Quá nhiều quan ngại, Nam Á và Đông Nam Á hết thời ‘phấn khích’ với BRI?

TGVN. Trang mạng eurasiareview.com ngày 15/11 có bài viết phân tích về Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) với một số nước Nam Á và Đông Nam Á cũng như bài học cho Indonesia.    
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
qua nhieu quan ngai nam a va dong nam a het thoi phan khich voi bri Chuyên gia: BRI của Trung Quốc thách thức kinh tế, chủ quyền của nhiều quốc gia
qua nhieu quan ngai nam a va dong nam a het thoi phan khich voi bri Sáng kiến Vành đai Con đường: Khi Trung Quốc vẫn cần Mỹ

Tại Indonesia và những nơi khác ở Nam Á và Đông Nam Á, sự phấn khích về Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) đã được cảm nhận từ năm 2017, khi Indonesia tham gia Hội nghị Thượng đỉnh BRI lần thứ nhất tại Bắc Kinh cùng nhiều quốc gia thành viên SAARC và ASEAN. Lúc đó có dự báo rằng quốc gia nghìn đảo sẽ tiếp nhận đầu tư “khủng” từ Trung Quốc để hỗ trợ một số dự án cơ sở hạ tầng.

qua nhieu quan ngai nam a va dong nam a het thoi phan khich voi bri
Chủ tịch Tập Cận Bình thông báo các thỏa thuận trị giá khoảng 64 tỷ USD được ký kết tại Hội nghị Thượng đỉnh BRI lần 2 tại Bắc Kinh vào tháng 4/2019 với sự tham dự của gần 40 nhà lãnh đạo trên thế giới. (Nguồn: EP)

Năm nay, các cuộc tranh luận về BRI một lần nữa trở nên nổi bật sau khi Bộ trưởng điều phối các vấn đề hàng hải Luhut Binsar Panjaitan đại diện cho Indonesia ký kết 28 dự án BRI hồi tháng 4/2019. Vẫn là mối quan ngại ngày một gia tăng về bản chất thực sự của BRI. Liệu BRI là sáng kiến phát triển của Trung Quốc hay quân bài địa chính trị trong đó sử dụng “bẫy nợ” như một công cụ nhằm buộc các nước trong mục tiêu tham gia các điều khoản mà Trung Quốc mong muốn?

Trải nghiệm "đau thương" của Sri Lanka

Trong khi hiện thực hóa BRI, Trung Quốc đặt mục tiêu chi 4,4 nghìn tỷ USD cho nhiều dự án cơ sở hạ tầng tại 65 quốc gia. Tuy nhiên, việc thực thi BRI gây ra nhiều tranh cãi, một trong số đó liên quan đến những lo sợ về “bẫy nợ”.

Sri Lanka là một trong những nước tham gia BRI phải từ bỏ giữa chừng vì khoản nợ với Trung Quốc. Dự án sân bay quốc tế Mattala Rajapaksa tại Sri Lanka trị giá 190 triệu USD với lãi suất 6,3% không hề thu lại lợi nhuận gì sau khi sân bay được đưa vào vận hành. Kết quả là chính phủ Sri Lanka bị thất thu và không thể trả nợ cho Trung Quốc.

Việc không thể trả lãi cho Trung Quốc khiến quốc gia Nam Á này phải ký kết thỏa thuận với Trung Quốc theo hình thức cho thuê cảng chiến lược Hambantota trong vòng 99 năm.

qua nhieu quan ngai nam a va dong nam a het thoi phan khich voi bri
Sri Lanka phải "ngậm ngùi" cho Trung Quốc thuê cảng chiến lược Hambantota trong vòng 99 năm. (Nguồn: AFP)

Theo GS. Brahma Chellaney - nhà phân tích chiến lược nổi tiếng tại Ấn Độ, điều mà Trung Quốc đang làm thông qua BRI đó là tiến hành nỗ lực ngoại giao “bẫy nợ”, trong đó quan hệ song phương được dựa trên cơ sở “vay nợ”.

Trong chiến lược ngoại giao này, nước chủ nợ sẽ cung cấp khoản tín dụng lớn cho nước vay nợ. Nếu nước vay nợ không thể hoàn trả, nước chủ nợ sẽ tạm thời “nhắm mắt cho qua” để tìm cách can thiệp các điều kiện kinh tế và chính trị ở nước vay nợ.

Nhận thức được điều này, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad hồi tháng 8/2018 cho biết Malaysia sẽ ngừng các dự án được Trung Quốc tài trợ, bao gồm dự án đường sắt trị giá 20 tỷ USD, bởi có khả năng rằng nước này sẽ bị rơi vào bẫy nợ khổng lồ.

Bài học cho Indonesia

Mối quan ngại này cũng đang ngày một phổ biến tại Indonesia, trong bối cảnh chính phủ Jakarta dường như vẫn rất tham vọng tiếp tục tham gia BRI trong lúc phải đối mặt với nhiều vấn đề. Điều quan trọng cần ghi nhớ là hiện khoản nợ nước ngoài của Indonesia đã lên đến 387,6 tỷ USD trong quý I/2019.

Mặc dù tỷ lệ nợ nước ngoài của Indonesia so với Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vẫn ở mức tương đối an toàn (36,9%) và tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế S&P vừa nâng hạng tín nhiệm của Indonesia từ BBB- lên BBB, nhưng nền tảng kinh tế của Indonesia vẫn rất “mong manh”.

Hiện cũng có quan ngại rằng các dự án BRI - thay vì mang về lợi nhuận cho Indonesia - đang đẩy quốc gia này vào thế bất lợi. Một ví dụ là dự án đường sắt LRT Palembang - với tiềm năng tương tự như sân bay tại Sri Lanka - đang vắng bóng khách qua lại. Trên thực tế, dự án này của Indonesia đang thua lỗ khoảng 618.545 USD/tháng.

qua nhieu quan ngai nam a va dong nam a het thoi phan khich voi bri
Dự án đường sắt LRT Palembang trong khuôn khổ BRI đang thua lỗ hàng tháng hơn 600.000 USD. (Nguồn: RTS)

Trước thực tế rằng các dự án cơ sở hạ tầng không thể giúp cải thiện tăng trưởng kinh tế và thu hẹp sự bất bình đẳng - đặc biệt ở miền Đông - cũng như các tranh cãi khác, quyết định ký kết quá nhiều dự án BRI của chính phủ Indonesia chắc chắn sẽ bị đặt nghi vấn.

Một điều đáng mỉa mai khác là việc thực thi dự án phát triển cơ sở hạ tầng ở Indonesia hứng chịu nhiều tổn thất từ hành vi tham nhũng công khai tại đây. Thay vì nhằm mục tiêu phát triển xã hội, các dự án cơ sở hạ tầng thường trở thành lĩnh vực quan tâm của các nhóm lợi ích. Tựu trung lại, có khả năng Indonesia sẽ rơi vào bẫy nợ của Trung Quốc nếu không cẩn trọng, điều sẽ gây tác động tiêu cực đến nền kinh tế Indonesia.

Chính phủ Indonesia cần đảm bảo rằng việc tham gia BRI sẽ không dẫn tới tổn thất. Như những gì Malaysia đã làm, Jakarta cần đàm phán lại với Trung Quốc về các điều khoản và điều kiện của các dự án đó. Indonesia phải nhận ra rằng Trung Quốc cần họ hơn là họ cần Trung Quốc bởi tuyến hàng hải của BRI theo kế hoạch sẽ không được hiện thực hóa nếu không có Indonesia.

Trường hợp Malaysia cho thấy việc đàm phán với Trung Quốc là khả thi. Nếu không thể làm được như vậy, sẽ không có gì đáng ngạc nhiên nếu những gì đã xảy ra ở Sri Lanka sẽ lặp lại ở Indonesia.

qua nhieu quan ngai nam a va dong nam a het thoi phan khich voi bri

Thủ tướng dự Hội nghị bàn tròn các nhà lãnh đạo tại Diễn đàn BRI 2

Sáng 27/4, tại thủ đô Bắc Kinh, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã dự phiên thứ nhất Hội nghị bàn tròn các nhà ...

qua nhieu quan ngai nam a va dong nam a het thoi phan khich voi bri

Mỹ nêu lý do không cử đại diện dự hội nghị thượng đỉnh Sáng kiến Vành đai và Con đường

Một người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 2/4 cho biết, Washington sẽ không cử quan chức cấp cao tới dự hội nghị thượng đỉnh Sáng ...

qua nhieu quan ngai nam a va dong nam a het thoi phan khich voi bri

Điều gì khiến Italy “tha thiết” với Vành đai và Con đường?

Những ngày qua, Italy đang nổi lên là tâm điểm chú ý của dư luận quốc tế, khi trở thành nền kinh tế lớn đầu ...

(theo Eurasia Review)
Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Đọc thêm

Lữ đoàn tàu ngầm 189 cứu hộ thành công tàu trọng tải 40 nghìn tấn gặp nạn

Lữ đoàn tàu ngầm 189 cứu hộ thành công tàu trọng tải 40 nghìn tấn gặp nạn

Sáng ngày 2/1 Tàu 991, Hải đội 418, Lữ đoàn 189 đã cứu hộ thành công Tàu Petrolimex 11 về neo đậu tại Bình Thuận an toàn.
Vùng biển Việt Nam không tiếp giáp vùng biển quốc gia nào?

Vùng biển Việt Nam không tiếp giáp vùng biển quốc gia nào?

Việt Nam là quốc gia ven biển và có diện tích biển khoảng 1 triệu km2, chiếm 30% diện tích Biển Đông theo Công ước của liên hợp quốc về ...
Toàn cảnh Chủ tịch nước Lương Cường trao quyết định phong hàm Đại sứ cho các lãnh đạo và cán bộ ngành Ngoại giao

Toàn cảnh Chủ tịch nước Lương Cường trao quyết định phong hàm Đại sứ cho các lãnh đạo và cán bộ ngành Ngoại giao

Sáng 2/1, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Lương Cường đã trao Quyết định phong hàm Đại sứ cho 5 đồng chí là lãnh đạo và cán bộ Bộ ...
Điểm mặt những vụ triệu hồi mô tô xe máy tại Việt Nam năm 2024

Điểm mặt những vụ triệu hồi mô tô xe máy tại Việt Nam năm 2024

Thị trường mô tô xe máy Việt Nam trong năm 2024 chứng kiến 4 đợt triệu hồi xe để kiểm tra, sửa chữa với số lượng ảnh hưởng gần 900 ...
Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh vòng 20: Man City vs West Ham, Brighton vs Arsenal, Liverpool vs MU

Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh vòng 20: Man City vs West Ham, Brighton vs Arsenal, Liverpool vs MU

Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh mùa giải 2024/2025: Lịch thi đấu vòng 20 Ngoại hạng Anh mùa giải 2024/2025, đầy đủ, nhanh và chính xác.
Top 10 thương hiệu ô tô có độ tin cậy cao nhất năm 2024

Top 10 thương hiệu ô tô có độ tin cậy cao nhất năm 2024

Tạp chí Consumer Reports vừa công bố danh sách 10 thương hiệu ô tô đáng tin cậy nhất năm 2024, trong đó xe đến từ thương hiệu Nhật Bản chiếm ...
Xung đột Gaza: Đàm phán bế tắc, Israel dọa phát động tấn công chưa từng có

Xung đột Gaza: Đàm phán bế tắc, Israel dọa phát động tấn công chưa từng có

Israel và Hamas khó có thể đạt được thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza trước khi chính quyền của Tổng thống Mỹ Biden kết thúc nhiệm kỳ vào ngày 20/1.
EU và một nước Đông Bắc Á chính thức bước sang giai đoạn mới trong quan hệ song phương

EU và một nước Đông Bắc Á chính thức bước sang giai đoạn mới trong quan hệ song phương

Thỏa thuận khung song phương đầu tiên giữa EU-Nhật Bản - SPA - có hiệu lực từ ngày 1/1, là cột mốc khẳng định sự hợp tác bền vững giữa hai nước.
Mỹ: Tấn công khủng bố ngày đầu Năm mới ở New Orleans, hàng chục người thương vong

Mỹ: Tấn công khủng bố ngày đầu Năm mới ở New Orleans, hàng chục người thương vong

Một vụ tấn công khủng bố bằng lao xe vào đám đông trên phố Bourbon thuộc Khu phố Pháp ở New Orleans, Mỹ, khiến 10 người tử vong.
Điểm tin thế giới sáng 2/1: Nga ngừng cấp khí đốt cho châu Âu, Romania và Bulgaria gia nhập Schengen, Zimbabwe bỏ án tử hình

Điểm tin thế giới sáng 2/1: Nga ngừng cấp khí đốt cho châu Âu, Romania và Bulgaria gia nhập Schengen, Zimbabwe bỏ án tử hình

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 2/1.
Iran sẽ đàm phán hạt nhân với nhóm E3, một tuần trước khi Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump nhậm chức

Iran sẽ đàm phán hạt nhân với nhóm E3, một tuần trước khi Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump nhậm chức

Iran sẽ đàm phán hạt nhân với nhóm E3, một tuần trước khi Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump nhậm chức...
Thảm họa máy bay ở Hàn Quốc: Nhóm điều tra từ Mỹ vào cuộc, một hộp đen hiện không thể khôi phục dữ liệu

Thảm họa máy bay ở Hàn Quốc: Nhóm điều tra từ Mỹ vào cuộc, một hộp đen hiện không thể khôi phục dữ liệu

Thảm họa máy bay ở Hàn Quốc, cập nhật dữ liệu vụ việc cho biết, Nhóm điều tra từ Mỹ vào cuộc, một hộp đen hiện không thể khôi phục dữ liệu...
Ba Lan làm chủ tịch EU: Kỳ vọng mong manh

Ba Lan làm chủ tịch EU: Kỳ vọng mong manh

Bắt đầu làm Chủ tịch Liên minh châu Âu (EU) từ ngày 1/1, Ba Lan có được những lợi thế nhất định, song chặng đường phía trước của Warsaw không chỉ trải hoa hồng.
Bức tranh 2024 và phác thảo thế giới 2025

Bức tranh 2024 và phác thảo thế giới 2025

Thế giới trải qua một năm đầy biến động, thách thức, đan xen những mảng màu sáng tối trên các lĩnh vực. Bức tranh năm mới có gì?
Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Biến động trong bộ máy lãnh đạo tại Pháp và Đức có thể tác động không nhỏ tới quỹ đạo phát triển của châu Âu hiện nay.
Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Ấn Độ là điểm đến đầu tiên trong chuyến công du nước ngoài của ông Anura Kumara Dissanayake kể từ khi đắc cử Tổng thống Sri Lanka cách đây 3 tháng.
Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Chỉ 11 ngày dưới sự tấn công của lực lượng đối lập HTS, Tổng thống Bashar al-Assad đã phải rời khỏi Syria...
Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Anh Keir Starmer tới Trung Đông phản ánh ưu tiên và quan điểm của xứ sở sương mù trong hợp tác với khu vực này.
Tác động từ các cuộc tấn công của Ukraine vào lãnh thổ Nga trong năm 2024

Tác động từ các cuộc tấn công của Ukraine vào lãnh thổ Nga trong năm 2024

Trong năm 2024, lực lượng Ukraine đã dùng máy bay không người lái tấn công các mục tiêu sâu hàng nghìn km trong lãnh thổ Nga.
Năm mới 2025, kiểm kê sự thay đổi trong quân đội Nga sau 3 năm xung đột với Ukraine

Năm mới 2025, kiểm kê sự thay đổi trong quân đội Nga sau 3 năm xung đột với Ukraine

Gần ba năm sau xung đột với Ukraine, quân đội Nga đã phải chịu những tổn thất và đổ nguồn lực nhằm bảo đảm tái thiết lực lượng quân sự.
Cáp quang - Hệ vũ khí chiến lược dưới lòng biển

Cáp quang - Hệ vũ khí chiến lược dưới lòng biển

Hệ thống cáp quang dưới lòng đại dương đang trở thành trận địa trong cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc, đặc biệt là Mỹ và Trung Quốc.
AI phân tích và sự khác biệt với AI tạo sinh

AI phân tích và sự khác biệt với AI tạo sinh

Các tổ chức mới phát hiện ra công nghệ AI có nguy cơ bỏ qua một dạng AI cũ hơn và đã được thiết lập tốt hơn, gọi là 'AI phân tích'.
Cuộc cạnh tranh việc làm giữa con người và AI

Cuộc cạnh tranh việc làm giữa con người và AI

Nhiều chuyên gia nhận định rằng trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ thay đổi căn bản nền kinh tế toàn cầu, đồng thời đe dọa thay thế con người trong một số ngành nghề.
Phát ngôn gây sốc của ông Trump về việc mua Greenland: Không phải là lần đầu tiên, tại sao lại 'chấp niệm'?

Phát ngôn gây sốc của ông Trump về việc mua Greenland: Không phải là lần đầu tiên, tại sao lại 'chấp niệm'?

Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump đã làm dậy sóng dư luận khi nhắc lại tuyên bố gây sốc muốn mua lại Greenland.
Phiên bản di động