nhận đó là khi họ thu về lợi nhuận, nhưng họ gần như không chi trả tiền thuế bởi họ đang lợi dụng hệ thống thuế của chúng ta”.
Cơ chế thuế trên toàn EU nhằm vào các ông trùm công nghệ, hầu hết có trụ sở tại Mỹ, đã bị tạm đình chỉ bởi vấp phải sự phản đối của các nước thành viên như Irealand, nhưng các quy định thuế mới đây của Pháp đã kích động cuộc tranh cãi trở lại và làm dấy lên đe dọa trả đũa từ Washington.
Tóm lại, để thúc đẩy các cam kết nói trên của mình, bà Von der Leyen cần tìm kiếm sự ủng hộ đa số hơn là sự đồng thuận. Để lãnh đạo một EU đang chia rẽ như hiện nay, sau khi giành thắng lợi sít sao tại Nghị viện châu Âu, bà Von der Leyen cần xây dựng được một nền tảng ủng hộ ổn định nhất định.