PAPI 2023: Chung tay đẩy lùi tham nhũng, hướng đến quản trị điện tử hiệu quả

PAPI lần thứ 15 phản ánh ý kiến và kỳ vọng của người dân Việt Nam về hiệu quả thực thi chính sách, pháp luật của Nhà nước, quản trị địa phương và cung ứng dịch vụ công của chính quyền các cấp trong năm 2023. Đồng thời, báo cáo là động lực thúc đẩy cải cách hành chính, hướng đến một nền chính quyền liêm chính, hiệu quả và phục vụ người dân.

Báo cáo cho thấy, năm 2023, người dân đánh giá cao hơn hiệu quả phòng, chống tham nhũng và quản trị điện tử, nhưng lại đánh giá thấp hiệu quả thực hiện công khai, minh bạch trong việc ra quyết định tại địa phương. Tình hình kinh tế của đất nước và điều kiện kinh tế hộ gia đình là mối quan ngại hàng đầu của người dân trong năm qua.

Theo PGS. TS. Dương Trung Ý, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (HCMA), năm 2023 đánh dấu kỷ lục mới cho khảo sát PAPI với số lượng phỏng vấn trực tiếp lên đến 19.536 người dân trên toàn quốc. So với kết quả khảo sát của hai năm trước, có thể thấy hiệu quả kiểm soát tham nhũng trong khu vực công có phần cải thiện, hiệu quả quản trị điện tử cũng ghi nhận những tiến bộ nhất định.

Theo xếp hạng của người dân, tham nhũng đã giảm từ vị trí thứ năm vào năm 2022 xuống vị trí thứ sáu vào năm 2023 trong danh mục top 10 vấn đề đáng quan ngại nhất trong năm. Tuy nhiên, một số hành vi tham nhũng vẫn tồn tại trong khu vực công ở địa phương, tác động tiêu cực đến niềm tin của người dân. Đáng chú ý là phản ánh về việc phải dựa vào “quan hệ” để có được việc làm trong cơ quan Nhà nước vẫn ở mức cao, mặc dù tỷ lệ người dân có cảm nhận như vậy đã giảm kể từ năm 2016.

Bên cạnh những nội dung trọng tâm thường niên, Báo cáo PAPI năm 2023 còn đặc biệt chú trọng đánh giá hiệu quả thực hiện quản trị điện tử trong bối cảnh Chính phủ và các cấp chính quyền đang đẩy mạnh phát triển chính phủ điện tử, chính phủ số và công dân số.

Quản trị điện tử đóng vai trò trụ cột quan trọng cho nền quản trị công hiệu quả. Việc triển khai hiệu quả mô hình này mang lại nhiều lợi ích thiết thực: giảm thiểu thủ tục hành chính rườm rà, tạo thuận lợi cho người dân; thúc đẩy công khai, minh bạch trong mối quan hệ giữa chính quyền và người dân; hạn chế tham nhũng, đặc biệt là các hành vi vòi vĩnh trong cung ứng dịch vụ công, gây ảnh hưởng trực tiếp đến người dân. Nhiều quốc gia trên thế giới đã áp dụng thành công chính quyền điện tử, góp phần nâng cao hiệu quả quản trị và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân.

Năm 2023, ba vấn đề người dân cho rằng Nhà nước cần tập trung giải quyết trong năm tiếp theo đó là nghèo đói (chiếm 22,39% tổng số người trả lời), việc làm (12,79%) và tăng trưởng kinh tế (9,2%). Những kết quả này cho thấy người dân thực sự quan ngại về tình hình kinh tế trong năm qua.

Bà Deirdre Ní Fhallúin, Đại sứ Cộng hòa Ireland tại Việt Nam cho biết: “Đói nghèo và việc làm vẫn là những vấn đề người dân quan ngại nhất theo kết quả khảo sát PAPI năm 2023. Chính vì vậy, hơn lúc nào hết, mọi người trong xã hội – đặc biệt là người dân tộc thiểu số và người dân nông thôn – được hưởng lợi từ sự phát triển kinh tế - xã hội nhanh chóng của Việt Nam, bảo đảm không ai bị bỏ lại phía sau”.

Nối tiếp các mối quan ngại về kinh tế, người dân cũng quan tâm đến các vấn đề môi trường, biến đổi khí hậu và khả năng tiếp cận năng lượng với giá cả hợp lý.

Trong bối cảnh Việt Nam đang hướng tới thực hiện chuyển đổi năng lượng với nhiều mục tiêu tham vọng và nỗ lực giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, các cấp chính quyền cần quan tâm đến những vấn đề này nhằm góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và bảo đảm sự phát triển bền vững của đất nước.