Sự cố ngoại giao Nhật-Hàn: Hệ quả khó lường

Phan Quân
Sự cố ngoại giao ngày 17/7 vừa qua không chỉ đẩy quan hệ Nhật-Hàn vướng căng thẳng mới, mà còn có thể để lại hệ quả khó lường liên quan tới sự hiện diện của Mỹ tại khu vực.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Cụ thể, trả lời phỏng vấn đài JBTC (Hàn Quốc) ngày 15/7 về quan hệ Nhật-Hàn, Phó Đại sứ Nhật Bản tại Seoul Hirohisa Soma gây sốc khi phát ngôn rằng Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đang “ảo tưởng” về một cuộc hội đàm với Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide vào ngày 23/7.

Ông tuyên bố: “Chính phủ Nhật Bản không có thời gian để lo về quan hệ Nhật-Hàn như mong đợi của Hàn Quốc”. Phát ngôn tai hại trên không chỉ đẩy quan hệ Nhật Bản-Hàn Quốc vướng vào căng thẳng mới, mà còn để lại hệ quả khó lường, đặc biệt là với Mỹ.

(07.21) Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide lại thêm lần lỗi hẹn. (Nguồn: Yonhap)
Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide lại thêm lần lỗi hẹn. (Nguồn: Yonhap)

Khoét sâu bất đồng

Phát ngôn của ông Soma khiến Seoul dậy sóng. Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao Hàn Quốc Choi Jong-Kun đã triệu tập Đại sứ Koichi Aiboshi để phản đối tuyên bố “phi ngoại giao và thô tục” của ông Soma, đồng thời yêu cầu Tokyo hành động để ngăn chặn những sự cố tương tự xảy ra trong tương lai. Thậm chí, Bộ này khẳng định sẽ có “biện pháp ngoại giao tương xứng”.

Đáng chú ý, sự cố này được cho là nguyên nhân khiến Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in hủy chuyến thăm Tokyo dự Olympic 2020, nơi ông dự kiến có cuộc gặp chính thức đầu tiên với Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide ngày 23/7, để tránh kích động dư luận trong nước. Thư ký Báo chí Nhà Xanh Park Soo-hyun cho biết: “Olympic Tokyo là lễ hội hòa bình cho tất cả trên thế giới và chúng tôi hy vọng rằng, Nhật Bản sẽ tổ chức sự kiện này một cách an toàn và thành công”.

Ông Soma đã xin lỗi, song giải thích rằng cách dùng từ này chỉ nhằm “miêu tả xu hướng ngoại giao của Hàn Quốc”, chứ không hề công kích ông Moon. Đại sứ Nhật Bản tại Seoul Koichi Aiboshi bày tỏ sự hối tiếc về phát ngôn không phù hợp với tư cách nhà ngoại giao của ông Soma, dù đây chỉ là trò chuyện bên lề. Chánh Văn phòng Nhật Bản Katsunobu Kato cũng nhận định tương tự, song cho biết tương lai của ông Soma sẽ do Ngoại trưởng nước này quyết định.

Nghiêm trọng hơn, sự cố ngoại giao này có thể khoét sâu hơn khác biệt trong quan hệ song phương, vốn đã trải qua nhiều sóng gió như căng thẳng về lệnh hạn chế xuất khẩu nguyên liệu bán dẫn của Nhật Bản tới Hàn Quốc, chủ quyền quần đảo Dokdo/Takeshima, xa hơn là chuyện sách giáo khoa lịch sử Nhật Bản, phụ nữ mua vui Hàn Quốc hay đền Yasukuni.

Mong manh tam giác Mỹ-Nhật-Hàn

Tuy nhiên, hệ quả không chỉ dừng lại ở đó. Căng thẳng giữa Tokyo và Seoul có thể vô hiệu hóa, thậm chí phá vỡ tam giác Mỹ-Nhật-Hàn mà Washington đang dày công vun đắp.

Trong các văn bản về đối ngoại và quốc phòng của Mỹ, trong đó có Hướng dẫn Chiến lược An ninh Quốc gia Tạm thời, khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương nói chung và Đông Bắc Á nói riêng có ưu tiên cao đối với chính quyền Tổng thống Joe Biden.

Chuyến công du nước ngoài đầu tiên của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin là tới Tokyo, Seoul và New Delhi, hai trong số đó thuộc Đông Bắc Á.

(07.21) Từ trái sang phải: Thứ trưởng Ngoại giao Hàn Quốc Choi Jong-kun, Thứ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Mori Takeo và Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy R. Sherman trong cuộc gặp ngày 21/7. (Nguồn: Reuters)
Từ trái sang phải: Thứ trưởng Ngoại giao Hàn Quốc Choi Jong-kun, Thứ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Mori Takeo và Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy R. Sherman trong cuộc gặp ngày 21/7. (Nguồn: Reuters)

Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng được cho là đã mời Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in dự Thượng đỉnh các nước phát triển (G7), nơi ông lần đầu gặp mặt và có cuộc đối thoại ngắn ngủi, không chính thức với Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide tối ngày 12/6. Nói cách khác, Mỹ cần Nhật Bản và Hàn Quốc hợp tác để đối phó ảnh hưởng của Trung Quốc và giải quyết vấn đề Triều Tiên.

Tuy nhiên, các nỗ lực củng cố quan hệ giữa Tokyo và Seoul của Washington, duy trì tam giác Mỹ-Nhật-Hàn sẽ khó hiệu quả nếu sự cố như tuyên bố vạ miệng của Phó Đại sứ Nhật Bản tại Hàn Quốc Hirohisa Soma tiếp tục phát sinh. Chính quyền Tổng thống Joe Biden không muốn thấy Hiệp định đảm bảo thông tin quân sự chung (GSOMIA) Nhật-Hàn đứng trước nguy cơ bị xé bỏ lần nữa.

Trong bối cảnh đó, ngày 20/7, tân Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy R. Sherman đã có chuyến thăm đầu tiên tới châu Á, gặp gỡ người đồng cấp Mori Takeo (Nhật Bản) và Choi Jong-kun (Hàn Quốc) tại Tokyo. Quan chức ngoại giao từ Washington nhấn mạnh tầm quan trọng về duy trì sự ổn định tại eo biển Đài Loan và vấn đề phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Việc bà Sherman đối thoại ba bên với quan chức từ Hàn Quốc và Nhật Bản, thay vì gặp riêng rẽ từng người, dường như là cách phản ánh kỳ vọng đứng ra làm hòa của Mỹ, để hai quốc gia Đông Bắc Á có thể gạt bỏ bất đồng, bắt tay vì mục tiêu chung.

Tuy nhiên, muốn là một chuyện, được lại là chuyện khác. Nỗ lực bảo toàn tam giác Mỹ-Nhật-Hàn của Washington thành bại ra sao, sẽ phụ thuộc nhiều vào thiện chí của cả Tokyo lẫn Seoul trong quan hệ song phương trắc trở và sóng gió.

Mỹ 'loay hoay' giúp Nhật-Hàn ‘làm lành’

Mỹ 'loay hoay' giúp Nhật-Hàn ‘làm lành’

Mối quan hệ hợp tác ba bên Mỹ-Nhật-Hàn có ý nghĩa rất quan trọng trong chính sách của Mỹ tại khu vực nhằm đối trọng ...

Thông tin về thượng đỉnh Nhật-Hàn rò rỉ, Seoul nói gì?

Thông tin về thượng đỉnh Nhật-Hàn rò rỉ, Seoul nói gì?

Seoul lấy làm tiếc khi thông tin về thượng đỉnh Nhật-Hàn, vốn có thể diễn ra vào Olympic Tokyo, bị ‘đơn phương’ rò rỉ và ...

Đọc thêm

Từ bài học ở Biển Đỏ, nhận diện rủi ro kết nối hàng hải trên Biển Đông

Từ bài học ở Biển Đỏ, nhận diện rủi ro kết nối hàng hải trên Biển Đông

Từ câu chuyện hiện nay ở Biển Đỏ có thể hình dung ra những thách thức đối với hàng hải ở Biển Đông nếu những bất đồng không được kiểm ...
Thủ môn Đặng Văn Lâm phục hồi thể lực sau chấn thương với chuyên gia Nhật Bản

Thủ môn Đặng Văn Lâm phục hồi thể lực sau chấn thương với chuyên gia Nhật Bản

Thủ môn Đặng Văn Lâm cho biết, quá trình hồi phục chấn thương tiến triển tốt nhờ có sự hỗ trợ của chuyên gia người Nhật Bản Ryo Asano.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Argentina

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Argentina

Chiều 19/3, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đón và hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao, Ngoại thương và Tôn giáo Argentina Diana Mondino.
Mỹ quy định tốc độ Internet băng rộng mới cao hơn 4 lần so với chuẩn cũ

Mỹ quy định tốc độ Internet băng rộng mới cao hơn 4 lần so với chuẩn cũ

Mỹ vừa đưa ra quy định mới về tốc độ băng rộng cố định buộc các nhà mạng phải cung cấp Internet cố định có tốc độ tải xuống 100 ...
Tòa án Anh kết luận về người tự nhận là "cha đẻ" Bitcoin

Tòa án Anh kết luận về người tự nhận là "cha đẻ" Bitcoin

Tòa án Anh vừa đưa ra kết luận về Craig Wright, người luôn tự nhận là cha đẻ của “Bitcoin” - đồng tiền điện tử lớn nhất thế giới tính ...
Hướng dẫn cách tặng nhạc chờ Zalo đơn giản với nhiều bài hát cực hay

Hướng dẫn cách tặng nhạc chờ Zalo đơn giản với nhiều bài hát cực hay

Hiện nay, Zalo đã cho phép bạn gửi tặng nhạc chờ đến bạn bè của mình. Nếu bạn đang có nhu cầu nhưng chưa biết cách thực hiện thì bài ...
Nhật Bản đăng cai đối thoại quốc phòng với các quốc đảo Thái Bình Dương lần thứ 2

Nhật Bản đăng cai đối thoại quốc phòng với các quốc đảo Thái Bình Dương lần thứ 2

Cuộc họp diễn ra trước thềm Hội nghị lãnh đạo Quần đảo Thái Bình Dương lần thứ 10, dự kiến diễn ra vào tháng 7 tới tại Tokyo, Nhật Bản.
Bị phạt 464 triệu USD, tỷ phú Donald Trump... không đủ tiền mặt để kháng cáo dù sắp đến hạn, điều gì sẽ xảy ra?

Bị phạt 464 triệu USD, tỷ phú Donald Trump... không đủ tiền mặt để kháng cáo dù sắp đến hạn, điều gì sẽ xảy ra?

Ông Donald Trump phải nộp phạt tổng cộng 464 triệu USD liên quan vụ kiện vì tội gian lận tài chính ở New York.
Xung đột Nga-Ukraine: Ông Zelensky thúc giục Quốc hội Mỹ mở 'hầu bao', Thổ Nhĩ Kỳ không vui vì EU

Xung đột Nga-Ukraine: Ông Zelensky thúc giục Quốc hội Mỹ mở 'hầu bao', Thổ Nhĩ Kỳ không vui vì EU

Tổng thống Ukraine hối thúc Quốc hội Mỹ về việc viện trợ quân sự cho Kiev, cho rằng điều này rất quan trong trong xung đột của nước này với Nga.
Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tới thủ đô Manila của Philippines và sẽ có cuộc gặp ba bên với những người đồng cấp nước chủ nhà và Nhật Bản.
Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khoảng 1.000 công dân Mỹ yêu cầu Bộ Ngoại giao nước này hỗ trợ để rời Haiti, trong bối cảnh khủng hoảng nghiêm trọng tại quốc gia Mỹ Latinh.
Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã chỉ đạo cuộc huấn luyện sử dụng pháo phản lực phóng loạt cỡ nòng 600 mm.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan là tháng thứ Chín trong lịch Hồi giáo, được xem là tháng linh thiêng nhất trong năm đối với người Hồi giáo trên toàn thế giới.
Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Bất ổn chính trị, băng đảng tội phạm mọc lên như nấm khiến cuộc sống của người dân Haiti bị đe dọa nghiêm trọng, khủng hoảng nhân đạo ngày càng trầm trọng.
‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

Mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia có vai trò quan trọng đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực.
Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Trước khủng hoảng nhân đạo đáng báo động, quốc tế vẫn đang trông chờ vào các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas về một lệnh ngừng bắn.
'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' của quan hệ Iran với Saudi Arabia sau một năm nối lại quan hệ ngoại giao khơi dậy niềm lạc quan giữa một Trung Đông đầy bất ổn.
Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Chính sách ngoại giao tình báo của Ấn Độ phù hợp với chiến lược xây dựng liên minh khu vực và toàn cầu hiện nay của nước này.
Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Chiến dịch tranh cử tại Mỹ đang trở nên gay cấn vào Siêu thứ Ba với hy vọng là ngày 'bội thu' của các ứng cử viên.
Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Thủ tướng chính quyền Palestine đệ đơn từ chức hôm 26/2 nhằm tạo điều kiện đạt đồng thuận về các thỏa thuận liên quan đến việc quản lý Gaza thời hậu xung đột.
50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

Mối quan hệ đối tác vững chắc giữa Australia và ASEAN sẽ góp phần thúc đẩy ổn định, hòa bình tại khu vực cũng như trên thế giới.
Phiên bản di động