Sổ tay văn hóa Đông - Tây

Tác phẩm văn học Bồ Đào Nha tiêu biểu [Kỳ cuối]

HỮU NGỌC
Văn học Bồ Đào Nha nói chung và văn học viết bằng tiếng Bồ Đào Nha được viết bởi công dân Bồ Đào Nha, những người sống ở Bồ Đào Nha, Brazil, Angola và Mozambique, cũng như các quốc gia nói tiếng Bồ Đào Nha khác.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Nhà thơ, nhà sử học Herculano Alejandro.
Nhà thơ, nhà sử học Herculano Alejandro.

Herculano Alejandro (1810-1877) là nhà thơ, nhà sử học theo khuynh hướng Lãng mạn chủ nghĩa. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là Lịch sử Bồ Đào Nha (1846-1853).

Lịch sử Bồ Đào Nha là tác phẩm sử học gồm 4 tập, có in thêm ở phần trước 5 bức thư về lịch sử Bồ Đào Nha. Herculano áp dụng những nguyên tắc và phương pháp của nhà sử học Pháp A. Thierry (nêu trong Những thư về lịch sử Pháp) vào việc nghiên cứu thời kỳ Trung cổ Bồ Đào Nha.

Ông cho là những đặc điểm chủ yếu của lịch sử dân tộc Bồ Đào Nha xuất phát từ hai yếu tố: thiếu một nền quân chủ thừa kế vững chắc và một chế độ phong kiến thực sự. Herculano chỉ chú trọng đến nguồn gốc dân tộc (từ khởi thủy đến thế kỷ XIII) về mặt chính trị và xã hội.

Ông cho là tinh thần dân tộc Bồ Đào Nha hình thành trong thời kỳ Trung Cổ và quyết định tính cách nhân dân cùng hướng đi lịch sử. Tuy Herculano chưa phải là nhà sử học theo nghĩa hiện đại, song tác phẩm uyên bác của ông lần đầu tiên tách lịch sử ra khỏi truyền thuyết.

***

Pessoa Fernando (1888-1935) là nhà thơ mà các sáng tác (đa số được xuất bản sau khi ông mất) phản ánh một cá tính đa dạng trước một thế giới bất định. Cảm xúc được thể hiện trên bình diện trí tuệ (hơi giống nhà thơ Pháp Valéry). Tác phẩm chính: Cửa hàng thuốc lá (1933).

Cửa hàng thuốc lá là tập thơ, trong đó bài quan trọng nhất là Cửa hàng thuốc lá (viết năm 1928, xuất bản năm 1993). Nhà thơ bị ám ảnh bởi câu hỏi: “Mình là ai nhỉ?”. Câu trả lời là một sự tự phân bản thân thành ba nhà thơ mang ba tên khác nhau, có ba thân thể riêng, ba rung cảm riêng, ba văn phong riêng.

Ba nhân vật của nội tâm ấy là: Alberto Caeiro, Ricardo Reis và Alvaro de Campos. Nhân vật cuối cùng đại diện đầy đủ nhất cho bản thân tác giả. Theo hư cấu của ông, Alvaro de Campos sinh năm 1890 ở Bồ Đào Nha, học kỹ sư ở Anh, rồi đi Viễn Đông.

Chán nản, anh trở về. Cảm thấy thấm thía cái cao cả và cái phù du, cái trống rỗng, cái vô lý của cuộc đời. Nhận xét nội quan của ông là độc thoại cay đắng, lạnh lùng, có khi hài hước, đau khổ.

***

Ribeiro Bernadim (1482-1552) là nhà thơ đề xướng thể loại thơ điền dã Bồ Đào Nha. Tác phẩm chính: Em bé gái và thiếu nữ.

Em bé gái và thiếu nữ là tiểu thuyết điền dã và hiệp sĩ, được viết bằng văn xuôi xen lẫn những đoạn thơ. Tác phẩm chia làm 2 phần (58 chương ở phần sau không phải của tác giả). Theo truyền thuyết, sở dĩ tác phẩm u buồn vì nó phản ánh nỗi thất vọng của tác giả (ông yêu một quận chúa đi lấy người khác).

Người kể các câu chuyện và một cô gái, câu đầu là: “Khi em còn bé bỏng, em đã phải rời nhà bố em đi ở những chốn xa xôi”. Có người cho rằng, các nhân vật trong chuyện kể đều có thật, tên của họ chỉ bị thay đổi một chút. Phần thơ trong tác phẩm có nhiều rung cảm, phần văn xuôi viết rất đạt.

***

Vincente Gil (1470-1537) là nhà viết kịch và nhà thơ, kết hợp truyền thống dân gian Trung cổ với tư tưởng nhân văn thời Phục hưng. Ông là người sáng lập ra sân khấu dân tộc Bồ Đào Nha. Kịch biểu tượng quan điểm người thợ thủ công, đả kích bọn giáo sĩ, quý tộc và nhà buôn.

Ông viết các loại kịch (tôn giáo, hài kịch...). Tác phẩm tiêu biểu: Bộ ba kịch tôn giáo về thuyền (1563), Inês Pereira (1523).

Bộ ba kịch tôn giáo về thuyền là tác phẩm kịch tôn giáo ngắn dựa vào những chuyện kể có trong Kinh thánh. Cả ba vở đều lấy chung một cảnh: tại một nhánh sông đổ ra biển có hai chiếc thuyền cắm neo, do một con quỷ lái.

Trong vở Chiếc thuyền Âm phủ, chỉ có bốn hiệp sĩ chết vì bảo vệ đạo và một người ăn mày ngu đần được xuống thuyền của thiên thần. Các người khác đều không được xuống (một nhà quý tộc ngạo mạn, một người cho vay lãi, một thợ giày, một tu sĩ và cô tình nhân, một mụ mối, một người Do Thái, một thẩm phán và một tên ăn cắp bị chết treo).

Trong vở Chiếc thuyền đến chốn ăn năn chuộc tội, trừ một em bé lên Thiên đàng và một tay cờ bạc xuống Âm phủ, còn những người khác (một bần nông chết vì lao lực, một bà bán rong khốn khổ, hai vợ chồng người chăn chiên) đều được đến chốn ăn năn chuộc tội.

Trong vở Chiếc thuyền vinh quang, các nhân vật đều thuộc tầng lớp thượng lưu, bá tước, hầu tước, vua, hoàng đế, tổng giám mục, hồng y giáo chủ, Giáo hoàng. Quỷ nói cho họ biết tội lỗi của họ, nhưng họ đều viện Ân Chúa và đều được cứu vớt. Chiếc thuyền nhổ neo, trên buồm có hình thập tự.

Inês Pereira là tác phẩm tiêu biểu cho thể loại kịch “cù” của Vicente. Mấy bà mối dùng đủ các mưu kế để gả chồng cho cô Inês. Sau khi đã từ chối nhiều đám, cô nhận một đám nọ: Cô vớ đúng một tên lính thô bạo, luôn luôn đánh đập, tống cô vào buồng và sau cùng bỏ đi, chết trận ở châu Phi.

Góa bụa, cô đành quay về với người đàn ông đã đính hôn đầu tiên, hơi ngu đần một chút, nhưng được cái khỏe mạnh. Thôi thì: “Sau khi bị con ngựa quật mình xuống đất thì mình cũng đành yên phận với con lừa lùi lũi chứ sao!”.

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Một thoáng văn học Bỉ (kỳ cuối)

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Một thoáng văn học Bỉ (kỳ cuối)

Ở Bỉ có hai dòng văn học: văn học viết bằng tiếng Pháp và văn học viết bằng tiếng Hà Lan.

Nhà hàng ở Bồ Đào Nha ‘vật lộn’ để đón khách mùa Covid-19

Nhà hàng ở Bồ Đào Nha ‘vật lộn’ để đón khách mùa Covid-19

Các chủ nhà hàn ở Bồ Đào Nha đã bày tỏ sự thất vọng trước quy định ngày 10/7, yêu cầu khách phải kiểm tra ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Bảy ngày 23/11/2024: Sư Tử tình cảm chớm nở

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Bảy ngày 23/11/2024: Sư Tử tình cảm chớm nở

Tử vi hôm nay 23/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/11/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/11/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 23/11. Lịch âm 23/11/2024? Âm lịch hôm nay 23/11. Lịch vạn niên 23/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Ủy ban châu Âu khẳng định cả Romania và Bulgaria đều đáp ứng đầy đủ các tiêu chí để gia nhập khối Schengen.
Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Ngoại trưởng Czech Jan Lipavsky cam kết Prague sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine.
Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Chủ tịch Quốc hội khẳng định Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ Việt Nam-Campuchia.
Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Tổng Bí thư tiếp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phát triển Nông thôn, Chủ tịch đảng UMNO và các lãnh đạo cấp cao trong Liên minh cầm quyền tại Malaysia.
Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Tuyến đường bao biển nối Hạ Long và Cẩm Phả (Quảng Ninh) được đánh giá là một tuyến đường ven biển đẹp nhất Việt Nam bởi có sự kết hợp của núi và biển.
Miễn phí vé tham quan Thành nhà Hồ nhân ngày Di sản văn hóa Việt Nam

Miễn phí vé tham quan Thành nhà Hồ nhân ngày Di sản văn hóa Việt Nam

Nhân kỷ niệm ngày Di sản văn hóa Việt Nam, sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại Di sản Thành nhà Hồ.
Xứ Đài mùa Thu Đông: Thiên đường cho những người yêu hoa

Xứ Đài mùa Thu Đông: Thiên đường cho những người yêu hoa

Thiên nhiên của đảo Đài Loan (Trung Quốc) quanh năm như một bức tranh sống động, mùa nào cũng thu hút đông đảo du khách đến thưởng ngoạn.
Australia: Ngành du lịch kỳ vọng tăng trưởng tốt nhờ công cụ mới

Australia: Ngành du lịch kỳ vọng tăng trưởng tốt nhờ công cụ mới

LIVE Framework là một công cụ tương tác, thân thiện với người dùng, giúp doanh nghiệp, tổ chức và chính phủ truy cập thông tin kịp thời và chính xác.
Festival Huế 2024: Những trải nghiệm mới trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe

Festival Huế 2024: Những trải nghiệm mới trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe

Từ ngày 22-24/11, Tuần lễ du lịch Chăm sóc sức khỏe - Wellness Tourism Weekend sẽ diễn ra trong khuôn khổ Lễ hội mùa Đông của Festival Huế 2024.
Nhật Bản: Trải nghiệm đặc biệt vào ban đêm với đoàn tàu nghệ thuật kỹ thuật số

Nhật Bản: Trải nghiệm đặc biệt vào ban đêm với đoàn tàu nghệ thuật kỹ thuật số

Những hành khách trên 'đoàn tàu nghệ thuật kỹ thuật số' chạy ban đêm ở Osaka (Nhật Bản) sẽ có dịp chiêm ngưỡng khung cảnh theo cách đặc biệt.
Vịnh Hạ Long và những lần được thế giới trao 'vương miện'

Vịnh Hạ Long và những lần được thế giới trao 'vương miện'

Cách đây gần 30 năm, ngày 17/12/1994, tại Thái Lan, lần đầu tiên Vịnh Hạ Long được công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới.
Di sản văn hóa phi vật thể: 15 năm bảo tồn, phát huy giá trị Dân ca Quan họ Bắc Ninh

Di sản văn hóa phi vật thể: 15 năm bảo tồn, phát huy giá trị Dân ca Quan họ Bắc Ninh

Bắc Ninh đã không ngừng nỗ lực bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại Dân ca Quan họ với nhiều cơ chế đặc thù.
Khám phá xác tàu đắm bí ẩn nhiều thế kỷ trong hồ lớn nhất Na Uy

Khám phá xác tàu đắm bí ẩn nhiều thế kỷ trong hồ lớn nhất Na Uy

Một xác tàu đắm được các nhà nghiên cứu Na Uy phát hiện ra tại Hồ Mjøsa của nước này, được xác định là có niên đại khoảng 7 thế kỷ trước.
Bộ sưu tập lấy cảm hứng từ các bảo vật quốc gia của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam

Bộ sưu tập lấy cảm hứng từ các bảo vật quốc gia của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam

Mang tên 'Khơi dậy tinh hoa, nối dài di sản', bộ sưu tập độc đáo đến từ thượng hiệu lụa DeSilk đã được giới thiệu tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.
Nghiên cứu xây dựng Bảo tàng Quốc gia 'Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình'

Nghiên cứu xây dựng Bảo tàng Quốc gia 'Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình'

Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã có Công văn gửi UBND tỉnh Quảng Trị về việc xây dựng Bảo tàng Quốc gia 'Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình'.
Theo dấu chân Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Trung Quốc

Theo dấu chân Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Trung Quốc

Bảo tàng Hồ Chí Minh phối hợp với Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức trưng bày chuyên đề 'Dấu chân Hồ Chí Minh ở Trung Quốc'.
Phiên bản di động