Quan hệ hữu nghị Việt Nam-Lào: Gắn kết bền chặt, hợp tác toàn diện bất chấp khó khăn

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Lào Phankham Viphavanh chụp ảnh chung nhân chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Phankham Viphavanh nhằm thúc đẩy quan hệ Việt Nam-Lào (8-10/1). (Nguồn: TTXVN)

Hợp tác và chia sẻ

Trong lịch sử quan hệ quốc tế, mối quan hệ hữu nghị Việt Nam-Lào là tấm gương mẫu mực về sự gắn kết bền chặt, hiệu quả giữa hai dân tộc trong công cuộc đấu tranh vì độc lập, tự do và tiến bộ xã hội.

Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Lào Kaysone Phomvihane là những người đặt nền móng cho mối quan hệ hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Lào.

Năm 1977, Hiệp ước hữu nghị và hợp tác Việt Nam-Lào được ký kết, trở thành cơ sở quan trọng để hai nước không ngừng củng cố, phát triển quan hệ, phục vụ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của mỗi nước.

Sau hơn 40 năm thực hiện, Việt Nam và Lào đã đạt được nhiều thành tựu trong công cuộc xây dựng, phát triển đất nước, nâng cao vai trò và vị thế quốc tế. Những năm gần đây, trong bối cảnh đại dịch Covid-19, hai nước vẫn tiếp tục thúc đẩy quan hệ trên các lĩnh vực.

Quan hệ chính trị tiếp tục phát triển tốt đẹp, hai bên phối hợp tổ chức thành công Cuộc họp thường niên hai Bộ Chính trị, Kỳ họp lần thứ 44 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam–Lào và Lễ phát động “Năm Đoàn kết hữu nghị Việt Nam-Lào 2022” (tháng 1).

Hai bên duy trì các chuyến thăm, tiếp xúc của Lãnh đạo cấp cao và các cấp, trong đó nổi bật là chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Lào Phankham Viphavanh (8-10/1); Bí thư Thành ủy thành phố Hà Nội Đinh Tiến Dũng thăm, làm việc tại Lào (3-6/4); Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng thăm, làm việc tại Lào (21-23/3).

Hợp tác phòng chống Covid-19 được hai bên đẩy mạnh và có nhiều hình thức hỗ trợ lẫn nhau ứng phó với đại dịch.

Chỉ tính riêng ở cấp trung ương, từ đầu năm 2021 đến nay, Đảng và Nhà nước Việt Nam đã tặng Lào 500.000 USD và các vật tư, trang thiết bị y tế trị giá khoảng 2 triệu USD (4/5/2021); cử đoàn chuyên gia y tế và đoàn chuyên gia Học viện quân y sang hỗ trợ Lào chống dịch Covid-19 (10-24/5 và 3-20/5/2021); tặng Lào 2.150.000 USD cùng một số vật tư y tế trị giá khoảng 120.000 USD (25/10/2021) và 1 triệu liều vaccine AstraZeneca ngừa Covid-19.

Đảng, Nhà nước và nhân dân Lào cũng đã hỗ trợ Việt Nam 300.000 USD để ứng phó với dịch Covid-19; một số cơ quan, đơn vị và doanh nghiệp của Lào hỗ trợ các cơ quan, địa phương của Việt Nam khoảng 1,4 triệu USD để chống dịch.

Đoàn chuyên gia y tế Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất các giải pháp hỗ trợ Lào phòng, chống dịch Covid-19, tháng 5/2021. (Nguồn: Bộ Y tế)

Thúc đẩy an ninh-quốc phòng, duy trì quan hệ kinh tế-thương mại

Song song với đó, hợp tác về an ninh - quốc phòng tiếp tục được củng cố. Hai Bộ Quốc phòng ký Ý định thư về hợp tác cứu hộ, cứu nạn; bàn giao Trường lý luận Chính trị Quân đội nhân dân Lào với tổng trị giá 301 tỷ đồng (khoảng 13 triệu USD); phối hợp tổ chức thành công Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam-Lào lần thứ nhất tại Quảng Trị (12/2021) và Hội nghị hợp tác an ninh Việt Nam-Lào lần thứ XII (3/3).

Việt Nam và Lào đã ký kết Kế hoạch hợp tác giữa hai Bộ Công an, năm 2022; Bộ Công an Việt Nam cũng đã cơ bản hoàn thành và bàn giao 47 trụ sở công an bản dọc 10 tỉnh giáp biên.

Hai bên tăng cường kiểm soát biên giới, ngăn chặn nhập cảnh trái phép nhằm hạn chế lây lan dịch Covid-19; tăng cường phối hợp giải quyết các vấn đề liên quan đến an ninh, trật tự xã hội, đặc biệt là vấn nạn ma túy; phối hợp tìm kiếm, quy tập và hồi hương hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Lào trong thời kỳ chiến tranh.

Đặc biệt, hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư tiếp tục được duy trì tốt trong bối cảnh dịch bệnh bùng phát. Kim ngạch thương mại hai chiều 2 tháng đầu năm 2022 đạt 243,2 triệu USD, tăng 21,9% so với cùng kỳ năm 2021.

Đầu tư của Việt Nam sang Lào hiện có 417 dự án, với tổng vốn đăng ký 4,7 tỷ USD. Tính riêng trong hai tháng đầu năm 2022, có 1 dự án cấp mới và 2 dự án điều chỉnh tăng vốn, với tổng vốn đăng ký là 64,3 triệu USD.

Trong chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Lào vừa qua, hai bên đã phối hợp tổ chức Tọa đàm giữa hai Thủ tướng với các doanh nghiệp Việt Nam và Lào.

Nhân dịp Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng thăm Lào, hai bên đã tổ chức Tọa đàm giữa hai Bộ trưởng Kế hoạch Đầu tư Việt Nam-Lào với doanh nghiệp hai nước và ký Thỏa thuận giữa hai Chính phủ về Quy trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng sử dụng nguồn vốn viện trợ của Chính phủ Việt Nam.

Các công ty tư nhân hai nước đang nghiên cứu tính khả thi của việc xây dựng đường dây tải điện 220kV từ 5 đập thủy điện ở Bắc Lào (đập Nam Ou 3, 4, 5, 6, 7) qua các tỉnh Luang Prabang và Phongsaly nối đến biên giới Việt Nam.

Hợp tác giáo dục đào tạo - văn hóa giữa hai nước thời gian qua tiếp tục được quan tâm. Hai bên đã thống nhất xây dựng và hoàn thiện Kế hoạch tổng thể thực hiện các nhiệm vụ của Đề án nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác Việt Nam-Lào về giáo dục và phát triển nguồn nhân lực giai đoạn 2021-2030; khởi công xây dựng Trường Phổ thông và dạy nghề hữu nghị Việt Nam-Lào tại tỉnh Khammouane; sửa chữa, tôn tạo Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại tỉnh Khammouane. Bộ Giáo dục hai nước họp trực tuyến thống nhất chủ trương khởi động Kế hoạch thực hiện 2 dự án.

Hợp tác địa phương, nhất là các địa phương có chung biên giới vẫn luôn được chú trọng tăng cường, nhất là về đảm bảo an ninh, trật tự an toàn tại các khu vực biên giới hai nước, phòng chống Covid-19 và tạo điều kiện cho xuất nhập cảnh của công dân hai nước. Việt Nam tiếp tục tiếp nhận bệnh nhân của Lào sang cấp cứu, điều trị, được phía Lào đánh giá cao.

Ngoài ra, hai bên phối hợp chặt chẽ, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn hợp tác khu vực và quốc tế; nhất là trong khuôn khổ ASEAN, Liên hợp quốc và các cơ chế tiểu vùng.