Thế giới chuyển mình

Nửa đầu năm 2017 đã trôi qua với biết bao sự kiện sôi động diễn ra trên khắp thế giới…
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
the gioi chuyen minh Thế giới sẽ “xoay xở” ra sao khi Internet cứ mỗi giờ tăng thêm 1 triệu kết nối?
the gioi chuyen minh Các thị trưởng trên thế giới hối thúc lãnh đạo G20 cứu Trái Đất

Vũ Khoan

the gioi chuyen minh

Nhờ những phương tiện thông tin hiện đại, giờ đây ai cũng có thể nắm bắt rõ tình hình chính trị toàn cầu, tuy nhiên, cảm quan của mỗi người về những vấn đề này lại khác nhau. Sau đây là những cảm nghĩ về nhân tình, thế thái của tôi trong những ngày tháng ngắn ngủi vừa qua.

Thế cục xoay vần

Chỉ mới sáu tháng trôi qua, nhưng chính trường thế giới đã trải qua vô vàn biến động: từ những rối rắm trong nội bộ nước Mỹ sau khi ông Donald Trump tuyên thệ nhậm chức Tổng thống, cho đến những xáo động xã hội ở nhiều nước liên quan tới những bộn bề cuộc sống như công ăn việc làm, trật tự an ninh. Các cuộc bầu cử Tổng thống và Nghị viện ở một loạt nước châu Âu như Pháp, Anh, Hà Lan, Áo… liên tiếp diễn ra, trong khi tại Hàn Quốc, Tổng thống Park Geun-hye đã không còn nắm quyền và thay vào đó là ông Moon Jae-in…

Năm 2016, người ta nói nhiều về sự xuất hiện của chủ nghĩa dân túy và chủ nghĩa dân tộc. Nửa đầu năm 2017 cho thấy hai chiều hướng ấy vẫn đang tồn tại và ở thế giằng co.

Một trong những diễn biến đáng chú ý nhất trong thời gian qua là cuộc bầu cử Tổng thống và Nghị viện Pháp, với thắng lợi vượt trội của chính trị gia trẻ tuổi Emmanuel Macron cùng Đảng Nước Pháp tiến bước, vốn chỉ mới tham dự chính trường Pháp vỏn vẹn một năm. Chiến thắng của họ cũng đánh dấu thất bại đau đớn của các đảng Cộng hòa và Xã hội, vốn đã thay nhau cầm quyền hơn mấy chục năm, cũng như số lượng cử tri đi bầu thấp kỷ lục. Những hiện tượng ấy cho thấy người dân Pháp (và có lẽ người dân ở nhiều nước khác) đã chán ngấy vai trò của giới chính trị tinh hoa và khát khao về sự đổi mới.

Trong khi đó, trái với sự lo ngại của nhiều người về sự thắng thế của chủ nghĩa dân tộc sau sự kiện Brexit và những biểu hiện bảo hộ ở Mỹ, các đảng dân tộc chủ nghĩa ở Pháp, Áo, Hà Lan đều thất bại; “Hiệu ứng Domino” đã không xảy ra. Nói như vậy không có nghĩa là mối lo về xu hướng “đóng cửa” không còn nữa, nếu xét từ góc độ các biện pháp bảo hộ mậu dịch, hạn chế đi lại, các vụ xung đột xã hội xung quanh vấn đề nhập cư…

Chỉ mảnh treo chuông

Trong khi đó, cục diện an ninh trong nửa đầu năm 2017 nổi lên hai điểm nóng: một ở vùng Đông Á, một ở vùng Trung Cận Đông. Hai khu vực trọng điểm địa - chính trị và địa - kinh tế hàng đầu của thế giới này vốn luôn tiềm ẩn bất ổn, nay đã nảy sinh nhiều diễn biến mới.

Ở Đông Bắc Á, tình hình trở nên căng thẳng khi Triều Tiên tiến hành hàng loạt vụ thử tên lửa mới. Đáp lại, Mỹ đã triển khai Hệ thống Phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) và biểu dương sức mạnh quân sự, trong khi Trung Quốc “ra đòn” kinh tế đối với Hàn Quốc do không chấp thuận hệ thống này... Tuy nhiên, các bên liên quan đều tránh vượt qua ranh giới đỏ. Bắc Kinh và Washington đã có những cuộc thảo luận chung nhằm “hạ nhiệt” trong khu vực. Bên cạnh đó, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in cũng đưa ra một số gợi ý làm dịu sự căng thẳng trong quan hệ liên Triều, trong khi Triều Tiên để ngỏ khả năng đối thoại, nhưng kèm theo một số điều kiện… Có thể nói, trong một thế giới khi các bên quá phụ thuộc vào nhau, một đốm lửa nhỏ, nếu bùng phát, sẽ trở thành đám cháy lớn và lôi kéo mọi bên liên quan vào xung đột, mà kết quả là không ai tránh khỏi sự thua thiệt.

Lui xuống phía Nam, tình hình Biển Đông trên bề nổi có phần tĩnh lặng hơn so với những năm trước, song mầm mống có thể gây căng thẳng trở lại vẫn còn đó, với những yêu sách phi lý kèm theo những hoạt động củng cố chỗ đứng trên những bãi đá được tôn tạo, bồi đắp, những động thái diễn võ giương oai…

Trong khi đó, khu vực Trung Cận Đông, nơi 70 năm qua tiếng súng chưa bao giờ ngớt, đồng thời là tụ điểm của những mâu thuẫn gay gắt về chính trị, kinh tế, xã hội, tôn giáo, sắc tộc giữa các nước trong và ngoài khu vực, lại càng trở nên hỗn loạn. Chỉ mới sáu tháng trôi qua, nhưng mớ bòng bong các xung đột ở khu vực càng trở nên rối rắm: quan hệ Mỹ - Nga trải qua những thử thách mới, sự chuyển dịch trong tập hợp lực lượng xung quanh cuộc chiến ở Syria và cuộc khủng hoảng ngoại giao bùng phát giữa một số nước Arab với Qatar. Khi giải pháp triệt để cho các vấn đề này chưa xuất hiện, phe chịu thua thiệt nhất trong các tranh chấp này vẫn là dân lành, nơm nớp lo sợ trước mối đe dọa đến từ Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) và các lực lượng khủng bố khác.

Sáu tháng vừa qua cũng chứng kiến mối đe dọa an ninh phi truyền thống do chính thành quả của Cách mạng Công nghiệp 4.0 gây ra. Những vụ tấn công mạng thông qua mã độc WannaCry đã buộc mọi quốc gia, từ Đông sang Tây, phải ra tay ứng phó. Việc này cho thấy nếu như các nước không kịp thời thích ứng và tận dụng các mặt tích cực, cũng như không lường trước và ứng phó kịp thời với mặt tiêu cực của vấn đề, thì đều có thể hứng chịu hậu quả khôn lường.

Cạnh tranh và hợp tác

Những diễn biến phức tạp nói trên liên quan mật thiết với mối quan hệ quốc tế, trước hết là giữa các nước lớn đang được xếp sắp lại. Mối quan hệ Mỹ - Trung đã trở thành tâm điểm trong sáu tháng qua. Các cuộc tiếp xúc giữa hai nước ở mọi cấp cho thấy cả Washington và Bắc Kinh tiếp tục nằm trong cục diện vừa cạnh tranh, kiềm chế lẫn nhau, vừa tìm phương sách dung hòa khác biệt. Khía cạnh mới là một bên dường như có phần co lại, ảnh hưởng quốc tế có phần thấp xuống, một bên nhảy vào lấp chỗ trống, nỗ lực phát huy vai trò.

Trong khi đó, cặp quan hệ Mỹ - Nga xem chừng chưa thể có chuyển biến tích cực, một phần do mâu thuẫn sâu sắc, phần khác do những vướng mắc trong cuộc đấu đá nội bộ. Quan hệ hai bờ Đại Tây Dương là Mỹ và Liên minh châu Âu và cả Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương cũng bộc lộ nhiều biểu hiện “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt”.

Có thể nói, trong sáu tháng vừa qua, thế giới dường như đang chuyển mình từ trạng thái cũ, vốn không còn phù hợp, sang trạng thái mới chưa định hình và theo lẽ thường, thời gian chuyển tiếp này luôn kèm theo những bất ổn. Trạng thái này nhiều khả năng sẽ còn đeo đuổi chúng ta, chí ít là trong nửa năm tới. Thực tế ấy đòi hỏi chúng ta cần cải thiện tư duy dự báo và tăng cường tính cơ động, linh hoạt trong hành động, làm sao có lợi nhất cho lợi ích của nước mình.

the gioi chuyen minh Tổng thống Trump sẵn sàng gặp đồng cấp Putin tại Thượng đỉnh G20

Ngày 27/6, hãng tin TASS dẫn lời một quan chức cấp cao chính quyền Mỹ cho biết, không loại trừ khả năng diễn ra một ...

the gioi chuyen minh Quan hệ Nga - Mỹ còn lắm chông gai

Mối quan hệ Nga - Mỹ trở thành tâm điểm chú ý kể từ khi ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử ...

the gioi chuyen minh Quan hệ Nga - Mỹ tiếp tục sóng gió

Quan hệ Nga - Mỹ tiếp tục diễn biến căng thẳng khi đảng Dân chủ Mỹ đề nghị thành lập một ủy ban độc lập ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Độc đáo trải nghiệm thời bao cấp tại chương trình quảng bá du lịch đêm Hà Nội

Độc đáo trải nghiệm thời bao cấp tại chương trình quảng bá du lịch đêm Hà Nội

Baoquocte.vn. Lần đầu tiên tại Hà Nội, toàn bộ không gian sự kiện như một phim trường giúp du khách 'quay lại' thời bao cấp, thời kỳ đặc biệt của đất ...
Học viện Ngoại giao: Sứ mệnh kết nối hợp tác Việt Nam-Bulgaria

Học viện Ngoại giao: Sứ mệnh kết nối hợp tác Việt Nam-Bulgaria

Trong chương trình thăm chính thức Việt Nam, sáng 26/11, Tổng thống Cộng hòa Bulgaria Rumen Radev thăm Học viện Ngoại giao.
Gác lại những khúc mắc, hai nước Trung Á 'nắm tay nhau' gọi đồng minh, phát triển tình hữu nghị vĩnh cửu

Gác lại những khúc mắc, hai nước Trung Á 'nắm tay nhau' gọi đồng minh, phát triển tình hữu nghị vĩnh cửu

Hạ viện Uzbekistan đã phê chuẩn hiệp ước về mối quan hệ đồng minh với quốc gia láng giềng Trung Á Tajikistan.
Vietnam Expo 2024 HCMC: Kết nối kinh doanh, thúc đẩy hợp tác và phát triển thị trường

Vietnam Expo 2024 HCMC: Kết nối kinh doanh, thúc đẩy hợp tác và phát triển thị trường

Vietnam Expo 2024 HCMC với chủ đề 'Giải pháp cho cuộc sống hiện đại' sẽ diễn ra từ 5-7/12 tại TP. Hồ Chí Minh.
Đại sứ quán Việt Nam tại Hungary tham gia Hội chợ từ thiện ngoại giao ở Budapest

Đại sứ quán Việt Nam tại Hungary tham gia Hội chợ từ thiện ngoại giao ở Budapest

Đại sứ quán Việt Nam tại Hungary tham gia Hội chợ từ thiện lần này với hai gian hàng giới thiệu đồ lưu niệm, hàng thủ công mỹ nghệ truyền ...
Dự báo thời tiết ngày mai (27/11): Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An trời rét, vùng núi cao dưới 10 độ C; Trung Trung Bộ cục bộ mưa rất to

Dự báo thời tiết ngày mai (27/11): Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An trời rét, vùng núi cao dưới 10 độ C; Trung Trung Bộ cục bộ mưa rất to

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (27/11) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Gác lại những khúc mắc, hai nước Trung Á 'nắm tay nhau' gọi đồng minh, phát triển tình hữu nghị vĩnh cửu

Gác lại những khúc mắc, hai nước Trung Á 'nắm tay nhau' gọi đồng minh, phát triển tình hữu nghị vĩnh cửu

Hạ viện Uzbekistan đã phê chuẩn hiệp ước về mối quan hệ đồng minh với quốc gia láng giềng Trung Á Tajikistan.
Nga tố vài nước NATO đang tích cực 'châm dầu vào lửa', chẳng hy vọng xa vời về những tia sáng từ chính quyền mới ở Mỹ?

Nga tố vài nước NATO đang tích cực 'châm dầu vào lửa', chẳng hy vọng xa vời về những tia sáng từ chính quyền mới ở Mỹ?

Theo Nga, các mối đe dọa quân sự từ NATO đang tăng lên đều đặn khi liên minh này tìm cách mở rộng năng lực ở Biển Đen và tiếp cận biển Caspi.
Đảng Dân chủ Mỹ lên kế hoạch lớn sau thất bại toàn diện ở bầu cử 2024, điểm khởi đầu cho tương lai mới

Đảng Dân chủ Mỹ lên kế hoạch lớn sau thất bại toàn diện ở bầu cử 2024, điểm khởi đầu cho tương lai mới

Đảng Dân sẽ bầu ra các vị trí chủ tịch và lãnh đạo khác như phó chủ tịch, thủ quỹ, thư ký và chủ tịch tài chính quốc gia.
Nga kêu gọi Mỹ đảm đương trọng trách tái thiết Afghanistan

Nga kêu gọi Mỹ đảm đương trọng trách tái thiết Afghanistan

Thư ký Hội đồng An ninh Nga Sergei Shoigu đã tuyên bố với các lãnh đạo Taliban về mong muốn giúp Afghanistan đạt được hòa bình lâu dài.
Triều Tiên đi thêm một bước trong nỗ lực cắt quan hệ với Hàn Quốc

Triều Tiên đi thêm một bước trong nỗ lực cắt quan hệ với Hàn Quốc

Triều Tiên cắt đường dây điện do Hàn Quốc lắp đặt để cung cấp điện cho khu công nghiệp chung hiện đã đóng cửa ở thành phố biên giới Kaesong.
Quân đội Nga đạt tốc độ tiến quân thần tốc, trong một tháng đã kiểm soát được khu vực có diện tích bằng nửa London

Quân đội Nga đạt tốc độ tiến quân thần tốc, trong một tháng đã kiểm soát được khu vực có diện tích bằng nửa London

Lực lượng Nga đang tiến quân ở Ukraine với tốc độ nhanh nhất kể từ những ngày đầu của chiến dịch quân sự đặc biệt.
Các eo biển chiến lược: Từ điểm nghẽn trở thành cầu nối

Các eo biển chiến lược: Từ điểm nghẽn trở thành cầu nối

Các eo biển chiến lược luôn là công cụ địa kinh tế, địa chính trị đặc biệt để duy trì vị thế và gia tăng sức mạnh quốc gia.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Tổng thống Mỹ Biden và 'nước cờ cuối' củng cố di sản, tạo không gian để ông Trump trổ tài 'bậc thầy thương thuyết'

Tổng thống Mỹ Biden và 'nước cờ cuối' củng cố di sản, tạo không gian để ông Trump trổ tài 'bậc thầy thương thuyết'

Tổng thống Mỹ Joe Biden vẫn nỗ lực nhằm thay đổi cục diện xung đột Nga-Ukraine và Trung Đông, tuy nhiên, sẽ chỉ là 'muối bỏ bể'.
Chuyên gia Thái Lan: Chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm thể hiện cách tiếp cận lấy ASEAN làm trung tâm

Chuyên gia Thái Lan: Chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm thể hiện cách tiếp cận lấy ASEAN làm trung tâm

Theo chuyên gia Thái Lan, chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm diễn ra khi 2 quốc gia ASEAN đang điều hướng thay đổi địa chính trị nhanh chóng.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Sự trở lại của ông Donald Trump không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong chính trị Mỹ mà còn hứa hẹn ảnh hưởng sâu rộng đến khu vực Nam bán cầu.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Phiên bản di động